Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXI, Number 23, 4 June 1892 — AHAOLELO O 1892 [ARTICLE]

AHAOLELO O 1892

Mal ka aoao ekalii mai. Ma ka balota mua ana, be 22 no McCarthy, 14 no Low a he 10 no Kekumano. Aohe mea i koho ia. Ma ka t»ijota elua ana, ua puka o McCarthy he 23 balota. Mahope o ka hoohiki ia ana o ke Kakauolelo liou e ka Peresidena, ua iawe oia i kona noho kakauolelo.

Ma ke kapae ia ana o na ruia, ua hookomo ia e ke Kakauoleio oka Haie he hookahi balota no ka Maheleolelo WUikoki, ka mea i hoohiki ia e lawelawe pono i kana > Ha ka baiota ana i Kahunapule no ka Haie, ua puka o Rav* J. Waiamau me 2? baiota, & ua haule o Kew J, Niau me 13 balota, a o Rev. J. S, Kaiana me 6 baiota. Ma ka baioU ana i ka Makai o ka Haie, ua puka oF. J. Testa (Hoke) ma ka baiota eiua ana, aua haule o J. Pamawaho a me T. R. Lucas. Maka baiota ana 1 £ieie no ka Haie, oa puka o Isaae Sherwood, a ua haoie na poe e ae. Ma ka balota ana no kaMaiama Hale, ua puka o Piikoi ma ka balota elua ana, a haule &a poeeae. Heiuhelu mal ke Kakanoieio he palapaia kono 1 ka Ahaoieio e hde ae i ka wa e malama ia ai nahaiia hoowehiweh! iaakupapau mai ke W. De Loog Post maL Ua apo ia iku ka paiapaia kono a waiho ia.

