Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXI, Number 29, 16 July 1892 — Page 1

Page PDF (1.70 MB)

This text was transcribed by:  Kate Motoyama
This work is dedicated to:  sister andra young

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

BUKE XXXI.                        HELU 29.       HONOLULU, POAONO, IULAI 16,1892. NA HELU A PAU, 2398

 

Hoolaha Loio.

 

ANTONE ROSA,

@AKONI@

@@ @@ @@ Kokua ma ke Kanawai,

LUNA HOOIAIO PALAPALA.

@@@ Hana ma Alanui Kaahumanu.

2331-tf

--

ELLIE M. LOWREY,

@OTARI no ka LEHULEHU

--A HE--

LUNA HOOLAIO PALAPALA A ME NA

PALAPALA HOOHIKI

 

Keena Hana me W. R. Kakela,

@o, ma ka aoao makai o ka Hale

@@ Honolulu.            2331

--

 

CECIL BROWN,

@io a he Kokua ma ke Kanawai

HE AGENA HOOIAIO PALAPALA NO

KA MOKUPUNI O OAHU.

@@ena Hana  Ma Alanui Kalepa

2331

--

G. HITCHCOCK,

(AIKUE HIKIKOKI.)

@@ a Kokua ma na mea a pau

@ pili ana ma ke Kanawai.

@H@A NO NA BILA AIE MA KA AWIWI

Hilo, Hawaii.   2331.

--

@@ SMITHIES (KAMILA,)

@OTALI no ka LEHULEHU

--A HE--

Agena Haawi Palapala Mare

@@hukona, Kohala, Hawaii. 2378-1y

--

 

W. R. KAKELA,

@o a he Kokua ma ke Kanawai.

HE LUNA HOOIAIO PALAPALA.

2331

--

 

WILLIAM C. ACHI,

 

@o a he Kokua ma ke Kanawai @anua o na Aha a pau o keia Aupuni.

@ Notari  no ka Lehulehu a Boroka no na Waiwai Paa.

Keena Oihana, Helu 36, Alanui @@lepa, Honolulu, Oahu. 2331

--

 

JAMES M. MONSARRAT,

            (MAUNAKEA.

@@@ he Kokua ma ke Kanwai-

HE LUNA HOOIAIO PALAPALA.

 

@@ ana ia no na Palapala Kuai, Palapala @@olimalima, a me na Palapala Pili Kana@@ e no ma ka olelo Hawaii.  Dala no ka @@ie ma ka moraki ma na Waiwai Paa. @@eena Hana: Hale Pohaku hou ma ka @@@ o ma Waikiki o ka Halewai, alanui Ka@@@@.        2331

--

 

WILDER & CO., (WAILA MA.)

@a Kuai Papa a me na Lako ku@@ulu hala o na ano a pau, a me @@ a mea @ ae a pau e pono ai o @@a hale.

Kihi o Alanui Moiwahine me Papu.

238@@

 

@O BIHOPA MA,

BANAKO MALAMA DALA

 

LAWE NO MAKOU I NA DALA HOOMOE

@@ ma ka hoaie ana ma ko makou HANAKO @@@ Dala malalo o keia mau kumu:

@@@hoomoe mai ke kanaka hookahi i na @@@@ Haneri, e uku no makou i ka uu@@@ ma ka Elima Hanahaneri o ka makahiki, @@ wa aku o ka lawe ia ana mai o ke dala, a @@ ia ke dala hoomoe i ekolu mahina, a @@@hoia paha ke dala a hala na malama @@ ka wa e hooponopono ia ai na helu.  @@@ panee e helu ia maluna o na dala ha@@@@ ma la elua paha o ka mahina.

@@@@ k@ panee e uku ia i na dala e lawe ia @@@ko o ekolu mahina mai ka wa aku o ka @@@ @@ ana mai.

@@@ mamua ae o ka unuhi ana aku o ke@@@ kanaka i kana mau dala, e hoike e mai i @@@ko, a e luwe pu ia mai ka buke dala i @@ e kikoo ai.

@@ @ala o uku ia, aia wale no ma ke kikoo @ mea nana i hoomoe mai i ke dala me ka @@@ mai i ka buke hoahu dala.

