Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXI, Number 31, 30 July 1892 — Page 4

Page PDF (1.97 MB)

This text was transcribed by:  William Kussman
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Ka Nupepa Kuokoa

ME

Ko Hawaii Paeaina i Huiia

 

 

No ka Makahiki      $200

No Eono Mahina    100

Kuike ka Rula

 

HOOPUKALA  E KA

HAWAIIAN GAZET

TE CO.

H. M. WHITNEY, Luna Nui,

J. U. KAWAINUI, Luna Hooponopono.

Poaono,   Iulai 30, 1892.

 

KULA SABATI.

        AUGATE@14.  O Anania laua me Sapeire.  Oihana  5: 1 - 11.

 

        O KEKAHI KANAKA, O ANANIA KA inoa, me Sapeire kana wahine, kuai lilo aku la i ka aina.

        2.  A hoana e iho la ia i kauwahi o ka aku, ua ike no hoi kana wahine, a lawe mai la i kekahi, a waiho iho ia ma na wawae o ka poe lunaolelo.

        3.  I aku ia o Petero, E Anania, no ke aha ia i hoopiha mai ai o Satana i kou naau e wahaheo aku i ka Uhana Hemolelo, a e hoana e i kekahi mea i loaa mai ai no ka aina?

        4.  I @ @ waiho wale ana, aole anei nou ponoi ia? A pau i ke kuaiia, aole anei ia oe ka @ ?  No keaha la i komo ai keia mea maloko o kou naau:  Aole oe i wahahee aka i kanaka, i ke Akua no.

        5.  A lohe iho la o Anania i keia olelo, hina iho la ia i lalo, a lele no ia ke aho.  Kau iho ia ka makau nui maluna iho o ka poe a pau i lohe i keia mau mea.

        6.  Ku ae la na kanaka oi, a wahi iho la @ lawe aku la iwaho, @ iho la.

        7.  A mahope iho ekolu paha hora, komo @ la kana wahine, me ka ike ole i ka mea i hanaia'i.

        8.  I aku la o Petero iaia, E @ mai oe ia'u na kuai anei olua i ka aina pela?  I mai la keia, Ae pela no.

        9.  Alaila, i aku la o Petero iaia, Pehea la i @  ai ko olua manao, e hoao aku i ka Uhana o ka Haku?  aia hoi ma ka @ i na wawae o ka poe nana i kana kau kane; e lawe aku no hoi lakou ia oe iho.

        10.  Alaila, hina iho la ia ma kona mau wawae, a lele aku ia ke aho; a komo mai la ua poe ui la, a loaa iho la ia uamake, a lawe aku la lakou iaia, a kanu aku la ma @ o kana kane.

        11.  Akau mai ka maka'u nui maluna o ka ekalesia a pau, a me ka poe a pau i lohe i keia mau mea.

 

        PAUKA GULA.  Galatia 6:7  Mai kuhihewa oukou, aole ke Akua e hoomaewaewa ia'ku,no ka mea, o ka ke kanaka i lulu, o kana hoi ia e ohi mai.

        MANAO NUI.  Mai hoopunipuni iki.

 

OLELO HOAKAKA.

        Ua holopono ka manaoio, a pili ka poe lehulehuia Iesu ka Hoola.  Ua pili ka poe manaoio, kekahi i kekahi, a lokahi na manao ma kekokua ana i ka poe hoahanau pilikia.  Ua nui ka poe waiwai i haawi manawalea aku i ko lakou mau waiwai a pauloa ma keia hana aloha.  O Banaba kekahi.  Aka nae ua hoea no hoi na hana hoopunipuni.  Ua makamake kekahi i ke ano hanohano, aka nae ua hana apiki lakou aole ma ka oiaio.  OAnania kehahi.  Ma keia haawina Baibala, ua olelo ia kekahi hana mana hooweliweli i ao aku ai i ka poe hoopunipuni e ae, aole hiki ke hoopunipuni i ke Akua.

