Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXI, Number 8, 20 February 1892 — He Moolelo NO NIWELA! KE Kanaka Hana Pu o Mosekao KA Weli o ka Makakila. Waladimira ka Moneka. KE AUPUNI O RUSIA MALALO O PETERO KA NUI. Ka Weli o ke Keneturia Umikumamahiku [ARTICLE]

He Moolelo NO NIWELA! KE Kanaka Hana Pu o Mosekao KA Weli o ka Makakila.

Waladimira ka Moneka.

KE AUPUNI O RUSIA MALALO O PETERO KA NUI. Ka Weli o ke Keneturia Umikumamahiku

MOKI'iNA VII. KA HOOKOLOKOLO ANA —KK KAKA l*A 1(1 IML'A O KA KM KI'KKA — I.ANAKILA—IIOOKUU IA K A I.AWEHA f>A, I kola manawn i huli mai ni ke nlil a pano mni In imun o ko knnnkn hnnn pu: «I'elion la oo i na nl o kui i kekalii o na kanaka koko alii kiokie o ka aina nei ?" 11 K ko nlii, nole au i kui iaia ma-1 inuli o ko'u mnkomako wale iho, nkn «i\ helo mnl oia ma Ko'u hale hana a kauoha mai la ia'u o kakaumoa nku mnlalo o kokahi palapahi a'u i kuleana ole ai," wahi a Kuleka i pano aku ai. | I kela inanawa ua pane koke mai la ke Ouke, "Ho hoopunipuni wale no na olelo a kela kanaka ia oo o ke alii." "l T, oki kau kamailio i keia wn, oial aolo o oe ka'u I ninau aku nei," i pane aku ai ka Kinepera mo ka wellweli imua o ke Duke. Alaiin, knmnilio mni la oia imua o ka opio Iluleka: "Hoaha ko kumu o kou kul ana i ko kauna ?" <«No ka men, ua iho mai oia mni kona kulana kiekie mai a hoohaahaa iaia ma ko kui ana ia'u, oiai nae nole in o ka liana kupono a kekalil nli< o ka aina e hana ai." "O ia iho la ko kumu o kou kui niia a hina oia ilalo ?" "Ae no hoi." ««I'ehon—ina ownu ka mea i hnna aku in oe pela e kui ana no paha oe ia'u ?» "l'ela no ko'u ina ua hoao oe e hana ino mai ia'u. Aka, aole loa |>aha e lueia ia mau manno hehena i kuu alii." Ua kamaiUo aku o Kuleka imua 0 ka Kmepem me ka wiwo ole a me ke kilakila o kona kulana. A na ia mea 1 hookomo aku i na manao hopohopo iloko o ke Duke o Tula, oiai ua ike iho ht oia ua mahalo ka Emepem i ka opio hana pu, a ua pii palua ao kona inalna ia wa no Kuleka. O kekahi poe e ao e noho ana iioko ua piha lakou me ke eehia. Alaila, ninau hou mai la ka Kraepera: <4 lVhea na mea e pill ana i kela hakaka palukaua ? A pehea la oe 1 aa ai e hou malu i ko kauna me ke kue ana I na nila o ke kaka pahi ana ?" IVhen, ua hou malu anei au ?" i pane ae ai o Kuleka. "He oUio kela," wahi a Kiwini Unuena I pane mai ai. «'Alaila, owal o laua nei ka mea makaukau ma U hana r> wahi a fca Kmepemi ninau aku al ia Kiwini Uraiena. «O ke kauna ka mea makaukau o laua," wahi a Kiwini. ««Pehea hoi kou Ike e ka Luianela malkai V * wahi & ka Emepera i ui aku ai ia Alarika. I keia manawa a ka Emepera i ninau aku al, ua leiele koke ae ia kona oili ; oiai ina oia e kakoo ana ia Kuleka, alaila he mea ia no ke ; Duke e opa pu mai ai iaia a kipaku paha mai kana wahi hana ae. "Noiaiia, me na noouoo akaheie o ke