@@@@ mua o Sepatemaba o kela a me keia @@@ e hooponopono ia ai na helu o na @ pa@ a o na uku panee i uku ole ia ma@@@@ puu dala a pau e waiho ana me ke @@@ @ia, e helu ia ma ka aoao o ka mea @@@  dala haomoe mai maluna o elima @@@@ dala e lawe ia no mamuli o elima @@ dala, e lawe ia no mamuli o ka aelike ana.

@@ hamama ana ka Banako ma na la a pau o @@@ @@@ kee na la Sabati a me na la @a@a.

            BIHOPA MA.

@@@ @@@@@     2383-@

--

 

@ T. WATERHOUSE,

(WALAKAUKI.)

Halekuai o na Lole Nani Panio!

LAKOHAO.

Na Lako Hana Mahiko,

A PELA AKU HE NUI WALE.

Alanui Moiwahine, - - Honolulu.

            2383-q

--

 

ALEEN & ROBINSON,

NA MEA KUAI PAPA O NA ANO A PAU

            E loaa no ma ka UWAPO O PALAKA, HOnolulu, make kumukuai makepono loa, no ka pomaikai o ka lehulehu e makemake ana e ku @ulu hala.  E kipa mai a e ike kumaka.

2983-q

 

ALEKANEDERO

--

KE AHIKANANA

O HELENE.

--

Ke Kao Huluhulu i Wa-

nanaia e Daniela.

--

HE MOOLELO HOONIUA PUUWAI O KE

KOA A ME KA WIWO OLE O KELA

AU KAHIKO O HELENE.

--

 

            Ua hoaumoe iho la o Alekanedero me kona mau koa malaila ia po, a ma ke kakahiaka o kekahi la ae ua maki hou aku la lakou o Susa ka pahu hopu kahi hoahu o na waiwai a ke alii Dariu, i haaawi pio e ia iho iloko o na lima o Pilokemusa ma o ke alii kiaaina ka mea nana i malama a Dariu hoi i hilinai nui ai.

            Oiai ola ma Susa, ua loaa mai la iaia ka lono no ka hoomakaukau kaua o Pesepoli, ana i hauli wale ai no, a o ia lono i loaa mai la iaia, mai Helene loa mai no.  Aole oia i hookaulua hou iho no kekahi manawa, aka, me ka puuwai wiwo ole, ua hooneo koko aku ia oia i kona pualikoa no Pesepoli.  Iaia i hoohahani aku  ai iloko o Peresia, ua halawai mai la me lakou kekahi heluna nui o na kanaka Helene i lilo pio e hookauwa kuapaa ia ana, nolaila ua piha loa iho la o Alekanedero me ka inaina nui no keia hana hoohaahaa i kona lahuikanaka, a kauoha ae la oia e luku aku i ka poe Ukiana.  Ua hooko ia kona leo kauoha iloko o ka manawa pokole, a lukuia aku ia ka lahuikanaka Ukiana me ka weliweli nui.  He mau tausani e waiho mokaki ana i ka ili honua i nele i ka hanu ola.  O kahi hoahu waiwai ua hao wale ia e na poe lanakila.  Ua hookonokono mai la hoi kekahi wahine o Atenai ia Alekanedero e kuni i kona hao kuni ma ka halealii kamahao o na Moi o Persia.

            Lohe aku la o Dariu eia o Alekanedero ke hele pololei aku la no ke kulanakauhale o Ekabatana, ua holo awiwi aku la oia no ke kulanakauhale o Herekania.  Iaia i hiki aku ai ilaila, ua hoopaa pio ia iho la oia a kupee ia me na kaulahao e ke kiaaina Besusa.  I ka lohe ana o Alekanedero i ka poino i ili iho maluna o ka moi Dariu, ua hu mai la kona aloha no ia hoa moi on a, a pii mai ia hoi kona inaina no Besusa a aleale i ke pili ma o kana mau hana hoohaahaa ia Dariu.

