Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXX, Number 50, 12 December 1891 — Page 4

Page PDF (1.82 MB)

This text was transcribed by:  Arnold Hori
This work is dedicated to:  Hawaiian Collection; University of Hawaii Library

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Ka Nupepa Kuokoa

ME

Ko Hawaii Paeaina i Huiia

 

No ka Makahiki   -   -   -   $2 00

No Eono Mahina   -   -   -   1 00

Kuike ka Rula

 

KOOPUKAIA I KA

HAWAIIAN GAZETTE CO.

H. M. WHITNEY, Luna Nui,

J. U. KAWAINUI, Luna

Hooponopono

 

POAONO,  -    -   DEKEMABA 12, 1891.

 

KULA SABATI.

Dekemaba 20   O Iesu i aia mai ai i l@ana hoa me kana poe hau@ana.

PAUKI  BAIBALA.

MAHOPE ino o keia mau mea, hoike hou ma@la o Iesu ia ia @o i na haumana ma ka @o@  @i o Tiberia. Penei oia i hoike ai.

  2 N@. pa iho la o Simona Petero me Tom@ i kapaia o Did@ino, a me Matanaela no Kan@ Galilaia. a me na keiki a Zebedaio, a me na me e ne elua o kao@ poe haumana.

  3 I ako la o Simona Petero ia lakou, E hele no i ka lawaia. I mai lakou ia ia, O makou kekahi e hele pu me oe. Hele aku la lakou. a oe koke ao ia i ka mok@:aohe mea i l@a ia lakou ia po.

  4 @ la, ku mai la o le@u ma ke kapa; aole nae i ike na haumana, o Iesu ia.

  5 Ala@ia nin@o mai la o Iesu ia lakou, E n@ p@ii, aole a oukou wahi ia? I aku ia a koa ia ia, Aole.

  6 I mai la oia ia lakou. E kuu aku i ka @p@a ma ka aoao akau o ka moku, a e loaa ia o@kuo. No ia mea, kou iho la lakou, aole i hiki ia lakoa ke huki mai ia i ka nui loa o na ia.

  7 Al@la. i aku ia ka haumana a Iesu i aloha ai ia Petero, O ka Haku ia. A lohe @e la o Simona Petero, o ki Haku i@, kaei ae la ia i ke kap@, no ka mea, na olohelohe ia, a lei@ iho ia i ka moaoawai.

  8 A h@ mu na haumana i koe ma ka moku e kio@ aoa i ka opena me ka ia, (no ka mea, aole loihi aka lakou mai ka aina aku, eloa paha haneri kuhila.)

  9 A pae lakou i uka, ike aku ia lakou i ka laa@hu ahi, a me ka ia i kauia maluna, a me ka berena.

  10 I mai la o Iesu ia lakou, E lawe mai i ka ia i loaa iho nei ia oukou.

  11 Hele ae ia o Simona Petero, a huki mai i ka opena i uka, na piha i na ia nui hookahi haneri a me kanalima kumamakolu; aole nae i moku ka upena i ko lakou lehulehu ana.

  12 I mai la o Iesu ia lakou. E hele mai e ai. Aole i aa mai kekahi o na haumana e ninau aku ia ia, Owni oe? ua ike no lakou, o ka Haku ia.

  13 Hele mai o Iesu, a lalau iho la i ka berena. a haaw@ mai la ia lakou, a me ka ia no hoi.

  14 O ke koiu keia o ko Iesu hoike ana ia ia i@ kana poe haumana, mahope iho o kona ala hou ana ae mai ka make mai.

PAUKU GULA.

  Koloaa 3:1. Ina hoi i ala pu oukou me Karisto, e imi oukou i na mea maluna ma kahi e noho ai o Karisto, ma ka lima akau o ke Akua.

OLELO HOAKAKA.

  Ua hoike mai o Iesu laia iho i kana mau haumana no na manawa ne umikumamakahi mamua o kona pii ana iluna i ka lani. O keia ka wa ehiku, i na haumana ehiku e lawaia ana ma ka Loko o Galilaia ma na la hope o Aperila. Ua nui loa na mea e hoolaio ai kona aia hou ana. Aole paha mamuli o na manao o na kanaka, aka mamuli o ko ke Akua naauao kupono palena ole. E noonoo i na haawina hoomaauao no kakou ma ko Iesu kokua ana i ka poe lawala.

  1. Mahope--o na hoike ana i olelo ia ma ka mokuna 20. Moanawai--oia hoi ka lokowai o Galilaia. Ua komo ka muliwai o Ioredane iloko o keia lokowai ma ka akau e kokoke la i ke kulanakauhale o Tiberia. O kekahi inoa e ae, oia no ka moanawai o Geneeareta, a o Kiaereta kekahi inoa ma ke Kauoha Kahiko. He palalaha kona hiona, he 14 mile ka loa, 7 mile ka laula, ma kekahi awaawa ia, 653 mau kapuai malalo o ka iliwai o ke kaiwaenahonua. He paliku 2,000 kapuai ke kiekie, ma ka aoao hikina.

