Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXI, Number 6, 6 February 1892 — Page 2

Page PDF (1.78 MB)

This text was transcribed by:  Joy Mcleod
This work is dedicated to:  Bernice Kaieie Keliihoomalu McKeague

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

Ka Nupepa Kuakoa me Ko Hawaii Paeaina i Huiia

No ka Makahiki          $2.00

No Eono Mahina         $1.00

Kuika ka Rula.

 

AUHAU NO KA HOOLAHA ANA.

@ (column unreadable)

 

HOOPUKAIA I KA HAWAII GAZETTE CO.

H. M. WHITNEY, Luna Nui,

J. U. KAWAINUI, Luna Hooponopono.

POAONO,      FEBERUARI 6, 1892.

KA HUI HOONAAUAO LILIUOKALANI MAHELE ELUA.

Ua kukulu ia keia Hui o ke Alii ka Moiwahine e noho nei ma ke Kalaunu o Hawaii, i Mei o ka 1885, ma o kona paipai kino ana mawaena o na wahine Hawaii o keia kulanakauhale, a hookahua maoli ia maluna o ka hui kumukanawai, i lawelawe ia ma ke ano naauao e holomua ai.  O ka manao nui i hoala ia ai, oia ka houluulu i ka na lala mau wahi kenikeni pakahi o ka malama i hoopaa ai, ka hapai aha mele, hoahaaina, na manawalea ia mai a me no ano e ai a loaa ka puu dala, alaila @ i kekahi mau kaikamahine oiwi i ka hoonaauao iloko o ma Kula Hanai Kaikamahine, mai ka puka mai o na dala loaa a me na lapulapu e ae e hoomau ia ai keia hana maikai a ko ke lii noonoo.  I ka hoomaka ana, ua paulehia maoli no na wahine i keia hana, a na pili aku ko lakou heluna a i ke kanawalu paha ka nui, a i ole kokoke paha ia heluna.  I keia manawa, me he mea la ua emi mai paha ko lakou nui a i ke 54.  He elua kela mau hui i ala mai i kinohi o ka hoomaka ana, ka Mahele 1, ola @ ano koikoi o ka aina a me ka Mahele II oia ka Hui a na wahine Hawaii.  I ka wa o keia mau Hui i hoomaopopo ai i na makahiki i hala, ua @ iki ka lakou mau waihona pakahi no ka hoomaka ana e hooko i ka manao i kukulu ia ai, ua hoo@ liilii ia e kela a me keia Hui, kekahi mau keikamahine a na makua @ mawaho aku o na iaia o na Hui iloko o ke Kula Hanai Kaikamahine o Kawaihao.  Ahiki mai i keia la, ua hiki aku ka nui o na kaikamahine a keia mau Hui e aku nei i na uku kula noho paa i ka @ ka Mahele I a 4 hoi a ka Mahele II.  Ua @ lauahea mai makou mamua o ko ke “ Kane Keikiall” @ ana mai i keia ola ana, ua hooka@ oia moloko o kona hoo@ he puu dala nui he $12,000 no ka pomaikai o ka waihona o ka Hui Mahele II, no ke kokua ana i keia noonoo maikai i hoomomoa ia iloko o ka puuwai e “Kona Moiwahine” a Makuahine Alii hoi o ka lahui.  A ma kekahi lono a-le wale mai no hoi, @ pu ae no ka Makuahine alii no keia hana maikai he @dala hou ae e me he mea la, ina e houluulu ia na mea apau, e hiki ana ka huina i ka $17,000.  Mawaho ae o kela, he aina a me ka hale nona ke kumukuni i ko@ ia he $3,000.  Ua hoolimalima ia ka hale a me ka aina, a o na @ dala, ua hoopukupuka ia ma ka uku panee ka ohi.  I @ mau la hope, ke pololei hoi ko makou lohe, @ hoopau ia ka @ mau o na lala o na hoa kahiko a pau o ka Mahele II a ke kau@ aku nei ka Hui mailoko mai o na dala puka ka hookaa @ i na uku @ o na kaikamahine e hoonaauao @ nei e ka Hui.  Ma ko lakou halawai hope i malama ia i kela ia aku nei e ka Hui Mahele II, a mahope hoi o ka @ o ka makahiki @ o ka Makuahine Alii maluna o ke Kalaunu, @ ka Hui i kia hoo@Kaikamahine e @ ia ai e ka Hui, ma ka eono a ei aku mau kaikamahine hou loa, a e wae ia lakou mai na kaikamahine panei ae a na @ kahiko o ka Hui @ hou i uku pau i na uku like mai ka hoomaka ana mai o ka Hui.

