Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXI, Number 31, 30 July 1892 — Page 2

Page PDF (2.24 MB)

This text was transcribed by:  Carolyn Righi
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Ka Nupepa Kuokoa

M @

Ko Hawaii Paeaina i Huiia

 

No ka Makahiki.         $2 00

No Lono Mahina.          1 00

Kuike ka Rula.

 

Na Puka Ana   1 Pule  2 Pule  3 Pule  4 Pule  5 Pule  6 Pule

 Iniha               $1.50   $2.00   $2.50   $3.00   $3.50   $4.00

2 Iniha               2.00     2.75     3.50     4.00     4.50     5.00

3 Iniha               2.50     3.50     4.50     5.00     5.50     6.00

4 Iniha               3.00     4.00     5.00     6.00     6.75     7.50

5 Iniha               3.50     4.75     6.00     7.00     8.00     9.00

6 Iniha               4.00     5.50     7.00     8.00     9.00   10.00

            O na Olelo Hoolaha a pau hoouna ia mai ana no ka Hoolaha maloko o keia Nupepa, e hoouna pu mai me ka au@au, a ina aole, aohe hookomo ia.

 

HOOPUKAIA E KA

HAWAIIAN GAZETTE CO.

H. M. WHITNEY, Luna Nui,

J. U. KAWAINUI, Luna Hooponopono.

 

Poaono,           Iulai 30, 1892.

 

E PAU KA AHA KUHINA HOLOOKOA E PONO AI.

 

            Ua wawa ia i ka la 27 aku nei o keia malama, ua hoihoi aku ka Mea Mahalola ka Lolo Kuhina W. A. Whiting i kona hookohu iloko o na lima o ke Alii ka Moiwahine, a ua hoouna pu aku oia he kope o kana palapala haalele oihana i ke poo o ka Aha Kuhina.

            O ke kumu ano nui a makou i lohe mai ai, aia he mokuahana a like ole mawaena o ka Aha Kuhina.  Ua hoolala, kuka a apono like ka Aha Kuhina holookoa i na haawina o kela a me keia oihaha iloko o ka Bila Haawina, a pela lakou i waiho mai ai no ko ka Ahaolelo noonoo ana.

            Ua huki like mai nei no ka Aha Kuhina ma na haawina o na oihana i pau aku, aka i ka hiki ana mai i kahi o na haawina o ka Oihana Loio Kuhina, ua mahae mai nei na hoi kuhina.  Ua hele no ke Kuhina o ko na aina e ma kona manao iho a hui mai la ma ka aoao kue i na hoolala ana a ka Aha Kuhina; o kekahi mau kuhina hoi, ua mumule wale iho uo e kunana ai: a o ka Loio Kuhina ua paio hookahi aku ia a hiki i ka haule ana o kekahi mau haawina o kona oihana.  Noonoo iho nei ola no ka hanohano o kana mea i aelike ai me kona au hoa kuhina e huki like, a hooholo iho la e hoihoi i kona hookohu malalo o keia kumu ae la.

            Ua lohe pu ia mai, ua hoole ke Alii ka Moiwahine i ka lawe hookahi aku i kona hookohu i ka wa mua, ala a haalele pau aku ka Aha Kuhina, nolaila ua hoihoi hou ia mai no kona hookohu.  Aka i kona wa i paakiki ai, aole loa e noho hou me kona mau hoa kuhina kumakaia a malama ole i ka hanohano o ka huaolelo ae e huki like, ua lawe aku la ka Moiwahine i kona hookohu.  Nolaila, ua hakahaka ka noho Loio Kuhina i keia manawa.

            Ina he oiaio o ke kumakaia o ka hapanui o ka aha kuhina a me ka makee ole i ka lakou mau kumuhana i hoolala ai ke kumu o ko ka Loio Kuhina waiho ana i ka oihana, alaila ua pono ka Lolo Kuhina a ua lalau haalele loa ka poe e hoopupu wale nei no maluna o na noho kuhina me ke akaka ole o ko lakou kahua hana e hookele aku ai i ka aina a me ka lahui.

            Ke manao nei makou, ua hiki mai ka wa o keia aha Kuhina holookoa e peku ia ai me ka hookoe ole i hookahi.

 

He Ahele Pahaohao.

 

            I ke ahiahi Sabati i hala, ua hele aku kekahi haole makai kiu o ka Hale Dute e pahele i ka pake holoi lole ma Alanui Moi e kokoke aku la i alanui Rikeke, ma ka mali ana aku e kuapo mai ua pake la iaia i 30 mau tini opiuma Kaleponi, a i 15 au tini opiuma aku o Kina mai a ka haole e kukai aku ai, oiai ua hoohuoi ia he kuai opiuma ka hana a kela pake a ma keia ahele i manao ia ai e loaa pono.  Eia nae, i ka po Kabati, ua hele aku keia pake ia Kapena Larsen o ka puali makai o Honolulu nei e hoike ai, no keia hoolala opiuma ae la maluna mawaena o ku pake a me ka haole.  Ma ka hora 9 kakahiaka Poakahi mai, ua hiki e aku la ke kapaena makai i kahi o ka pake holoi lole e kali ai i ka haole opiuma.  Aohe i liuliu iho, hoea ana elua haole, hookahi nae e paa ana he puolo.  Ua lele koke aku la o Kapena Larsen e hopu i ka haole me ka puolo no ka malama opiuma.  Ua noi mai la ka haole i hopu ia aku la e hoookuu mai, no ka mea aia pu no o Larsen “ma ia hana.”  Ua hoole loa o Larsen aole e hookuu, nolaila ua pane mai la ka lua o ka haole, aole opiuma oloko o na tini.  Ia hou a ana iho o kekahi tini me ka pahi, heoiaio aohe opiuma, aka he poi a me ke ia i hui ia.  Ua lawe ia ka haole a me na tini i Kuapapanui, kahi o na tini a pau i wehe ia ai e nana a loaa aku la aohe opiuma, o kela mau hana eepa wale ae la no maluna.  Ua hookuu la ka haole, a ikea ae la he kiu kuikawa no ka Hale Dute e pea ana no i kona hookohu.  Eia ka manao o keia ahele ana, ina e kukai io mai ana ka pake i na tini opiuma Kaleponi no na tini opiuma aku o Kina i hoopina ia i ka poi a nue ke ta, alaila o ka wa ia e hopu ia ai ka pake no ka malama opiuma, e i hoi pahua e.

 

Ua Lawe ia a Hoohui no Enelani.