  Ma ka aoao komohana he mau papu, he mau kulanakauhale e moe an ma na kapakai o Kaperenauma kekahi, kahi a Iesu i noho loihi ai me kana mau haumana. Ua aiai ka wai. oiai ua nui ka lepo ma ke au o Ioredane, ua lehulehu na ia a hiki i keia wa.

  2. Noho--ua halawai keia poe ehiku me na haumana e ae ma kekahi mauna ma Galilaia mamuli o ka Iesu kanoha. Mat. 28:7-10-16, Simona, manao oia e hele malaila, Mat. 8:4-5.

  3. L@wai@--oia ka lakou oihana @a ke oia kino, aole kekahi o lakou no ka noho alii ana o Iesu me ka hana lima ole. Po--oia ka wa kupono no ka lawaia ana.

  4. Iesu--i hiki mai ai a launa pu me lakou ma ka lakou oihana lawala, aole i ike no ka powehiwehi paha, no ka manao oie paha he kokua ko lakou o Iesu. 7 Haumana, o Io@e keia ua olo@lohe aohe ona @ahu, he paluio wale no kona aahu ia wa.  Loio--mamuli o keia ano pupuahuiu, S. Kubita, me ka hailima, he 18 iniha, o ka loihi he 10,300 kapuai, 11 Ia nui-he hoailona ia o hoolana i ko lakou manao i ka wa lawaia kanaka, 14. Kolu, -i kana poe haumana maoli, i kapae i ka poe 12.

HE MAU NIKLE

  I. O Iesu ma ke kahakai, pp. 1-4. Aia mahea ko Iesu hoike hou ana ia la iho i na lunaolelo? No ke aha la ka hoi hou ana i Galilaia? Ehia poe haumana i akoakoa ae? Heaha ko Simona manao i hooko ai? Heaha ka paoa o ka lakou lawaia ana? Heaha ka mea hou ma ka wanaao? No keaha la aole i ike lakou ia Iesu ka mea hoola? Aia mahea ka lakou lawaia? Ala mahea ka lokowai? Pehea kona hiamoe loa? Owai na mea i noho ma ke kahakai? No keaha la ko lakou kakali ana me ka hooko ole ana i ka wa a Iesu i kauoha aku ai e hele i Galilaia? Owai na haumana elua aole o laua inoa i oleloia? Ioane 1:40-44.

  II. Ka lawala kupalanaha, pp. 5-8. Heaha ka Iesu ninau i kana poe haumana ehiku? Owai kona inoa hoaloha? Heaha ka lakou olelo pane? Heaha kana kauoha? Ua hoolohe koke anei lakou? Heaha ko lakou manao hou? Heaha ka Petero ana hana? Ua hoolilo anei ka manaolo i ke ano hana kuluma? Pehea i pae ai iuka na haumana e ae? I ka wa hea ua ike lakou i kekahi hana mana ano like, Luka 5:4-5? Owai ka haumana nana i ike ai ia Iesu mamua o na haumana i koe? Heaha kekahi manao e hoolana ai i na haumana, Luka 5:10, Oihana 2:1-2-41. Ehia mau kapuai mai ka aekai aku a ko lakou waa? U kauoha anei o Iesu ia lakou e lawaia hou aku no ko lakou oia kino? Ua hana anei lakou ma ka hana ana i ka lakou wa kaukai.

  III. Ka paina kakaniaka me Iesu pp. 9:14. Heaha ka mea hou a na haumana i loaa ai ma ka aekai? Heaha ke kauoha hou a Iesu? Ua kokua anei o Petero i n haumana e ae? Ua lilo anei oia i luna no lakou? No keaha la ka ninau ole ana ia Iesu e pili ana i kona no noho ana a me kona ano hana? Heaha ka hana a Iesu ma ka puunaue ana i na mea ai? Heaha kona manao ma keia hana? Ua ike anei na kanaka i keia wa ia Iesu ko lakou haku? Ina paha ua hoka ko kakou manao ma ka hana a ka Haku, owai ka mea ma ka aekai i makaukau e kokua? Ua kupono anei ka huna ana i ko kakou mau hana i poho ai? He haawina hoonaauao anei keia no ka poe paahana o ka Haku?

HE MAU MANAO PILI.

  1. Ua launa pu anei o Iesu me kana poe haumana ma na hana hoomana wale no, a i ole paha ma na hana lima no hoi?

  2. Ua hoka anei kakou ina paha ua hapai kakou i ka hana a ka Haku mamuli o ko kakou manao ponoi wale no?

  3. E loaa anei ia kakou he uku hana ma ka hoolohe ana ia Iesu?

  4. Ua hoolohe anei o Iesu i kona poe paahana mamuli o ko lakou nele maoli?

  5 Ke hana nei anei kakou no ka Mea Hoola, e ola mau ana, e launa pu ana?

 

NA LETA.

