Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXI, Number 14, 2 April 1892 — MOOLELO MAI KE KAI MAI. Ke Kiakahi Kahuli i na Ale Huhu NA OLULO EHIKU I PALEKANA MAHUNEHUNE MAI. [ARTICLE]

MOOLELO MAI KE KAI MAI.

Ke Kiakahi Kahuli i na Ale Huhu

NA OLULO EHIKU I PALEKANA MAHUNEHUNE MAI.

I ke kakahiaka Sabati i hala, ua hali loa mai la ka mokuahi "Wail&' 1 Kapena Davies a iioopae i Honolulu nei he ehiku olulo i loaa iaia ma ka moana e au hele ana a hoopakaie ia mai. Penei ka mooieio no keia ! uiia: 1 ka hora 1 auwina ia Poaono i hala, Maraki 2G, ua haaieie aku ka moku kiakahi Manana ia Keanae, Koolau, me ehiku poe oluna no lakou na inoa Kalawaiani i me Maewakwa no Keanae, Kelekoma Kahananui, Akoa Poai, Kaiiakauila, Kuhīa me Henry Higc»ixs no Waiiua iakou a me ka piha ukana he 378 mau paiai a me 10 eke kalo, no ka hali ioa ana no Lahaina. Oiai e pa ikaika ana ka makani i ka wa i haaleie aku ai ke kiakahi ia Keanae, a ua kuakea ka moana i na aie huhu, aka, aoie nae ho mau ulia i ili mai a hiki i ka wa i kokoke mai ai lakou he mau mile paha i ka lae o Kalmkuioa, Maui. A i ka hora G paha o ke ahiahi a me ka ike ole ia, ua ku mai ia k<>kalii aie nui mahopea poi iho la me ka hooponopono ole maiuna pono o ka moku e uhi ana mai o ao, a e hookikii kapakahi ana i ka moku ma ka aoao hookahi a olokaa aku la i kekahi mau kanaka iioko o ke kai. Ua kakaa mai la na paiai ma ka aoao kapakahi a hoomau loa aku la i ka waiho kapakahi ana me ke ala hou ole mai. Aole no hoi i emo, ua piha mai la oioko o ka moku ike kai. O na balaki hookaumaha moku keia, ua pau mua no i ke ki. ola ia i loaa ai ona wahi no ka ukana, a pela i piholo ole ai. Aka, mamuii o ka inoino loa o ka moana, ua hiki ole ke hoolana. O kekahi kanaka o iakou, iialo no ia o hope o ka moku i ka wa i kahuli ai, a ua ano paupauaho maoli i kona puka ana ae iluna. He wahi waapa uuku no ko luna, aka, he elua wale no kanaka e kau iiuna i ka wa malie oke kai. A mahope o na hoao pinepine ana e hoolana a hiki ole, a me ka helelei mau mai o na poe e paa aku nei ma ka aoao, ua hoohoio iho ia iakou e paa opu helo pela a hiki i ku wa a ka mokuahi Waila e kaalo inai ai, mo ka manaomaliao loaa inai lakou iaia a apo ia ae, eia nao ke ahai awiwi ia aku nei lakou iwaenakonu o ke kowa. I ka wa io no a ka mokuaiii Waiia i hooiho mai ai hora 8 palia ia a ua kokoke no e oki pu mai maluna o lakou, aia hoi ua hui ae la ko lakou mau leo a hookahi ke kuhea ana e hoopakele. A oiai ka moku me he la e holo loa ana no, inauao iho la lakou aole i iohe ia ko lakou leo kuhea, nolaila ua wehewehe ae la lakou i ko iakou mau wahi aahu, liaalele aku la i ka puliki ana ike kiakahi a hoomaka aku la e au no Maui, me ka pahu pu ana i kahi waapa uuku mamua o lakou me keia kanaka ano nawaliwali i pakeia I mai ai mailoko o ka opu oke kiakahi maiuna, me ka hopohopo ia uo nae, aoie paha oia e pae ana i ka aina a paupauaho e. Ia iakou i kuhea mua ai me na ieo iiui wawaio, iioko o keia po pouli aaki i koou na ea me na hunahuna kai a me ka noe, oiai hoi na ale kupikipikio o haki ana na puoa me ke ano poluluhi o ka maka o ka luina a e niua ana e hooluolu, aia hoi ua iohe io ia aku uo he ieo, aka, Heaha la? Aia la i hea? Aoie mea ike la aku. He mau manao kuihe ko kekahi poo, a he hoopauha ko Kekahi.

A me he mea l* he mile a oi ke kowa i hala mamua o ko Kapena Davis h >ohuli ana i ka moku e hoo* lana a hoolohe. A i ka wa a kapeoa Davis i kauoha ai e hoomakaukau i na waapa, ua lohe hou ia aku la na leo e kuhea ana e hoopakele. Ua hoohuli ia ae h» ka mokuahi i lulu ai kekahi aoao a hookuu ia aku ia ka waapa helu 4, aole no i emo mahope iho, ua hookuu ia aku ia ka waapa heiu 2. A mahope o ke kali ana he mau minuu me ka huli heie aku no o ka mokuahi ina kahi e pae mai ai o ka leo kahea kokua paha f ae anehe ana ke kapenae kauoha aku e kuu hou i ke koiu o ka waapa, aia hoi, hoea mai ana ki «-aapa mua i hookuu ia ai, oia k& helu 4 me ekoiu oiuio olohelohe

olana; a he hapaha hora palia niahope iho, hoi mal ana ka waapa hela 2 me eha hoa mau olulo. rka maoawa i hoopakele ia mai ai keia poe pilikia, o ka hora 9 paha i i o ka po, ua ekola o lakoa mau hora oka lana ana iloko o ke kai. Ua hoaahu koke ia aku lakou me ua loie i haawi ia mai e Ka poe naau aioha. O keia moku klakahi i piholo aku la a haalele ia, oia no ke kiakahi hoopae opiama i apuhi ia mai ai. oa pohi ia inai ianei eka ino i ka makahiki i hala, mai Victoria maL Kual ia a lilo i ka pake, a mai ka pake mai, lilo i ke kuai ia i ka poe kanaka hui o Keanae. Ke oleio ia nel, ua moraki ia na aina o kekahi poe i loaa ai ke dala no keia kiakahi a lilo mai ai ia lakou. Aole oka moku wale aku nei kai poino, 1 aka o na paiai pu kekahi ame na eke kaio no a lakou paha ka wai- | wai io he $200. Ua hookupu ia na da!a he $55. ka , nui inaiuna o ka oneki o ka moku, a ua haawi uianawalea ia aktt no na luina i kau iluna o na waapa eiua, a holo aku e imi a hoopakele niai i na oluio. Uu iawe ia iho nei he mau palapala noi dala no keia poe oluio e L. A. Kakimi, J. F. Logana ame Keuyon ma Honolulu nei, a ua piha palia na dala he $250.