 

            Ua haalele iho ka mokukaua Beritania Champion ia Honolulu nei i ka la 13 o Iulai, a holo aku la a ku i ka la 18, mawaho o na kuaaua o ka mokupuni o Johnson.  Ma ka la 19 ae, ua pakaha ia mai la ua mokupuni kanaka ole ia a hoohui ia aku la no Bertania Nui, me ke Kuahaua a Kapena Eustace Rooke o ke Champion e kaili ana ma ka inoa o Ke Alii ka Moiwahine Victoria o na Aupuni hui o Beritania nui a me Irelani, a me Emeperese o Inia.  Ua waiho ia aku ke kuahaua maluna o ua mokupuni la.

            O kela mokupuni o Johnson, aia no ia ke ku nei ma ka latitu akau 16 degere 15 minute, a ma ka lonitu komohana 169 degere 30 minute, he 700 mile paha ka mamao ma ke komohana hema mai Honolulu aku nei.  He mau mokupuni keia elua i hoohui ia e ke kuaau a me ka lalani one.  Ua piha i na punana manu, a he mau miliona manu e hoolilo la ia moku i home no lakou.  He eha mau papai hale i loaa aku e ku ana, me he mea la na ka poe hui hana lepo manu i kukulu.  Aohe laau ulu, aka ua piha i ka lepo manu.  Ua hoopuni ia ka mokupuni e na kuaau, a me ka puikaika e hiki ai ke pae aku.

            Ua ili ma keia mokupuni ka moku “Jacob A. Howland” i ka la 26 o Dekemaba, 1888, na palokana no nae na mea a pau, aohe ola i poino.

 

NA AINA MAMAO.

 

            O na mea hou o ke koho balota lunamakaainana ma Beritania nui no ka Ahaolelo, ke hoike mai nei ia, ua loaa i ka aoao Kuokoa he kanalima puka, ela nae aole i hoopaewa ia ke kulana o ka aoao alii a me na oha pili wale o ka Uniona.  Ke keha e mai nei na nupepa, e loaa ana ia Pohakuhauoli he wahi puka uuku, aole nae paha me ka hapanui kupono no ka hoohana ana, ke hui pu ia na lunamakaainana Irelani a me ko ka aoao paahana, i kanalua ia ko lakou aoao e hui aku ai.

            Ua make mai nei o Mr. Dillon i ka la 9 o Iolai, ka lunamakaainana mai ka apana mai o Swansea, Irelani, nana i noho mau ia noho mai ka 1855 mai, oiai oia e haio lelo ana i mua o kona poe koho balota a loohia iho la i ka mai kuhewa.  He 78 ka nui o kona mau makahiki, a he kuokoa mahope o Pohakuhauoli.

            Mamuli o ko ke aupuni o Potugala unuhi ana aku i kona Hope Kuhina noho a me Kanikela Generala mai ke alo alii aku o Iapana, a pani ma la wahi i Kanikela—Kalepa, ua hooholo iho ke aupuni o Iapana e hoopau i na pauku pili i na mana kauikela o ke kuikahi i aelike ia ai e ia a me ke aupuni o Potugala, a ua kauoha ia e hoopau.

            Ua piha na lono e pahola nei ma Kina no ka hakaka mau i kela a me keia la mawaena o na puali koa Farani a me na poe hoohaunaele o Tongking.  Hoke o na kaua hope ana mai ne elua, ua auhee na koa Farani a ma kekahi o ia mau kaua, ua haule make aku o Kapena Perrin, me ka poe o ae.

            Ua hiki ae na lohe ma Iokahama, Iapana i ka la 8 o Iulai, mai America Huipuia aku, e hoike ana, ua hoole ka Ahaolelo Lunamakaainana nui ma Wasinetona i ka bila e kuu akea ana i ka hoohehee dala keokeo.  Ua hooholo mua ia keia bila e ka Ahaolelo Senate e eha wale no ka oi maua ae o ka poe kue.

            Ua pahu ia he 500 mau tona diana pauda o ka Hui Hana Pauda maluna o kahi mokupuni uuku ma Berkeley, Kaleponi, a ua lohe ia kona nakolo e na wahi he kanalima mau mile ka mamao.  Ua eli iho kela pahu ana i lua pele he 80 kapuai ka hohonu.  He 7 wale no i make loa, a he lehulehu i hoeha ia.  Ua oi aku ka ikaika o ka nakolo ma Kapalakiko mamua o ko kahi i pahu ai.  Ua nui na puka aniani i nahaha a helelei mai.

 

Mai Pau i ke Ahi.

 

            Oiai e hoomakaukau ia ana ka nupepa puka la namu Bulletin e kau iluna o ka pepa pai i ka hora 4:25 o ke ahiahi Poakahi nei, aia hoi lapalapa ia ana oluna o kaupoku o ka hale e ke ahi, a hooho ia ana he pau ahi.  Me he mea la, ua lele ka huna ahi mailoko ae o ka puka uwahi o ke kapuahi o ka enegini mahu nana e hookaa ka huila o ka papapai a haule iluna o kaupoku, ae ia ai oluna o kaupoku o ka hale ma kahi kokoke no i ka puka uwahi.  Ua hiki koke ae na puali kinai ahi a kinai i ke ahi a pio me na lima kokua pu.  Ua hapai ia na papa hua kepau o ka Bulletina a i ka halepai o T. G. Thrum kahi i pai ia ai a hoopuka ia mai i ke ahiahi ana iho.  Aohe nui o ka poino.

 

            Ua hekau mai ma ka nuku o Mamala i ka hora 4 o ke ahiahi Poalua nei, mai Kina a me Iapana mai, iloko o na ia holo he 10 a me 6 la a me hapa mau hora mai ke awa hope mai.  Ua Iawe pu mai keia moku, ia 7 mau ohua kapena a me 368 mau pake no Honolulu nei, oia he 242 mau kane pake, 35, wahine a me 91 kamalii.

 

HE AHA MELE NUI

 

E Weheia Ana e ka Ahahui Mele Hawaii Noeau.

 

            Ua Laweia mai na Hookon@ Ana mai ka Buke Mele Kaulana e ma Kana o ke K@ Homolele ma Ierusalema, ka Aina o Palesetina.

 

            Ma keia po Poaono la 30, hora 7:30 o ke ahiahi, e wehe la ana ka Ahahui Nui nona ka inoa i kapa ia, o ka Hui Mele Hawaii Noeau, maloko o ka Hale Mele Hou.  O na loaa a pau o ia Aha Mele ma ia po, no na hemahema no ia o ka Ekalesia makua o Kawaiahao.  A ke manao lana nei na hoa a pau nana i hoala a i hooikaik@ luhi ole i keia mele paakiki a na haole i manao ole ai e hiki ana i na Hawaii.

            E naue nui ae e na makamaka ma ka Hale Mele i ua ahiahi la, e ike a lohe pono no auanei oukou i ke kani aweawe lea o ka leo o na Hawaii ponoi.  O keia hana maikai i hoala ia i mea nana e pale hookaawale aku i keia ao omamalu e kau nei maluna o ka Ekalesia oia hoi ka inoa aie.