        Kuai, ma ka nana aku e haawi aku i Ananaia, oia hoi ko ke Akua lokomaikai?  Sapera, aniani uiluli ke kumukuai ma ke ano manawalea.  2.  Hoana,ma ke ano hoakamai.  Wawae e like me ko kakou lulu dala ma ka papa imua o ke anaina ma na luakini.  Ua imi hanohano o Anania, aole ia i haawi manawalea maoli.  3.  Satana, oia no ka mea hoopunipuni, lilo ole ma ka Uhane Hemolela, Ioana 8:44.  Uhane, oia no ke Akua, p. 4. 4.  Nou, manuli o na kanawai aupuni, mamuli o na kanawai nohoi o ka Ekalesia.  Komo, mai Satana mai me ka ae ana ku o Anania, Iakoba 4:7. 5.  Hina, a make koke, mamuli o ka mana Akua.  6.  Kanu, i ka wa koke, e like me ka hana maa mau ma na aina wela.  Wahi, ma ka lole aole ma ka pahu kupapau, mamuli o ka hana maa mau o na aina kikina.  Ui, no ko lakou ikaika, aole keia ka oihana o na lunakahiko.  7.  Ekolu, he wa keia no ka mihi, ina pela kona makemake; aka nae ua hahai oia i kana kane, oia ka mua ma ka hewa.  8.  Pala, me he mea la, aia ke kumukuai holookoa.  Oi aku kona hewa hoopunipuni mamua o kana kane no kamea ua wahahee maoli o Sapeire.  9.  Hoao e hoopunipuni.  10.  Leiema ke ano hikiwawe.

HE MAU NIELE.

        Ka hewa i hana ia, pp. 1,2.  Heaha ka hana a Anania i olelo ia p. 1?  Heaha ke jumu alakai ma ke kuai ana'ku i kona aina?  Oihana 4:84, 35.  Heaha kona hana ana'ku i na dala i loaa ai iaia?  Heaha kona hewa makona hana ana pela?  No keaha ia ka olelo hoike e pili ana i kana wahine, ua ike pono oia i ke ano maoli o keia hewa?  He hana hoopunipuni anei ia?  He hewa akahele anei ia?  Ua wahahee anei o Anania ma kekahi olelo hoike e like me ko Sapeire?  Ua wahahee anei na kanaka ma na ano like i keia mau ia?  Heaha kekahi mau kumu no ke ano ino loa o ka hookamani?  Heaha kekahi mau hewa e ae i pilipaa i ka hoopunipuni?  Ua maa mau anei ka wahahee mawaena o ka poe opiopio, a i ole paha nawaena o ka poe oo?  Heaha kekahi mau olelo ao ma ka Baibala e pili ana i ka wahahee?  Oihanakahuna 19:11.  Na Solomona 6:16, 17.  Epeso 4:25.  I Petero 3:10.

        Ke kane i hoopai ia, pp. 3-6.  Owai ka mea nana i ike i keia hewa o Anania?  Heaha na ninau eha o Petero ia Anania?  Pehea e hiki ana ia Satana ke hoopiha i ka noonoo?  Luka 22:3.  Ia wai koAnania olelo wahahee?  Pehea i ike ai o Petero i keia hewa?  Ua papa ia anei ka hewa e like me ko Anania?  Kanawailua 23:21.  Ua hoopai anei o Petero ia Anania, aole paha?  Oi aku anei ke koikoi o ka uku hoopai mamua o ka ino o ka hewa?  Heaha ka uku hoopai kupono no ka hookamani?  Ioha 8:13.   @ 24:51 Heaha ka uku hoopai no ka wahahee:  Hoikeana 21 8, 27.  Heaha ua kumu no ke ano koikoi o ka uku hoopai? Hahea kekahi mau moolelo o ka hoopai hikilele?  Nahelu 16 Iosua 7.  I.Samuela 6.

        Ka wahine i hoopai ia, pp. 7-11.  Heaha ka hewa o Sapeire?  Heaha kona uku hoopai?  Heaha ka hana o no kanaka u'i i ke kino tupapau?  No keaha ia ke kanu ana i no kino kupapau?  No keaha ia ke kanu ana i no kino kupapau?  Heaha ka olelo hoahewa o Petero ia Sapeire?  He hewa hookahi anei, aole hiki i ke Akua ke hoomoakaka?  Heaha ka uku hoopai kupono no keia a me keia hewa?  Heaha kekahi hua maikai i ulu ai mai keia hana no ka pono o ka Elalesia hou?  He mea hooikaika anei keia moolelo i ka poe imi pono?

