Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXI, Number 29, 16 July 1892 — AHAOLELO O 1892 [ARTICLE]

AHAOLELO O 1892

R<:*r:\a mat ku aono fkahi mai. ke Aiii Xeumann, mai ka Panalaaa mai lepem mai t e hoonoho ia o U. W. Meyer l Luoa nui no na m&i, a e huo|MU ia o W. H. Teil. Aia i Komite' >lakaikai ia MoiokaL Xa JU M, Pipikane, mai Honolulu mai, e hoopaa ia kekahi poe ma*i ma Kmllhi e lapaau ai. Aia i ke Komite Ma!ama Ola. Xa L. M. Kamaaoha, mai Kohaia mai, [i j e hookohu ia o Mr. LoweU i kaeka aupunl, [2j a eae ia aku o Lowela e lapaau i na ma'i lepera ma Kaiihi. Aia i ke Komlte Maiama Ola. Xa L. M. Koahou, mai Hiio Waena mai, [1] e koho ia ona Papa Alanul hou; [2] e uku ia na poe e noho ana i mau kiore Koronelo. Aia ī ke Komite o na mea huikau. Xa ke Aiii Pua, mai Makawao mai, i $500 no ka hana hou ana i ka uwdpo o Kuau, Maui. Aia i ke KomUe o na Hana hou. Xa L. 31. Akina, mai Waimea mai, e wehe īa ke alanui kahiko ma ka aekai o Waimea a hikl I Mana. Aia i ke Komite o na Hana hou. Xa L. M. Kaunamano, mai Kohala Hema mai, i keia mau hoopii lehulehu pakahi, [1] e mahele ia a iike na hookohu oihana aupuni mawaena o na Hawaii a me na haole. Aia i ke Komite Waiwai. [2] E wehe ka Luna Leta nui i Hale Letn Kikoo daia no Kawaihae* Aia I ke Kuhina Waiwai. [3] E hookuu ia na auhau o na makua elima keiki a oi aku. Aia i ke Komite Hookolokolo. [4] E hoopau loa ia ke kanawai o. Aia i ke Komite Malama Oia. [5] E kukula ia ona kula olelo Hawaii ma Kawaihae, a e hoomahuahua ia na uku o na kumukuia. Aia i ke Komite Hoonaauao. [6] E ae ia na Hawaii e lapaau a o na kokua e hele pu me na lepera. Aia i ke Ivomite Malama Ola. [7] E ae ia na H&waii e hookuleana liilii maluna o ua aina aupuni. Aia i ke Komite o na Hana hou. Xana no, mai Hamakua niai, [1] e mahele ia 6 Hamakua i elua apana Hookolokolo; [2] e kukulu ia ona Papa Ola Hawail; [3] e hūli pono aku ke oupuni i kona kuleana iloko o ke Ahupuaa o Kemano; [4] e haawi ia ona mau kuleana hoine liilii i na llawaii maluna o na aina Lei Alii; [5] e ae ia na Hawaii e puhi rama; (0; e ae ia ke aupuni e hana kuikahi me naaupuni kuwaho, aole nae ka haawi i wahi hoahu lanahu; (7) e kukulu ke Aupuni i Banako Lahui; (8) e ae ia ka hookomoia ana mai o na paahana kuwaho me ke keakea ole ia; (9) e koho ia na Ilawaii i hoonaauao ia i mau kumukuia aupuni; (10) e hoolilo ia ka olelo Hawaii i olelo kumu, Haawi ia i ke Komite o na mea huikau.

Xa L. M. X«hiau 7 uaai Molokai mai, (1) i 83,000 no ka hana hou ana i ko awa o Pukoo; (2) i $2,000 no mai Halawa a hiki i Kalae. Aia i ke Komite ona Hana hou. Na L. M. Kamauoha, mai Honolulu mai, e hookohu ia o Lowela i kauka aupunl a i kauka lapaau hoi no Kalihi. Aia i ka Papa Ola. Na I<. M. Pua, mai Honolulu mai, i $2,000 no ka hoomoe ana i wai piula uo Iwilei. Aia ike Komile o na līana hou. NA HOIKE KOMITF.. Na ke Alii Neumann o ke Komite Hookolokolo, ua pololei ka palapala hookohu o ke. koho ia ana o A. Horner i Lunamakaainana no Hilo xVkau. Apono ia. Noi ke Alii Neumann e hoohiki ia oA. liomei'. Ae ia. Kauoha ka Peresidena i ke Komite ekolu lala Kamauoha, losepa a me Cornwell, e kii i ka Lunakanawai Kiekie.

