Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXI, Number 30, 23 July 1892 — He Pane i Kahi Lunamakaainana Ha'iha'i Kanawai o MoloKai nei. [ARTICLE]

He Pane i Kahi Lunamakaainana Ha'iha'i Kanawai o MoloKai nei.

E Mr. Luna Hooponoi>ono o na Nupepa Huiia, E oluolu ia kou ahonui. E hookomo iho i ka'u Pane i kahi Lunamakaainana Ila'iha'i Kanawai o Molokai nei, e iike me kona koi mai ia'u e hoike aku au i ke Kanawai a me ka Rula i papa ia na alanui o me na Luakini Kalavina ma Kalaupapa a me Kalawao ka Aina o ka Papaola. A eia kona mau niuau ia'u, i hoike ia ma ka nupepa ka Leo o ka Lahui, Buke 2, Helu 489 aoao 4. Kolamu 1 oia aoao Ninau 1, 0 oe no anei kahi e Kaia i ka la o'u 1 hookolokolo ia ai i ka Aha Apana ma Pukoo? Eia ka'u pane, aoie au ma Pukoo i ko la i hookolokoio ia ai, aka, i Kaiawao noau. Ninau 2 ua ike pono anei oe i kē kumu hoopii a ka Papa Ola a me ka ike a na hoike ma ka aoao o ke Aupuni e pili ana i ko'u hoopii ia? Eia ka'u pane, ua ike au he pololel ke kumu hoopii a ka Aupuni a me ka ike a na noiKe. rsinau 3, ua ike anei oo i na kumu pale ft ka aoao hoopiiia i noi al i mua o ka Aha a nie kona hoohalahala ana i ka Oleio Hooholo a ua Aha'la? Eia ka'u pane, ua ike au he lalau na kumu pale, a he ise ole no. A o ko hoohalahala la he lauwili. Ninau 4 ? ma ke kanawai hea kou ike ana o keia Aupuni a ma ka Kula hea o ka Papa Ola oo l ike ai ua kue ka mea i hoopiiia i ke Kanawai au e oleto nei he ha'iha'i Kanawai ka Lunainakaainana o Molokal, oiai au wahi a ka ike a na hoike o ka Aupuni ua helo au ina ke alanui aupuni a hiki ma ka luaki:ii Kalaivna kahi a na kamaaina o Kaiaupapa e heie inau ai i na wa a pau me ke ke'ake'a ole ia? Eia ka'u pane, oia ko'u mea i hooiaha ai ia oe ma ka Nupepa, he ha'iha'i Kanawai oe, oia hoi, aole oe i ike i ke Kanawai a mo na Rula o ka Papa Ola, a ua maopopo loa ia'u kou ike ole. Ke ninau mai nei oe ia'u, nolaila, ua oi aku ka hilahila o ka apana o Molokai nei ia oe-mamuli o keia koi ana mai ia'u e hoike aku au i ke Kanawai a me ka Rula o ka Papa Ola, a ke pane hou nei au ia oe, e ku a hoi mai a e lawelawe i ka hana i maa ia oe he iawaia, a e waiho i ka noho o Molokai nei no ke koho hou. Ake ku« hikuhi aku nei au ia oe me ka pololei loa, e hele oe ia Pali he wahi kanaka akamai ī ka iawaia hinalea, a oia ka mea nana e kuhikuhi pono mai i ke Kanawai a me ka Rula o ka Papa Ola ma keia aupuni. A penei ko Pali ike Kanawai. O na alanui aupuni, a na aialoa a me na alaheie, ua noa no ka lehulehu mai o a o.

Eia hou, o na aina o ka Papa ola a na pa aina a me na hale ua kapu ia, ina e hoomaluia e ua Papa Ola'la. Aia la, ake hoike au ia oe, na like ko'u wahi ike me ko Pali, ke kanaka iawaia hinalea. Nolaila, ua manao anei oe, o ke ku ana o kela Luakini Kalavma ma ka aina o ka Papa Ola, oia kou mea e hiki ai ke komo i ioko, oiai, ua hoomalu ka Papa Ola ia Kalawao a me Kalaupapa, a ke olelo mai nei oe no ka hele mau o na kamaaioa ma ia luakini me ke keakea ole la, a oia ke kumu o kou hele ana, oia ke kumu nui o kuu hoolaha ia oe he haihai Kanawai. A penei ka oielo ma ka Buke Nai, ua lalau oe no ka ike ole i ka Palapala Hemolele. E hoopau I ko ninau mai ia'u, a I ninau hou mai oe e oi aku ana ia mamua o keia a e uwe kanikau aunei ka poe i koho ia oe. Me ka welina ikaL. 4— ame na keiki poahi oniu hua Medala kou aloha nul. J. H. Kaia.