MANAO PILI.

        1.  He pono anei ke wahahee i kekahi manawa?

        2.  Ua ike ia anei ko kakou mau hewa huna?

        3.   Pehea ke ano palua o ke ino ma ko Anania hewa?

        4.  Hiki anei ke lawelawe no ke Akua ke ole ka manao oiaio?

        5.Ua lokomaikai anei keia hana hooweliweli?

 

       

HE HOOMAIKAI

E NA KEONIMANA:

        Na ka inoa o na Ekalesia Hui o Kailua a me Helani, Kona Akau Hawaii ma o ko makou Komite la. 

        Me ko makou mau puuwai hamama me ke kuio o ke Aloha Karistiano io, ke haawi aku nei makou i ko makou mau hoomaikai nui paiena ole, no oukou e na Hon. A. F. Judd, J. Nawahi a me H. P. Baldwin, mamuli o ka oukou mau kokua ana i haawi ae ai me ka lima o Hon. J. G. Hoapili, ko makou Komie i hilinaiia; no ka hana hou ana i na palapu o ka puoa i apulu o ka Luakini o Heiani, ka lale hoi o Iehova ke Akua oia, a makou e mauao ia nei, e lilo ana ka oukou mau makana i waipuna e pipii ana i ke olamau loa.  E na Keonimana:  E oluolu i ko oukou Hanahana e lawe aku i keia mau leo pule o ke aloha kuio.  Na ke Akua ola loa e kokua ia oukou.

        Na Komite:  J. K. Hahale, Samuel Haanio, S. W. Kawewehi, E. N. Pilipo, Abr. Kaikai, S. Kailipua, Kaili Leleiwi, S. B. Kaomea.

 

NA LETA

        {Aole o makou makamake e lawe i ke koikoi o na hala no na manao i hoopuka ia malalo o keia poo e ko makou poe mea kahau.}

 

E Paio aku k ka Paiu maikai no Karisto

[Hoomauia.]

        O ka eha o kou mau manao pane e Mr. Broad, oia hoi, o ka buke o Nepai aia iloko olaila ka moolelo no ka laau o ka Eperaima, e likeme ke kauoha a ke Akua i kana kauwa ia Esekiela, i hoike la ma Esekiela 37:16 me 17.  A ke kauoha mai nei oe ia'u e nana ma ka baibala no ka mookuauhau o Iosepa ke keiki a Iakoba, kekahi ohana o ka Iseraela, aole loa e loaa ana ia'u kekahi mookuauhau no ia mamo, a o ka mookuauhau wale no o Iesu ka mano a Davida, ka mamo a Aberahama, a pela aku.  Nolaila, he laau ia i kakauia no Iuka ke Kauoha Hou, aole no ka laau o Eperaima.

        E. Mr. Broad, o ka laau i oleloia ma ka pauku 16 ua pili ia ia na mea i hoike ia ma ka buke o /Nahelu 17:2 he mau olelo wanana e hoohui aku ai i na ohana he umi a me Iuda.  Mamuli o ko lakou hookaawale ana ia  lakou iho malaio o Ieroboama hoopunipuni ino i ka lahui kanaka i hoohiki@ me ka berita, pela auanei e hoohuiia ai ia mau ohana mamuli o ka uhane ole i ka Akua, a lilo mai lakou malalo o ke Alii hana berita, Mesia - Davida.  O Iuda, o na mamo a Iseraela kona mau hoa, a koe aku o Beniamina me Levi; ua hoohui aku laua me Eperaima, Manase, Simeona, Asera, Zebuluna, Isaca, a o lakou kekahi poe i komo iloko o ka luakine o ke Akua me ke alii a kue i ke kanawai o ka oihana kahuna maloko o kona mau palena i hoike ia ma 2 Nalii 11:12, 13, 16; 15:9; 30:11, 18.  No ka hope o na mea elua, ua lilo mai la i hookahi me Iuda mahope iho o ka lawe ia ana aku ono ohana he 10, a huli hoi aku la me Iuda mai Babulona aku, a pela auanei e hui ai me keia ohana i ka wa e hiki mai ana.