Na ke Alii W. Y. Horner o ka hapanui o ke Komite Koa i hoike mai i ko lakou manao e hoemi mai i ko lakou manao e hoemi mai i ka nui o na koa kumau i 40, aole me ko keia wa he 83, a e hoemi pu mai i kahaawina i $25,000, aole hoi ī $50,000 e like me ko ka bila. Ua kakau ia keia hoike e W. Y. llorner, J. Anderson a me Pipikane, e ia nae ua kakau inoa no o Pipikane i kekahi hapa o ka hoike i waiho mua ia ma ke kuhihewa. Waiho ia na hoike a elua a noonoo pu rae ka bila. I keia wa, hora 11:49, ua komo mai o Lunakanawai Bickerton a hoohiki ia A. Horner. Xoi o L. M. losepa, e haawi iiou aku 1 manawa no na bl)a 26 a me 31. Ae ia. NA OLELO HOOIIOLO MX KA BILA. Heluheiu mua mai ke Alii Makapolena nia ko poo o ka bila e hoomana ana i ke Kuhina Kalaiaina e haawi i kekahi aina aupuni i ka Hui Haie Luina. Heluhelu mua mai ka Loio Kuhina ma ke poo o ka bila e pili ana i m alaloa.

Heluheiu mua o L. M. Kamauoha i na bila, (1) e hoololi ana i ka Mokuna 7 o nn kanawai o ISS7, pili i ke ola o ka lehulehu (2) a ine ka hoololi i ka mokuna 23 o na kanawai o 1574, e hoomana ai i ke Kuhina Kalaiuina e laikini i ka poe puhi ramn. Noi oL M. B. W. Wilikoki, e hooponopono ia na mea piliolelo o Kana olelo hoohoio pili ia Puuloa. Ae ia. Pane ka Loio Kuhina i na ninau a L. M. Kapahu e pili ana i na opiuma loaa a me na waiona, (1) aohe loaa i kona w»; (2) o na waiona loaa i ko na mokupuni mawaho aku o Oahu mau Makai Xui, ua pau i kiola ia, a pela no na opiuma loaa liilil mai; (37 aohe mea i kuai kudala la, eia oae ma ke keena paa o ka Ilamuku he 20 galani rama I puhi ia ma Hawaii a me Molokai; (4) Hohe i maopopo iaia ua kaili īa na alakohola mai na poe pai kil Ninao o L. M. loiepa, [lj auhea

. n.i tir*i opiuiua he 12 i aihne ia al e eiua makai? [2j O ka hoopau ia aka i anei no kai aihue ka hoopai o kela oiau makai no ke karaima? [3] He mea roau anei ūo.l kau !*irelawe haua ana ka hoopau wale »ku i ka poe hewa no ka «ihue? Xai o Kamauoha, e ptii i ka pane a ka Loio Ktfhina i na uinau a Kap»ihu. Oiai e h{>o{>aap»a an.i, ca hoomahn k« I'lale i ka hom l- awake«. HAi. v.rAi aU.VA U. Akoeikoa hou ka Hale i ka hora 1:39. Hoohol i ia e pai i na ninau a Kapahu a me na pane a ka Lok» Kuhina. v Ma ke noi, ua hapai ia ka H.VXA 0 KA LJI. Oia ka noonoo ana i ke koena aku oka Bila Haawina imua oke Ko. mite o ka hale. Xoho o Kamauoha i lunahoomalu. 1 XA UKU HOOMAU. Heluhelu mai ke Alii Cornwell i ka pane a Kauka Trousseau f ka Agena o ka Moiwahine Kanemake Kapiolani: Oko ka Moiwahine Kanemake Kapiolani loaa, oia na loaa hoolimalima aku o Auwaiolimu i u i Pukiki, he Aina Lei Alii i lilo i ka hoolimalima iaia. Oka ioaa makahiki o keia aina iaia ahiki he makahiki aku nei i hala, mai ka $4,500 ahiki ika $5,000. No ka pau ona Pukikiikahoi ika IS9I, ua emi mai na loaa i ka hapalua, a e emi hou iho iina i keia m:\kaliiki. Mawaho ae o keia he uuku lon kahi waiwal. Ma ke ano he hooilina no ka Moi make, ua uku ia aku tia aie oka Moi he $106,000. Ke aie nei ua waiwai la i kekahi hui, he $5,000 e uku ana oia. Eia he mau hoopii kanawai e hiki ai na lilo i ka 85,000. Oke koena iho oka waiwai, ua pau ika moraki ia aku kekahi hapa ia Hon. A. S, Wilcox, no ka $30,000, o keKahi hapa la flis Ex. H. A. Widemann ma ke ano kahu, he $10,000, ma ka ukupanee 9 keneta. Ona loaa mai ke koena mai o na aina oka Moi make, ua lawa no ka uku ana i ka ukupanee ame ke koe iki o ke dala no ka hookaa ana i ka moraki.