  I Aole o makou makemake e lawe i ke koikoi o na hala no na manao i hoopuka ia malalo o keia poo e ko makou poe mea kakau.

 

MR. LUNAHOOPNOPONO:

  Aloha oe--E ae mai i keia mau wahi lalani olelo malalo iho no ka hoike ana aku imua o ke akea, no ke kulana koho balota o keia kau ae o 1892.

  E o'u mau hou makaainana o ka ili hookahi i hanau ia ma ka lepo ou e Hawaii, ka aina hoi i eha ai ka ili o ko kakou mau kupuna i na ihe laumeki o ke au pouli, ke hea mai nei ke koko a me ka iwi, ka io hoi o ka makahiki 1892, ke kau i manao ia ai no ke kau kanawai. Nolaila he ekolu wale no a'u mea nui e waiho aku nei imua o oukou oia ke aloh Moi, aloha Aina a me me ke aloha Lahui. He mea pono e loaa keia mau mea ekolu i kela a me keia moho holo balota.

  Nolaila, e Kauai o Manokalanipo e ku oe a maloeloe a hoea i kaupoku o Hanalei, e koho i ka mea kupono i mau ai ka makia o ka aina "Ua mau ke Ea o ka Aina i ka Pono." Mai koho oe i ka Ulu a-aiole he puni wale i na waiwai kipe, nana no a ka Ulu i pa-ki kepau oia auanei ka mea kupono nana e kaa ke kahua loa.

  Pehea hoi oe e Kakuihewa, eia no anei oe i kau mau moho mua? Nana pono ia, wae i ka mea kupono aole i na kii leo ole, mai hopu i ka loli i ka Pa ike ole ia o ka maka. Nolaila e wae i ka mea hiki ke hana i pono like no na mea a pau, i mau ai ka pae ana o keia mau huaolelo "Oahu o Kakuhewa ka onohi o na kai."

  E Maui o Kama, pehea oe? E ala mai e na keiki o ka makani Weheuha o Ukumehame a me Olowalu, kulia i ka nuu i oia kaua. E hui aku me ka ua Paupili a hiki i ka lae au o Kekaa ma Kaanapali i ke kai, i hookahi wai o ka like ma na ano a pau. Nolaila, owai ana la kau e koho ai ? Aole no paha oukou i poina la Aila Manoi, ka mea i kapaia ka Hoku Welowelo hoea i ke kakahiaka, ina pela alaila onou ia aku no oia no keia kau ae, mai hoohemahoma aku oe.

  Nou hoi e na Waieha, e na keiki o ka pali o ka Pulehu, kokua mai hoi oe e ka wai huai i ke kai o Kapuna, na keiki o ka makani Kilioopu, hui mai hoi mo ka na Hoehaili o Waiehu, loaa koke no ka puana a ka moe, no olua au e poina ole ai, ka aina kuahiwi lua i ka lai a hoea kaua i ka Malu he Kuawa o Wailuku, lululima pu me na keiki o ka makani Ko'olio, hue ia mai i oia na iwi, ola ka aina a me ka noho alii, e koho i ka Hoa. L. W. P. Kanealii, o ka moho ia kani ko aka. E waiho aku ia Rev. O. Nawahine, ua awa ia i ka oihana kah@napule. A o J. Haole, ua lawa ia i ka oihana holo kaa. No Keanu, ua pomaikai ia i ka oihana maauauwa, a na ola kona ohana ma ia hana. No J. W. Kalua, he loio ia ma ke kanawai.

  Nolaila, e ka na Peepeelaupaina o Ulupalakua a hoea loa aku i na keiki o ka makani Mo@e o Honuaula, nou au e poina ole ai e ka lai kupolua o ka aina.

  E ka ua Peepapohaku o Kaupo, owai kau moho, eia iho no o J. K. Iosepa, ka puuwai liona. E Hana ua Lanihaahaa, nou au e poina ole ai i kou mau nanaina, owai kau moho au i hilinai ai, ku la, halo ia, kiei ia, kilo la, nana pono ia ka puu a me ke kee o ka aina. E Hanamakani Lauawa, e Hana i ka ua Apuakea, hopu pono a paa ka balota o J. K. Iosepa, mai lawe mai oukou ia J. K. Hanuna, ua lawa ia he loio no ke kanawai, a o S. W. Kaai hoi he kanu coffee kana hana. No ka uwahi moe kokolo o Kula hoi, e hopu mai oukou i ka balota o Bila, nolaila, ua lawa oe e Maui.

  No ka moku hoi o Keawe, owai kau e ka lei Lehua o Hilo, nou au e poina ole nei i kou mau hooheno,

            Kaua i ka nani o Hilo,

            I ka pohu malino i Hanakahi,

            Hookahi hoi oe hookahi au

            Kanahele aloha o Palele.