            E aia e na hoahanau a hapai like i keia hana hoomaemae me ka manao lokahi, mai minamina i na hapaha, no ka mea ia oe e lulu ai no na hana pono me ka haawi hemolele na ke Akua no e hoopiha mai i kahi hakahaka o kou waihona.

            O keia mele i kapa ia o “Keru sade,” oia no na pualikaua i hele e luni i ka aina Hoano a me ka lua o ka Haku i waiho ai a haku ia e Nile Cade ma ke ano hookalakupua he nuhou nui keia, he mele hou akahi no a mele la ma Honolulu nei imua o ke akea e na Hawaii puukani ponoi o ka aina, a puni himeni hoi—he buke mele okoa no keia mai mua mai a hiki i ka pau ana o na aoao pila he 109.

            O ka mahele elua, oia ka uhi ana mai o ka po a hoolilo ia ke one waoakua i kulanakauhale nani i mau malapua me na muliwai e kahe ana mao a maanei, no lokowai pilii e pipio ana i hoopuni ia e na pua rose, a iloko oia mau luawai i ike aku ai o Linaliko ke koa ui haaheo i na uhane o ka po, na kaikamahine uha ne nani lua ole e hoohenoheno ana iloko o ka wai, a ua kapa ia lakou o na ui ekolu o ka mapuna wai aniani, a maanei o Amida ke alii wahine o ka po ihea mai ai ia Linaliko me ka leo aloha nahenahe e hoinainau mea ipo ana ka nahele, ke ike i na puu hoomahie luna oia mau liilii nahenahe, e mele ia au ana imua o oukou i ua po la, iloko o ka hale Mele Hou.

            O ka mahele ekolu, oia ka hiki lanakila aua o ka pualikaua i Ierusalema, a hala ka inea me na pilikia a pau mahope lanakila a lilo mai la o Ierusalema, hooho leo nui ae la lakou Hosana Hosana.

            Ua unuhi piha la ka buke holookoa mai ka olelo Beritania a i ka olelo Hawaii, e ka Palekikena o ka Ahahui Mele Hawaii Noeau Ululani a hooponopono ia iloko o na hua mele e ka polopeka Hawaii D. Kaululehua Naone, ua pau pono me ka maikai na hua a pili pono i ka leo, a ke mele, a ke himeni ia nei e ka ahahui noua ka inoa Noeau maluna ae, me ka holopono a maalahi loa.  O keia mea huna akamai a ka haole i noii malie ia aku nei a lilo i na puukani Hawaii i mea liilii loa o “Hawaii na ka oi,” a e hiki loa ia kakou i na Hawaii ke I ae i ke au Moiwahine ia Liliuokalani wale aenei no i nowelo a olali ia aenei na mea hihiu a ka haole, i ke au i hala aku nei i manao ia he hihiu a mamao loa na hua namu ke unuhi ia a ka olelo Hawaii.

            Iloko o na mahina eha ponoi wale no i ao ia ai keia mele malalo o ke alakai ana a ke kumu puhi oho nui o ke aupuni Prof Henry Barger a me David Kaululehua Naone me ke kokua nui ana mai o Lima Naone i ke ao ana.

 

AHAOLELO O 1892

 

Koena mai ka aoao ekahi mai.

            Na ke Alii Young o ke Komite Wae i haawi ia ai ka bila 84, e hoololi ai i kekahi mau pauku o ke kanawai koho balota o 1890, e waiho ma ka papa.  Apono ia.

NA OLELO HOOHOLO ME NA BILA.

            Na L. M. Smith i heluhelu mua mai i keia mau bila, [1] e kaupaleua ai i na laikini kuai rama a e hooponopono ai i ka heluna, [2] e hoomana ai i ka pepehi ana o na manu ai laiki.

            Na ke Alii Williams i heluhelu mua mai i ka bila e papa ai i ka hookomo ana mai o ka mongoose a me ka hoolaha ana aku ma ka mokupuni o Oahu nei.

            Na ke Alii Kakina i heluhelu mua mai i ka bila e hookaawale ai i ka mahele ana o ka Auhau Hale ma’i.

            Hoolaha mai ke Alii J. M. Horner, e halawai ke Komite Dala Pepa mahope iho o ka hoopanee ana o keia ia.

            Pane ka Loio Kuhina i na ninau a L. M. Kapahu i ka Ilamuku e pili ana i ka nui o na luina mahuka i hopu ia a me na makana I uku ia:  He 557 ka nui o na luina i hoike ia mai ua haalele he 282 nae o lakou i hopu la; [2] he kanawalu ka nui o na makai i hoounauna ia e huli a hopu; [3] e loaa ana i ka makai kona mahele o na makana ina ua uku ia mai, a o na huina dala koe mai no ka hoopaa ana i keia poe, ua hoihoi ia i ka Waihona Aupuni.  Haawi ia i ke Komite Wae, nieniele i ka Ilamuku.

            Ma ke noi, ua hapai ia ka

HANA O KA LA,

            Oia ke koena aku o ka Bila Haawina iloko o ke Komite o ka hale.  Noho o Kamauoha i lunahoomalu.

            Uku o na makai o Hawaii $60,000.

            Noi o L. M. Nawahi, e mahelehele ia ka uku o na makai a e hoomaka mai ko Honolulu aku mau mai.  I ka ninau ia ana o ke noi, ua haule.

            Hoopaapaa hou a hoomaha wale i ko hora 11:58 awakea.

HALAWAI AUINA LA.

            Akoakoa hou ka hale i hora 1:30.

            Lilo hou na hoa i ka hoopaapaa ahiki i ka hora 3:46, noi o L. M. Nawahi e hoopau ke Komite.

            Noi o L. M. Smith, e hoopau i ke Komite, a e waiho i na haawina o na makai o Hawaii, Maui, Oahu a me Kauai a hiki  i ka wa e hoike mai ai ke Komite Waiwai, a i ka wa e noonoo ia ai na haawina malalo o ka Oihana i Kalaiainia, i mua no o ka hale.

            Noke hou i ka hoopaapaa ahiki i ka hora 4:06 ninau ia ke noi a Nawahi a haule.

            Hoopaapaa hou ka hale a ka hora 4:44, noi o Nawahi e hoopau i ke Komite a e hoike aku nohe mea I hana ia.  Nihau ia a haule no.

            Hora 4:54, ninau ia ke noi e hoopau i ke Komite a e hoike aku, ua waiho ia na haawina i koe o ka Oihana Lolo Kuhina a me ko ka Buro Hoonaauao a hoike mai ke Komite Waiwai.  Hooholo ia.