Heluhela m&l ka Peresfdeoa t ka papaiaoa o Konute Kumaa oka Haile, peaeh Komite o i>a Aioa E—Na-Hon. E. C MAcfftrlane r EL P Uakiwio, J. Nawahi, J. K. Kaanamaoo, C. O. Betger. Rocoite Hookolokolo— Xa Hon. Paul Neamami, W. O. Saiiib, Wm. Whiie, A. P. PetereoQ, C. W. Ashford. Komile WilwAi—Xa Hon. H. P. Baldwin, E. C. Macfarlaoe, J. A. Akloa, K. M. Koahou, L. A. Tharston. Komlte Malama Oia—Na Hoo. W. O. Bmith, R. B> Hind, D. W. Paa, A. Young, J. N. Kapaha. Komite Oihana Koa—Na lloii. W. H. Csornwe!l, Wt Y. Homer, J. W. Bipifeane, J. Ander<on, O. P. | Kamaaoha. I Komite ona Aina Aupuni a me na Hana Hou —Na Hon. L. A. Thurston. W. C. Wilder, J. A. Cammins, A. Dreier, R. W. WiHkoki. Komite Oihana Kalepa, Mahiai a me Hanalima—Xa Hon.- W. C. Wilder, A.S.Wiicox, W. Edmond?, John Ena, A. Yoang. Komite Hoonaauao —Na Hon. G. N. Wilcox, J. M. Horner, J. Nawahi, J.G. Hoapil», Paui Neumann. Komite Buke Heiu—Na. non. C. O. Berger, J. Eoa, J. Kaluna, O. P. Kamauoha, A. S. Wilcox. Komite^Rula —Na Hon. C. W. Ashford, T. S. Nahinu, A. Kaahi, J. K. Kaanamano,*J. Marsden. Komite Hooiaio Bila Kanawai me Hooponopono—Na Hon. R. D. Walbridge, J. E. Bush, P. P. Kanoa, S. | K. Pua, W. White. | Komite Pa'i—Na Hon. J. N. S. j Wiiliams, W. H. Cornweli, J. H. Waipaiiani, K. M. Koahou, J. E. Bush. Komite o na Paiapala Hoopii Huikau—Na Hon. J. Marsden, L. W. P. Kanealii, S. K. Aki, J. K. losepa, A. P. Peterson. Noi o Hon. Mr. Kamauoha e koho ia i Komite elima lala no ka pane ana aku i ka haiolelo alii. Holo. Manao o Hon. Mr. Smith, he mea pono e hoike ia aku i ka Moiwahine ka inoa oka Peresidena ame ke Kakauolelo i koho ia o keia hale. | Pane mai ka Peresidena, e hana ia aku ana pela. Noi mai ke Kuhina Waiwa 0 kapao ia na rula i hiki ai laia ke lawe mai i kekahi bila e hookaawale ai i $2,000 no ka uku ana i na lilo unuhiolelo a me na hoike a na Aha Kaapuni i hookaawale ole ia. Heluhelu ia e ka Unuhiolelo ka bila a haawl ia i ke Komite AVaiwai. Noi o Hon. Mr. Wilderina e hoopanee keia hale, alaila e hoopanee a noho hou ike kakahiaka oka la apopo. Hooholo ia. Helulielu mai 0 Hon. Mr. Smith he olelo hooholo, e hoopaa ia oka hora 10 kakahiaka 0 na la noa ka wa halawai o ka hale. Hooholo ia. Hoopanee ka hale.* La Hana 3 Mei 31, Hoomaka na hana e like me ka mau. NA PALAPALA HOOPIĪ. Na L. M. mai Kohala mai, na 28 inoa, e iioopau loa ike kanawai o. Waiho ia ma ka papa a lawe īnai ka luna i bila. Na L. M. Kapahu, mai Kau mai, e kukulu iaona mau halema'i lepeia ma na apana pakahi. liaawi ia i ke Komite Malama Ola. NaL. M. Nawahi, mai llilo mai, e noi ana i Kumukauawai hou. Ha. awi ia i ke Komitellookolokolo. Na ia Luna hookahi 110, mai Hilo mai, na 13 inoa, e ae la na wahine e noho pono ana me na kane e koho balota. Haawi la i ke Komite Hookolokolo. Na ia Luna hookahi no, mai Hilo mai, e ae na hoa e hooholo i ke kanawai e lawe ia mai ana no ka hoomoe i alanui kaa ahi a puni o Hawaii. Haawi ia i ke Komite Aina Aupuni a me na Hana Hou. Na L. M. Kapahu, mai Kau mai, e papa ia ka hookomo hoū ana mal lna paahana o na aina e. Haawi ia iko Komite o na Aina Aupuni me na Hana Hou.

Na L. M. Waipuilani, na hookahi kanaka mai Kona mai, e uku ia oia $300 no kona mau poho. Haawi ia Komite Wae Kuhina Kalaiaina, Waipuilani, vSaoith, Bush, a me J. M. Horner. Na Bila me na Olklo Hooiioi>o. Na ke Kuhlna Waiwai Widemann he mau biia, oia na Biia Haawina, na lilo no ka Ahaoieio o 1892 a me ka hoohehee hou ana ia ha kumamalima tausani hapaha dala Hawaii e waiho nei i ka Waihona a hoolilo i mau dime a me na hapa dime. Ma ke kapae ia ana o na ruia, ua heluhelu mua ia ma ke poo ka Bila Haawina a waihoia malalo o na rula. Ma ke kapaeia ana o na ruia, ua ; heluhelu mua ia mai ka bila e hoo- j ; $45,000 hapaha Hawaii I a hooiilo i $25,000 ma na dime a i $20,000 ma hapa dime a haawi i ke Komite Pa'i. Ma ke kapae hou ia ana o na nila, oa helahelu mua ia mai ka blla e hookaiwale ana r $25,000 no »a lilo o ka Ahaoleio o 1892 a haawi ia i ke Komiie Pa«i. Na L, M. Smith, he olelo hooholo