Aka, ua maopopo no kau e koho mai ai, aia no ia iloko o kou puuwai, nana pono ia mai ke kiu. Nou hoi e ka Palaaala i ka hala, owai kau o ka la hooili kaua, noonoo pono ia a ka mea kupono, no ka mea, i ka Lani no ka ua, wehe e no ke pulu o lalo nei, mai koho i ka muhee, no ka mea, oia wahi i'a elua ona alanui, holo imua a holo i hope, nona ka hooheno e maalo mau nei i ko oukou mau maka,

            Auhea oe e ka muhee,

            E ka Ia holo lua o ka moana.

  Nou hoi e Kau kua makani, haunalepo lele koa'e, owai kau? Noonoo ia i mea kupono.

  Nou hoi e Kona Hema, owai kau imi ia he mau la loihi kei. E Kona Akau, owai kau, o keia mau inoa anei kau, J. W. Keliikoa, J. Hanuwela a me C. Kaiaiki, a e houo kakou i ka inoa mua a me ka inoa hope, no ka mea, ma ka hua o ka laau e ike ia ai ka ono.

  E Kohala ua Apaapaa, owai kau, koho ia mai o G. P. Kamauoha, ua ike ia nona a ua hookahua nona ponoi, he waho a he loko, he umeke a he ipukai, a ua lawa ia. Nou e Hamakua, owai kau e koho mai ai, o Mr. Kauwila no, aole no hoi e noonoo hou iho? Nolaila e Hamakua, good bye kaua e Kaula i Niihau. O ka pono ke hana ia a haule mai na Lani.

  Me ka Lunahooponopono ko'u aloha a me na keiki ulele hua metala ko'u welina.

         Me ka mahalo,

           S. D. W.D KAHOIWAI.

   Keauhou, N. Kona, Dec. 3, 1891.

 

HALAWAI MAKAAINANA O

WAIHEE.

 

Hoohoka ia o L. W  P. Knealii.

 

WAE IA O S. E. KALEIKAU I MOHO.

  Aloha oe: Ma ke ahiahi Poaono, Nov. 28, ua noho ka Halawai Makaainana ma ka luakini hoole Pope o Waihee, e like me ka hoolaha a L. W. P. Kanealii.

  Eia na me i ike ia e a'u: He mau kauna o na makaainana ka i hiki mai. Ua kohoia o J. Haole i Lunahoomalu, M. Kekalohe i Kakauolelo. Mahope iho ua waiho mai la o Kanealii he kumuhana na ka halawai e noonoo, oia ka wae ana o na wahi kauna kanaka i hiki ae i moho lunamakaaaina no lakou no keia kau ae, me ka ike no nae o Kanealii aole ia o na wahi kauaka e puka ai oia. Ua hookaawale ae la ka lunahoomalu i na mea holo balota ma kekahi wahi o ka luakini, oia o Kanealii a me Kaleikau. Aole no a laua mau mea ano nui i hoike mai ai, oiai aole i loaa mawaena o laua ka moho holo balota. No ia mea ua kipakui laua iwaho a koe makou, a ua waiho mua mai la nae o Kanealii he palapala noi no ke kakauinoa ia aku e makou. Aole makou i kakauinoa aku ma kana palapala noi, ua kakau he elima poe ma ka Kaleikau palapala noi, a na alualu aku he lehulehu wale o na kanaka i kona puka ana iwaho. A ke lana nei kuu manao o S. E. Kaleikau ana ka moho o Wailuku Akau no keia kau ae o 1892.

  I nui ke aho e ka wai o Iao, e kuilima pu mai e Kaihuwaa, pupukahi mai e ka ua Hoehaili o Waiehu a na na keiki aku hoi o ka makani Kilioopu o Waihee e milo mai ke kaula kaakolu o ka manao lokahi no ka la koho e hiki mai ana, o S. E. Kaleikau ka moho. Kulia imua i ka paepae kapu o Liloa.

               S. P. NIKA.

   Waihee, Dek. 3, 1891.

 

Na M@ke Hele Balota Kona, Hawaii.

 

MR LUNAHOOPONOPONO:

  Aloha oe--He ekolu moho holo balota o Kona nei e kakele ana i keia kau ae. Eia na inoa: J. H. Waipulani, J. W. Keliikoa a me Kale Kaiaiki. Me he la i ka nana aku e hoohui ana na inoa hope elua ma ke ano alu ia J. H. Waipuilani. E Kale Kaiaiki, mai hoohui oe me Keliikoa, no ika mea o Keliikoa elua alelo no kena nana oe i hoopilikia mai. E holo oe nou iho, oiai @ loaa ia'u he elua balota nou, a malia o holo mai o Willkoki e hooikaika nou o ka mahuahua loa no ia. Me ka manaolana mau,

               KONA.