            Hele kue aku la o Alekanedero ia Besusa me ka manao e hoopakele ae ia Dariu, aka ua hala ka wa kupono, no ka mea ua apahu e iho la o Besusa i ke ola o Dariu me ka pahi hou puuwai, a waiho ia iho la kona kino make ma kapa alanui.  A i ka wa i hiki aku ai o ua kao huluhulu la me kona mau kona ma kahi o Dariu e waiho ana, ua kauoha ae la oia i kona uaki e huna ma kahi kupono i ke kino o Dariu.

            Ua hopu o Besusa e na koa a kauo huluhulu ia aku la me ka pepehi hoomainoino ia ana.

            Iloko ia o Besusa e na koa a kauo huluhulu ia aku la me ka pepehi hoomainoino ia ana.

            Iloko o na makahiki eha mahope mai, ua hahai loloa aku o Alekanedero ia Sepitamene a me kekahi poe kiaaina e iho, e kokua ia an ae na koa ahiu e paio ana no ke kuokoa.  Ua hooikaika lakou me ka manao e loaa ana he lanakila, aole nae.  Ua hoemu ia aku lakou e na koa o Alekanedero me he holoholona ahiu la, a lilo pio mai la na aina o Bakateria a me Sogadiana, a me na aina i hoohuila o Tatari Hema, Korasana me Kabula.

            Ia manawa no, ua kipi iho la o Lacedaemonia, a kipaku ia o Ateniana iloko o Esehine, ka hoaloha o Masedona; i kona wa i kipaku ia ai ma ke ano haiolelo o Demosehene pu kekahi me ia, ka haiolelo kaulana o ia au.  O ka lanakila ana o kela mau hana a Lacedaemonia, mamuli no ia o na kokua ana a Anatipatera, a ua hoouna ia aku kekahi mau luna aupuni iloko o Asia e hoike aku i ke koa lanakila no keia mea.  Ua kala mai o Alekanedero ia lakou, a hoike mai la oia i kona makee no kela mau kanaka no ke kipaku ia ana me ke kumu kupono oie loa.

[Aole i pau.]

 

He Moolelo

--NA KA--

Ui Nohea Berela.

--

Ke Kamehai hoopono--Ke kupaa

me ka luli ole--He wahine na ke

kane hookahi--Ke au poilikia

a me ka huli ana o ka pomai-

kai mahope o ka wahine.

--

MOKUNA XXII.

BERELA MA KAHI O MAKALEKA.

 

            Ua maopopo ia Bereia aia he mala pua ma ke alo ponoi o ka hale, aka, aole he hiki iaia ke ike aku mamuli o ke alai ia ana e kekahi pa uinihapa kiekie.  Ua hana ia he ipuka pa ma keia pa uinihapa i pena ia me ka pena omaomao a i hana ia me kekahi bele kahea.  Ma kekahi popu ku o ka ipuka pa e kau ana na huaolelo "Brabaron Villa" i kahakaha ia me na huapalapala wai gula.

            "O ka hale keia a'u i noho aiawahine ai no hookahi makahiki me Gray wahine," wahi a Makaleka wahine ia laua i lele ai mailuna iho o ke kaa a u haele malie aku la a hala ka hale.  "O kela keena au e ike la iluna ma ka aoao akau o ke keena hookipa ia.  O kela keena ma ka aoao hema a i hookaawale ia hoi mai ke keena mua ma o kekahi holo, o ke keena hooluolu ia o Gray wahine.  E pili pu ana me keia keena kona keena komo lole, a ma ka aoao mahope o na keena o laua, e nana ana i ka mala pua, kona keena moe.  He mea maa mau iaia ke ku ana ma na ipukaaniani o ke keena hookipa no ke kiai ana no ka huli hoi mai o ke Konela.  A, e Berela, ua nui kona aloha no kana kane, a i kona wa e ike aku ai iaia e hoi mai ana, e holo awiwi mai no oia mailuna mai a holo aku e wehe i ka puka pa, alaila, e noke no laua i ka puili a me ka honi ana me he la ua kaawale laua no kekahi manawa loihi akahi no a hui hou."