e haawi ia ī ke KomUe Pa'i na bil® j a paa mSibope o ka bdahelo mua ia jjrw t na nwa & Ica hale e kauobft ae ai. liooholoia mahope o ka hoopaapoa ana a ka ninau ano ia anau K* L. M. Kamanoha he mau hoolaha, e hoopau loa ai i &e kanawai o lima, a e hoopau loa ai i ke kanawai o ISSS no na lepera i hoohuoiia. Na ke alii Pua, e koho ia ka Peresldena a me na lala oka Papa Ola e ka lahui. Ka L. M. Aki. e hoopiu h\ ke kanairai o. Na L. M. Kauhi, e haawi ai ina pono i ka Hui Kukui C*rila Hawaii. Na L. M. Koahou, e hoopau loa i na kanawai penei: 1. Kanawai e pili ana ika iepera. 2. Kanawai o. 3. Dute maiuna o ka laiki. 4. E hoololi i ke kanawai banakarupe o ISSS. Na L. M. Kanealii, e hoihoi i ke kau kiare kaapuni o Lahaina i iluku; a i ka loihi o ka manawa hana okaia o ka paahana malalo oka aelike. Xa ke Kuhina Kalaiaina, e kukulu ai i buro mahiai a me uluhuiu. Na L. M. Kapahu, e hoololi ai i ka pauku 12 mokuna 8o na Kanawai o 18S8, e pili ana i ka oihana makai. Na L. M. losep:i, e hookohu ai i Lunakanawai Hoomalu no Ilana, Maui. Hoike mai ka Peresklena, aia ma kona pakaukau na lioololi kumukanawal, heaha ko ka Hale manao.

Ma ke noi a L.M. Smith, ua haawi ia i ke Komite Hookolokolo. Noi o L. M. Ashford, e lawe ia mai ke pakaukau ae ka hoike a ke Komite o 1888, i koho ia ai no ka hoololi ana i ke kanawai o ka aha hookolokplo a e haawi aku i ke Komite Hookolokolo. Holo. M:i ke kapae ia ana o na rula, ua noi mai ke aiii J. M. llornor o ke Komite i koho ia ai e ka Ahaolelo i hala 110 bi!a e hooponopouo hou ai i ka Banako Hale Leta e hoike mai i keia kau ahaolelo, aole i makaukau a e haawi hou aku i manawa. Aeia. Na ke Kuhina Wuiwai, he bila e hoololi ai a e hooponopono i na kanawai Banako Hale Leta. Na ke alii Pua, he bila e lioopau loa ai i ke kanawai Luna Helu a Ohi Auhad nui, a lioiHoi i na hanai na Kiaaina; a me ka bila e hookohu ai i Lunakanawai Apana 110 Kalaupapa me Kalawao. Na ke alii Cornwell, he bila e hooponopono ai i ka liookomo ana mai o na pu iloko o ke Aupuni Hawaii. Na L. M. Waipuilani, he bila o hoohoihoi ai i ke kanu kope. i Na L. M. Kapahu, he olelo hooholo e ninau ana i ka Loio Kuliina, e pane mai iloko o ekolu la i na inoa a me na wahi noho o na poe malalo o ka oihana makai ? Ka hana a kela a me keia ? Ko lakou inau uku malama? Ilaule. Ninau o L. M. Bush i ke Kuhina Waiwai: O ka Hope Luna Dute anei kekahi i kuleana i iloko o ka haiekuai «'Kamaile," aole paha? Ua komo pu anei oia i ke koho ana i ka waiwai io o na waiwai i hookomo a mai no ia halekuai ? Ma kc kapae ia ana o na rula, ua heluhelu mua mai o L. M. Kapahu i kana bila e hoololi ai i ka pauku 12 o na kanawai o 1883, e pili ana i ka Oihana Makai, a waihoia malalo 0 na rula. Na L. M. Kamauoha, he mau ninau i ke Kauhina Kalaiaina: He Notan anei o G. W. Ashford? ī ka wa hea kona liookohuia ana? Ua hoihoi mai anei oia i kona hookohu mamua o ka la 3 o Feberuari, 1892 ? Nol o L. M. Ashford, e iiaawi ia ka noonoo ana o kona kupono i ke Komite Hookolokolo me ke kauoha e hoike mai. Aeia. Paoe waha mai ke Kuhina Kaiaiaina i na ninau a ka Luna o Kohala, he Notari o L. M. Ashfok a aoie i hoihoi mai i kona hookohu. Hoopololei aku o L. M. Smith i ke Kuhina Kalaiaina, ma ke kakau e pane mai ai. Ae mai ke Kohiua e hooko ia ana pela. Ninau o L. M. Smith, ina paha e lawemai ana ka Loio Kuhina I hoIke no kana oihana i ka Hale, a ina aole alaila he mau ninau kana i inakemake al e waiho akuPane ka Loio Kuhina o makaukau ana i- keia hebedoma. Hoolaha mai o L. M. Kamauoha 1 ke Komite Pane 1 ka Ilaiolelo Alii no lakou na inoa Kamauoha, Nawahi, BaUlwin, CornweU me Cumpins, e halawai koke. Hoopanee ka Hale. LA 4, lUNE 1 1892. H oomaka na hana e Hko me ka mau. „ 3»A PALAPAI.A HOOPII* N» U M. Kamauoha/mai Kohala