Ka La Poni Alii.

I ka Poalima i hala, Ianuari 29, 1892, piha iho ia ka makahiki hookahi o ka noho ana o Liliuokalani ma ka nohoalii o kona kaikunane i hala.  He haakokohi na ao loani o ia la me na hookuiukulu pakana i hoomauia mai ka la mamua iho, aole nae ia I keakea i na hana o ka la a me kona honu ia ana i ia hauoli akea.  He ia hana nui nae keia ma ka aoao o ka moiwahine.  Ua apo ia aku na hookupu me na panai ike alii mai ka hora 6:30 kakahiaka a ka hora 8 auina la.  I ka hora 6:30 a.m. ka hookupu a na makaainina Hawaii.  Ma ke awakea ua kipa aku na kekialii Kawananakoa me Kalanianaole, Hon. A.S. Cleghorn, na hoa o ka Ahakukamalu,  na Kuhina me na Lunakanawai Kiekie, na luna aupuni, ke kapena me na aliimoku o ka mokukana Amerika Pensacola, na Kanikeia me na luna aupuni kuwaho a me kekahi heluna mahuahua loa o na kamaaina o ke kulanakauhale.  I ke kani aua o ka hora 12 awakea, ua kipa ae ka batari o Kakaako.  Ua hoomaha iki ma ia manawa mai a hooakam hou i ka hora 2 auina la, pau i ka hora 3 a oi.  O ka wa ike alii ia o ka lehulehu, e komo ana na kamaaina me na malihini.  Ua hoowhiia ka haleali me na luhilehu i kulike me ka hanohano o ia la-na hae, na pua me na launahele paoa aala.  Ua ku ka moiwahine maloko o ke Keena Kalaunu e poai ia ana e na ukali kiekie a apo mai i na poe kipa o ka ike alii a panai hoomaikai.  Maloko o ka lanai nui i kukuluia he mau mahina loihi i hala, ua hohola ia ma i na papaaina me ka pina i na lako ai.  He mau tausani ka nui o ka poe i hoopiha ae i na papaaina.  I ka hora 3:30, komo ae la ka moiwahine maloko o ka lanai ahaaina a lawe ae la i kona noha iwaena o na hoaai.  Mahope o ka pule mai ka Bihopa Willis mai, ua haupa like iho la ke anaina i ko na papaaina.  O na laulau puaa a me ka pipiu hoolua a me ka poi no hoi, oia ka hapa nui loa o na mea ai.  Ua kono akea ia na na mea a pau e ai, a ua hoopiha mau ia na papaaina kekahi mahope o kekahi o na kane, wahine me na keika.  Iloko o na kuaua koikoi o ke kakahiaka, aole i nana ia ae e na puuwai makee kulaia no hanohano o ka la poni alii.  Ua komo ae ka hui hololio Kalanianaole maloko o ka pa alii i ka hora 7 a oi ke kakahiaka.  Na lakou i hookahakaha mua ke kahua me ka nui o na makaikai ia.  O ka hui Liliuokalani aku mahope a ua hookahakaha no ka manawa pokole.  Mahope o ka hora 5 ahiahi, ua pau ka hapanui o hoaai i ka hoi kauhale.  ua nana ia aku keia mau keakea holopono ole a na kuaua ma ke ano he ouli maikai no ka la.  Ua maluhia ka la, a pela pu na manaolana no ua ia hou e hiki mai ana.

He Olelo Hooholo Ano Nui.