            Hoopau ia ke Komite a apono ia ka hoike.

            Hoopanee ka hale.

 

LA HANA 49, IULAI. 26, 1892.

Hoomaka na hana e like me ka mau.

            Ma ke kapae ia ana o na rula, ua heluhelu mai ke Alii Baldwin i keia mau hoopii. (1) Mai Makawao mai, e kukulu ia ona halekula a me hale noho no ke kumu ma Halehaku.  Aia i ke Komite Hoonaauao. (2) mai Makaweli mai i awa kumoku akea.  Waiho ia a noonoo pu me ka bila.

NA HOIKE KOMITE

            Na L. M. Ashford o ke Komite Hookolokolo, no ka hoopii 243, (1) aole e koho ia na Lunahooponopono Waiwai o ka poe make e ka Lunakanawai Kiekie, aohe a ke Komite olelo ao, [2] aole e lawe na loio i na uku hoopaa, aohe a ke Komite hoike, [3] e ae ia na wahine mare e koho balota, e waiho ia na hoopii ma ka papa.  Apono ia.

            Na ke Alii Neumann o ke Komite Hookolokolo, no ka hoopii 249 a ka poe kaa hoolimalima, [1] aole pono e uku lakou a oi aku mamua e hookahi laikini i ka makahiki.  E hoopau ke Kuhina Kalaiaina ia rula, (2) no ka hoolilo i ka poe holoholo kaa uku ole i hewa mikamina, aohe a ke Komite olelo ao, eia paha ka hoouku papalua aku i ka poe uku pololei a pela e uku ia ai ke poho a ka poe hookaa ole i hana ai.  Apono ia.

            Na ke Alii Kakina o ke Komite o na Hana hou, no ka olelo hooholo 95, e hookaawale i $3,000 no ke kuai i ka uapo o Kahului, e hoomoe ma ka papa, no ka mea aohe a-e o ka Hui Alahao o Kahului e kuai, oiai he $10,000 ko lakou mau lilo.  Apono ia.

            Na ia Komite hookahi no, no ka hoopii 234 a ka ekalesia o Kalihi e koi ana i $200 o ka aina ekalesia i lawe ia i alanui, e haawi aku i ke Kuhina Kalaiaina.  Apono ia.

            Na ke Komite Pai, ua pau i ke pai ia kekahi bila.

NA OLELO HOOHOLO ME NA BILA.

            Na L. M. R. W. Wilikoki i heluhelu mua mai i ka na mau bila, (1) e hoolilo ai I ka Pauku 54 o ke Kumukanawai, [2] e hoololi ai i ka Pauku 59 o ke Kumukanawai, [3] e hoololi ai i ka Pauku 20 o ke Kumukanawai.

            Na L. M. Pua, he ninau i ke Kuhina Kalaiaina, [1] ehia mau laikini kuai rama liilii a kuai nui i hoopuka ia e ke Kuhina a puni ka aina? [2] a ia wai i hoopuka ia ai ua mau laikini la?

            Na L. M. R. W. Wilikoki, he olelo hooholo, e hookaawale ia i $200,000 no ke kokua ana i ke alawai oki o Panama. Aia i ke Komite Wae R. W. Wilikoki, Smith, Ashford, Kaluna,  Waipuilani, J. M. Horner a me ke Kuhina Waiwai.

            Na L. M. Nawahi, he olelo hooholo, e koho ia ona Komite no ka huli ana ina he mea pomaikai no ke aupuni ke komo ana e kuka me na aina a hui pahae hoolala nei no ka hoomoe ana i ka waeaolelo moana e kipa ai i keia mau mokupuni. Haawi ai no i ke Komite maluna ae.

            Na ke Alii Drier, he mau ninau i ke Kuhina o ko na aina e. [1] Ua lohe e anei ka Aha Kuhina e kaili ia ana ka mokupuni o Johnston? [2] Aole anei ka mokupuni o Johnston he lihi no keia aupani? [3] He keakea anei kekahi a keia aupuni e kue ana i ke kaili ia ana?

            Na L. M. Waipuilani, he olelo hooholo, e noi ia ka Loie Kuhina e kauoha aku i ka Ilamuku e ninini akea ia ka 20 galani okolehao e hoahu ia nei ma ka hale hoopaa lawehaia.

Aia i ke Komite Hoole Waiona.

            Noi mai ke Kuhina Waiwai a me L. M. Smith e hookuu ia laua mai ka noho ana i mau lala no ke Komite Bila Banako Hawaii.  Ae ia.

            Noi o L. M. Ashford ina e hoopanee keia hale, alaila e hoopanee a hiki i ka Poalua e hiki mai ana.  Mahope o ka hoopaapaa ana, ua hoole ia ke noi.

            Noi na Alii Kakina a me Young e hookuu ia aku laua no kekahi mau la.  Ae ia.

            Ma ke noi a ke Alii Neumann, ua hapai ia ka

HANA O KA LA.

            Noi ke Alii Neumann, e hapai ia ka bila 45, pili i na kai lawaia, ma ka heluhelu akolu.  Ae ia.  Heluhelu ekolu ia a hooholo loa ia.

            Hapai ia ka noonoo ana i na hoike a ka hapanui a me ka hapa uuku o ke Komite Hookolokolo no ka bila 73, e pili ana i ka hoololi o ka Pauku 76 o ke Kumukanawai. O ka hoike a ka hapanui o ke Komite e hookomo i ka huaolelo “Aliiaimoku” ma kahi o ka huaolelo “Moi” e ku nei.  O ka hoike hoi a ka hapa uuku, e hoole ana, no ka mea he nui na Pauku e ae i kom@ ia e ka huaolelo “Moi.”

            Ha@naha ka hale a halawai hou i ka hora 1:30.

HALAWAI AUINA LA.

            Akoakoa ka hale i ka hora 1:41.

            Hoopaapaa hou ka hale a hooholo ia ka hoike a ka hapanui.

            Noi ke Alii Neumann, e lilo na hoololi i ke Kumukanawai i hana no ka la 2 o Augate.  Ae ia.

            Heluhelu ekolu ia ka bila e kau ai i auhau maluna o na pepa hahau.  Mahope o ka hoopaapaa ana, ma hooholo loa ia ka bila.

            Heluhelu ekolu ia ka bila 46, e hoolilo ai i ka Aha Hookolokolo o Kau Komohana i Aha Hoomalu.  Hoeholo loa ia.

            Heluhelu alua ia ka bila 57, e mahele ai i hookahi aha hoomalu a i elua aha apana no Hilo.

            Noi ke Alii Neumann, e haawi hou ia ka bila i ka mea nana i lawe mai no ka hooponopono hou ana.  Ae ia.  Waiho ia i hana no ka Poaha.

            Hoopanee ka hale.

