Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXI, Number 7, 13 February 1892 — Page 4

Page PDF (1.71 MB)

This text was transcribed by:  Christian Derego
This work is dedicated to:  To my family and friends

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Ko Hawaii Paeaina i Huiia

No ka Makahiki          $2.00

No Eono Mahina         1.00

Kuike ka Rula

KOOPUKAIA E KA

HAWAIIAN GAZETTE CO.

H. M. WHITNEY, Luna Nui,

J. U. KAWAINUI, Luna Hooponopono

POAONO,      FEBERUARI 13, 1892

 

KULA SABATI

Feb. 21. Ka hana hewa o lehoiakima.             Ieremia 36:19-31

`           ALAILA, olelo mai la na'lii ia Baruka, ohele a pee, o ne, a meleremia. Mai hoike i kekahi ka naka I kahi o olua.

            20 A komo aku la lakou iloko i ke alli maloko o ke kahua, ua kau aku la uae lakou i ka owili maloko o ke keena o Eliasama, ke kakauoleio, a hal aku la lakou i na olelo a pau ma na pepeiao o ke alii.

            21 Alaila hoouna ae la ke alii ia lehudi e lawe mai i ka owili; a lawo ae la ola ia mea mailoko aku o ke keena o Elisama, ke kakauolelo. A heiuheiu iho ia o lehudi ia mea ma na pepeiao o ke alii, a ma na pepeiao o na'lii a pau e ku pu ana me ke alii.

            22 E noho ana no ke alii maloko o ka hale boilo, i ka malama ciwa; a e a ana ke ahi ma ka ipu ahi imua ona.

            23 A heluhelu o lehudi i ekolu, a i eha paha ialani, alaila, okloki ae la ola la mea i ka pahipeni, a hoolei aku ia iloko o ke ahi ma ka ipu ahi, a pau ka owili i ke ahi maluna o ka ipu ahi.

            24 Aole nao lakou i makau, aole i haehae i ko lakou aahu, aole ke alil, aole kekahi o kana mau kauwa i lohe i keia mau olelo a pau.

            25 Aka, ua nonoi aku o Elenatana a me Delaia a me Gemaria i ke alii i ole la e puhi ika owili. Aole ia i hoolohe mai i ka lakou.

            26 Alaila, kena ae la ke alii ia Ierameela, ke keiki a Hameleka, a me Seeaia, ke keiki a Hameleka, a me Seeaia, ke keiki a Azeriela, a me Selemia, ke keiki a Abedeela, a me Ieremia ke kaula; huna nae o Iehova ia laua.

            27 Aiaila hiki mai ka olelo a Iehova io leremia ia, mahope iho o ka puhi ana o ke alii i ka owili, a me na olelo a Baruka i kakau ai mai ka waha mai o Ieremia, i mal ia.

            28 E iawe oe i owili hou nau, a e kakau iho maloko olaila i na olelo a pau o ka owili mua, ka mea a Ieholakina ke alii o I@da i puhi al.

            29 A e olelo aku oe ia Iehoiakima, i ke alii o I@da, Ke olelo mai nei o Iehova, penel; Ua puhi oe i keia owili, me ka ninau ibo, No ke a@a @a oe i palapala maloko, i ka i ana ae, E olalo no e hele mai ke alii o B@b@lona a e luku i keia aina, n e hoopua i ke kanaka a me ka holoholona, mai ia wahi aku@

            30 Nolaiia, ke olelo mai nei o Ie@@va, no lehoiakima ke alii o ka Iuda penei; Aole e lo@a laia ka mea @@@@ e noho maluna o ka nohoa@@@ o Davida: a e hoo@e@ wale ia kona kupapau mawaho i ke ao ma ka wela, a i ka po @@ ke hau.

            31 A @a'u @o e hoopai aku iaia a me kana mamo, a me kana mau k@@wa, no ko lakou hewa; a na'u no @ lawe aku mai@na o lakou, a malu'na o na kanaka o ka Iuda, i ka hewa a pau a'u i olelo ai no @@kou; sole nae @@ko@ i hoo@ohe mai.