kanuku makui, ua pane mai la oia: | ••K kaln niai i:i'u o ke a!ii, ua ma- j nao au ho m«*a pono e i«>e nou | iho i ole ai w e kuhihewa." "Na'u v ike no ? u iho? i'ehea la e n»aoi)Oix> ai ia'u ?" •»K 1k«o ia kona Ike iniua ou e ke nlii, oiai eia no iloko nei o kou aloalii kekahi kanaka makaukau i ke kaka pahi, a o ia no hoi o I>ameturia«a ke kanaka Hele?»e,' ? wahi a Alarika. "IN hea—o kuu kumu kaka pahi anei kau e olelo inai nei ?" wahi a ka Kme|»era i pane aku ai n>e ke kahaha nui "Ao," wahi a Alarika. "Auwe ! oia ke knnaka akamai o Itusia nei a puni. A ke injin:m nei :iu e lil») ana ka opio i iihm paani wale m." 14 K ke alii, ke inana<» nei au a«lc ia lu> niea no'u o hilahila ai ina au e hauleliia ana malalo o kona ike, oiai ua akaka ae la oia ke kanaka makaukau nia Husia nei a puni," wahi a Kuleka i pane aku ai. "K ae ana anei oe e papa lealei\ me kuu kumu ao ?" i ninau mai ai ka Ktr,epera. '•Ina e oluolu oe e ke alii," wahi a Huleka. ! e lealea ana ka hoi kakou. K ho-a ae i na kukul a pau i malamalama oloko nei, a e kii koke aku ia l)ameturiasa e hele niai, me na pahikaua j>oheoheo o mua," wahl a ka Kmepera i pane ai me kona ku ana ae iluna a pahola iho la ka minoaka ma kona mau papalina. L'a ho-a koke ia ae la na kukui o pau o ka halealii a malamalama ae la oloko a puni. A ike ia aku la na j helehelena o ke Duke o Tula a me Kiwlni Urazena ua haikea, oiai ua hopohopo laua o ahuwale auanei ka laua no'a huna, a o ko laua ake nui o ka haule pio iho o Kuleka ia Dameturiasa. Aole i liuliu ua hoea mai la ua kumu kaka pahi nei a ka Emepera, a e hii ana malalo o kona poaeae lie elua mau pahikaua. Ile kanaka nui kino ikaika oia, a he kanaka Ilelene ma ka hanau ana, a o ia ke kumu ao kaka pahi a Petero ka Nui ka Kmepera o na Ilukini. <«I kauoha aku uei au ia oe o l)ameturiasa e hoikeike mai i kou akamal kaka pahi Imua o makou ma ka papa leaiea pu ana me Keia kanaka opio, oiai ua ulu aenei he hoopaapaa Iwaena o makou no kekahi kumuhana, a i mea e ike ia ai ka oiaio a me ko kulana lmnohauo o ke kanaka koa, ua makemake ia i j oe e paio pu me ia. K hoomanao | oe aole i makeinake ia kekahi kulu | koko e kahe maluna o ka papahele. | Nolaila, e lalau ae i pahi nau e Ruj leka Niwela." | Mahope iho o ka pau ana o ka ka Eme(>era kamailio ana, ua hele aku la o Kuleka a lalau aku la i pahi nana me kona lima hema, a hopu aku la nie kona lima akau i ka liina o ke kanakn Ilelene apuili iho la rue ke kunou liaahaa ana. A pela no hoi ke kanaka llelene i ka lima o Iluleka, oiai ua maopopo iho la iaia he ahikanana kona lioa papa lealea, a he keonimana inaopopo hoi. Ua like ko laua kulana uia ke kilakila o ka nanalna, he loihi nae ke kanaka llelene. Ua wehe ia ae la ko laua mau aahu a koe na pale ili. Alaila, pane aku la o liuleka imua o Dameturiasa: "E hoomanao oe, aole na'u keia mau hana o ke kono ana aku ia oe e hele maij aka nae, ho nui na manawa a'u I ake al e papa lealea pu me oe, oiai ho makaukau no au ma keia olhana." <'Ke mahalo nei au ia oe, a ina e haule pio au ia oe aole ia he mea no*u e ehaeha ai," wahi a ke kanaka Ilelene. . "O ia hol paha ī Ua makemake loa au e ike i ka olua hana!" wahi a ka Kmepera i pane mai ai me ka piha hauoll. I kela \va i ku koke ae ai ua mau molio la he alo'a he alo, a huila ae la ka laua mau pahlkaua. E hou ann, a e pale ana no hoi kela a me keia me ka mikloi o na kiina. Ua hoomau laua pela me ke kani koele ana o ka laua mau meiiala kila a hlki i ka lele ana o na huna ahi, a ia manawa i pinapinai loa ae ai ka laua maa kakiwi ana a niniu ae la me ho ena makani la, me ka lele liilii ana o na huna ahi ma o a maanei o ke keena, aole nae kekahi o laua i manuheu. Hala ae la he hora hookahi, aoie he mea o laua i haawi pio. O na poe a pau e noho ana iloko o ke keena, ua meha pu lakoa me ka piha eehia, a oia ka manawa a ka Emepera i hooho ai me ka leo pihoihoi, "Auwe ka nani e!" me ka paipai ana ae i kona mau lima. Iloko o ia mauawa i husl& ae ai ko liuleka mau niaka, a e like me ka owaka ana o ka uwila pela o Kuleka ī kii aku ai me ka palanehe i ke kumu o ka pahi a ke kanaka Helene e paa ana me ka weleiau o kana pahi a oniu ae la me ka ikaika me be enegiui mahu la a liio mai ia

