Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXI, Number 3, 16 January 1892 — NANEA KAMAHAO O KE KEIKIALII ROMEALA; KA Ui Kila Mageneti O PARAMERI. [ARTICLE]

NANEA KAMAHAO O KE KEIKIALII ROMEALA; KA Ui Kila Mageneti O PARAMERI.

Ka Aani e haule ai la Honua; Ka Mahina Meli o Saiaredina; Ka La Alohi o Muli*edcra: Xa Kttlu Knlo Kamahao Ekolu. Na Ui Hookelakela O KK AO HOLOOKOA. Poawai Uahoa o ka Heia nei, A O KK Kiln Maffcnr(i oke Aloha— 41 0 Parcttncri no ia." Ano e ko makou haku mua no ka hopena oka kakou huakai. Alia, wahi a Komeala o pono au e ike inuu i ke kulana o ka aina o Lomelana i na he ipuka kekahi nou e komo aku ai. Ae na kauwa hoolohe, owni keia aina, o ke aupuni anei keia o Kaianapo.

Ae e ko makou haku o keaupuni keia o Haianapo kahi hoio na panihao paakiki i olelo ia, na keia pane a na kulu !;oko na ia mea i hoike mai ia Komeala ua hiki maioia i ka hopena oka lakou huakai kaaliele honua, nolaila me ka leo malie, kahea ae la ia i keia mau oielo. E Mamiona e knu hoaloha e hele no luna o ka alna o Lomelana e kiu, a e iiakilo i ke kuiana ikalka oke kupna Lomela, a e huli hol mai me kau hoike piha o kau huakai hooko kauoha. E like me na olelo a ke kelkialii Eomeala, pela ko kilokilo Mamiona i ae niai ai a hala aku la uia ma kana huakai kiu 1 k.u uiuu u Liomelana malalo oka mana o kona aahu kupua o keakakinowaiiua. Ma keia wahi e ka mea heluhelu e hoomaha iki iho ai ko kaua kamailio ana no Ilomeala, a e nana aku kaua no ke kilokilo Mamiona a me kana huakai iluna o ka aina Homelana. Ia Mamiona i haaiele hope iho ai ike alo o kona haku opio, lele aku la oia no ke aupunl o Homelana me ka mama nui, a i loko o na minute pokole wale no hoea aku la oia iluna o ua aupuni la, a makaikai aku la oia i kona mau palena mai kekahi kihl a i kekahi, a oia ka ua kilokilo nei i pane ae ai iaia iho me keia mau olelo, aohe io no iie kupua e hiki ke na e komo iloko o keia make nui, a ke koho kuhihewa ole nei au aole loa ka puuwai koa o kuu haku eaa ana e komo iloko ona palena o Homelana nei.

Aka nae, wahi hou a ua kilokilo la, o kuu haku opio he puuwai kupaa kona o ka manao koa e hiki ole ai ke kahakaha ia kela mau olelo hoohe wale a ke kanalua ole nei au e aa ana no ia e komo i loko nei o Homelana i na au e huli hoi nku ana a hoike aku. Eia kaua la ua haiki I ka hooke a na manu. Me keia mau olelo a ke kilokilo Mamiona iaia iho, aia hoi e like me ka olapa ana ae a ka uwila, aia oU ua puni i na kupua he mau tausanl, a no Ukoo lioi na ieo hooho ahlu e kahea ana o Mamiona ke kokua o ka loea o ke ao, ke aiakai hoi i ka aina o Homelana nei. O keU leo hooho o oa kupua, oa hoopiena 100 aku U i ke kUokilo Mamiona, a oU kana i owlli koke ae al iaU iho lloko o kooa koloka loihl o ke aka kino wailua me ka maoao e nalo ana oia aka, oa laUpa koke U mal U U e ka mana o ke ahipele kopua, o na kUi o Homelana, a pau ae U oa koloka kapa» nel i ka a ia e ke ahi, a i k>ko o ka imo ana a kamaka, e ko ana oa kllokilo nei iwaena o ke oKooko ahipele a na kopoa o HomeUna. Otal ka UpaUpa ahl e a ax» 1 ke kUokllo, oa kaholi ae U oa kllokUo

la i ponohu uwahi, a moe kokolo aku la iluna o ka aina o Hoaielana me ka manao e hemo aku ana oia mai loko aku o na palena o Homelana f aka, u.i ahewa mua oia i na maka hia o na kiai inakaala o Ho« melana, a ia wa lakou i pauma mai ai i ka lakou u(ximakani puahiohio a wiii ia ae la ua wahi puuohu uwahi ia a hiki i kona uneane ana e llio i mea ole.

I keia wa a ka makani puahlohio e wiii nel me ka ikaika I kahl punohu uwahi, a aneane e lilo i mea ole, ia wa I ike iho af ke # kilokilo i kona poino, nolaila hookahuli ae la laia iho i wahi kilihune ua lillii e helelei malie aua, a nee malie aku la ia no na palena e hemo aku ai mawaho oka aina o Homelana. Oiai ke kilokilo Mamiona malalo o keia kiuo ona, ua ike ia mai la no ia e na kiai o Homelana, a ia wa iakou i ki mai ai i ku lakou mau poka hekili a me na popo uwila, a i ka loaa ana mai o kahi ao ua liilii, ua hamare ia iho la ia a aneane i kau wahi A o ka hoka. Haehae ka manu Ke nleale nei ka wai. I ke kilokilo i ike iho ai i kona poino no ekoiu inanawa, kahuli hou ae la ia ma kekahi kino okoa, aka, iloko o ia hana ana a ua kilokllo U aole loa he loaa oia, he palekana ana no kona oia iho, mahopeo kana hoao ana no koua mau klno lehulehu, i ka hope loa kahuli ae la ia i kuahiwi aniani nui, a ma kona mau aoao e holomoku ana na haupaa me he wai kahe la. Ilaluku kaupoku o Hanalei Kapeku ke poo wai o hinalo. O keia kino hope oke kiiokilo Mamiona, ua luku ia he trtusanl o na kupua, aka, o ka ieo hooho ahlu oka poe i koe, aia no ia ke haehae ia me ka huaoleio hookahi*e make ke kilokilo Mamiona. E iho ana na kipikua a ua poe kupua la, e wawahi aua na kopala, a iioko o ka hakoko ana me ha ikaika, aia ka mauna anluni kainahao Ua puali Panama Ke aiawai o Ki o Suesa. ao eKa mea heluhelu, aiu ka mauna aniam iloko o ka poino nui, la mau minate, loaa ai kona mau aoao, ua weluwelu, a o kona kiekie hol ike iho la ia e laumania mo ka aina o Homelana. No na minute pokole o keia hakoko ana a ke kilokilo Mamiona o kue aku i na tauaani o na tausani kupua o Homelana, aia hol ua lilo ae la ua mauna aniani kamahao la 1 mea ole, ua hiolo iho la ia a haule pahu ilalo o ka honua, a ma kahi a ua mauna aniani nei i ku ai, aia he wahi kumu laau ohia me kona mau lau kamahao e ulu ana. O kela kuinulaau ohia a kaua e ike nel e ka mea heluhelu, o ke kilokilo Mamlona no ia, ulu ae la ua walii kumulaau ohia la mai ka uuku a i ka mahuahua, a i ka nana aku me he mea la ua makapo ka maka o na kupua o Homelana no na laau ohia. Aole i pau.