Ua hoopuka mai nei ka Aha Kiekie o Nu Ioka i kekahi olelo hooholo e hoopau ana i ana i ke pohihihi maluna o ka ninau pili i kahi noho paa o kekahi kanaka, a he olelo hooholo kuhao hookahi keia mai na olelo hooholo e ae i hoopuka ia maluna o keia ninau like, oia hoi ka noho kuleana ana o kekahi kanaka maluna o elua a ekolu paha hale noho, ma ke kuaaina kekahi hale a maloko o ke kulanakauhale kekahi, a e koho oia i kona hale noho paa mau, malaila oia e koho balota ai a e hookaa ai i kona mau auhau pilikino.  He hihia @ ia ano imua o ka Aha Kiekie o Nu Ioka.  Ua kuleana kekahi kanaka ia elua hale noho, aia ma Long Island a ma Nu Ioka.  Ma Long Island kona wahi noho mau, koe kona mau manawa e kipa aku ai ma Nu Ioka ma na huakai ike makamaka.  Eia nae, ua auhau ia kona mau waiwai lewa ma Nu Ioka no ka elua

tauaani dala.  ua hoopuka ka Aha Kiekie i ka hooholo e i ana: o kona mau pule eono i noho ai ma Nu Ioka ma ke ano ike makamaka, a ua loaa aku oia i ka lunahelu malaila, na lawa ia e oleloia o kona wahi noho paa no ia.  Ina no aohe ona mau pono pilikino malaila, aole hoi i uku hookahi keneta no kona @ ana, a ua kipa wale aku no oia malaila ma ke ano hoohala manawa, aole no ia he kumu e hoole ia ai kona hookaa auhau ana malaila.  Ina o ka mea oiaio ala ma Long Island kona wahi noho mau, aole oia i keakea la ma ka hoolilo ana i keia hale ona ma Nu Ioka i wahi noho paa nona, a ma ia ano na hoopaa ka Lunahelu i kona wahi noho paa, aole hoi ma ke @ o ke kanaka.  He mau makahiki i hala ae, he heluna o ka poe waiwai o Kapalakiko e noho ana ma San Mateo.  Malaila ko lakou ai ana me ka moe ana, a e hele mau ana nae lakou e lawelawe i ka lakou mau hana ma Kapalakiko.  Mamuli o keia, ua kaa ka @ o na auhau ana i na hale noho ma San Mateo.  Ma kekahi ano hoi, he alo ana ae ia i ke kau ana aku o na koikoi a pau.  Aka, ua hoopaa loa keia poe waiwai i ko lakou mau wahi noho paa ma San Mateo, aole hoi ma Kapalakiko.  I keia manawa, ua lehulehu loa na kanaka e lawelawe hana nei ma ke kulanakauhale o Kapalakiko, aia nae ko lakou mau wahi noho ma na apana kuaaina.  Ina e laulaha mai keia olelo hooholo a ka Aha Kiekie o Nu Ioka, e pau ana keia poe i ka noho paa moloko o ke kulanakauhale.  Ma ka mokuaina o Kaleponi, ua hoakaka ke kanawai no ka poe he elua a oi o lakou mau hale noho e hoopaa i ko lakou wahi noho mau.  I ke kau ana ae o Thomas H. Selby i Meia no ke kulanakauhale o Kapalakiko, ua ulu pu mai he kue nona ma ke ano aole oia he kamaaina no Kapalakiko.  He wahi noho kona ma San Mateo me kona ohana, malaila lakou e noho ai iloko o na malama o ke kau mehana, a iloko o na malama anu, ua hoi aku lakou i Kapalakiko.  Ua koi ia oia e hoopaa i kona wahi noho paa mau, a ua koho oia ia Kapalakiko.  Pela i hooponopono ia ai kona kue ia ma ka ninau pili i wahi noho paa mau.

 

Hanee Ke Alanui Pali o Nuuanu.