k:\na pahi, a ia wa he koele ana k:i m**a i lohe ia e na mea a pau e noho ana iloko, a ike la aku la ka pahi a ke kanaka Heleiie i ka lele ana a pa ika papahele o luna. Ika hoi ana iho o ua pahi nei e pa ilalo ua hopu aku la o Kuleka mekona lima hema a kunou haahaa aka la imua o koua hoa paio e ku olohelohe mai ana. Aole he leo i paai ae iloko o ke keena ia wa, oiai ua piha eehia na niea a Ua hele aku la uae 0 Kuleka a haawi aku la i na pahi elua i kona hoa paio me ka pane pu ana aku,—hoomanao e kuu Dameturiasa maikai I kau mea i hoohiki mai ai imua 6'u. t"a ike au hu kanaka koa wiwo ole oe, he puuwai pakaha ole a he aloha hoi." «'Ma ka inoa o na Lnni kiekii» loa, ke pahola aku nei au i ko'u hoomai* kal ia oe e ko'u hoaloha opio, a ko mahalo aku nei no kou akamai lua ole. K hoomanao, eia he hoaloha oiaio nou ma keia mau lima," wahi a ke kanakA llelene i pane mai ai me ke kiola ana iho i na pahi elua a puili ae la i na lima o Kuleka. | llele koke mai la hoi ka Emepera me kona pihoihoi nui a puili ae la i na lima oka opio, nie ka pane ana ae: «ne mea oiaio, aolie ou lua ma Kuaia nei a puni. Ake hoike aku nel au ia oe e Kuleka Niwela ua maemae oe mai na hewa 1 hapala ia mai maluna ou; a ano, e hoi oe me ka maluhia a me ka lanakila. E hoomanao oe e Kuleka Niwela, aole loa au i makemake e haalele iho oe ia Kusia nei me ko'u īke ole. A i makemake au ia oe, ma kou home kaua e hui ai, a no ia mea au e papa loa nei ia oo aole e haalele iho ia Mosekao me ko'u ike ole." Ile hookahl hora ma ia hope iho, ua hui aku la o Kuleka me kona makuahino iloko o na puili aloha ana. Ua hoike aku o Kuleka i na mea a pau i hanaia imua o ka Emepera a me kona hookuu lanakila ia ana mai. Ano ia mea ua haawi ae la kona luaui i na hoomaikai ana a nui i ka Makua Lani no Konamalama ana i kana keiki mo kamaluhia. |"Aole i pau.]