            P@@@@ G@@a Hebera 3:15. I keia la, i ko oukou lohe ana i kona leo, mai hoopaakiki i ko ouko@ naau.

            Ma@@@ Nui. E malama pono i ka olelo a ke Akua.

            OLELO HOAKAKA.

            Ua kauoha o leremia ia Baneka kona lawehana, e kakaulima i kana mau olelo wanana, a heluhelu i@ lakou i@@@a o ka poe lehulehu ma ka ia @@@kahi. Ua makau loa na'lii i k@@@ mau olelo ao, a hoike aku i ka lono ino imua o @@ Mei. Ua kii mai o Ieho@@kima i na palapala, a @@@pau i ka heluhelu ana, me ka @@@@ ana i ke ahi.

            Ua ka@oha o Iehova ia Ieremia e kakaulima hou @ na wanana, me ka @@@@@wa ana ia leh@@@ke@@a no kona hana hoonauki@ki. Ua man@o @@@@ na'lii e m@@@ a@@ ka Moi. Aole p@@@ ka hana a ka Moi. Ma kona @@@@po @@ ko Neb@k@@@@@ ho@ ho@ @@@ aku @ @@@@lona no ka make o @@@@ @@@@@@@@n@, @@ ma@@@ ka Moi @@ @@@@ @@ @@@ @@@ kona p@@@k@@ mai @@ @@@@@@@@@@@.

            @ @, @ map hoaloka in@@@ @@ @@r@nala, o ko lako@ m@@ hope he mau mea kue. 20. Malalo-malaila ke keena @oho o ka Moi, i Nalii 7:8, 21. Owili, -@a kakau ia na wanana me kekahi lii loiki ma na apana kaawle, ... a owiliia ka lii no ka lawelawe ana. 22. Hale hooilo, -na  keena i hoomakaukau la no ka wa anu, Amo@a 3:13. Malama eiwa - Novemaba 15 -Dekema@a 15. Ipuaki - he ipu keleawe me na lanahu@hi e aa ana, e mahana ai keo'a ma ke k@ena. Aole kekahi pukauwahi ma na hale I@d@io. 23. Pupa lalani, -e hooponoponoia ma ke ano o kekabi mau palapala hooiaha i kapaia "folder," @ole i humuhumu i@ e like me na @@ke. Puhipenika -pahi a ke kakauolelo, no ka hooi ana i kona makepeni. 24. Aole makou, -aole pela o Iosia, 2 Nalii 22:11, a me aloha, i Nalii 21:27. 30. Nohoalii, -ua nohoalii kana keiki Iehoiakima, i na mahina ekola wale no, 2 Nalii 24:8. O Zedekia ko Iehoiakima kaikaina, ka Moi.

            I. Ka olelo a ke Akua i heluheluia imua o na'lii, pp. 19-21. Heaha ka olelo a na'lii ia Baneka? No keaha la ua huna laua? Ia wai ka haawi lakou i ka palapala? Owai ka mea lawelawe nana i kii i ka palapala? Owai ka mea heluhelu? Imua owai? Ua heluheluia keia palapala imua owai i ka wa mamua iho? p. 10. E pono anei ke heluhelu na kanaka a pau ioa i ka palapala hemolele? E pono anei i na kahuna pope ke papa loa i ka huli haihala? Ua hoomana anei kakou i ka olelo a ke Akua?

            II. Ka palapala i hoopauia i ke ahi e ka Moi, pp. 26. Ala mahea ka Moi i ka wa a Iehudi i heluhelu ai? No keaba ka ipuahi ma ua keena la? Heaha ka hana a ka Moi? Ua ae anei na'lii a pau loa i keia hana? Owai na'lii ekolu hookeakea? Heaha ke kauoha hou a ka Moi? Owai ka mea hookeakea? Ua manao anei ka Mei iaia iho he mea lawehala? Na Solomona 21:24. Ua mihi anei oia? He palapala hoohalahala wale anei ka Ieremia? Iremia 36:37. Ua pili anei ka hoopai loa ana i ka poe hewa i ka Baibala, a @ke paha i ka lakou ano hana? Owai ka mea kupono imua o ka Moi, o Daniela paha o Iehudi paha? Ina paha e hoohenehene kekahi hoaaina i ke Akua hemoiele, e pono anei ke haalele koke ia ia? Ua hoopau anei na kanaka i ke Akua ma ko lakou hoole ana iaia? Ua lanakila anei o Setepano paha, o ka poe hailuku paha?