        O Iosepa ka laau o Eperaima - na ka ohana o Eperaima i lawe ae i ke alakai ana, aole wale hoi na ka ohana o Iospa e like me ka mea i hoike ia ma ka paku 19, aka, na na ohana he 10 o ka Iseraela.  No ka mea, he 400 makahiki i ka wa o na lunakanawai me Manase a me Beniamina, o lakou no na lunakanawai o ia au kahiko:  O Siloha kahi e hoomoana ai; o Sekema kona wahi e hooponopono ai no ka lahui.  Ua hoohua mai ke Akua mai loko mai o Reubena i mea nana e hoiono aku i kahi moe o kona makuakane, ia Iosepa, ka mea i kohoia; o Eperaima ka polii i hoioke mua ia ma Kinohi 48:19; i Nalii 5:1,2.  Ma keia mau mea a ka mua k hana ai, aole ia i pili aku ia Iuda, aka he mea wale no ia i hoopili ia aku, e like "na hoaloha," "na kanalii o ka Iseraela," a o kekahi o lakou e hahai ana i no pomaikai o Iuda oia ka hapanui o na ohana he 10 i hule hoi ole aku ma ka hoihoi hou ia ana mai Babulona aku, aka ua moakaka loa mai ia Iuda mai ka hui lokahi ana aole mai ia Eperaima mai.

        Ua kuhikuhi mai nei oe ia'u i ka wa e pau ai ka huwahuw ao ka Eperaima ia i ka Iuda, a pela hoi ka Iuda i ka Eperaima, ma Isaia 11:18.  Ua hoomaka ka noho

kue ana i na la i au wale aku ia i hoike ia ma Lunakanawai 8:1; 12:1 a pela aku.  Nahelu 13:9; Iosua 10:50; o kahi hoano me lakou no i kahi manawa.  Iosua 18.1.  Pii mahuahua ka lili i hoike ia ma 2 Samuela 2:8, a pela aku, 1 Nalii 11:26, a pela aku; 2 Nalii 14:9; Halelu 78:56 - 51, e ahona iki na enemi mai ia Iuda i ko ka poe o Eperaima, "A no ia mea aole loa e kue aku o Iuda ia Eperaima," Esekiela 37:16, 17, 19.  Nolaila, e Mr. Broad, ua pau kahiko ka huhu manwaena o Iuda a me Eperaima, a aole hoi he wahi e ae e hiki ai ke kakoo aku i ka ekalesia o ka diabolo. 

        Aloha e - a,

        He ma - i.

        W. A. KIHA.

 

E lohe Auanei o Kauai i ka Uina o ka Lae o J. Kaulunae.

MR. LUNAHOOPONOPONA:

        Ua ike au ia J. Kaulunae me ke koloka o ka hohe wale ma kou Helu 26 Burke 31 o Iune 25, 1892, ka mea i hoohalike iaia iho me ka popoki, me ka manao paha e nalo ana oia i pee ai malalo o ka inoa ana e kapa ala o J. Kaulunae, aohe oe e nalo i na maka ike loa o na Aeto Guls, na kiai naue ole o ke

        "Kihapai Pua o Elenale, Ka Mahinaai i piha i ke aloha."

Ua ahuwale oe ia Romeala ke Kila Makeneki o Parameri.  Ma ka hoopokole ana, aphe he kanaka e ola ana ma Kalaoa nei a iloko hoi o Kona Akau a puni i kapaia o J. Kaulunae, pela e maopopo ai kona hohe wale a me kona nahu hewa i kona alelo iho, a e hoomanao iho na makamaka heluhelu o ka Nupepa Hui ia o ka uina mua loa ana ia o ka lae o J. Kaulunae.

        "Ihewa no ia ka lele-mua, I ka hooulu i ka ia ino."

        Ua olelo o J. Kaulunae, ua hele mai o Iaaiai (w) i kuu hale a kauoha ia'u e hele e kuai puaa, e ae aku ana au ia.  He mea oiaio, ua uku mai o Kaaiai ia'u noia hana oia ko'u hele ana e kuai a loaa a kalua, a o ko'u uku ma ia hana elua kala ($2.00)  Eiaka ninau ia oe e J. Kaulunae, he puni wale anei ia?  O ka hoolimalima ia no ka  uku he hewa anei ia ia oe?