Nolaila i ka ninau ia ana oka $8,000 uku hoomau no ka Moiwnhi* ne Kanemake Kapiolani, ua pa'i a pa'i ke komite, he 20 raa ka ae a he 20 raa ka hoole, aka ua koho ka lunahoomalu ma ka ao, a peia i holo ai. Uku Kakauolelo Makai nui o Hawaii, $1,200. Holo. Kakauoielo Makai uui o Maui, $1,200. 11010. Kakauolelo Makai nui o Kaual, $GOO. Holo. Uku o na Makai o Hawaii, $60,000. Ua hooemi mai ke Komite Bila Haawina i $51,720. Noke ke Komite i ka hoopaapaa ahiki i ka hora 4:10 hoopau ia ke komite a apono ia ka hoike. Hoopanee. La llaka 37, lulai 12, 1892. Hootnaka na hana e like me ka mau. XA PALAPALA HOOPII. Ma ke kapae ia ana o na rula, ua heluhelu mai o L. M. Smith, he hoopii mni Kauai mai, e noi ana i 51,500 no ka hana ana i alanui mai Huleia a Niumalu. Aia i ko Komite o na Hana hou. XA HOIKK KOMITi:. Na ke Alii \Viiliams, ua pau i ke pai ia ka olelo hooholo i\ L. M. It. W. Wilcox. Na ke Alii J. M. Horner oke Komite Wao o 1892, i waiho mai i ka hoike o ka bila 95 e hooponopono hou ai i ka Banako Hale Leta, he bila hou ka lakou i hoololi ai, ae helu ia 78a. Waiho ia a nooneo pu me ka bila 78. Na L. M. Smith i heluhelu mua mai i ka bila e pili ana i "na palena pauahi."

Ma ke noi a Kamauoha, ua hapai ia ka HANA O KA LA. O ia ka heluhelu akolu ana ika bila G3, e piii ana i ka hoohehee hou i na hapaha dala Hawaii waiho wale he $45,000 i mau (lime ame hapa dime. Noi ke Alii Marsden e hoohehee pu i mau keneta. Mahope o ka hoopaapaa loihi ana, ua hookomo mai ke Alii Macfarlane he hoololi ma ka pauku 1, oia hoi e hoohehee ia aole e oi aku mamua o 200,090 mau dime, 400,000 mau keneta a ua hooholo ia. Hoomaha ka Hale ika hora 12. lIALAWAI AUIXA LA. Akoakoa hou ka hole ika lmra 1:38. Heluhelu akolu ia ka bila 51 e pili ana i ka lawaia me ke diana pauda a hooholo loa ia. Heluhelu mal ke kakauolelo i ka hoike ake Komite Hookolokolo no ka biia e hoomakaukau ai i ka papainoa o na kiure ame ka unuhi ana a hooholo ia e kakau poepoe a e heluhelu akolu ma keia Poaha ae. Heluhelu alua ia ka bila 35 e kono ana i na hookeie kaa e lawe i na ipukukui i ka po a hooholo ia e kakau poepoe a heluhelu akolu ma ka Poaha. Heluhelu alua ia ka bila 62, e hoomahuahua ana I ekolu kahukula a haawi b i ke Komite Hoonaauao. Heluhelu alua ia ka bila 68, e hoomana ana I ka hoomahuahua ae i na auhau a haawi ia i ke Komite Waiwai. Heluhelu alua ia ka bila 71, pakui ana I kau kaapuni hou no ka apana hookolokolo ekolu a haawl ia i ke Komite Hookolokolo. Heluhelu alna ia ka bila 91, pili i ka oihana wai o WAlluku a haawi ia i ke Komite Hookolokoio.

Heluhelu alua ia kn bila 72, o piii ana i ka oihiina iiiAkaii o ke aupuni a haawi ia i ke Koraite Wae. lieluhelu ia ka bils e owlania ai i na buko aupuni 10» oa olelo ilawaii a me Enelaoi. helu pu īh ka hoike a ko Komile Hookolokolo e hoopaneo lo« aoa i ka bila. Apono ia. Ileluhelu alun ia ka biU 2S, e hoohuihui ana i na kanawai o ka liaoako Hale Leta a waiho ia i hana do ka Poalua aenei. Heluhelu alua ia ka bila 65, no ke kuai akēa aua o ka bia a nie na walna maiua a haawi ia i ke K«> mite Hoole Waiona. Heluhelu alua ia ka bila 60, pili I ka hookomo dute ole niai I na niea hana sopa a haawi fss i ke Koniile Kalepa. Heluhelu alua ia ka btla 70, e piV» ana i ka oihana wai o Waiohinu, Hawaii, a haawi ia i ke Komlte Hookoiokolo. Heluhelu alua ia ka hila HK>, u hoopau loi» ana i ka haawina lioo uiau o Mrs. J. E. Bamard a hooloa U. He 31 uia ka hoopanee loa, lu* 10 ma ka hooholo I ke kanawai, a he 0 aole iloko o ka hale a he l kuhina i hoole aole e koho. Mu ke noi a ke Alii Mairfarlane, ua haivti hoii ia ka noonoo o ka bi!a hoohehee tl«la. Hookonio mai ke Alii nwluna ae i ka hoololi i ke poo oke kauawai penei: Jle Knnawai e hoomana ai no ka hana ana i kekahi mau d»la Hawaii. Hooholo ia. Hoopanee ka hale.