 

LA HANA 50, IULAI 27, 1892.

            Hoomaka na hana i like me ka mau.

            Koho ka noho ia L. M. Ashford a me ke Alii Macfarlane i mau pani no na lala hakahaka o ke Komite Banako Hawaii.

NA OLELO HOOHOLO ME NA BILA.

            Na L. M. Waipuilani, he olelo hooholo e koho ia ona komite wae e huli aku i ka mea oiaio e wawa la nei no ka Hope Makai nui o Ewa, ua hoolilo ia ka opiuma i lepo.

            Hoololi mai o L. M. Smith i ka olelo hooholo penei:  “E haawi ia ka olelo hooholo i kekahi Komite Wae e imi aku i na mea oiaio a hoike mai, a e huli pu aku a hoike mai no ke kumuhana akea o ka hookomo ana mai a me ka hoohana ana aku i ka opiuma iloko o keia aupuni a me ko ke komite manao e pili ana ia mea.  Koho ka noho i ke komite, Waipuilani, Bush, White, Kapahu a me ka Alii Pua.

            Hoolaha mai o L. M. Waipuilani, e halawai ke komite i ka wa hoomaha o keia ia, no ka hoolauna ana o keia hoa kela hoa.

            Olelo mai ke Kuhina o ko na aina e, ua makemake oia e hoomaha ka hale i heia wa (hora 11:15), no ka mea e halawai ana ka Aha Kuhina i keia wa aku.

            Heluhelu mai ke Kakauolelo i ka pane a ka Loio Kuhina i na ninau a L. M. Kapahu e like penei:  (1) ma na hihia opiuma a pau ua loaa wale no na mahele o na hoopai koe ekolu makai, ua pua ia e ka Ilamuku ka hapalua o ka hoopai no ka uku aku i ka wa e noi ia mai ai e na poe pake nana i hai mai.  (2) Aole i hoohiki ia na makai no kekahi mau hoolilo.  (3) Ua hoike ia aku no ka lohe i na makai i hoemi ia mai ka uku no ka mai, a pela no hoi ina e noho kekahi makai i ehiku la o ka malama no ka mai a ae ole ia paha, he hapalua o ka uku la o ka malama ke hoolawe ia ae no kela a me keia ia i noho ia.  Oiai, o ka huina i hoemi ia o ka poe i noho aole i unuhi piha ia mai ka waihona dala mai, nolaila aole he mea e hoihoi aku ai.

            Pane ke Kuhina Kalaiaina i na ninau a L. M. Pua, i pili i ka nui o na laikini rama kuai kukaa a kuai liilii, a la wai ia.  Eia ka poe ia lakou na laikini kuai kukaa; E. Hoffschlaeger & Co., H. W. Schmidt & Sons, G. W. Macfarlane @ Co., Gonsalves & Co., Hoy Hing, Quong On Kee & Co., H. Hackfeld & Co., Wing Wo Tai & Co., Wing Wo Chang & Co., F. A Schaefer & Co. Laikini kuai liilii:--Pacific Saloon, Bee Hive, Royal Hotel, Cosmopolitan Hotel, Bay Horse Saloon, Hawaiian Hotel, Empire Saloon, Union Saloon, Pantheon Saloon, Commercial Saloon, Criterion Saloon, Merchant’s Exchange, Anchor Saloon; no Honolulu lakou a pau.  Kohala Saloon (Kohala), Iao Saloon (Wailuku), Wailuku Saloon (Kahului), Lahaina Saloon (Lahaina), a me Hilo Saloon (Hilo).  Huina nui o na laikini liilii i hoopukaia he 18.

            Hoomaha ka hale i ka hora 11:40 a noho hou i ka hora 1:30.

HALAWAI AUINA LA.

            Akoakoa hou ka hale i ka hora 1:40.

            Na L. M. Koahou, he olelo hooholo, e koho ia ona komite wae nana e kau ona hoopai maluna o na Alii Kauhane a me Baldwin, no ko laua haalele wale me ke noi ole i ka hale.  Hoomoe ia ma ka papa.

            Heluhelu mua mai o L. M. Ashford ma ke poo o kana bila.

            Ma ke kapae ia ana o na rula, ua heluhelu mai o L. M. Kamauoha he elua mau hoopii mai Kohala mai, e pili ana no ka hana hou ana i Kumukanawai.  Aia i ke komite kumukanawai.

            Noi mai o L. M. Ashford e hookuu aku iaia e hoomaha i hookahi pule.  Ae ia.

            Na L. M. Ashford he mau ninau i ke Kuhina Kalaiaina, (1) Nau anei i kakau inoa ke Komisina o ka Ilamuku Kinai Ahi John Neal?  Ina pela, ma ka la hea?  (2) He kupa Hawaii anei o John Neal?  Ina pela ma ka la hea i loaa ai?  (3) Ke paa nei anei o Jojhn Neal he palapala hookupa oihana?  Ina pela, i ka wa hea i loaa ai?

            Heluhelu mua mai o Kaunamano i keia mau bila, (1) E kukulu ai i Kulanui e hoonaanao ia ai na opio Hawaii.  (2)  E hooponopono hou ai i ke kanawai o na Haku me na Kauwa.  (3)  E mahele ai ia Hamakua i elua apana hookolokolo, a e hookaawale ai i Aha Hoomalu a i Aha Apana.  (4)  E hoomana ai i ke Kuhina Kalaiaina e hoolaha i ka papa inoa o na awapae he kuleana ko ke aupuni.

            Na kela Luna hookahi no, he olelo hooholo e hookaawale ia i $2,500 no ke kukulu ana i kuia Enelani ma Hamakua.  Waiho ia a noonoo me ka Bila Haawina.

[Aole i pau.]

 

Hoolaha Hou.

 

MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI Kaapuai Apana Ekolu o Ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka hana o ka waiwai o S. KAMALI no Waiohinu, Kau, Hawaii, i make.

            Ua heluhelu a ma waihoia mai ka palapala noi a K. Macomber me M. K. Kekuewa, kekahi mau hooilina no ka waiwawi o S. Kamali no Kau, Hawaii, i make, e noi ama e hoopau aku ka hana a ka Lunahooponopo Waiwai, a e hooholoia ka waiwai i na hooilina.  Nolaila, ua kauoha ia na mea a pau i pili, o ka POAONO, oia ka ia 10 o SEPATEMABA, M. H. 1892, i ka hora 9 kakahiaka, ma ka Hale Hookolokole ma Waiohinu, Kau, Hawaii, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i na noi la me na mea kue ke hoikeia: @ wakauohaia ka lunahooponopono waiwai J. H. S. Martin, e waiho mai i kana hoike hope imua o ka Aha me ka makaukau e hoopau koke aku i kana hana no ia waiwai, ma ia la i oleoia maluna.

