Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXI, Number 24, 11 June 1892 — AHAOLELO O 1892 [ARTICLE]

AHAOLELO O 1892

[Koena Lā Hana Eha.] Xa ke alii Mar9flen, lie hoolaha e lawe iuai ana ia i bila eae ia ai ka Hui Kukui Uwlia e kukulu ina pou a hoomoe i fta uwea no ka hooiawa ana i ke kftlanakauhale. Ma ka ae ia ai», ua heluhelu mua mai oL. M. Kamauoha i kana bila e hoopau loa ai l' ke kanawai o ISSS e pili ana i ka hookaawale i na ma'i iepera. Haawf ia i ke Komite Malama Ola.

| Hoolaha mai toe Kuhina Parker he blla e hoomau' aku ai ika uku ana i na lilo o ka puali puhi ohe, na hae a me na kipu aloha mai Aperila 1 mai a hiki i ka wa e holo ai ka Bila Haawina. Ninau oL. M. Xawahi ma ka olelo hooholo i ke Kuhina Waiwai i ka mahelehele ia ana o ka $1,000.000 Hawaii. Pane ke Kuhina, he $500.000 ma ke dala paii, $3ōo.oort ma ka hapalua, $12">.000 ma ka liapaha a me $'i">,000 ma ke dime, Hoolaha mai ke Kuhina Waiwai he bila e dute ai i na pepa liahau paani, a ma ka ae ia ana mai ua heluhelu mua ia nwi a waiho ia malalo o na rula. Hoolaha mai o L. M. Bush hebila e hoopau ai i ka Banako Hale LetaXa ke Alii Cornwell, he hoolaha e hoololi ike kanawai o na lio kea, Pauku 120 o ke kivila. 3ra ka ae % ia ana, ua heluhelu mua ia mai e L. 3L Kanealii na bila (1) e hoomaopopo ai i na hora hana 0 na paahana aelike a me (2) e hoihoi ai ina kau kiure kaapuni o Maui a ī Wailuku wale no. Walho ia malalo o na rula. Lawe ia mai ke pakankau ae ka Hoike a ke Waiwai a haawi īa i ke Komite Waiwai. Na ke Alii Baldwin, he olelo hooholo, e hoomana ia ke Komite Waiwai e hoolimalima i mea ma- . lama buke akamai no ke kokua ana Ike Komite e huli i na buke au- j puni. Hooholo ia. j 3la ka ae ia ana, ua heluhel u mua i mai oL. M. Koahou i kana bila e hoopau loa ai i ke kiyiawai o. j

iNa L. M. Waipuilani i hoolaha mai he mau bila. (1) e hoololi ai i ka Pauku 1 Mokuna 10 o na kanawai o 1890, pili i na dute maluna ona kope, (2) e hoomahuahua ike dute ona waiu bata,(3) e hoomana ai ina Notari e lawe i na hooiaio ana o na mea piii i ka hookama.

Na L. M. losepa i heluhelu mua mai i kana bila e hookohu ai i Lunakamiwai Hoomalu no Hana,|Maui, a waiho ia malalo o na rula. Na L. M. Kaunamano, e lawe j mai aua i bila laikini opiuma. j Na L. M. Kapahu, e lawe mai ana ia he mau bila, (1) e hoomaopopo a hooponopono i ka Buro Hoonaauao, (2) e hooponopono ai i na ponowai o Waiohinu, Kau, Hawaii. Na L. M. Akina, e lawe mai ana ia i bila e hoonoho ai i Lunakana-1 wai Hoomalu no Waimea, Kauai. Na L. M. White, e lawe mai ana ia he mau bila, (1) e laikini ai i ka hookomo ana mai a me ke kuai ana 0 ka opiuma, (2) e hoololi ai i ka pauku 3SS o ke kivila, pili i na kai iawaia, (3) e laikini ai i na hana piliwaiwai. Na ke Alii Pua, e lawe mai ana 1 mau bila, (1) e hookaawale ai i uku hoomau no ka Moiwahine kanemake Kapiolani, (2) e hoihoi hou mai ai i kekahi mau pauku o na kanawai 0 1882 e pili ana i na Kiaaina. Na L. M. Kamauoha, e lawe mai ana i bila e hoopau loa ai i ka lioopaahao ana o na paahana aelike. Na L. M. Akina, e lawe mai ana 1 bila e kukulu al i Banako Lahni. Na L. M. Kapahu, e lawe mai ana i mau hila, (1) e hoololi i ka pauku o ke kivila e pili ana i ka lafc kini o na biliodi, a pela aku, (2) e hoololi i ke kanawai o na paahana aelike. Na L. M. Kaluna, he olelo hoohoio, e hoolako mai ka Makai i na hoa me na nupepa puka la. Ilooioii mai oKauhi, e hoolako ia keia a me keia hoa pakahi me ka pepa ana i makemake ai. Hooholo ia. Hana o ka La. Heluhelu aloa ia ka bila e hookaawale ai i na lilo o na unuhioleio