            La Makaleka wahine e hoakaka nei i na kulana like ole o na keena luna o ka hale, aia o Berela ke haka pono la na maka maluna o na keena luna o ka hale maloko o na paia o keia hale, wahi ana e noonoo ana, i hoohala ai kona makuahine i na la hope o kona ola ana.  Ua aneane e hiki ia Berela ke hoomaopopo iho, ua ike aku oia i ke uka o kona makuahine e maaloalo ana ma na ipukaaniani, ke aka hoi o kona makuahine i piha me ke aloha kupouli no kana kane a i kanu ia iloko o ka luakupapau o ka hoohilahila a me ka hookoe ia; aneane hiki iaia ke lohe aku i ka halulu kapuai wawae o kona makuahine e iho ana ma ke alapii no ka hui ana me kana kane, a me he mea la ua lohe aku oia i na lima palanehe o kona makuahine e wili ana i ka poheoheo o ka ipuka pa no ka hookomo ana aku i kana kane iloko, aka, e ka mea heluhelu, ua ike a ua maopopo ia kakou ua hala e aku kona makuahine i ka make i ka wa a ko kakou nohea i puka mai ai mailoko mai o ka opu o kona makuahine, a i keia wa ua lilo ke kino o kona makuahine i lepo elike me mamua.

            I keia wa e puapuai nei keia mau noonoo ano e iloko o Berela, aia oia ke ku nei mamua pono o ka ipuka pa a mai loihi loa no paha hana ku ana malaila, e ole ko Makaleka wahine ike ana i ko lau anana ia mai e kekahi poe e aku, nolaila, ua koi aku la oia ia Berela e hoi laua, kau hou ae la laua maluna o ke kaa a hoi malie aku la.

            I ko Berela wa i hiki aku ai i kona hale hoolimalima hoi aku ia oia no kona keena e like me ka mea mau.  Ua pau ae kona wahi paina ahiahi, a ua ho-a ae oia i ke kukui, ia wa i kikeke aku ai kona haku wahine ma ka puka a komo aku la.

            "I hele mai nei au e Berela e noi aku ia oe e hui mai me makou ma kekahi anaina luana hoolaulea i keia ahiahi," wahi a Makaleka. "Aole keia he hale hoolimalima o ke ano i ike mau ia, aka, he hale hoolimalima i noho hoolimalima ia e kekahi poe kulan hanohano.  He mea maa mau ia'u ke kono ana ia lakou ma kekahi ahiahi e akoakoa pu me a'u maloko o ke keena hookipa, a ma ia kono a'u ua lawe mai lakou i na nupepa, na buke, na mea humuhumu a me kekahi mau mea e ae, a hookahi ko makou luana hooluana ana.  E hoomauao oe he wahine ku hookahi wale iho no au aole kane, a no ia mea ua hoolilo au i kekahi hapa o ko'u manawa ma ka haawi ana aku i na hoohauoli ana i ka naau o kekahi poe."

            "Aole he hiki ia'u ke hui a launa pu me ka poe malihini," wahi a Berela.

            "Aka, aole he poe malihini ka poe e noho hoolimalima nei maloko o ko'u hale.  He poe maikai wale no lakou a pau, a o kekahi o lakou ua noho hoolimalima me a'u no kekahi mau makahiki loihi i hala ae nei," i pane hoomau aku ai o Makaleka."  He piano ka'u--he piano maikai aka, ua ano nakaka nae--he papa mu ka kekahi poe a he mau mea paani e ae no kekahi a kekahi o lakou e lawe ae ai.  Eia he kahunapule me kana wahine ke noho nei maanei; he kanaka opio kauka, he lede kumukula himeni, ua aoo, he lede aole i mare kane, he mau kaikamahine laua, no loko mai o kekahi pua hanohano, aka nae, aole he nui o ko laua loaa.  A he hookahi a'u mea hoolimalima keena hou, he loio, a he ui pu, i nehinei iho la no kona noho ana mai. Ua ake au e hookamaaina a e hoolauna ia oe me lakou, no ka mea, he mehameha pu wale iho no kou noho ana.  E pau ae ana lakou i ke keena hookipa i keia ahiahi.  E hele mai ana anei oe?"