                        F. S. LYMAN,

Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu, K.H.P.A.

            Hilo, Hawaii, Iulai 25, 1892.              2400-3t

 

MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI Kaapuni Apana Ekolu o Ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hana o ka waiwai o KAILI KAKIO no Waiohinu, Kau, Hahaii, i make.

            Ua heluhelu a na waihoia mai ka palapala noi o J Kauhane, ka lunahooponopono no ka  waiwai o Kaili Kakio no Waiohinu, Kau, Hawaii, e noi ana e hoapone ia kana hoike hope a e hooholoia ka waiwai i na hooilina, a e hookuu aku laia a me kona hope ma ka oihana.  Nolaila, na kanoheia na mea a pau i pili, o ka POAONO, oia ka la 10 o SEPATEMABA, M. H. 1892, i ka hora Waiohinu, Kau, Hawaii, oia kahi e me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la me na mea kue ke hoikeia.

                        F. S. LYMAN,

Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu, K.H.P.A.

            Hilo, Hawaii, Iluai 25, 2892.              2400 3t

 

MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI Kaapuni Apana Ekolu o Ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka hana o ka waiwai o MANULII KAPUAA (w) no Kau, Hawaii, i make.

            Ua heluhelu a ua waihoia mai ka palapala noi a D. Keliiaa me Kaaina, na Lunahooponopono no ka waiwai o Manulii Kapuaa (w) o Hionamoa, Kau, Hawaii, i make, e noi ana e hoapono ia ka laua hoike hope, a e hooholoia ka waiwai i na hooilina, a e hookuu aku la laua a me ko laua mau hope ma ka oihana.  Nolaila ua kauoha ia no mea a pau i pili, o ka POAONO oia ka la 10 o SEPATEMABA, M. H. 1892, I ka hora 9 kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Waiohinu, Kau, Hawaii, oia kahi a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi ia a me na mea kue ke hoikeia.

                        F. S. LYMAN,

Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu, K.H.P.A.

            Hilo, Hawaii, Iulai 25, 2892.              2400-3t

 

MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI Kaapuni, Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka waiwai o Hoohoku w., no Kau, Hawaii, i make.

            Ua waiho ia a ua heluhelu ia ka palapala noi o D. Kelilaa, e noi ana e hoapono ia ka hoike hope a Kapuaa i make aku nei, oia hoi ka Luna Hooko no ka Palapala Kauoha hope loa a Hoohoku (w), no Kau, Hawaii, i make, a e hooholo la ka waiwai i na mea i pili, a e hoopau aku ka hana a ka Luna Hooko, me ko ka Luna Hooponopono Waiwai: nolaila, ua kauoha ia na mea a pau i pili, o ka POAONO, oia hoi k@a la 10 o Sepatemaba, M. H. 1892, ma ke hale hookolokolo o Waiohinu, Kau, Hawaii, i ka hora 9 kakahiaka, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe aku i ua noi la me na mea kue ke hoika ia.

                        F. S. LYMAN,

Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu, H.P.A.

            Hilo, Hawaii, Iulai 25, 2892.              2400 -3t

 

MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI Kaapuni, Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka waiwai o Kauwa w., no Naalehu, Kau, Hawaii, i make.

            Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka palapala noi o J. K. Meheuia k., e noi ana e hoolaio aku i ka Palapala Kauoha hope loa a M. Kauwa w. no Naalehu, Kau, Hawaii, i make, i waiho pu la mai imua o ka Aha: nolaila, ua kauoha ia na mea i pili o ka POAKAHI, oia ka la 12 o Sepatemaba, i ka hora 9 kakahiaka ma ka hale hookolokolo o Waiohinu, Kau, Hawaii, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe aku i ua noi la me na mea kue ke hoike ia.

                        F. S. LYMAN,

Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu, H.P.A.

            Hilo, Hawaii, Iulai 25, 2892.              2400-3t

 

MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI Kaapuni, Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka waiwai o Kalani k., he mea oo ole no Pahala, Kau, Hawaii.

            Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka palapala noi o Haaloku w. me Kane k. na Kahu Malama o Kalani k. he mea oo ole, no Pahala, Kau, Hawaii, e noi ana e hoapono ia ko laua hoike e pili ana i ka laua oihana a e koho ia aku i Kahu Malama okoa, a e hookuu aku ia laua me ko laua hope; nolaila, ua kauoha ia na mea a pau i pili o ka POAKAHI, oia ka la 12 o Sepatemaba, M. H. 1892, i ka hora 9 kakahiaka, ma ka hale hookolokolo o Waiohinu, Kau, Hawaii, oia kahi a me ke manawa i koho la no ka hoolohe aku i ua noi la me na mea kue ke hoike ia.

                        F. S. LYMAN,

Lunakanawai Kaapuni, Apana Ekolu, H.P.A.

            Hilo, Hawaii, Iulai 25, 2892.              2400 -3t

 

MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI Kaapuni, Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka waiwai o Kaili Ehu k., no Kau, Hawaii, i make.

            Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka palapala noi o Jno. K. Kekaula me J. H. S. Martin, na Luna Hooponopono no ka waiwai o Kaili Ehu k. no Kau, Hawaii, i make, e noi ana e hoapono ia ko laua hoike hope loa no la waiwai, a e hooholoia ka waiwai i na hoolina, a e hookuu aku i na Luna Hooponopono Waiwai me ko laua mau hope: nolaila, ua kauoha ia na mea a pau i pili o ka POAKAHI, oia ka la 12 o Sepatemaba, M. H. 1892, i ka hora 9 kakahiaka ma ka hale hookolokolo o Waiohinu, Kau, Hawaii, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe aku i ua noi la me na mea kue ke hoike ia.

                        F. S. LYMAN,

Lunakanawai Kaapuni, Apana Ekolu, H.P.A.

            Hilo, Hawaii, Iulai 25, 2892.              2400-3t

 

AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI APANA Elua o ka Hawaii Pae Aina.  Ma ka hooponopono waiwai.  Ma ka hana o ka waiwai o JOSE ESPINDA o Lahaina, Maui, i make.

            Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a me ka papa hoike o Maria Espinda ka Hooko Kauoha o ka waiwai o Jose Espinda no Lahaina, Maui, i make, e noi ana e apono ia na hoolilo he $............, a e hoike ana o na mea i loaa mai iaia he $............, a e noi ana e nana a apono ia kela mau mea, a e kauoha ia e mahele i na waiwai e waiho ana ma kona lima i na mea i kuleana malaila, a e hookuu ana iaia a me kona mau hope mai ko lakou noho ana ma ia ano.