mai, e kue ana i oa paahana hookomobou ia mai o waho. Haawi ia i ke Komite Hookolokolo. Na L. M. Kapahu, mai Kau mai, e hoololi ia ke kanawai ona haku me na kanawai. Waiho ia ma ka papa a noonoo pu me ka bila no ia mea. Na L. 31. Nawahi, mai Hilo Hema mal, e hoopau ia ke kanawai o. Waiho ia a noonoo pu me ka bihi no īh mea. 2. E hoopau ia ke kanawai hoohuoi ma*i lepera. Waiho ia a ooonoo pa me ka bila no ia mea. 3 E hoemi īa ka aku ana | Kuhin;i i $8,000 no na makahlki I elua. Waiho ia a noonoo pu me ka Bila Ilaawiua. 4 E hookaawale ia i haawina Uala no ka oihana kinai ahi o Hilo. Ilaawi ia i ke Komite ona Aina Aupuni me na Hana hou. 5 E hoopnu loa i ke Kanawai o na Luua Helu mii me Auhau. Waiho i:i lawe ia uiai ona bila. Mai Kalaiau, Kauai mai, na 13 inoa (he poe i manao ia he mai lepera f ) eae ia aku lakou e uoho m.i ia wahi. Waiho a noonoo pu me ka l»il:i.

Na L. M. Waipuilani, mai Kona mai, (1) e hoopau ia ke aua waiwai ona poe koho aiii, (2) e koho ka okoa ia na alii ma na apana e like me na Lunamakaainana, (3) e mahele la na Kona i elua apana koho kaawale, (4) e hoopau ia ka Peresiilena oka Papa O'a. Ilaawi ia ike Komite o na hoopii huikau. Na L. M. Kapahu, mai Kaii mai, e hoololi ia ke kanawai o na Kuleana Ilome Liilii. , Waiho ia a noonoo pu me ka bila. XA HOIKE KOMITR. Na ke Alii Baklwin o ke Komite Waiwai, e apono ana i ka bila helu 1 e hookaawale ai i na ilala no na hoike, mahele, a pela aku. Waiho ia i htma no keia la. NA OLKLO HOOUOĪiO ME NA BILA. Na ke Kuliina Waiwai Widemann, e pane ana ina ninau a L. M. Bush oka la mua iho, aole i launa ka Hope Luna Dute i ka halekuai "Kumaile," aole no oua nana a koho i ka waiwai o na lole, na ka Luna Kiai Awa ame na poe e ae. Waiho ia ma ka papa. Na L. M. Smith, he olelo hooholo e kauoha ana i ka Makai o ka halee hoolako mai i nn Kanawai i Hoohuihui ia, na Karaima a me Kivila a me na Kanawai o 1888 a me 1800, me ko na hoa haawi aku i na palapala kakau inoa no ka loaa ana mai. E hoolaleo pu ia mai hoi me na kope oke Kumukanawai. Ilooholo ia. [ Aole i pau.]