            Aole he hiki ia Berela ke hoole hou aku i ke kono a Makaleka ua ae aku la oia.  Alaila, olelo aku la o Makaleka e iho ahiahi okoa aku o Berela a hoi aku la.

            Noho iho la o Berela me ka naau mihi no kona haawi pupuahuluana i kona ae, a no ka hooponopono ana hoi i kona wahi aahu.  Komo iho la oia i kona holoku silika eleele a omau iho la he lipine bolu ma kona a-i.  Ma ka lima o kona holoku e luhe ana he mau lihilihi. Ua oki ia kona lauoho a pokopoko i ka wa on a i lohia ai i ka ma'i, a nolaila, ma kahi o na owili lauoho ula olohelohe mamua, ua pani ia ko lakou mau makalua me na lauoho poni eleele apiipii pokopoko.  Ua hoike mai kona helehelena i ke ano mau o ka nohea i awili pu ia me ka haikea, a o kona mau maka uahoike mai no ia i ke ano mau.  O kona ano a pau a kakou i kamaaina ai iaia mamua, i keia ahiahi ua hoike piha mai lakou a pau--o ka kakou Berela no keia o ka ui nohea.

            "Aole he wahi hoailona o ke kanikau e kau nei maluna o ko'u aahu, a aole no hoi he wahi hoailona o ke kaumaha iloko o ko'u puuwai no ka'u kane i hala aku i ka make," wahi ana e noonoo nei iaia iho."  He keu ke ano e o ka malohia holookoa ana aku o ko'u hoomanao ana nona mai ko'u puuwai aku.  "Na ka poe make e kanu ia lakou poe make iho!"

[Aole i pau.]

--

 

            Ua lohe mai makou, e hooma lamalama ia aku ana oloko o ka luakini o Kaumakapii me kekahipukui uwila nui iwaenakonu ma keia mua koke iho.

--

 

            ROMEALA--I keia pule ae e hoompuka ia aku ai ke Kila Makeneki o Parameri, no ka mea, ua piha kuineki loa ka lana hauki o ke KUOKOA i na mea hou like ole.

--

 

            E hoike ana na Kulal La Hawaii ekolu wale no i koe o ka Apana o Kona, Oahu, oia na Kula o Kawaiahao, Kaumakapili a me Roma wahine maloko o ka Halekula Aupuni ma Kawaiahao, he hiki aku i ka hora 9 kakahiaka o ka Poakahi aenei, Iulai 18.

 

AHAOLELO O 1892

--

LA HANA 88, IULAI 7, 1892.

 

            Hoomaka na hana e like me ka mau.

            Ma ke noi, ua hapaiia ka

HANA O KA LA.

            Noi o L. M. White e hapai hou ia kana bila piliwaiwai.

            Hoihoi hou ke Alii Neumann i kana noi e hoopanee loa i ua bila la a ua haawi ia i ke Komite Wae, Kamauoha, Cornwell, White, Cummins, Neuinano, Williams.

            Heluhelu akolu ia ka bila 52 e laikini ai i na on a aina kula hanai holoholona a hooholo loa ia.

            Ma ke noi a ka Loio Kuhina, ua hapai ia ka bila SS e pili ana i na kiure a haawi ia i ke Komite Hookolokolo.

            Heluhelu alua ia ka bila 21 a, e hooholoi ai i ka pauku 1419 o ke Kivita.

            Mahope o ka hoopaapaa loihi ana, ua hoomaha ka Hale i ka hota 12 awakea a noho hou i ka hora 2.

HALAWAI AUINA LA

 

            Akoakoa hou ka Hale i ka hora 2:03 a haawi ia ka bila 21 a i ke Komite Hookolokolo.

            Ma ke noi a Kmauoha ka mea nana ka bila $2 e pili ana i na Kamano paakai, ua hoihoi hou ia.

            Heluhelu alua ia ka bila 57 e mahele ai ia Hilo i ekolu apana hookolokolo a haawi ia i ke Komite Hookolokolo.

            Heluhelu alua ia ka bila 58, e laikini ai i ke kuai ana o na bia a me na waina mama a haawi ia i ke Komite Hoole Waiona.