            III. Ka pono i wananaia, pp. 27-31. Heaha ka olelo kauoha mai ke Akua mai ia Ieremia? Heaha ka wanana hou e pili ana i Ka Moi? Ua hookola anei kela wanana? Heaha ka poino i hiki mai aik i ko Iuda a me Iurusalema? Ua hiki ia lakou ke pakele, i na paha ua mihi lakou? E pono anei ia kakou ke malama koke i na olelo ao mai ke Akua mai? Na Solomona 1:24-32. Heaha kekahi mau olelo ao a Iesu? Mataio 25:46. Hoikeana 21.27. I@a paa ka manao hewa, heaha ka hana ana aku i ka Baibala? Joane 3-20, 2 Timoteo 3:8. Heaha ka hana kupono? Mataio 13:23. 2 Petero 3:2. 1. Tesalonike 2:13.

HE MAU MANAO PILI.

            1. He hewa liilii anei ka hoohenehene ana i ka Baibala?

            2. Ina paha ua hoole kakou i ka Baibala, ua pau anei ka mana o ke Akua i ka hooponopono ia e kakou?

            3. E hiki anei ia kakou ke hookeakea i ke Akua, a hoka kona manao paa?

            4. E hoopakele ana anei ke Akua i kona poe manaolo a pau loa?

            5. Ua hoowalewale anei ke Akua i na kanaka hewa?

 

La Crippe.

            O ke kuni i hopohopo loa ia ai o keia ma'i oia no ka piha pu o ke akemama i ka male, @ pilikia ka hanu ana, nolaila, ua like no ka lapa@@ ana i ka ma'i Grippe me kekahi ma'i anu ino loa. Ua kaulana ka laau lapeau k@@@ a Chamberlain no ka ho@@@ ana i na ma'i anu ikaika loa. O keia l@au ka mea nana e hoo@aawaie ae i na ma'i i maopopo he ma'i ma ke akemama, ke malama loa hoi mahope iho o ka hoola ana ae aole e lo@@ hou i ke anu. Ua ninau akahele ia iwaena o na @aus@ni i ai i keia l@au iloko o ke kau ma'i nui a na makahiki elua i kaa hope ae nei, aole he hookahi oia poe i @oonele ia ke ola, a pela no hoi me ka poe ma'i ma ke akema@@a. He. 25 .50 a @1-o ka omole. E @uai ia no e BR@SON, SMITH & Co., Na Age@a.

 

            I na Kula Sabati o Kohala Hema, mai Waime@ a hiki i Puako: Aloha nui. E malama ia'n@ ka. H@ike o ko o@kou mau Kuia Sabati, i ka @@nawa a ka A@ahui Euanelio a @@ ka @@@@ui Kula Sabati, o ka Moku@@@@ o Hawaii e noho ana ma @@@@@@, K@@@@@ Hema, i ka malama @ @@@@ W. A. M@o.

 

NANEA KAMAHAO

O KA

KEIKIALII

ROMEALA;

KA

Ui Kila Mageneti

O PARAMERI

Ka Nani e haule ai ka Honua;

Ka Mahina Meli o Salaredina;

Ka La Alohi o Muli@edera;

Na Kulu Koko Kamahao Ekolu.

 

Na Ui Hookelakela

O KE AO HOLOOKOA.

 

NA NANI

Puuwai Uahoa o ka Honua nei,

A U KE

Kila Mageneti o ke Aloha - "O Parameri no ia."

            Oia kahi i koe e kuu kahu wahi a ke kulu koko ekolu, aka heaha hoi kou manao e ke alii opio.