 

Hoike Makahiki Hou.

 

  O ka hoike makahiki hou o na Kula Sabati o ka Ua Ukiu o Makawao e malama ia ana ma ko lakou wahi mau ma Paihiihi, ma ka la 1 o Ianuari, A.D. 1892, ma ka hora 10 kakahiaka. O ka papa hoonohonoho o na haawina a me na himeni hui ua hai ia aku ia i na Kahu Kula Sabati i aneane ekolu mahina i hala ne nei, a he mea poho loa i na kahu me na alakai himeni ke hooi i ko lakou kuiana makaukau, me ka eleu a ano kanaka makua ma ka oukou hana pakahi, oiai he elua mahele hoike, ka Beritania me Hawaii ma na haawi me na mele; e laa pu me ko oukou mau hae pakahi a me na mea kani kapono no ka maki ana.

  E hoomaka ana ke kai ana o ka huakai mai ka pa halekula ma Paihiihi, a e kaapuni ana i ke kahua kuea o Paihiihi, a he mea pono ke akoakoa ae na kula i ka hora 8 ma kahi e maki ai. E lilo kela a me keia kahu i mea nana e hooponopono kana kula.

  O na himeni kanawai a na kula, oia hoi, himeni 11 a me 226 o ka Hoku Ao, ua haawi aku au na John Kalama a me Hon. E. Helekunihi e nana i ka mea pololei iloko o na kula, a he mau ninau hoi mai ia laua mai.

  O ka aha mele o na Kula Sabati e wehe ana i ka po o ka la 31 o Dekemaba nei, o kekahi ia o na hana ano hou, a he mea pono ke kono i na mea a pau e hele mai e ike me na hapalua, hapaha, a pela aku, no ka waihona o na Kula Sabati; e pono na kahu e hoomaopopo i  keia. O ka papa a na kumu e haawi ana i kekahi mau mele lea loa, a he mea pono i na apana e ae o Maui ke hele ae o

            "Uluhua auanei

            I ke ahi lele o Kamaile."

  Ua kokoke ka manawa o ka olelo hoohiki a oukou me ke alii Balauwina, ka mea hoi nana i apo ia oukou a mailani ae iluna iloko o na uwe ana he lehulehu. Nolaila, o ke alahele a oukou i hoomanawanui ai i ka makahiki i hala, a i loaa ole i na apana Kula Sabati a pau, pela au e kono nei ia oukou e hooi ae i ko oukou ikaika. Ua hoomanawanui oe e Keokea i keia kula loa, a pela hoi oe e Huelo i na alu kinikini me na pali pakikakika.

  Imua e na hoa! E hoomanao, "O ka mea hoomanawanui a hiki i ka hopena, e loaa iaia ke oia."

    Owau iho no me ka haahaa,

                     Peter N. Kahokuoluna.

  Paia, Dec. 4, 1891.

 

Na Kumu Holo Balota o W., A. Kiha.

E ke KUOKOA a me PAEAINA,

                            Aloha oe:

  Eia na kumuhana lapulapu balota a W. A. Kiha i haiolelo ai imua o ka Hui Kalalaina o Kaloa nei. Me he mea la, e hoike mai ana oia ma kekahi mau kumu i kona naaupo haalele loa, a nolaila au e hoouna nei ia oe e hoolaha ae i kona hoohilahila ia ma ke akea.

  1. E hoomahuahua ia i ehiku ka nui o na kuhina o ke aupuni, oia na Kuhina o ko an Aina e, Kalaiaina, Waiwai, Kanawai, Hoonaauao Dute a me Leta.

  2. E uku ia keia mau kunina no elua makahiki ma ka pa $8,000.

  3. E hoihoi hou ae i elima ka hui o na Lunakanawai o ka Aha Kiekie

  4 E uku ia lakou no elua makahiki ma ka pa $8,000.

  5. E hoopau ia ka palapala aelike mawaena o na haku a me na kauwa, a e hoohalike me ko Amerika ma ka aelike waha.

  6. E papa loa ia ka lawe ana mai i na limahana iloko nei o ka aina.

  7. E mahelehele ia na apana aina nui o na haole a e auhau ia ma ka eka he $100 mamua aku o ka $300 ka waiwai io.

  8. E haawi ia ka mana koho balota i na wahine.

  9. E papa loa ia ke koho balota ana o na poe i hookupa ole ia.

 10. E hopau i ke kumukanawai o keia wa, a e haawi mali kumukanawai hou.

 11. E hoopau loa ia ke ana waiwai o ke koho ana i na alii ahaolelo a me na lunamakaainana.

                                                KOLOA.

 

Aoke Oiaio.

 

 

  Pahoehoe, Kona Hema, Hawaii, Dekemaba 3, 1891.