            Heluhelu alua ia ka bila 59, e hoohuihui ai i na kanawai karaima a haawi ai i ke Komite Hookolokolo.

            Heluhelu alua ia ka bila 60, e hoopau ai i ka Oihana Luna Hooia.  Mahope o ka hoopaapaa an no ka hooholo loa a me ka haawi i ke Komite ua haawi ia i ke Komite Waiwai a me 2 laka pakui hou ae,  Koho ka noho i ke Alii J. M. Horner a me L. M. Ashford.

            Heluhelu alua ia ka bila 61, e hoolilo ai i na awa o Hana a me Makaweli i mau awa kumoku akea a haawi ia i ke Komite Kalepa.

            Heluhelu ia ka bila 18, e haawi ai i haawina hoomau no ka Moiwahine Kanemake Kapiolani a waiho ia ma ka papa.

            Heluhelu ia ka bila63, e hoohehee hou ai ia $45,000 hapaha i mau dime a me na hapa dime a hooholo ia e kakau poepoe a heluhelu akolu ma ka Poalua ae.

Hoopanee

--

LA HANA 34 IULAI 8, 1892.

            Hoomaka na hana e like me ka mau.

NA HOIKE KOMITE.

            Na ka hapanui o ke Komite Koa, i heluhelu mai i ka hoike e apono ana i ka haawina a ka Aha Kuhina i hookaawale ia he $50,000 ma ka Bila Haawina, me kekahi mau wehewehe a mau mea hou i hoolala ia.  He 3 lala i kakau inoa, a he 2 aole.  Waiho ia ma ka papa a hoea mai ka hoike a ka hapa uuku.

            Na ke Alii Cornwell o ke Komite no ka bila 51 e hoololi i ka pauku 2 a haawi ia i ke Komite Wae.

            Na ke Alii Macfarlane i waiho mai i ka hoike a ke Komisina Kuikawa i koho ia i ke kau i hala, e hooponopono a hoakoakoa i na kanawai auhau, e olelo ana, ua hoomakaukau lakou he kanawai e pili ana i na auhau kuloko, a e haawi ia i ke Komite Pai i ka wa e pau ai i  ka unuhi ia.  Apono ia.

            Na ke Alii J. M. Honer o ke Komite Bila Haawina i hoike i ko ke Komite apono e hoomau ia ke Kuhina Noho ma Wasinetona.  Waiho ia a noonoo pu me ka Bila Haawina.

NA OLELO HOOHOLO ME NA BILA.

            O ka bila helu 32 i hoihoi ia mai ai iaia inehinei e hooponopono, ua pau i ka hooponopono ia a e kapa ia i bila 32.  Haawi ia i ke Kamite Pai.

            Heluhelu mua mai ke Aliii Marsden ma ke poo o ka bila 116.

            Heluhelu mua mai o L. M. Akina ma ke poo o ka bila e hoololi ai i ka pauku @@@ o ke Kivila, e pili an@ i na hanahana.

            Heluhelu mua mai o L. M. Edmonds ma ke poo o ka bila e hooponopono ai i ka halihali ohua ana a me ka ukana ma ka apana o Wailuku.

            Heluhelu mea mai o L. M. Akina ma ke poo o ka bila e hoololi ai i ka pauku I Mokuna 90 o ke Karaima, pili i na olelo Enelani a me Hawaii.

            Na L. M. Kapahu he mau ninau i ka Loio Kuhina, (1) ehia makai kiu e hoolimalima la nei, (2) ehia hihia i loaa ia lakou, (3) heaha ka pomaikai i loaa mai i ke aupuni no ia hana.

            No mai ka Loio Kuhina e haawi hou aku i manawa no na niuau mau i pili i na makai.  Ae ia.

            Na L. M. Waipuilani, he mau ninau i ka Kuhina Kalaiaina, (1) owai ka mea nana e kuai nei na laau lapaau a me na kalo o ka Halema'i Moiwahine, (2) he haawi ia anei na hoolako ma koho, a i ole na ka Mea Malama no paha o ka Halema'i e haai aku i ka mea ana i makemake ai.