        E. J. Kaulunae huna inoa, pehea kou manao i na hana a kela kahuna e noho pu ala me oe i ka hale hookahi, oia o Kauanui (k)?  Owai o kaua ka mea oi loa'ku o ka hewa?  O ka mea anei e noho pu ana a hoolohe a malama i na a'o hoopunipuni a kela kahuna, e hapai ana ko wahine a hele oe a me ua kahuna ala he mau la e huli ai i laau hoohapai keiki.  O oe ka'u e ike nei ua puni wale a hahai mahope o na alakai lalau a ua kahuna ala.  E hoomanao iho oe, he oihana a'o kau he Kumu Kula, aka, ua lilo loa kou noonoo mahope o na a'o hoopounipuni, a nolaila, owai ka oi aku o ka puni wale?  O ka mea anei i hoolimalima ia e hana no ka uku elua dala, a o oe paha, o ka mea i puni wale he hiki i kela kahuna ke hoohapai i ko wahine a hanau mai i ke keiki?  A ua ike a ua kamaaina ia oe, o oe ka "mama awa" o ua kahuna ala, a ke a'o nei oe i na hana hoomanamana, a ua loaa na haumana e a'o nei i kela hana oia o Kaiha (k) a me Walei (w) a o oe ka paalalo.  E kalua mau ana ka puaa, inu mau ka awa i na wa a pau, eia nae, wikiwiki e i ka hoolaha aole i kaulawaha mua i kou alelo, a e hoomanao hou iho na tausani heluhelu o ke Kuokoa, o ka uina elua ana ia o ka lae o J. Kaulunae, me ke hahu i kona alelo iho.

        E ka mea i kapa iaia iho o J. Kaulunae, minamina nui au ia oe i kou alakai hewa i kou noonoo mahope o na hana a Kauanui, kela kahuna i hoopai ia imua o ka Aha Hookolokolo Apana o Kona Akau no ka lapaau ma ke ano hoomanamana, he haneri dala me eha dala koina a oi, a no kou minamina loa, ua noho hope aku oe a me Haiha no ua kahuna nei, a e helu hou iho na atausani o ka Nupepa Kuokoa o ka pakela ia o ka uina ana o ka lae o J. Kaulunae.

        "Hananee ke kikala o ko Hilo kini, Hoi luuluu i ke one o Hanakahi."

        E. J. Kaulunae, no ke aha oe i hoike pololei ole ai i kou inoa oiaio, a pee ma ka inoa aohe kino, aohe uhane, a pela e pili ai keia mau lalani ia oe.

        "Aohe pahuna hala a ka malua kele, Ku no mino olu ka ili o ka laau."

        DAMIAN K KINOULU.

        Kalaoa, N. Kona.  Iulai 11, 1892.

 

Na Anoai o ke Panalaau.

E MR. LUNAHOOPONOPONO;

        Aloha oe - I keia la e hoi aku ai maluna o Mokolii no Honolulu, kekahi kaikamahine ma'i lepeia, nona ke inoa o Danny K. Harper, e nana hou ia ai e na kauka, ina aole he ma'i, alaila, e hookuu loa ia ana, a ina aole e hookuuia, ulaila, e noho ana i Kalihi e lapaau ia ai.  Eia ka mea apiki i keia hana ana a ka Papa Ola, o ka lawe kapakahi me ka ike iho no o ka Papa Oia, o na kauka mua no nana i hooia i keia kaikamahine he lepera, oia no na kauka o keia wa.  Pehea ia keia hoihoi hou ana e nana?  Manao wau e kanalua ana oe e ka mea heluhelu.  He oiaio, pela no, aole i loaa ka maka aniani o na kauka i ka nana mua ia ana o keia kaikamahine.  Ke nune nui new na mea a pau i keia hana, a he hana no hoi e kauo ia ai na mea a pau e komo iloko o ka haunaele.