            O ko'u manao; wahi a Romeala, ala he mea huna malalo aku o keia mau paia hao paakiki a me he la no na waiwai huna la puka mai ai ka olelo na pani hao paakiki o Raianapo. Aka i mea no'u e ike ai i ka oiaio o ka'u men i koho wale iho la, e pono au e ana mua uku i ka loa a me ka laula o kahi i uhi ia e keia mau paiahao, a ehia la ka nui o na eka aina i paa kona mana.

            Ma keia mau olelo a ke kila makeneti hoonaeueu i na palena o ke ao holookoa, leha ae la kona mau maka i luna o na paia laumania o Raianapo, a me ka ieo malie puana ae la ia keia mau huaolelo.

            Aka eia ike aku la au i ka loa a me ka laula o Raianapo, a o ke kiekie hoi a me ka hohonu, aohe o laua palena i koe.

            Ua kui lima ia,

            Ka laula o Kapaa,

            Ua ana ia Moikeha,

            Ka lihikai o Puna,

            Ia Romeala i hooho ae ni i kela mau olelo, ia wa i pane mai ai ke kulukoko ekolu. Ua loaa anei ka huina o na huahelu o Raianapo nei ia oe e kuu haku?

            Ae e ke kulukoko ekolu, wahi a ka pane, ua ana aku nei au i ka loa a me ka laula, i ke kiekie hoi a me ka laula, a ma ka hoike o ka'u ana huahelu ke hai mai nei ka puana u ke koolau wahine o Paakei-

            Kakia kuinao a ke akamai

            Aohe loea i ka waioopu

            Ua hao ka mikioi o Lehua

            Ka iki loea a ka noeau

            Ia Romeala i hoopuka ae ai i kela mau olelo, pane hou mai la ke kulu koko ekolu, e kuu haku, ma ka'u papa hoike huahelu, ehia ka nui o na palena aina i uhi ia e na paia hao o Raianapo? Wahi a Romeaia: he 15,000 kupita paailiono, oia ka nui o kahi i paa me na paia hao o Raianapo aka o kahi kulena wale no nae eia mai no ilalo-

            He iki waikini iho ia

            Kahela ka noe o Alakai

            Aka e ke kulu koko kamahao ekolu, o ka ipuka e hoea aku ai i kahi o kela mau olelo keha o ia ka Romeala e huli aku ai, a ke lana kuhihewa ole nei ko'u manao iloko o ka hapalua minute a e ahuwale no ka @aa o na pani o Raianapo ia'u, a o kona paakiki e nohaha a weluwalu liilii ia no ka wa hope loa.

            Me keia mau olelo a Romeala, wehe ae la ia i kana ohe nana makalii, ame ka leo koikoi o ke kauoha kahea ae le oia me keia mau olele:

            E ka ohenaua makalua o Ludiona ke kamahao, ua makemake au ia oe e hoike mai aia la mahea ka ipuka e komo aku ai iloko o na panihao paakiki o Raianapo.

            Ia Roineala i hooki iho ai i kana mau olelo, ia wa i poha mai ai ka leo o Ludiona ke kamahao me na huaolelo moakaka, e kuu kaku wahi a ua Ludiona nei, aole oe e ike ana i na panihao paakiki o Raianapo nei, ke ole au e lilo i haleaniani kilohi malalo o kau kauoha. Ano e kuu haku, e hooko a e loaa no kou makemake.

            Mamuli o kela mau olelo a Ludiona, minoaka iho la ka loea o ke ao, alaila me ka leo moakaka, kahea ae la ia me keia mau olelo o ke kauoha, e Ludiona ke kamahao ke kiai hanu pahaohao o na alahele ekolu walalo o na kanawai a me na hoohiki ana a na pua lilia kup@@anaha ekolu, ke kauoha aku nei au ia oe e lilo oe i haleaniaui kilohi me na ki huahelu e hemo ai na panihao paakiki o Raianapo.

            He o@apa ana na ka uwila, he kui ana na ka hikili me ka ikaika aia hoi e ku pohai ana ka haleaniani kilohi Ludiona mawaho iho o na paiahao o Raianapo, a o kolili enaena o kona malamalama ke nopu hulili la la me h@ la welawela la i ke kula o Moeawakea.