I ke kakahiaka Poakahi aku nei, Feberuari 1, ua loa mai na lono mai Nuuanu mai, ua hanee ka pali o Nuuanu, mailuna loa iho o ka welelau pail, a ua lawe pu aku la he kanaono kapuai paha o ke alanui hou i eli ia ai e ke au Hoomaemae, me ke koli pu mai a ololi loa ma kekahi wahi o ke alanui, aneane kapuai wale no ke akea.  Ua hoopilikia ia ka hele nui ana ma ke alanui pali i keia mau la aku nei.  Ma ke kakahiaka Poalua mai, ua ahai hou ia mai he lono i ke kulanakauhale nei, ua ike la aku kekahi kino make e waiho ana ilalo o ka pali ma ka aoao Koolau o ka pali.  Ua hoouna ia ka Hope Ilamuku Meherten e nana i keia poino o kela kino make.  I kona hiki ana aku me kekahi mau makai me ka manao e lawe mai i Honolulunei e koronelo ai, aia hoi aole e loaa aku oiai aia ma kela aoao o Koolau, a he nui ka makani a me ke aiai a ka hanee ana o ka pali, hiki ole ke lawelawe aku mai keia aoao aku.  Nolaila, ua hoouna ia ka lohe telepone i ka Lunakanawai Apana o Koolaupoko e kii mai i kela kina make.  Ma ka hora 4 me hapa o ke ahiahi, ua kapalulu mai ka waea kamailio e hoike ana, ua loaa ke kino make he Iapana a ua auamo ia i ka Hale Hookolokolo o Kaneohe e koronelo ai.  O ua Iapana make la, he paahana oia no ka mahiko o Heeia.  Ua manao ia, ua hele oia no Honolulu, a oiai paha e nihi ana ma kahi nihinihi o ke alanui ua kapeke a lele i ka pali.  Ua noho ke kiure kouorelo, a ua hoopuka i ka lakou olelo hooholo, ua make oia i ka haule ana i ka pali.

 

Ko ke Ao nei Keena Hana Telegarapa Nui Loa.

O ka hale oihana telegarapa nui loa ma ke ao nei, aia no ia ma ke kulanakauhale o Ladana.  Eia ke lawelawe ia nei maloko o ka Hale Leta nui, a aole he poe e ae e komo aku iloko.  Ua oi aku mamuao 3,ooo mau poe paahana, a o ka lakou mau batari ua hoolako ia me 30,000 mau keena liilii, e lawa ai ka loihi mai ka Hale Ahaolelo Lahui mai ma Wasinetona a hiki i ka Hale Keokeo ka hale noho o ka Peresidena.  Ua oi aku ka hana o keia keena oihana mamua o na hana o kekahi o na oihana o Amerika Huipuia.  Ke lawelawe ia nei ka hana me ka hikiwawe a me ka maluhia loa mamua aku o na keena oihana e ae, a o kona keena hoohana nui, aole e oi aku ka makeke i ko ke keena Hana o ka Hui Uniona Komohana o Nu Ioka.  Mailoko mai o keia 3,000 paahana, he 1,000 he mau wahine.  he mau keena ko kela a me keia no lakou iho, a e lawelawe ana lakou i ka hana ma ke ano lako hana Amerika a Morse, me na pepa inoa a me na opiopu pepa.  Ma na wahi e ae o ke keena hana, ua mea ano paahana a pau, a o ka Hughes mea pai palapala nae ka mea makemake loa ia.  ma ke keena hana telegarapa ma Parisa, he 1,000 poe paahana, kokoke i ka hapalua o kela poe paahana, he wahine.  O ia poe hana la, he ehiku wale ao mau hora hana, oiai ka poe hana po he uni hora ka loihi, aka he oi ae nae ka nui o ka uku o ka poe hana i ka po mamua o ka poe hana i ke ao.

 

KOHO BALOTA NUI O 1892!