a me na h •> n i ah:i h > ik >l > kaapuui ;i h • ii- Kauoh.i ia e kakaii p •>>{>•>•' a h»*!ulu*!u akolu i i ka la apopo. ! H'wpanee ka | I.\ līana •">, lune ilvx)ui;ika ua haiui e liko me ka mau. NA PALAPALA HOOPIL Xa L. M. Kamauoha, mai Kohala mai, e hoemi ia ka liku o na luna aupuni. Haawi ia i ke Komite Hookolokolo. Xa L. M. Waipuilani, mai Kona mai, (1) e dute ia na ilala aukn, (2) e hoopau i ke kannwai hookaawale ma'i lepepa. (3> e kukulu ia na halemai lepera ma kela a me keia apana, (1) e hoiiioi ia na pne i hoohuoi ia 110 ka lepera i ko lakou inau home. Haawi ia ike ko:nite o* na Palapala Ilwpii huik:m. NA HOIKK KOMITK. Xa ke Alii \Valhriil.y;e, ua pau I !ko kakau poepoe a me ka hoopono- ' pono ia ka bila Helu I, e pili ana i na'lilo aha kiuie kaapuni. Na ke Alii \Villiams, ua pau i ke paiia na hila helu -, :> a me 4. Kauohaia e haawi i na hoa. NA 01.r.1.0 HOOUOI.O MK NA IīILA. Xa L. M. \Vaii>uilani, e lawe mai ana oia he mau hila, (I) e hoomahuahua ai i ke dute o na laiki, (2) e hoomahuahua ai i ke dute o na waiona, (3) e pili ana i ke Kanawai Home Liilii. X r a L. M. Koahou, he mau ninau i ke Kuhina o ko na aina e, (l) ua hoomana aku anei ko ka Moiwahine Aha Kuhina ia Kauka Kamika e kukakuka no ka hoohui ia llawaii nel ia Amer.'ca Iluipuia no ka pomaikai kalepa? (-) A ina paha ua hoomanaia e haawi i wahi hoahu lanahu ma Puuloa me ka mana e hoolele mai ī na puali koa? Na ia hoa hookahi no, e lawe mai ana oia i hila o hoonoho ai i lunakanawai apana no Ililo Waenn^-

