Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXI, Number 13, 26 March 1892 — NANEA KAMAHAO O KE KEIKIALII ROMEALA; KA Ui Kila Mageneti O PARAMERI. [ARTICLE]

NANEA KAMAHAO O KE KEIKIALII ROMEALA; KA Ui Kila Mageneti O PARAMERI.

Ka Sani e haule ai ka Honua; Ka Mahina Meli o Salarcdina: Ka La Alohi o Mu(i9€dcra: Xa Kulu Koko Kamahao Ekolu. Na Ui Hookelakela O KE AO HOLOOKOA. ITA.ITI Pinwai Ualoa o U Homa nei X O ss Kila Mnyeneti o ke AlohnO Parameri no itt " Ua hoea aku ua loea Ia o ke ao no ka ipuka ekahi o ua aupuni la, a malaio o na huaolelo o ke kauoha mai na leheiehe aku o ua loea nei o ke ao, ua hamama ae la ka ipuka e like m$ ko na aupuni inua ekolu a me na haawina like i loaa i ua loea nei o ke ao i kela mau aupuui aku la i hala, pela no o ia i keia aupuni.

He nani a me ka haaheo keia aupuni i oi aku i ko na aupuni inua ekolu i hala. E luhiehu ana na nani like ole ma kela a me keia aoao a maluna ae ona mea a pau, aia he mau kihapai pua a me na mahinaai e uluwehiwehi ana malalo o na kilihune wai pipii e hoopulu ana i ko lakou mau lihilihi.

Na keia mau nani hou ae la a kaua e ike nei e ka mea heluhelu, na ia mea i hookouio hou mai i na mahalo ana he nui iloko o ka loea o ke ao, a o ia kana i puana ae ai iaia iho. Aha aupuni o Kalanapo, aha no nani a'u i ike ai, e kue ana kahi i kekahi, a heaha la lioi keia ala hooheno a'u e honi nei?

Me keia mau olelo aua Romeala nei, komo aku la o ia no ka lua o na puka o kela aupuni eha o Kaianapo. Aohe mau olelo e ae a ua loea nei o ke ao, aka o ka mahaio wale aku no i ka naoi a me ke kilakila o keia aupuni, a maluna ae o na manao hoohuol o ua loea la, oia 110 ke ala hoohene» o kekahi pua ana e honi hoomau nei i kona aala kupaoa.

O kela pohihihi i loaa i ka loea o ke ao, o ia kana i unu hope mai ai i na waihona loea o kona uoonoo, a kaupaona ae la i na ea kupaoa o na pūa a pau ana i honi al i ko lakou mau ea aaia, a mamua ae o kona hauiani ana aku no ke kolu o na ipuka komo o kela aupuui eha o Ūaianapo, aia hoi puana ae la ia i keia mau olelo me na minoaka ana oka haaheo. A ! ke hoomanao ala au, o ka pua tubarose wale no ka mea nona ke ala hooheno kupaoa e liko me keia, a ke 010 e hewa ka'u koho ana, alaiia o oe no ia e ke ala o ka pua tubarose, kuu lioa e kilihehe aku ai i na pani hao paakiki o Kaianapo.

I keia mau oleio no a Komeala a hala ae, aia oia ke puahiohio hele ala ma kela aoao o na ipuka komo ekolu ma ke ala e hookokoke aku ana i ke pani puka elia, a o la hou ka ua loea nei i pane ae al iaia iho. He puuwai uuhoa ko na ui hookelakela o ke ao, he pohaku paakikl hoi ko na loea o ke ao, he puuwai luli ole ko na anemoku uliuli, a o ko Kaianapo nei hoi he mau panihao paakiki ia a Komeala e wawahi aku ai, a ke hulihia lakou i'au, alaila ho hookahi wale no a'u mau kupueu i koe e hoohoa aku ai, oia no ka la alohilohi a me ka mahina meli, ka malamalama o ke ao a me ka po, a ke haulehia laua iu'u, alaila ua aa o Komeala e hookahuli i ka nohoalii o Alahe no ka hanohano o ka inoa ka loea o ke ao holookoa. Ua akaaka ae la ua Keikialli Romeala nei, alaila hoopuka hou ae la ia i keia mau olelo penei: Ka, he loea no hoi au no ke ao i keia manawa, a o Kaianapo wale nei no a me Hemelana na aupunl i koe alaila o ko*u lilo no ia he moi hookelakela loea no ke ao, aka, ke ole au e kuhihewa na'u ana no ka lanakila maluna o keia aupuni, oiai ke hoike e mai nei no na kahoaka o ka manawa i ka haulehia mua loa o Raianapo. Ano e ka makamaka heluhelu, eia ka ke ike e nei i na olelo keha mua a ka loea hookelakela kaulana o Parameri, a o ka hopena o kela mau olelo a ua loea la, oia na kaua e makaikai aku ai ma kealahele imua o ko kaua moolelo a na ke au oia manawa e puana mai ka oiaio a me ka ole oia mau olelo. I ka hala hope ana ae o na la hele he 10 i ua loea la o ke ao, lana mai la iloko o kona mau manao ua kokoke loa mai oia e hiki i ka hopena o kana huakai hele loihi, a oia kana (Romeala) i lawe mai ai ia mau minute o ko pihoihoi i wa nona e iiulio ai iaiu iho no ka halawai ana aku he alo a he alo me ke panihao paakiki loa o Raianapo. O ka hamare kiia o na olelo kuhinia o ka waiu a me ka mell, o ia kana i hoohuoi ae ai iloka o kona puniu walho noonoo, a o ka pauku kila o ka naauao e kapeka ai ka Q%AI)! a ua keiki la iluoa o Raianapo oia kana i paa ae ai ma kona mau lima, a i ka ana aku o ka manawa a ua ioea nei e haulani aku ai iiuna o kahl a kana huakai e hoomaha iho ai, oia hoi he hookahi la wale no i koe, aia ua loea nei ua makaukau ka ulu o Lele e huai i ka makani me he— Ahi la no Makualki Ka momoku me ka auhau.