MOKUPUNI O OAHU

NA  ALII

J.A. Cummins, 6 mak.  58  150  59  100  87  54  38  94  57  38  20  11  14  20  5  805

J.N.S. Williams, 6mak  51  166  57  102  88  50  36  96  35  37  18  5  10  17  5  768

P. Neumann, 6 mak  52  140  55  73  82  47  39  97  41  33  18  1   11  20  4  708

J. Ena, 4 mak  68  174  69  90  88  69  48  90  44  45  19  11  11  25  7  868

A. P. Peterson, 2 mak  58  161  58  98  97  49  40  98  44  37  15  4   10  20  4  788

C.B. Maile, 6 mak  29  36  52  64  47  82  98  25  56  67  11  7   9   6   9  598

A. Marques, 6 mak  20  45  51  61  55  85  90  34  49  57  9   7   5   3   6   577

J. Ross, 6 mak  19  35  41  52  44  78  76  26  31  57  13  7   2   4   6   491

E. B. Thomas, 4 mak  21 42  37  66  65  73  86  37  44  63  6   6   4  0  7  547

J. Gay, 2 mak  23  46  44  68  54  88  92  32  41  57  6   12  5   6   10  581

H. Waterhouse, 6 mak  25  75  32  52  37  33  21  23  15  19  3   11  10  7   6   369

J.Emmeluth, 6 mak  1  6   5   0   4   4   1   4   3   3    1    1    0   0      0      33

S.M. Kaaukai, 6 mak  14  8   17  16  9   9   21  3   12  7   4   1   5   3   1   138

PAPA  ALANUI

S.C. Dwight   92  87  127  158  133  210   273  52  104  158   1394

S. Mahelona  123  82  148  152  126  221  251  51  80  150   1384

A. Fernanders  105  79  137  145  119  218  234  60  95  159  1351

R.Lishman  61  206  84  111  158  61  33  85  45  32   876

J.F.Morgan  42  158  71  80  146  56  31  89  37  22  732

H.Von Holt   33 97  47  52  88  31  16  38  17  13  432 

J. Phillipa  28  80  30  46  64  30  20  49  16  21  384

J. Bowler   32  32  37  30  43  34  39  21  21  33  322

J.F. Colburn   46  30  21  19  15  35  28  7   33  26  255

J.Alapai   14  14  23  21  24  16  21  7   42  36  218

R. More   8  26   18  22  34  15  10  42  6   7   188

H.F.Bertelmann  29  14  33  28  28  27  4   9   5   11   188

A.B. Naone   6   3    3   5   3   8   5   2   3   3   41

MOKUPUNI O OAHU.

NA LUNAMAKAAINANA.

APANA I.

W.C. Wilder (K)         72  221  298

W.H. Kamaki (L)        103  85  188

J. Heleluhe (Kal)         62  17  79 

Huina nui        247  323  560

 

Ko Wilder oi maluna o Cummings, he 105; a o ka oi maluna o na moho kue elua ke hui ia he 26.

APANA II.

J.W. Biipikane (L)       119  156  275

J.K. Kaulia (K.O.H.)   97  111  208

J. Kanui (Kal)  67  39  106

Huina nui        288  306  589

Ko Pipikane oi maluna o Kaulia, he 67; aole oi maluna o na moho kue i hui la.

APANA III

B.F. Dilininahama (KO)         174  89  263

J. Kekipi (Kal )            9     33      42

C.W. Akepoka (L)      150  208  358

Huina  333  330  663

Ko Ashford oi malana o Dilingham, he 95; a o ka oi maluna o na moho kue elua ke hui ia he 53.

 

APANA IV

J. Poe (Kal)     35  27  63

Tome Luka (K)           32  93  125

S.K.Aki (L me KOK) 271  54  325

Huina  339  174  513

Ko Samu Aki oi maluna o Luka, he 200; a o ka oi maluna o na moho kue elua ke hui la, he 137.

APANA V.

S.K. Pua (L)   113   160   278

J.A.Kahoonei    37  44  81

S. Paaluhi (K)  12  13  25

W.C. Achi (K.O.H.)  23  23  46

Ko  Samu Pua oi maluna o Kahoonei, he 192; o ka oi maluna o na moho kue ekolu ke hui ia, he 121.

APANA VI.  (KOOLAUPOKO)

J.L. Kaulukou (K.O.K.)    120

J.E. Buki (L.)   139

Huina  259

Ko Bush oi imua o Kaulukou, he 19.