Na L. M. Kapahu, e lawe mai ana he hila e papa ai i ka hookomo ana mai o na waiona a e hoopau ai i na laikini ī ae ia. Na L M. Kamauoha, e lawe mai ana oia i bila e pakui hou mai ai i kau kiure kaapuni ma Kohala. Ma ka ae ia ana, ua heluheiu mua mai o Waipuilani ma ke poo o ka bila e hoololi ana i ka Pauku 1 Mokuua 9 o na Kanawai o 1890, e pili ana i ke dute maluna o ke kope. Na L. M. Kapahu, e lawe mai ana oia he bila e hoololi ai i ka Pauku 2 Mokuna 14 o na Kanawai o ISB2, e pili ana i ka nolio ana o na kau o ka Aha Hookolokolo Apana Ekolu. Na ke Alii Pua, he olelo hooholo, e paiia ka papa inoa o na Komite Kumau ma ka olelo Hawaii. E hooko ia aku ana, wahi a ka Peresidena. Na L. M. Kapahu, he olelo hooholo, e hookuu akeaia ka uwapo o Punaluu no na ukana a na mea a pan. Hooholoia. Na L. M. Aki, e lawe mai ana oia i bila e papa ai i na hookele kaa hoolimaliina aole e iawe i na wahine mahope o ke kapoo ana o ka la a me ka puka ana, aia wale no a hele pu me ke kane a o koua niakuakane paha, aole no hoi e holoholo i ka po. Na L. M. Kamauoha i lawe mai i na bila (1) e papa loani i ka lawe ana mai i na limahaua kuwaho, (2) a e hoololi ai i ka Pauku 24, Mokuna 78 o ke Karaima. Na ke Kuhina K«laiaina, e lawe mai ana oia he hila e hoololi ai i ka Pauku 2, Mokuna 34 o na Knnawai o 1882, i hoololiia e ka Mokuoa 29 o na Kanaw*ai o 1884, e pili una i na ma'i mawaena o im holoholona. Na L. M. losepa, e lawe mai ana oia i bila e hoololi ai i ka Piiuku 13, Mokuna 80 o na Kanawai o 1890. Na L. M. Waipuilani, he olelo| hooholo, e hookaawaleia i $5,000 no; ke kokua ana i ka Hui Waea Teiepane e iioomoe i waea mai Waiohinu a Kailua. Waihoia a noonoo pu me ka Bila llaawina. Na L. M. Akina i heluhelu mai ma ke |)Qp i kana hilu e hoonoho ana i Lunakanawai Hoomalu no Waimea. Na L. M. Aki i heiuhelu mua mai ma ke poo i kana bila e lioopau ai i na pauku 309, 310, 311, 312, 313, 314, 315, 316 a me 317 o ke Kivila, e pili ana i ka o. Waihoia

in.i k:i \K*p\ a no->n<>> {>« me k:i !>il:i o ia ann. Na Kuhina Kalaiaiiui i ln'luhelu niuA mai ma ke poo i ka blla e kukulu ai i BaroMahiai nae L'lulaau. Na ke Alii Macfarlanc he mau ninau i ka Aha Kuhiiw ina pah:\ ua lawolaweia kekahi keehina ru> na olelo ku{>ono 010 i hoopukaia e ke Kuhina Auierica ma kekahi anaina akea, me he mea la e komo mai ana e keakea i na hana o ka inana hooko. Pane ke Kuhina o ko na aina e. ua noonoo akahele ke aupuni. a ua lawelawe i kekahi keehina no ia mea. SA HA.\A O KA I.A. Heluhelu ekolu ia ka hila e h-x>-kaawale ai i $2,000 no na lilo maheleolelo a me nahoike nia nn hihia kamima a hooholo lou u\. Iloopaneo ka hale. LA UANA ('», II'NK lluoniaka na hnna e like me ka liiaii. NA PALAPALA HOOPU. Xa L. >r. Kamauoha, mai Kohala mni, [1] e hoonoho ia nama'i lepera ma ko lakou mau aimna iho, [2] o kukulu ia na halema'i ma na apana pakahi, [.»] eae la na poe a pau e lapaau i ka ma'l lepera me ko ka Papa Ola keakea ole aku. Haawi ia i ke Komite Malaiua Ola.