  J. U. Kawainui--Aloha oe: He nui na ia o ko'u malama ana i na alanui o ko'u mahele o ka apana o Kona Hema nei. I ka wa o L. A. Kakina ke Kuhina Kalaiaina ua holopono na hana, i kea wa aole.

  Ke malama nei au i ke alanui mai Pahoehoe a ko'e wai i keia wa, a ma ka hoolaha nae hoi a J. W. K. Palake o Hookena, ua olelo ae oia na ke aupuni e uku nei ko'u mau kanaka hana; aole pela, na'u no e uku nei. Ua hoolaha pu ae oia ua palaina ke kuhina ia'u no ka ai ana ka i kuu puaa. Ea, he hoopunipuni loa keia mau olelo, aole loa a'u puaa i hoouna ai i ke kuhina, oki loa aku noi kekahi keneta mai ko'u pakeke ae. Ua ike na kuhina mua i ka'u hana a pela no a hiki i keia wa.

               J. W. KUAIMOKU.

 

  Ua halo aku ke Kiu Lawe Maunu i kekahi mau aoao o ka buke inoa o ka Hui Libarala Pauaka Hookahuii i Aupuni Ripubalika, ua ike ia aku la kekahi poe i paa ne Inoa i ke kakau ia na pau mua i ka make. He ano oiaio no kela i ko ke Kiu ike ma o ka ike ia ana o ka Inoa o Kamakauwila I make kahiko o Kamoiliili i hoa no ke Komite Hooko i mea kakoo pu mai ma ka aoao o na kepolo moe lepo a puni na ilina. He mea hou loa keia, ke koho ia ana o kekahi kanaka i make kahiko i laia no ke Komite Hooko.

 

Kaho Balota Lun Kinai Ahi Nui o

Honolulu.

 

  I kulike ai me ke kanawai hou o ka Oihana Kinaiahi o Honolulu nei, e koho i ma ka balota e na laia o ka oihana kinaiahl ka Luna Kinaiahi nui a me na kokua elua ma ka Poakahi mua Dekemaba, a e noho lakou no elua makahiki, pela no i hooko ia ai ma ka po Poakahi aku nei, Dekemaba 7, maloko o ka Hale o ka Puali Kinaiahi Helu 2.

  O ka nui o na poe kuleana e koho, oia no na lala o na puali kinaiahi helu 1, 2, 4 a me 5 a me puali polohuku me alapii a me na makei kinaiahi. O  keia poe a pau, he poe e hookauwa wale ana ia lakou iho me ka uku ole no ka  pomaikai o na poe waiwai o keia kulauakauhale, ke helu ole la ko lakou mau auhau aupuni i hookuu ia ma ke kanawai.

  Ua wehe ia ka pahu balota ma ka hora 6:30 ahiahi me ko J. H. Lovejoy balota ka mua loa, a ua pani ia ma ka hora 9 me ko Keoni Kealoha ka balota hope loa.

  Eia ka hopena oiaio o ke koho balota i puka mai:

NO KA LUNA KINAIAHI NUI.

Julius Aseh ................148 kohoia.

Robert More ..............133  haule.

NO KE KOKUA MUA

James H. Hunt ............167 kohola.

J. W. McDonald ..........114 haule.

NO KE KOKUA ALUA.

David L. Kalawaia .......161 kohoia.

William Keawe ............120  haule.

  Huina nui o na balota i hookomo ia, he 281.

  Ma na lono lehulehu e auwana hele ana mahope iho o ke koho balota ana i lohe ia mai ai, o na kumu nui o ka haule o kela paa balota o R. More, no ka haku a me ke mele e ia ana o kela mele hoohaehae a ko More paa balota, o ka hapanui o kona oe hooikaika he oe mawaho a me ka lohe ia i ka hooikaika loa o ka Luna Kinai Ahi mua.

  O ko Aseh mea i makemake loa ia ai, no kona ike a aloha ano makamaka i na lala a pau o ka oihana kinai ahi, kona hooikaika i ka holo balota mau no keia kulana, kona makemake e hookaulike ia na hoolako ana i na puali a pau a me kona ake nui e hana ia me ka pololei na mea a pau o ka oihana me ka ike mua o ka Papa.

  Hura! no ka pulumi hou loa o ka Oihana Kinai Ahi o Honolulu.

 

Hoolaha Hou.

 

Hoolaha Hooko Moraki a me

ke Kuai.

I KULIKE AI ME NA HOOKO ANA O KE kahi moraki i hanaia e D U HAIRAM KAAILAU, o Kohala, mokupuni o Hawaii, ia Alexander Campbell i make o Honolulu, mokupuni o Oahu, ma ka la 16 o Iune, A D 1887, i hoopaaia ma ke Keena Kakau Kope, buk e109, a ma na aoao 27, 28 a me 29. Ke hoolaha ia aku nei ka lohe e Margaret Campbell, Elizabeth Rycroft, kana kane Rycroft i hui a ae pu, Alexander J Campbell, Mark P Robinson Kahu Malama o J L P Robinson, A M Robinson a me A C Robinson, na keiki a Sophia Lonise Robinson kaikamahine a Campbell, W H C Campbell a me John T Campbell, ke manao nei lakou e hooko aku i ka moraki no ka uhakiia o na olelo oia ka haokaa ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee i ka wa e hookaa ai.