APANA  VII.  (KOOLAULOA ME WAIALUA)

Kikila Baraunu (K)    81   10   181

R.W. Wilikoki (L)   88   136   219

Huina  164   236   400

Ko Wilikoki oi imua o Cecil Brown, he 38

APANA VIII. (EWA NE WAIANAE.)

  1. Kauhio (L. me K.O.)   95   56   151

O ko Kauhi puka ana, he laelae oiai aohe moho holo kue iaia.

                        PAPA ALANUI APANA.

Malalo iho nei e loaa ai na Papa Alanui o na apana mawaho aku o Honolulu nei:

KOOLAULOA.

Kahele 116

Kapu   120

Aylett  168

Huina  404

WAIALUA.

Kalaamkee      109

Timoteo           118

Naukana          108

Huina  335

KOOLAUPOKO.

Pahia   215

Aikue  139

W. Henry        195

Kealo   130

Kaulia  81

Huina  760

EWA A ME WAIANAE.

Halualani         115

Poe      108

Pinao   62

Huina  285

MOKUPUNI O MAUI.

NA ALII.

L.A. Thurston

Jas. Anderson

NA LUNAMAKAAINANA.

LAHAINA.

W. White         201

J.W. Kalua      128

Huina  329

WAILUKU AKAU.

L.W.P. Kanealii          270

S.E. Kaleikau  60

Huina  330

MAKAWAO.

J. Kaluna         308

J. Kamakele     168

Huina  476

HANA

MOKUPUNI O HAWAII.

KAU.

J.N. Kupahu    180

O.K. Apiki      168

Huina  249

KONA.

J.H. Waipuilani           279

J.W. Keliikoa  212

C. Kaiaiki        70

Huina  561

Na Anoai La Koho Balota.

Ua kipehi ia ka waha o kekahi wahi luna hooikaika o Keona Bola me ka popo lepo, mawaho o ka pahu koho balota Mahele 1 Apana 4 a ua polena maoli ka uanaina o na maka me ka waha.  O ka mea nana i kipehi, na kekahi luna hooikaika o ka aoao kue.  O na kil hoohenehene a ka Aoao Lahui ia Akepoka, Wilikoki a me Buki i kau iho nei ma ka puka aniani o ke Keena Oihana o ka Aoao Lahui, ua hoohenehene mai ia ia Lualii ma ko lakou pau ana i ka puka.  Mailoko mai o na loio laikini piha ehiku i hee iho nei maluna o na papa like ole o na anaina alii a me na makaainana, ma na kua nalu o Oahu nei, he ekolu wale no i pae pono, oia o Paulo, Ata a me Clarena, a he kauna i lumilumi ia.  Ma ka haomaopopo ana iho nei a na poe koho balota Liberaia i ka haule ino loa o ka heluna o ka poe i puka a e ko ole ana ko lakou kuko haakei, “ka hookahuli aupuni, “ ua kani iho ke uhu no ka luhi makelewa wale i ka hooikaika ana o ka po a me ke ao.  He kuli no ma make, he lohe ke oia.  Ke omeo ia mai nei ka apana o Ewa a me Waianae, ma ke ano maunu hoowalewale, ina aole hahai ko lakou “Hon” malalo o ke alakai ana a ke Koa haawi pio wale o Iulai 1889, alaila e olali ia aku ana ua apana la i ka 1894.  Iluna no ka ua la wehe e ke pulu!  Ua hookae ae kekahi moho lunamakaainana iloko o ke kio wai ma alanui Maunakea mahope o kana haiolelo hoohulihali balota ana, a ua lilo nae ia hana ana i mea konakona i ka poe koho e hele aku ana e hookomo i ko lakou balota, a emoole loli ae la loko o ka noonoo.  He mau Hawaii wale no kai puka aenei, me na huina balota, kiekie loa i mau lala no ka Papa Alanui o Honolulu nei, oia Sam. Dwight, Sam. Mahelona a me Apelahama Fernandez.  Ma na apana kuaaina mai hoi o Waialua a me Koolaloa, he hookahi “levi” pakahi.  Ke olo mai nei ka pihe kanikani a ka Aoao Libaraia, no ka hiki ole ke hookahuli ia ke kahua o ke aupuni e ku nei (Kumukanawai), mamuli o ka puka ole ana o na mo@ alii o ko lakou aoao ma ka mokupuni o Oahu nei, a ke kuwouwou nui mai nei.  E ku mai ana ka mokuahi @ mai Kapalakiko mai i keia @ a e holo loa aku ana no i @ me Kina.