Xa L. M. Nawahi, mai llilo mai, [1] e ao ia kekahi mnu Hawaii opio ma ka ike lapaau; Haawi ia ike komite Hoonaauao. [2| e hana ia ko alanui lua i>ele a paa pono; Ha- ; awi la i ke komite ona Aina Aupuni me Hana Hou. [3] e hookaawaje ia ona haawina c hoomahuahua ai i ka wai oka oihana wai o HIlo; Haawi ia i ke Koinlt<>o na Aina Aupuni ine Hana Hou. [4] e iawelawe ka hale i kekahi hana e kuknhi ia ai ona laina uiokunhi kuwaho i Hilo; Ilaawi ia ike komite Kalepa. [o] o kukulu ia ona kahua kukui uwila no Ililo. Ilaawi ia i ke komite ona Aina Aupuni me Ilana Hou. Na lloikk Komite. Xa ko Alil Neumann lunahoomalu o ke komite Hookolokolo, e hoohakahaka ana i ka noho o Ililo Akau, malalo o kekahi mau kumu, a e kauoha ana ika Loio Kuhina, e hoopii i ka hapanui o ka Papa Nana o ka Mahele 1 no ka wehe ole ana i ka pahu balota ma ka lakoho. Apono ia. Na L. M. Ashford o ke lvomite o na rula, he hoololi i ka rula 25 o ka hale, oia hoi ma na noi a olelo hooholo paha i kauoha ia e haawi ike komite wae, e haawi ia ka luuahoomalu o ke komite ijka mea nana ke noi a olelo hooholo paha. Pane ka nolio, aia he hookahi la e hoolaha e ai mamua ae. Paue mai ka mea nana ka hoike, e noi ana oia i ka la apopo e apono ika hoike. Haawi la i ke komite Wae. Na L. M« Kamauoha i hoike mai ua hai ia aku i ka Moiwahine e ke Komite Wae ka Peresidena a me ke Kakauolelo a ka Hale i koho ai. Na Bila a me na Olklo Hooiiolo. Na L. M. Bush, he ninau e waiho ia mai i mua o ka haie na palapala mawaena o ke Keena o ko na aina e ame ke Kuhina Amerika, a i ole na palapala mawaena o ke Keena o ko na aina ea me ke Aupuni o Amerika. llaawi ia ike Kuhina. Nol mai ka Loio Kuhina i ka hale e hookuu aku i ka Maheleolelo Wileox e holo i ke kiure o Maui ika j Poakahi no ka mahele ina oieio o kela hihia pepehi kanaka o Lanai. Ae ia. Na ke Alii Marsden i heluheiu | mua mai ma ke poo, he bila e hoo- | mana ai i ka Hui Uila Hawaii e ku- ] kulu a hoolawa i oa kukui uila no ka hoomalamalama ame ka mana i mahu hoohana. Waiho ia malaio o na rula. Pane ke Kuhina oko na aina e i na uinau a L. M. Koahou, aole he mana i haawi ia i ke Kuhina Bmith e kukakuka no ka hoohui ia Hawail me Ameilka Huipuia; a nokahi hoahu lanahau, ua ae ia no ia eke kulkahi e ku nel. Heluhelu mua mai ke Kuhina Parker ma ke poo oka bila e lioomau aku ai i ka uku ī na lilo no na keiki puhi ohe, na hae ame na kipu aioha, a waiho ia malalo o na nila.