            Ua kauohaia o ka POAONO, ka la 20 o Augate, M. H. 1892, ma ka hora umi o kakahiaka, imua o ua Lunakanawai ia, ma ke Keena ma ka Hale Hookolokolo ma Wailuku, Maui, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la a me na papa hoike i olelo ia, a o ka poe a pau i pili malaila e hele mai a e hoike i ke kumu, ina he kumu io ko lakou, e ae ole ia ai ua noi la, a malaila e hoike mai ai na hoike o na mea i kuleana maloko o ka waiwai i olelo ia.  A o keia kauoha ma ka olelo Hawaii, e pai ia maloko o ka nupepa Kuokoa, he nupepa i pai a hoolaha ia ma Honolulu, i ekolu pule mamua ae o ka manawa i olelo ia no ka hoolohe ana.

            Kakauia ma Wailuku, Maui, Ko Hawaii Pae Aina, July 26, 1892.

                        A. N. KEPOIKAI,

            2400-3t            Lunakanawai, Kaapuni Apana Elua

 

AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI APANA Elua o ka Hawaii Pae Aina.  Ma ka hooponopono waiwai.  Ma ka hana o ka Waiwai o PILIALOHA (k) o Maua, Kaupo, Maui, i make kauoha ole.

            Ma ka heluhelu a me ka waiho ia ana mai o ka palapala noi a Helio Punihele (k) e hoike ana na make kauoha ole o Pilialoha (k) no Maua, Kaupo, Maui, ma Kaupo, Maui i ka la 28 o Novemaba, 1891, a e noi ana e hoopuka ia ka Palapala Hookohu Lunahooponopono Waiwai ia Helio Punihele.

            Ua kauoha ia o ka POAONO ka la 27 o Augate, M. H. 1892, ma ka hora 10 kakahiaka, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la iua o ua Lunakanawai la ma ka Hale Hookolokolo, ma Wailuku, Maui, a ma ia manawa a ma la wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou, e ae ole ia ai ua noi la.  A o keia kauoha e hoolahaia ma ka olelo Hawaii, i ekolu pule maloko o ka nupepa Kuokoa, he nupepa ma Honolulu.

            Kakauia ma Wailuku, Maui, Ko Hawaii Pae Aina, July 26, M. H. 1892.

                        A. N. KEPOIKAI,

            2400-3t            Lunakanawai, Kaapuni Apana Elua.

 

AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI APANA Elua o Ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka hooponopono waiwai.  Mokupuni o Maui.  Ma ka waiwai o WILLIAMMORRIS no Waihee, Maui, i make.

            No ka mea, ua waihoia mai imua o ka Aha ma ka la 17 o Dekemaba, 1891, kekahi palapala i oleloia oia no ke kauoho hope loa a William Morris i make aku la, a me ka palapala hoopii e noi ana e hoo@ ia kela Palapala Kauoha a e hoopukaia hoi ka palapala lunahooko kauoha no J. W. Kalua i waihola mai e J. W. Kalua.

            Nolaila, ua kanoahaia o ka POAHA, oia ka la 25 o AUGATE 1892, ma ka hora 10 a.m., ma ke rumi hookolokolo o la Aha ma Wailuku, Maui, oia ka  la a me ka hora e hooiaio ia ai ua palapala kauoha la, a e hoolohaia ai hoi ia noi ana mai, a me na poe a pau i pili e kue ana i ua palapala kauoha la a me ka hoopuka ana i ka palapala lunahooko.

            A ua kauoha hou ia, e hoolahaia ia mea no na manawa ekolu iloko o ka nupepa KUOKOA he nepapa i pai a i hoolahaia ma Honolulu.

            Kakauia ma Wailuku, Maui, Ko Hawaii Pae Aina, Iulai 21, 1892.

                        A. N. KEPOIKAI,

            Lunakanawai Kaapuni Apana Elua.

                        2400-3t           

 

HOOLAHA HOOHUI.

UA HUI NA MEA NONA NA INOA MALALO iho nei, ma ka malama a lawelawe ana i Hale Hotele a me Inu Kope ma ke taona o Hilo, Hawaii, ma keia la, malalo o ka inoa NAKAMULA @ TAKE.

                        MOTOSUKE NAKANURA.

                        KOSUKE TAKE.

            Hilo, Iulai 6, 1893       @

 

Hoolaha Hou.

 

MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI Kaapuni o ka Apana Ekolu o ko Hawaii Pue Aina.  Ma ka waiwai o P. NAHEA o Ko hale Akau, i make.

            Ua heluhelu a ua waihoia mai ka palapala noi a D. W. Pa@ ka Lunahooponopono Waiwai @ P. Nahea, e noi ana e hoapono la kana hoike hope, a e hooholo ia ke koena waiwai i na hoo ilina a e hookuu aku iaia a me kona mau hope mai ka oihana aku.

            Nolaila, ua kauoha ia ua mea a pau i pili, ka POAKOLU, oia ka la 10 o AUgaTE, M. H. 1892, i ka hora 9 kakahiaka ma ka Hale Hookolokolo ma Kohala Akau, Hawaii, oia kahi a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua me la a me na mea kue ke hoike ia.

                        S. L. AUSTIN,

                        Lunakanawai, haapuni.

Hilo, Hawaii, Iulai 11, 1892.              2399-St

 

MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI Kaapuni o ka Apana Ekolu o ko Hawaii Pue Aina.  Ma ka waiwai o KALI NAHALE (w) no Honoipu, Kohala Akau, Hawaii, i make kauoha ole.

            Ua heluhelu a ua waihoia mai ka palapala noi a Piulu no Kohala Akua, Hawaii, e noi ana @ hooponoponoia ka waiwai o Kali Nahale (w) @ Honoipu, Kohala Akau, a e hoonoho laia @ Lunahooponopono no ia waiwai.

            Nolaila, ua kauoha ia na mea a pau i pili, o ka POAKOLU, oia ka la 10 o AUGATE, M. H. 1892, ma ka Hale Hookolokolo ma Kokala Akau, Hawaii, oia kahi a me ka manawa i kohola no ka hoolohe ana i ua noi la a me na mea kue ke hoika ia mai.

                        S. L. AUSTIN

                        Lunakanawai, Kaapuni.

Hilo, Hawaii, Iulai 11, 1892.              2399-St

 

AHA HOOKOLOKOO APANA EHA O KO Hawaii Pae Aina.  Ma ka hooponopono waiwai.  Ma ke Keena imua o ka Lupakanawai Kaapuni.  Ma ka hana o ka waiwai o A. W. MAIOHO no Koloa, Kauai, i make.

