Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXX, Number 50, 12 December 1891 — NU HOU HAWAII. [ARTICLE]

NU HOU HAWAII.

ia mai nei h<> ikaika * k* |>* «nj opiomn inaloko k« h kinipopo ma , ki i ka «uina la Poaono i hala, < m n na paali Sana Lai a me .o* oo ia S*oaLaL He 10 c ■ puni i ko Iwllei ?. • Mhui puhi hale o na pake Kamoilili i lawe ia aka nei •ina e hookolokolo ai r oa hoiu ia mai nei i Hooolalo me • > ' >'» '4t' i*. « ia«< ukn ka Ao*!ralia ika I** nri r< , Kap«lakiko, ia 1* ua >1 ohma oneki » ine 4 uai»a> iiiWHli be X2,47l ke ». .uiuki: i. -.•■h-» »a. b ia k<* k":uo iiiai n«*l taa kauoha ; nii na hookaa «lala nua o Inu i iiakahl n<» keia inakn- - m». Aia « hiki mai ka wa •». alail.i h<-4.ih;t aku ma ke I h fe«ioki » M iho lin ku hopu i «tn» oka piiiwnlwni o ilono'u nei K« iuanMo :n «i nri pnli;« i makai e puiii aku atm ka leiiUhu, ua pp« io ka pe|m pilinaiu iui Horv.lulu n#i. Aole cai la ► u ia |«aiu. Kf loh* I.iu ilkm ia inai nei, aohe im uhnhi* i» iiiiii (i ka huakal hai•4rk» *ka t»« i n iw nlakai oka uoao LiUr-.U Di ( U4 k(M»lmi :lku iK'i. M*Ji.i |*uii i komo iuuh ka hoo«Mhnwaha i ka lohe e ia anu, he iiuu «iakai iakou no ka hookahuli m ll»«ati «U|Hjni alii a i aupuni Inn i itaniele ka iuokuahi A'imo o km llui Mokuahi Pakipika • iifi iuawaviia o Kulepom m Kin» ia Kapalakiko, inu ku la 4 «k ti ii# i<i keia maiainn n holo ae « lapana .« in« Kiua fue ke kipu |Ki m») i llonolulu n«*i, ««luihi v ku wi n ;<t«4 -M.* inm i ma k<'ia i'onhia ** I * ku luni ka moku |KM W. //. i kc ahiahi po<'h*<»lc oka l'.ialoa mi, ht \'\ waie no iuau lu h>4«« m.'i Ka|mlakiko mai. <> ka ia *)"!•> I<m .< k<> OimoiHl, oin mawaeim

• k4 U »n« U itwrtkcrt nknln 7 o KAemaUi si iik* ka horu r. >i. • > k» 11 tu» ka mm, un pau iaia u.< ii>il< ht* -UU 1 ka holo ia iloko <> k»4* ni iimwu Mr I*. l"a nuhakn raai kn laiim p«HhiiQ tiuii <• hmi* «nii i kc alanui o WalUk i ka |\Hilua Iho n*»i, ku |»ake imhiTT immm ka iium Kum Wun n 0 Ah Moon krkahi ino» i hoopAi ia b+ fha nuUeahlki ma kn haua oolea m> k* hvMii he inuii alhue lehuiHm. Ha huli ino ia aku me ka Yi»a«uM» e loa», aka aole nao I loau iki. NiHalla kr haawi ia nei ka makaoa ho UM» ke luaa. Ki niahak» ia mai nei ka llo|»€ Um Mikai o Hamakoa, Hawail, •m» ka nana o na kanlai o ka poe na«a karaUmi eM« o kela apann ta, oia hol ka poe alhue, apuka, Kipu, p(*pc4ii pakt» a pela wale aku. %'«i U malraala o J. W. Moaoauli. «Ha «» llamakna, ua loaa kv kAnaka Makrpono na ilaln o ka Uhot Ina lana aupuni llke mi' ia kt- wm." I'«kf4r kekahi luna haole piuihaiiaoka mahiko o i>nomea uia Hllo 1 ka wa ua lani pill oua alna la I hala koke aku la f inamuli uka h>opaakiki ama o au aku me kona 110 ti haki |«u ia « ka walkaho a haule i kekahi kawa he 15 pahakapimi ke kM«. Ta pau Ika p«hol«hole ke kioe aohe nao Iwl hai. O kona Inon «« Waltno. He lapāoa ka rooa nana i Hoc4ei ak« ke kaula iaia.