            Ninau o L. M. Bush i ke Komite Hookolokolo, ahea la e hoike mai ai lakou i na hooloi Kumukanawai.

            Pane ka lunahoomalu o ke Komite ke Alii Neumann; ua pau ka hoike i ke kakau ia, ekolua nae lala o ke Komite aole i kakau mai.

            Ma ke noi, ua hapai ia ka

HANA O KA LA

            Oia ka noonoo ana aku i ko koena o ka Bila Haawina i ke Komite o ka Hale.  Noho o L. M. Kauhi i lunahoomalu.

            Uku Kuhina Noho ma Waseinetona, $12,000.  Holo.  Kokua.  Kakauolelo me na lilo o ke keena, $2,000, kiola ia loa ia: Na lilo Agena o na Aina e, $4,000.  Holo.

            Noi a L. M. Kamaoha, e hapai ia ka noonoo o ka haawina hoomau o ka Moiwahine Kanemake Kapiolani i $8,000.

            Oiai e hoopaapaa ana, ua hoomaha ke Komite i ke awakea.

HALAWAI AUWINA LA.

            Akoa hou ke Komite o ka Hale i ka hora 3:33.

            Hoomaka hou noonoo no ka haawina uku hoomau o ka Moiwahine Kanemake Kapiolana a hoopanee ia mahope.

OIHANA LOIO KUHINA.

            Uku o ka Loio Kuhina, $9,000.  Holo.  Uku o ka Hope Loio Kuhina, hoemi ia i $6,000; Kakauolelo mua a ka Hamuku, hoemi ia i $3,600; kiola loa la ka uku o ke Kakauolelo elua a ka Hamuku; Luna Paahao o Oahu, hoemi ia i $3,000; Makai Nui o Hawaii, hoemi ia i $5,000; Makai Nui o Maui, hoemi ia i $4,500; Makai Nui o Kauai, hoemia ia i $3,600.

            Hoopau ia ke Komite a apana ia ka hoike.

            Hoopanee ka hale.

 

--

LA HALA 35 IULAI 9, 1892.

            Hoomaka na hana e like me ka mau.

NA HOIKE KOMITE.

            Na ke Alii Neumann o ka hapanui o ke Komite Hookolokolo, e holoholo aku i ka bila 88 e pili ana i na Kiure.  Na L. M. Ashford o ka hapa uuku o ia komite, i hoike mai i kona kuikahi ole me ka hapanui me kekahi mau mea.  Waiho ia na hoike elua i hana no ka la 12 o Iulai.

            Na keia Komite hookahi maluna ae, (1) he bila hou ka lakou ma kahi o ka bila 47, a e hooholo ia aku; (2) o ka bila 56 o ka hoopau i ke kanawai Lunahelu nui, e haawi i ke Komite Waiwai; (3) no ka bila 59, e kukulu ai i hale hoahu aila mahu, e hooholo aku me ka hoololi a ke Alii Macfarlane; (4) no ka hoopii a Keoni Samoa e koi ana i $1,000 koi poho no kona hoopaahao wale ia ana, e imi aku i kona pono i mua o ka Aha hookolokolo; (5) no ka hoopii a ka Hui Lealii e uku i ke Komite Waiwai; (6) no ka hoopii e hoonoho ia R. W. Wilikoki ma kona noho, e hoole ia olai eia no oia ke noho nei.  Apono ia

            Na ka hapanui o la komite hookahi no, ma na mea pili i na hoololi Kumukanawai a kela kau i hala i waiho mai ai na keia kau e apono aku, penei ko lakou manao: (1) no ka hoololi i ka Pauku 33, pili i ka uku o na Lunamakaainana, he hoololi hou ka lakou ma ka la ka uku i $8.00 a no ua la hana he kauaono i na makahiki elua; (2) no ka hoololi i ka Pauku 48, pili i ka vito, aole e hooholo ia; (3) no ka hoololi i ka Pauku 59, no ke ana waiwai o ka poe koho Alii, e kiola loa; (4) no ka hoololi i ka Pauku 32, o na Hawaii wale no ke koho balota alii, e waiho no pela; (5) no ka hooololi i ka Pauku 62, no ke ana waiwai o ka poe koho lunamakaainana, e hoololi ia no ma ka mea pono e nele ole ai ka poe i ka wa i hoololi ia ai ke Kumukanawai; (6) o na hoololi i na Pauku 63 a me 83, e hooholo loa aku.  He hoike okoa like ole ka Ashford ma kekahi mau mea i waiho mai ai.  He hoike okoa no ka White, eia nae, aole i makaukau.  Ma kana noi, ua waiho ia na hoike ma ka papa a hoea mai kana.