            Ae e ka mea heluhelu, ua ahuwale na paiena apau o Raianapo i ka malamalama oi kelakela o ka eueu kamahao Ludiona, aka o ka puana nae a ka moe, aole iu i hoea mai i kahi a kaua e ka mea heluhelu e olelo ae ai ua nohaha a weluwelu liilii na panihao paakiki o Raianapo ia Romeala.

            Alaila e ai iho ana paha ka ninau iioko o kou mau hoomanao ana e ka makamaka a oielo ae ahea ia ka hoi weluwelu na panihao o Raianapo ia Romeala. Ae e ka makamaka, pela iki iho kaua, no ka mea e hoea aku ana no kaua no ua wahi la a na lo@@ nei i akena olelo mua ai i kinohi.

            Nulaila, ia Ludiona ke kamahaoe ku la me ke kilakila nui me he koa lanakila la maluna o ka enemi, a no ka manawa he aneane e hapalua hora ka loihi, ia wa i hakuiiho ai ka leo o ka hikili me ka weliweli loa me ka anapu pu ana o ke alelo manamana o ka uwila, a no ka manawa he 32 o ka hakuiana o ka leo nakolokolo o na pukuniahi (Batali) o ka iewa, aia hoi hohola hou mai la ka hakanu hamau o ke aheahe malia. I kela wa i pa-e koke wai ai he leo me na huaolelo moakaka.

            E nana i kela mau huahelu a e hoomaopopo, o lakou na ki e hemo ai na panihao paakiki o Raianapo, a e hoomanao e ka haku alii kiekie o Parameri, aole oe iloko o ke ahi a me ka kakaka aka i ke kamumu o ke aheahe malie o ka naauao, a e like me kou moto i keia minute, pela @o auanei kou kahua e hoea aku ai imua o ke panihao paakiki loa o Raianapo, a wawahi aku i kona paa iloko o ke kamumumu o ke aheahe malie.

            Aole au i ka holinui

            Kuupau i ka hoalu

            I ke ahe no au kaiikoi

            Ka nahenahe kuplilikii,

            Ia Ludiona ke kamahao i hoomaha iho ai i kana kamailio ana ia wa i leha ae ai na maka o Reomeala maluna o na paia aniani o ka haleaniani kilohi Ludiona, a aia io i mua o kona mau kiionohi ike e kau wai ana na ki huahelu he 52.

            O keia mau ki huahelu a ka loea o ke ao i ike aku la he poe pepa hahau lakou, e hoomaka ana mai ka "Eiki" aku a hiki i ke "Kini" e laa ke "Daimana, " ka "Haka" ka "Peki" a me ke "Kalapu."

            I ko sekona mua loa a na kiionohi o ke keiki alii Romeala i halawai mai ai me keia mau huahelu, ua hoopahaohao ia kona mau noonoo, a o ia kana i pane ae ai ka he pu-a pepa hahau wale no kela, a heaha ka lakou waiwai e hiki ai ke wawahi i ka paakiki o na panihao uahoa o Raianapo.

            O keia mau olelo kanalua a ka loea o ke ao, o ia ka Ludiona i pane hou mai ai; O lakou wale no ke ala a me ka puka e lilo ai ka paa o na panihao paakiki o Raianapo i mea ole, a i mea nou e ike ai i ka oialo o ka'u mau olelo, e hoomanao i ka moolelo o Lebia ke kaulana a me na hoike ouli o ka manawa.

            O Lebia i hooho ae ai o Romeala, ke hoomanao ala au nona ma ke ano he hoike ouli no ka manawa, alaila e Ludiona ke kamahao, aole anei ua huna ia o Lebia mai na maka aku o ka poe a pau e ola ana.

            Ae, e kuu haku, wahi a Ludiana, aka e nana aku maluna o na huahelu pahaohao he 52, a e ui aku i ke kulu koko kamahao ekolu, ka mea i poni ia malalo o ka inoa kahuna. "Na" huahelu kilokilo eepa he 52. A e kuu haku nana no auanei e wehe mai i ka nane huna pohihihi o keia mau ki huahelu.