            Ma ke heluhelu a me ka waihoia ana mai o ka palapala noi a me ka papa hoike a Kalohelani Maioho (w) a me J. J. Farley, na lunahooponopono o ka wawai o A. W. Maioho, no Koloa i make, e noi ana e aponoia ua hoolilo he $1,092.06, a e hoike ana o na mea i loaa ia laua he $1,716.17, a e noi ana e nana a e aponoia kela mau mea, a e kauoha ia e mahe@e i na waiwai e waiho ana ma ko laua lima i na mea i kuleana malaila, a e hookuu ana ia laua a me ko laua mau hope mai ko lakou noho ana ma ia auo.

            Ua kauohaia, o ka POAKAHI, ka la 22 o AUGATE, M. H. 1892, ma ka hora umi o kakahi aka, imua o ua Lunakanawai ia, ma ke Keena ma ka Hale Hookolokolo ma Koloa, oia kahi a me ka manawa i kohola no ka hooloho ana i ua noi la a me na papa hoike i oleloia, a o ka poe a pau i pili malaila e hele mai a e hoike mai i ke kumu, ina he kumu io ka lakou e ae ole ia ai ua noi la, a malaila e hoike mai ai na hoike, @ na mea i kuleana maloko o ka waiwawi i oleloia.  A o keia kauoha ma ka olelo Hawaii, e pai la maloko o ke Kuokoa he nupepa i pai a hoolaha ia ma Honolulu, i ekolu pule mamua ae o ka manawa i oleloia no ka hoolohe ana.

            Kakauia ma Koloa, Kauai, ko Hawaii Pae Aina, i keia la 13 o Iulai, M. H. 1892.

                                    JACOB HARDY,

2399-3t            Lunakanawai Kaapuni Apana Eha

 

AHA KAAPUNI APANA EHA O KO HAWAII Pae Aina.  Ma ka hooponopono Waiwai Ma ka Waiwai o KIMOTEO HELELA (k) i make.  Imua o ka Lunakanawai Kaapuni, ma ke Keena.

            No ka mea, ma ka la 7 o Iulai M. H. 1892, ua waihoia mai imua o ka Aha, kekahi Palapala i olelo ia, oia ne ke Kauoha Hope loa  o KIMOTEO HEHELA (k) i make aku la; a me ka Palapala Hoopii e noi ana e hoolaiola kela Palapala Kauoha a e hoopuka hoi ka Palapala Luna Hooko no Mrs. Maluihi Kamauleule, ua waihoia mai e ia.

            Nolaila, ua Kauoha ia o ka POAHA oia ka la 11 o AUKAKE, M. H. 1892, ma ka hora 10 a.m. ma ka Rumi Hookolokolo o ia Aha ma Koloa, ma Kauai, oia ka la me ka hora, e hoolaio ia ai la Palapala Kauoha, a e hoolohe hoi no la noi ana mai, a me ka poe a pau i pili, e kue ana ia Palapala Luna Hooko.

            A ua Kauoha hou ia, e hoolaha no ia mea, no ua pule Ekolu iloko o ka KUOKOA, he nupepa i pai ia a i hoolaha ia ma Honolulu.

            Kakau ia ma Koloa, Kauai, ko Hawaii Pae Aina, Iulai 7, 1892.

                                    JACOB HARDY,

                        Lunakanawai Kaapuni Apana Eha

(2398-3t)

 

E IKE IA KAKOU HAWAII.

            E O’u mau hoaloha a me ua makamaka—Aloha nui oukou.

            Ua hoi mai nei o KUKIMA mai Kina mai, a nolaila e kuai aku ana oia me ka makepono loa i ua lole o ka Halekuai Hui o Kukima Ma e ku nei ma alanui Nuuanu, ma ka liale pohaku o Pieo.  E hoomaka aua ke kuai ehui i keia

Poaono, Iulai 30.

A a hoomauia aku ana no

ELUA PULE WALE NO.

            Ua hoemila ua Lole i like me keia: He 18 iwilei kalakoa maikai no $1.00; he 14 iwilei keokeo paina no $1.00: kukaenalo, $1,00 no @ iwilei.

            Na Lole kane Kasimea huluhulu paa maikai loa o na ano like ole, e kuai pio ia aku ana me ke emi loa.  Na Lipine o na waihooluu like ole e kuai hoemi loa ia aku ana

No ke Dala Kuike

            Na Paa Lole kane o kela a me keia ano pa lule, palemai, kakini, papale opiopi ano hou loa o na ano a pau.  Emi loa ma ke dala kuike.  Na huluhulu moe o na ano a pau.

            Na Lole Alapia wahine, he oluolu loa ke kumukuai.  Na lole wahine nahenahe, he makepono loa ke kuai pio.  Na palekoki, muu muu kakini, pua papale, a ho nui loa aku na mea i koe aole e hiki ke helu papa aku.  Na kihei wahine liilii a nunui, he makepeno loa.

Na Lole o Kela a me Keia Ano, a me Kela mea Keia mea he Nui wale aku.

            E hele nui mai e kuai, a e ike no oukou iho.

                                    GOO KIM.

            Honolulu, Iulai 30, 1892.                    2400 @t

 

Hoolaha a ka Lunahoonopono Waiwai.

            ONA KOI A PAU I KA WAIWAI O J. F. MACKENZIE i make o Hana, Maui, Ko Hawaii Pae Aina, me ka hoohiki pu ia imua o kekahi Notari Lehulehu, e hoouna mai i ka mea nona ka inoa malalo iho, ka mea i hookohu pono ia i Lunahooponopono no ua waiwai la, ma ka la 26 o Ianuari, 1893, a mamua ae, a i ole ia, e hoole mau loa ia aku no.  O ka poe i aie i ka mea i make, e hookaa koke mai.

                                    D. CENTER,

            Lunahooponopono Waiwai o J. F. Mackenzie i make.

            Hana, Maui, Iulai 22, 1892.                2400 4t

 

I KA POE MAKEE I KA

IKE A KO LAKOU MAKA

            O Mr. A Daneo, ka mea hana maka aniani.

            Mamuli o ka hooia a ka Mea Mahalo ia, ka Maquisa o Dufferin, ke Aliikui o inia pau, a pela aku, a pela aku.

 

UA HIKI MAI OIA MAANEI

 

A (mamua o kona kukulu ana i Age@a Kuloko) ua hiki no oia ko ninaninau ia  no na mea pili i na Maka Aniani ma ka

 

HALE AETO

 

            No ua la helu waio no.

            O ke ano o ka IKE HOAO (Palapala Sila 4354, i imi ia e la) ke lawe puni @ nei. a o

 

Mr. Dance

 

Ke kono nei oia i na poe Kan@ me ka poe a pau i ake i ke

 

AKEAKAMAI MAKAANIANI

 

E hele mai e iki i keia Hoao Nani, a me na Hana Hou hope loa ma na

 

Aniani a me na Laau Apo,

 

            E like me ke kuhikuhi a na Kauka Maka Aniani.

                                    2400-2t