            Hoike mai ke Alii William ua pau i ke pa'iia na bila 83, 85, 87, 93, 94, 95, 96, 109, 110.

            Hoike mai ka Peresidena, ua makaukau ka Hoike a ka Papa Ola a e haawi ia aku ana.

NA OLELO HOOHOLO ME NA BILA.

            Na L. M. R. W. Wilcox, he olelo hooholo, e koho ai i Komite elima lala e holo i Wasinetona e kukakuka me Amierica Huipuia, no na pilikia i loaa i keia aupuni ma o ke kanawai la a Makinele, a no ka kana ana i pomaikai kupono e hoolilo aku ai i ke awa o Puuloa.  Waiho ia i hana no ka Poaha e hiki mai ana.

            Heluhelu mua mai o L. M. White ma ke poo o ka bila, e laikini ai i ka hana a me ke kuai ana o ka opiuma.

            Heluhelu mua mai o L. M. Ashford ma ke poo o na bila, (1) e hoololi ai i ke kanawai o ke kipi, (2) e hoakaka ai i ka pono o na kanaka i hopu ia no na hewa karaima e hela ai.

            Pane ke Kuhina Kalaiaina no na ninau pili i ka Halema'i Moiwahine: (1) he hui hoohui malu ia ka Halema'i Moiwahine, (2) aohe mana o ke aupuni maluna o kona mau hana ponoi, koe wale no ke koho i kekeahi mau kahu waiwai.

            Ma ke noi, ua hapai ia ka.

HANA O KA LA.

            Heluhelu alua ia ka bila 64, e hoolilo ai i ke awa o Honoipu i awa i awa kumoku akea, a haawi ia i ke Komite Wae, Kamauoha, Williams, Hind, Smith, Walbridge.

            Ma ke noi, ua hapai ia ae ma bila 73, pili i na hoololi Kumukanawai a me 74, pili i na aina Home Liilii.

            Heluhelu alua ia ka bila 73, a haawi ia i na Komite Hookolokolo.

            Heluhelu alua ia ka bila 74, a haawi ia ke Komite o na Hana hou.

            Heluhelu alua ia ka bila 67, a mahope o ka hoopaapaa ana, ua haawi ia i na Komite Hookolokolo me Limahana.

            Ma ke kapae ia ana o na rula, ua heluhelu mai ke Komite Waiwai i ka lakou hoike no ka bila6, e auhau ai i na pepa hahau, e hoihoi i i ke Komite Hookolokolo.  Apono ia.

            Hoopanee ka hale.

--

LA HANA 36, Iulai 11, 1892.

            Hoomaka na hana e like me ka mau.

            Noi o Kamauoha, e kapae i na rula i hiki ai i ke Komite Hookolokolo ke nana i ka hookohu o A. Horner.

            Pane ka oho, he makehewa ke kapae o na rula.

NA PALAPALA HOOPII.

            Na L. M. Kamauoha, mai Honolulu mai, e hoopau ia k@@@ Papa Ola, a e koho ia ona Papa Ola hou e ka lahui ma ka balota.  Waiho ia a noonoo pu me ka bila.

            Na L. M. Kanealii, mai Honolulu mai, [1] e hooloihi ia aku ke Alanui Moiwahine a hiki i Kalia; [2] a e hoomoe ia on a paipu wai ma ia wahi a ke alanui e moe ai.  Aia i ke Komite o na Hana Hou.

            Na ke Alii Walbridge, mai Waiuku mai, i $5,000 no ka hana ana i alanui hou mai Kahului a hiki i Makawela.  Aia i ke Komite o na Hana hou.

[Nana i ke koena ma ka aoao elua.]