Hoolaha Hou.

AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI @ Eha o ko Hawaii Pae Aina. @ o GEORGE @ Koloa, Kauai.  Ma ke Keena imua o ka lunakanawai @. I’a waiho ia mai imua @ palapala i olelo ia oia no ka palapala @ hope loa a George @ @ Charman a me William @ o Ianuari, A.D. 1892 me kekahi palapala @ ana o hoolalo ia ka palapala @ puka ia ona palapala mahope @ ia laua.  Ke kauoha ia nei, o ka POAHA @ (column unreadable)

ILOKO O KA AHA HOOKOLOKOLO @

kie o ko Hawaii Pae Aina.  @ kue la HENRY VIDA, @ Liliuokalani ma ka lokomaikai @ ko Hawaii Pae Aina Moi.  I ka ilamuku o ke Aupuni a @ Hope, me ka mahalo @  Ke kauoha ia ku nei oe e @ Vida ka mea i hoopii ia @ ola i kana pane i kakau ia @ iwakalua mahope iho o ka @ e hele mai imua o ka Aha @ i olelo ia ma ke @ malama ia ana ma ke @ Hale Hookoiokolo o @ Oahu, ma ka POAKAHI @ mai ana, ma ka hora 10 kakahiaka e hoike @ no keaha la e ae ole @ ka mea hoopii e like me ka @ iloko o kana palapala @. A e hoihoi mai i ka palapala @ piha o kau mau @ . Ke hoike nei au o ka mea @ oiaio no @ o la palapala @ kauoha ua Aha ia e @ panee ia @ . Kakau ia ma @.

Olelo Hoolaha.

OWAU, O KA MEA NONA @ lalo iho, Luna @ Hooponopono Waiwai o ka waiwai W. Gibson @ make ke hoolaha aku @ ua poe apau loa, a oi loa aku @ noho la ma ka Mokupuni o Lanai @ ia lakou mai ka @ hookuu a hoohele ana i na @ paha i kekahi aina @ oia hoi, maluna o na aina o ka @ Gibson, i make, me ka loaa @ laila; a ma keia no hou, @ loa mai ka @ (column unreadable)

Hoolaha Hooko o ka Moraki me ke Kuai.

@ (column unreadable)

Hoolaha a ka Lunahooponopono Waiwai.

OIAI UA HOOKOHU IA MAI KA @ nona ka inoa malalo iho I @ pono no ka waiwai o MANUEL FLOURES @ ka palapala kauoha i hoopoli ia, o @ Maui, i make.  Nolaila, ke kauoha @ ka poe a pau he @ ka lakou I ka waiwai o ka mea i make, e waiho @ mai ma Wailuku, Maui. iloko o @ malama mai keia ia aku, a i ole @ aku no.  A o ka poe a pau i @ mai i ua @ Floures la, ke kauoha ia aku nei e @ mai ia’u.  JOSE de SOUZA NUNES. Lunahooponopono Waiwai me ka @ .  Wailuku, Maui, Ianuari 7 @.

Hoolaha a na Lunahooponopono Waiwai.

UA HOO@ PONO IA MAI NA @ nona ma inoa malalo iho nei i mau Lunahooponopono Waiwai no ka waiwai o @ LII (w) o Kau, Hawaii, i maka Nolaila @ hoike ia aku nei, o na poe a pau i @ la e hookaa @ mai, a o na poe a @ pau he mau koi ka lakou, e waiho koke mai @ ma na hooiaio kupono iloko o aoao mahina o hoole mau loa ia aku no.  D.W. KELIAA     J.W. KAAINA

Na Lunahooponopono Waiwai o @ Hilo, Hawaii, Ian @