N:i L. M. Kauhi l h<tol.ihft mai i ka bil i o luuiu i ai i k:\ kaoko;* i kM Hui l"n.\ I{i\\VHii. Nn ke Aiii i'iiA i holuhohi niai ma n:\ |hh\ i iu\ bila o haawi i haawina lKtotna« no ki\ Moiwahmo Ka* nowako Kapioi,\ni; o h<x>|x\« ai i ka Mokuna :VJ o na Kanawai o a o hoihoi hou n\ai ai i ko Kanawai ona Kiaaina a waiho ia malalo o na rula. Na L. M. Whiu\ ho olelo ho*>« holo, o nwncH> ko Komite Heiokolokolo a hoiko mai ina holuna aupuni mana hooko ka htv\ o ka Ahakukamalu, i\ inn ho mana hooko ho kuloi ana anei o noho i hoa kau kanawai [ma ko ano ho hoa i koho ia. HooI loli mai ko alii Noumann, o hui pu I aku me na loio. Ae ia ka hoololi a liaaw i ia i ke Komilo Hookolokol»». Hoolaha mai ka 1.. M. Kapahu, e lawo mai ana ia i hila hoohoihoi ! hanai holoholona. Na ia luna i holuhehi mua mai iua ke poo i ka hila e hoololi ai i ka Pauku S1 oke Klvila, e pili ana I na laikini hilio<li a waiho la malalo o na nila Na 1,. M. hKepa, he hoolaha kanawal o pili ana i l;e kanawai hale humuhumu. Na 1,. M. Kamauoha i heluholu mua mai ma ke poo i ke kanawai e pakui ai i ke kau kiure lu>u no ka Apana Ilookolokolo Kaapum Kkolu a waiho ia malalo o na rula. Na L. M. Whito, he ololohooholo, 0 hookomo ia ma ka liila llaawina 1 $.5,000 no ke alanui mai Lahaina a Kahakuloa. Waiho i-i m uoonoo pu me ka Hlla Haawina. Na L. M. Aki, ho hoolaha kauawai e hoomana ai i ke Kuhlna Kalaiaina e haawi i miu laikini k«ai rama no l'alama, Waikikl, Ewn, a pela aku. Xa Ij. M. Waipiiihini i lielulielu mua mai ma ke poo o ka bila e hoomana ai i na Notari e hooiaio i na hana hookomo a waiho ia malalo o na rula. Na L. K. Kaluna he li »»l.ilia kanawni e lawe na Kahu Kaa i ka po i na ipukukui. Xa ke Kuhina Kalalaina I helulielu mua mai m i ke poo he hoololi i ko kanawaio na pipi mai a waiho ia malalo o na rula. Xa L. M. Kamauoha i heluhelu mua mai ma ke ik>o i k.\ hila e hoopau loa ai i ka o ana, a waiho ia inalalo o na rula. Na ke Alll l'ua he hoolaha kanawai e hoomana ai i ka hana waiona ana. Hoomaha ka hale a noho hou l ka hora 1:30 auina la. llalawai Ai ina La. Akoakoa hou ka hale ma ka manawa i kauoha ia mamua o ka hoomaha nna. Xa L. M. lo.sepa i heluheiu mua mai ma ke poo i ka hooioli I ko Kanawui Ualota e pili ana i na apana koho halota I a me 5 o Maui, a waiho ia malalo o na rula. Heluhelu mua mai o L. M. Kamauoha ma ke poo i Ka hila e hoopau ai I ka Mokuna 07 o na kanawai o 1890, e pili ana i ka hoopae lima hana pake a walho ia malalo o na ruta. Hoolaha mai o L. M. Akina he mau hila c hoomahuahua ai i ke dute malalo o na laikini komo mai, a e malama ai i na buke holu o ke aupunl ma nn olelo Knelani a me Hawaii. Ha.na o ka La. Heluhelu alua ana i ka hila helu i! e hookaawale ai i na lilo o ka Ahaolelo i a hooholo ia. Kauoha ia e kakau poepoe a e heluhelu lakou ia ma ka la 4 o īune. Heluhelu alua ia ka hila helu -'i e hoomana ana i ka hooheheo hoa la o $45,000 hapaha ilala Ilawaii e waiho nei i ka wa ihona a hoolilo i mau dime a me na hapaha (lime. Haawi ia i ke Komite Waiwai. Heluhelu alua ia ka bila helu 4 e hoololi ai 1 ka paoku 12, Mokuna 8, o na kanawai o e pili ana 1 na makai. Haawi ia ike Komito ona Makai a me na Paahao. Ku mai ko alii Macfarlane e (tale no kona pono ponoi iho mai na hoolaha ana a ka nupepa Adcer (Uer ia ia no ka mea pili i ko ko Kuhina Ameiika komo ana mal e nema i na hana kuloko o ka ahia. Ma ke kapae la ana o na rula, ua waiho mai o L. M. Kamauoha oke Komhe Pane i ka haioleio alii i hoike ika makaukau o ka olelo pane a mo ka heluhelu ia ana mai a pau. Apono ia. Hoopanee ka hale.