            Na keia pane a Ludiana, alaila, e ka mea heluhelu, huli pono ae la na nanaina o ua loea nei o ke ao, a paka pono aku la maluna o na huahelu kamahao, alaila, me ka leo moakaka kahea ae la oia i ke kulu koko kamahao ekolu, na huahule kilokilo eepa 52, malalo o na kanawai o Bagesara, ua makemako ia oe e hoike mai heaha na hoike ouli o kela mau huaheiu kamahao? Wahi a ke kulu koko kamahao ekolu i pane mai ai i au. Ekuu haku, o kela mau huahule kamahao he 52, o lakou na ipuka huna pahaohao o Raianapo nei.

            Alaila e ka hooko kamahao o Bagesara, o kela mau huahelu anei ka ipuka oiaio o Raianapo nei?

            Ae e kuu haku, i pane mai ai ke kulu koko ekolu. Alaila pehea ka hoi i olelo ia ai he mau pani hao paakiki ka ipuka e komo aku ai iloko o Raianapo? wahi ho@ a Romeala. He mea oiaio ia e kuu haku, ua manaolana kuhihewa io kaua ma o keia mau paia hao la, aka mamuli o ka hoike a Ludiona ke kamahao, ke ike nei au, oia mau olelo keha e pili ana i na panihao paakiki o Raianapo he mau paia hao ko Raianapo i hiki ole i ka mana o ka hamare ke wawahi, ina aole o ke kila pu kekahi, aole hoi i ke kila ke ole ka hamare pu kekahi. Nolaila e ke alii na pololei na mea i olelo ia, na pauihao paakiki o Raianapo, no ka mea ua paakiki a pohihihi ke ala no kaua e komo aku ai, a nona paha nei olelo.

            He iki aina keia

            Poloke na mea hana.

            Ua akaaka ae ke keikiahi Romeala no keia mau olelo a kana kauwa, alaila me ka leo malie, pane aku la oia, o ke kulu koko kamahao ekolu, ua makaukau anei oe e hoike mai i ka mole a me ka io o kela mau huahelu kamahao.

            Ae e kuu haku, ua makaukau au e hooko i ka hanohano o ka oihana kilokilo o'u i poni ia, ano e ninau mai a e loaa no ia oe ka hai@@.

            Mamuli o keia pane a ke kulu koko kamahao ekolu, hoomaikai ae la ke keikialii Romeala ma ka inoa o Alahe, alaia me ka leo moakaka puana ae la ola i keia mau olelo, o ka huina hoouluulu o na huahelu a pau he 52 no @a, mai kekahi aoao a kekahi, ua like a like, a mai kekahi aoao hoi a kekahi he hookahi no ia kaunu i waialoha.

            A-ha! i h@oho ae ai ke kulu koko kamahao ekolu, o ka haina loaa oia mea he = "Huinaha," alaila e ke alii, ke hoomaopopo ala no anei oe ia mea he "Huinaha?"

            Ae, e ke kilokilo kamahao o Bagesara. O ka huaoielo huinaha he hoailona ia o ke kaulike @ ma kekahi olelo ana he herita ia no ke kuikahi, a ke lilo kela huaolelo huinaha i mea ole e kue ana kahi i kekahi, e like me ka mea i olelo la.

            He pahu huinaha, he kuikahi i apo ia iloko o ka lokehi o na hana a me na manao, a ma ka lokahi e loaa ai ka ikaika, a ke ole pela, alaila ua lilo ia mea i mea ole. Pololei! pololei!! ihooho like mai ai na kulu koko ekolu. Oka lokahi ka ikaika o ke kue, ka hiolo. Ua lokahi o Panipo nona iho me konamau panihao, ao kona mau ipuka hoi, ua kuikahi like ia me kela mau huahelu kamahao. Alaila e ko makou haku heaha hou ae kau mau mea i ike aku la? O kau mea i ike hou aku la, oia no na waihooluu elua, e kue ana kahi i kekahi, he 26, he pouli wale no, a he 26 malama wale no e like me na hoku o ka iewa, a maluna o kela mau waihooluu elua ke hoopuni a@a iho ia ka mana o na huahelu he 52 me he mau moi la e noho hoomalu ana maluna o ko lakou lahui, a e ke kulu koko kamahao ekolu, aole anei keia o ke kakahiaka a me ke ahiahi e like me ka mea i olelo ia maluna o ka p@uli o ka honua aia kona mana ke hoopuni ana ala.