  Ke hoolaha hou ia aku nei, mahope aku o ka hoopuka ia ana o keia olelo hoolaha ma na olelo Enelani a me Hawaii no na pule ekolu, e kuai ia aku no ma ke kudala akea na aina a me na waiwai i paa maloko o ua moraki la ke hikia ku i ke awakea o ka POAKAHI, la 14 o Dekemaba, A D 1891, ma ka hale kudala o Jas F Morgan ma Alanui Moiwahine, ma Honolulu i olelo ia.

  O na waiwai i paa maloko o ua moraki la, ua kuhikuhi ia penei: O kela apana aina a pau e waiho la ma Kapua, ma Kohala i oleloia, nona ka ili he 9 mau eka, 7 mau kaulahao kuea, 83 anana kuea, a oia ka aina i kuhikuhiia iloko o ka Palapala Sila Nui Helu 7653, a Kuleana Hoona Aina Helu 8741 i hoopukala no Kalua, a i hoolilo ia aku ia D C Hairama Kaailau, e Kalua ma ka palapala kuai i hanaia ma ke la 18 o Kope, buke 81 a ma na aoao 186-7.

                        MARGARET CAMPBELL,

                        ELIZABETH RYCROFT,

                        ROBERT RYCROFT,

                        ALEX J. CAMPBELL,

                        MARK P ROBINSON,

  Kahu Malama o J L P Robinson, M A Robinson a me A C Robinson.

                        W. H. C. CAMPBELL,

                        JOHN T. CAMPBELL,

  Na Hooilina o Alexander Campbell i make.

  No na mea i koe, e ninu ia J M MONSARAT, Loio no na Hooiliana o ka mea laia ka moraki.

  Hanaia ma Honolulu. Nov. 17, 1891  2364-4t

 

Hale  Hana  Kopa  o

Honolulu.

 

  Ua paa aenei ka Hale Hana Sopa Mahu Hou o ka poe no lakou na inoa malalo iho a ua makaukau lakou e hoolawa aku i ka poe piepiele i na.

Kopa Makikai Loa Maoli,

I hookomo ia iloko o na Pahu 100 paona,

mai ke 42 a 56 auka Kopa pakahi

Ke hooia nei makou i ka oi o la MAIKAI o

ka makou KOPA mamua o na Kopa

o waho mai

 

     Ua kuni ia mawaho o ko makou mau Pahu me ka hoailona "HONOLULU SOAP CO.," a e

Kuai ia e na Halekaui

Liilii a Pau.

HUI HANA KOPA O HONOLULU

M. W. McChesney & Sons,

           Na Egena.

2340 1-yr.

 

J. HOPP  &  CO.,

Na Poe Hana ma na Lako

Hale o na ano a pau!

Hana Moe, Na Uluna Pulu, Etc.

Noho no ka Hoolimalimn ana, wa

Lako Hale me ke kumuhuai emi.

Honolulu.                    2@44-tf.

 

Hoolaha @umau.

 

PAPA!  PAPA !

AIA MA KAHI O

LEWERS  &  COOKE

(LUI MA).

Ma ke kahua hema o alanui Papu me Moi

 

E LOAA NO NA

P A P A    N O U A K I

O kela a me keia ano.

 

Na Pani Puka, Na Puka Aniani,

  na Olepelepe na Pou, na O'a,

    na Papa Hele, na Papu Ku,

      me na Papa Moe he nui loa.

 

NA PILI HALE O NA ANO A PAU

A me na

WAI  HOOHINUHINU  NANI

O  na  ano  a  pau  loa.

 

Na  Balaki  o na Ano he Nui Wale

Ke  hai  ia akunei oukou e na makamaka a pau, ua makaukau keia mau makamaka o oukou e hoolawa  aku  ma na  mea a pau e pili ana ma ka laua oihana no ka

Uku  Haahaa  Loa,

E like me kamea e holo ana mawaena

o Lana a me ka Mea Kuai.

Hele Mai e Wae no Oukou iho.

 

Ka Waiwai o ka Hilinai

 

Saseparila Ayer

 

  AYER Laau Sasaparila, kai kaulana i hilinai nuiia no ka hoomaemae koko, ma na wahi a pau o ka honua, ne aneane 40 makahiki i hala ae nei, a ua lawelawe nui ia hoi iwaena o na oihana lapaau.  O keia

  LAAU SASAPARILA, no loko ae ia o ke aa Sasaparila Honedura maoli; ua loaa ka mana hoomaemae ma o ka hui puia ana me kekahi mau aa laau e ae, a me kekahi mau mea no loko o ka honua a me ka hao.