V* Kmmi «ko )a Kip«QA Makai kl ll<i|»kifM i ke kakihlak» Pmln» m4, ke |«iii k>k» e hoOIU in «&» 1 HMuku hmUom oka uapo o Leliw • pUi im ii I maiMo ia e ho<>ka« oo*« ei« nao aohe ono nomi ta |M)Hi lole. No ko k« kapeM HopkiM hoohooi i keiiooo kei* fkm o hooiii io nei» ut wawahl Ia «0 paha neiaiM Kmm io aku la he mi tioi oplaiw i hoooohonoho fau NolaiUi ua i*we ia keia fhn I Kaapapanai a ala malaila e kali la I ka <ma o ke kii aku. uka hale naoeoa ole I ka maka« ai radOki o kela mau la aka »ei, o Iwkahaka pa waie ana oo <*ak», oiaao ka hale Makeke hoa loa at Ainahoa, aka oa hooholo o Kale Mahope e hoonaikola ia pao 4ali aai oka pela la hale me ka waiwai <4e a aa ka moa o ooho mal «aa aaa kaoa wahi I keia moa ako • kaaa aka, no ka bm aole ona ■aaaaln I Mo oMo» «<loa ho makiwkiikokakaki• kaaa, alano tm ilail o loaa aL M

Ke beie ika nef e paa k%pto wniho dala b<m o ke aopan! e hana ia nei maloko o AHini>i»i Hale. O Lonakaoawii Makale ke kaha o ka aha kiare o Hoooiala nei I keia linuin ae. O Creaceot a me Aliloiani na p®aii kinipopo e hookaka ana i ka aaina la Poaooo, Dekemaba 12. Ke Ualia nei kekahi ahahai e haawi ahaaina malalo oka ola kohai o Manana roa ka la Hapannia aeneio 1592. He 31 ka noi o na eke ieia a ko kakou oihaoa lela i hooaoa aka ai ma ka AosetenUia o ka Poaloa aka oei, m inaloko o laila he 8,16* maa leta h 4,022 mao napepa.

l'a lohe mal makoo, ela ko Hawail poe kupooo I ke kohoalil ahaolelo ke kaana la I na looa o Hon. J. Mar*len a me C. Notiey Br. i mnu moho alil no lakou i keia kau iho. I'a lohe mai makou, ua hoole loa ko ka upana koho hela 2 poe koho haiota i ko Hila Kamaki holo lanamakaainnna. ina la wahl, a noUlla ia r naku nei a e onou poo aku nel no ka apana 1. l T :i waiho ae o Hon. J. O. Carter, kekahi o na luna hooko kauoha o H. A. P. Carter i make, he uoi i ka Aha Kiekle, e hooiaio la kana pAlapala kauoha hope loa. l'a hoolaha mai nei ke aupani, he mau la kulaia no na lana aupuni a pau na la KaHalmaaa a me Hapenuia, a ua papa ia lakoa aole o lawelawe hana raa ia maa la. O kalii mumulu mau ia o keia mau ahiahi e hele nei, oia no kahi a ka ponogarapa (ipuolelo) e hoikeike ia nei. Aia ma ke kenikenl wale no iohe wahi mele kamahele. He wiliko nui maoll no kela e kukulu la mai nei ma Makawell I Kaual, no ka mea makena maoh mau huakai ana mokuahi l'ele a me Waialeale e hoohiklhiki nei i na lako hale a me wlli. K oi ana paha auanei mamua o ke kauna ka poe e hoopii nei Ika lunahpoponopono walwal o ka Mol Kalakaua i make. Ua ko aenei ka I). W. Keawe hoopil he $1, 200, a he ekolu poe e ae e nali mai nei. No keia kuiuu, ua noi ae ka lun«honpono|ioi)o waiwai i ka Aha Kiekle e ae la HKU ola e kuni l kekahi waiwai paa o ka Mol make