            Pololei e ko makou haku, wahi a ke kulu koko kamahao ekolu i pane mai ai. He oiaio he pouli a me ka hohonu na palena o Raianapo nei, a maluna o kona mau palena a ke pohihihi launa ole, ke noho hoomalu nei ka mana huna o kela mau huahelu kamahao malalo o ka inoa wahahee na pani hao paakiki o Raianapo, aka e ko makou haku, ua pee oia me ka manao e nalo ana imua o kou mau maka, aka aole ia e naie, no ka mea he kolohe i jo hai alahele.

[Aole i pau.]

 

MOKUAHANA KA MOLEMONA.

            E ka Nupepa KUOKOA me PAEAINA i huiia,

            Aloha oe: He pono i kou ahonui e hoaiai ne i ka mokuahana o kekahi hoa o ka ekalesia Molemona ma Kapaahu, Puna, Hawaii.

            Ma ka la 18 Ianuari A. D. 1892 i kona koolua o ka au ana i na ale hakukoi o ka moana, oiai laua ma Kapaahu, ma ka La i olelo ia maluna, ua hele ke kokoolua e kau aku i na haawina hoopomaikai maluna o ka mea i loehia i ka mai, a i kona hoi ana i ka home o ko laua kamaaina oiai kona kokoolua e noho ana me ka wela o ka houpo i ka noonoo o ka uahoa o ka mea i hele e kau i na haawina hoopomaikai a Daniela o Auwaiolimu. Ma ka la 20, ua haaleie iho la ua ilikea uahoa nei i kona hoa paaua o ka euanalio o ka haku, a hele hookahi aku la i ka pahoehoe o maiama. E o'u hoa o na ekalesia like ole ke ike aeia no kakou i ka hana a Ekalesia Molemona i ka lawe mai i ka han@ a ka Haku me ka mokuahana p@. A ma ua la 20 ala no, hiki mai kekahi mea hoohuli oia aoao e i mai ana e komo oe ma kela ekalesia. Eia ka pane ia mea hoohuli mai he wa ko na mea apau. Pane ka mea hoohuli mai mamuli pani ia ka puka, pane aku na wai hoi e pani ka puka aole i hai a hele aku la eia ko'u manao @o ia oukou e ou hoa i loko o na ekalesia like ole ina oia e hai mai ana eia i a'u, ke ki o ka puka o ka lani wikiwiki loa wau e kuu i ka wai nui maoli no ka manao kanaka.

            O keia na mea hou o Puna Paia ala.

P. H. KEKAMAHAO.

Puna, Hawaii, Ianuari 18, 1892.

 

            Ua hopu ia mai nei ke kapena o ka mokupea "Velocity" ma Honokaona, no ka loaa ana aku o na tausani tini opiuma maluna o ka moku, a ua hoopaiia he $250 me ka hao pu ia o ka opiuma.

 

@@@LAHA @UMAU.

PAPA! PAPA!

AIA MA KAHI O

Lewers & Cooke

(LUI MA),

Ma ke kahua hewa o Alanui Papu

me Moi.

 

E @O@@ KO NA

PAPA NOUAKI

O kela @ me @@@@ @@@@

 

            Na Pani Puka, na Puka Aniani,

            na Olepelepe, na Pou na O'a,

            na Papa Hele, na Papu Ku,

            me na Papa M@e he nui @@a.

 

NA PILI HALE O NA ANO A PAU

 

A me na

WAI HOOHINUHINI NANI

O @@ @@o a p@@ lo@.