  HE koko inoino a nawaliwali a nei kou? Ua awili pu anei me na ano mai ikaika? A ua hui pu anei me na wai awaawa hoopehu Na keia

  LAAU e hoomaemae ia mau mea ino a pau a maikai. O na kauka lapaau a pau o Amerika i ike i ke ano o ka Ayer Sasaparila, ua olelo lakou, aole he mea maikai e ae no ka hoomaemae koko ana mai na mai i awili puia, aka o kela wale no.  No ka

  HOOMAEMAE ana i ke koko, a me ka hookahua pono ana i na mea a pau ma kekahi mau ano mai i ikeia, o ka Ayer Sasaparila wale no ka laau nana e hoomaemae me ka hakalia ole mamua ae o kekahi ano laau e ae   O ke

  KOKO ino hakuhaku, a nawaliwali hoi kona holopono ana ma ke kino, e hoomaemae ia ana a e hooikaika pu ia no hoi ma o ka ai ana i keia Laau Sasaparila a Ayer. He maalahi a he

  MAIKAI loa hoi keia Laau, aole no ka hoomaemae wale ana no i ke koko, aka, no ka hookaawale pu ana kekahi i na ma'i hoomomona hou ana i ke koko ino, a me ka hooikaika pu i kona holo pono ana ma na aa. He lehulehu wale na hooia ana mai na wahi a pau o ke ao nei i hoohana mau i keia laau mamua o kahi mau laau e ae.

  A HILINAIIA no ka ikaika kupono o ke ola kino, ma ka maemae ana o ke koko, hoomake pu ia na ma'i, a pela aku. He nui na laau hoomaemae koko i hoolaha wahahee wale ia malalo o na inoa lehulehu, aka, o na hilinai a me na hooia wale no a ke ao holookoa. maluna o ka

Ayer Laau Sasaparila.

I  HOOMAKAUKAUIA @

Kauka J. C. Aver & Co. Lowell, Mass.

 

HOLLISTER & CO

Na Agena ma ka Paeaina Hawaii.

2031-1y

 

@oolaha @umau

 

KAKELA ME KUKE

 

KA - HALEKUAI - NUI

---O NA---

WAIWAI LIKE OLE.

 

NA LAKO KAMANA

E laa na Pahioio, Koi Hole, Hamale,

    Koi nui a me liilii, Kila, Wilipoaa,

        Rula, Apuapu, Kui o na ano a au

            Kala-kaa, Hao Hoopaa p@a

Pohaku Hoana, Kepa, Lei Ilio, Kaulahao

    Ilio, Pahi, Upa, Pahi-umiumi, Kala, u@

        Kopo-hulu, Pulupuiu. Pepa Nal@

             kaia, Lina Hao, Ami, Keehi a @

Kaula Opu

 

PALAU

O na ano he nui wale.

Oo, Ho, Kopala, Pe, Kipikua, Hao Kope, Au

    Ho, a pela aku, Kua Bipi, Lei Bipi,

        Kaulahao Bipi, Uwea Pa,

     Uwea Keleawe, HAO PILI PIULA

Kaa Palala, Ipu Hao, Ipu Ti PA PALAI

Makau me Aho Lawaia.

Iliwai, Papa Holoi, Kopa Ala,

  Kaula Kuaina, Hu'akai, Ehi Wawae

    Hulu Pena, Kopaholoi, a pela aku ;

      Pena Wali, Kini nui a me liilii o na

        ano a pau, me ka Pepa Kuhikuhi,

          Pena, Keokeo, Aila Pena, Aila

            Hoomaloo, Vaniki Kaa, a me

                Vaniki Moe.

PENA HOOMALOO

A ME ANIANI HALE

Aila Mahu, Aila Mikini, Aila Hamo Hi

  Aila Kaa, Inika Kamaa ; Pauda,

    Kukaepele, Kiano Pauda, Uiki

      Ipukukui o na ano he nui a lehulehu .

 

NA PAKEKE POI

---O KE---

ANO HOU LOA

 

Na Mea Piula !

 

MIKINI HUMUHUMU,

 

MIKI A WIILOX ME GIBBS

Na Mikini a Remington,

 

     He nui loa na mea hao me na ukana e ae o na ano a pau, aole hiki hiki ke hai pau ia aku, hewa i ka wai na maka ke ike

 

LAAU LAPAAU KAULANA LOA

A DR. JAYNE,

Laau Hoomaemae Koko

     Laau Hoopau Naio,

          Laao Kunu, Penikila,

              Huaele, Paakai,

                   Laau Hoopaa Hi, me

Na - Laau - Hamo,

A PELA AKU, A PELA AKU

 

KAKELA & KUKE

2@44-tf