 

Na Balaki o na Ano he Nui Wale

            Ke hai ia aku nei oukou e na makamaka a pau, ua makaukau keia mau makamaka oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka laua oihana no ka

 

Uku Haahaa Loa,

E like me ka mes o holo ana w@@@ena

o Laua a we ka Mea Kuai.

Hele Mai e Wae no Oukou iho.

2357-q

 

Ka Waiwai o ka Hilinai

Sasepaeila Ayer

            AYER. Laau Saseparila kai kaulaua i hili nai nui ia no ka hoomaewae koko ma na wabit a pau o ka honua, he aneane 40 makahiki i haia ae nei, a ua laweiawe nui ia hoi iwaena o na oihana lapaan O keia

            LAAU SASEPAKILA, no loko ae ia o ko @a Sameparila Hon@@ara maoli : na loaa ka mana hoomaemae ma o ka hui pu ia ann me kekabi mau aa iaau e ae, a me kekahi mau mea no loko o ka honua a me ka hao.

            HE KOKO inoino a nawaliwali anei kou? Ua awili pu anei @e na ano ma'i ikaika? A @@ huipu anei me na wai awaawa hoopehu? N@ keia

            LAAU e hoomaemae @a m@@ mea ion @ pau a maikai. Ona kauka lapa@@ a pau o Amerika i ike i k@ @no @ ka Ayer Saseprila @@ olelo @@@ou, aole he mea maikai @ @@ no ka @oomaemae koko ana mai na @@@'i i awili pu ia, aka o keia wale no. No ka

            HOOMAEMAE aua i ke koko, a me ka hooka@@@ pono ana i @@ mea a pau ma kekahi m@@ @@o ma'i i @@@ i@@, @ ka Ayer Saseparila wale no ka laau nana e hoomaemae ae me ka ba@@lia ole mamua @@ o keka@@ ano laau e @@. O ke ano

            KOKO INO hakukak@ a nawaliwali hoi kona helopono am@ @@a ke kino, e hoomaemae ia ana a @ hooikaika @@ @@ no hoi ma o ka ai an@, i keia Laau Saseparila Ayer. He maalahi a he

            MAIKAI loa hoi keia imau, mole no ka hoomaemae wale ana no i ke koko, aka, @o ka hookaawalo pu ana kekahi i na ma'i, hoomomona hou ana i ke koko ino, a me ka hooikaika pua ana i ka h@@@pono ana ma na @@. @e lehulehu wale na hooia ana mai na wahi a pau o ke ao nei i hoohana ma@ i keia laau mamua o kekahi mau @au e ae

            A HILINAIIA no ka ikaikai kup@@o o k@ ola kino, ma ka maemae ana o k@ koko, hoomake p@ ia n@ ma'i, a pele aku. H@ nui na laau hoomaemake koko i hoo@@@@ wahahoe wale ia mala@o o ua inoa he lehulehu, aka o @@ hi@inai a me na hoo@@ wale no a ka ao holookoa. maluna o ka

 

Ayer Laau Sasaparila,

@ HOOMAKAUKAUIA @

Kauka J. C. Ayer & Co., L@@@@@ @@@@,

HOLLISTER & CO.

Na A@@@@ @@ @@ @@@@@@@ @@@@@@

@@@

(following column is partially cut off)

@@@laha @u@ (cuts off)

KAKELA ME(cuts off)

 

 

KA - HALEKUAI(cuts off)

 

WAIWAI LIKE(cuts off)

 

NA MEA H@@@(cuts off)

KAMANA A @(cuts off)

            Pahi,

            Upa,

            Pulup(cuts off)

NA PENA (cuts off)

KAA - PALA (cuts off)

 

IPUKUKU(cuts off)

KA AIL(cuts off)

 

PALAU(cuts off)

A me @@ @@@ Mah@@

 

NA PAKEKE P(cuts off)

Ipuhao, Iliwai.

Makau me Aho Lawa(cuts off)

 

Mikini Humuhumu(cuts off)

MIKINI A WILCOX ME GI@@(cuts off)

Na Mikini a Remington

 

KAKAELA & KUKE.(cuts off)

@@-@