        Ma ka po o ka Poakahi nei, ua komo ia aku ia ka halekuai o ka Papa Ola e ku nei ma Kalawao, a ului ia aku la kekahi mau waiwai o loko.  Ua loaa koke no ka aihue ma ia po, ma kahi kokoke i kauhale e ku nei mahope o kahi o ka Luna Nui Wm. H. Tell, i kekahi kanaka o Maewa ka inoa mawaena paha o ka hora 12 me 1 A.M. e huli hoi mai ana ke kolohe, a e huli hoi aku ana no hoi keia Maewa no kona wahi.  Ua haohao keia Maewa i keia mea hele o ka Kaumoe me na eke nunui e @ ana mamua a mahope o ke jua.  A i ko Maewa hoao ana e ninau aku, mahea mai keia poeleele, ua pane mai ke koloke, ma Kalawao mai, me ka hoomaka ana aku e holo me ka mama, a o keia no ko Mawae wa i hoomaka ai e ai @ aku iaia mahope a hiki i ka haalele ana o ka aihue i na eke i kula kanaka ole, aohe no hoi he hale maiaila a i ko Maewa nana ana i keia mau eke, aia hoi, he mau tini mea ai, paa lole o na kane a me kekahi mau waiwai e ae he nui wale, a o ka papale pu kekahi o ke kolohe iloko o keia mau eke, a ua kamaaina ia no hoi ka mea nana ka papale o Ah Fook pake.  Ua hoihoi hou ia na mea a pau i aihue ia ai i ka halekuai, a e hopu ia ana paha ua wahi Ah Fook eueu nei.

        He keu keia a ka wa nui e ka ona o ke Panalaau nei, ka mea hoi a na paalalo o ka Luna Nui e leo nui mau nei me ka puua o ka waha i ka namu, "tomasi maluhia i ka malule," a o ka maluhia iho ia paha ia, o ka puu o na maka, mai ka Luna Nui no ka ona a i na kanaka, he pololei loa na mea a Mrs. Kekaulike i hoolaha ai, pela pu me ka Kapule a me Hololani.

        I ka Poalua nei, ua pae nui mai ka opelu ma kahakai o Kalaupapa nei, e like me ke ano o ka i'a ku,e ohi ia ana e na ma'i me ke kini aila puaa e kioe ai, a he hopuhopu lima no hoi ka kekahi poe, a he mea hou loa keia me ka manao o kekahi poe e pae hou mai ana i keia mau la.

        Ke olelo nui nei kekahi poe hoomanama, he hoailona ka keia opelu no ka hoomauia o W. H. Tell i Luna Nui no 2 a 4 makahiki hou aku aole ka e pau ana i keia kau, pela io paha eia nae ka mea apiki, ua olelo mai o Keliikoa, ke kahuna nui o W. H. Tell, aole no e nana mai ana ke akua, no ka mea, ua pau kuu ike kahuna, wahi a Keliikoa, eia wau na kauka Richard Oliver e lapaau nei, nolaila, aohe pona i koe, hoopau dala wale no ke duai mau i ka awa e hoomanamana ai, a wahi hou no ana, e aho ka hoi ma ka lae o ka hio, - aloha ino!

        Mamuli o ka eleu o kou kiu hanu mea hou, ua loaa pono aku he mau puolo liilii e waiho ana nawaho o ka puka pa o W. H. Tell a maloko o ka puka, i ke kakahiaka o nehinei i ka pau ana mai no o ka haawi waiu ana i no ma'i.

        Maloko o keia poe puolo 3 he mau mea hoomanamana, oia hoi na wa-hi luau, na pohaku iliili a mea hoomanamana e ae.

        O keia paha kekahi o na mea e hana ia nei i kume e mau ai ko Mr. Tell noho Luna nui ana no keia Panalaau, a he keu keia a ka hana naaupo.

        Ua hoike ae ka Agena o ka Papa Ola, mai ko Tell wa i noho mai ai a hiki ia ka la 15 iho nei o Iulai, aole loa Hookahi wahi hoike pule i pololei o keia Panalaau, a me kehahi mau kiko kala he lehulehu.

        ANDREW KAUILA. JR.

        Kalaupapa, Iulai 22, 1892.

 

Moolelo o ka Hoike Kula Sabati Hui o Kauai Hikina

       

        Ma ka laukini o Waioli, ma ka la 10 o Iulai 1892.  Eia ka nui o na Kula Sabati i hiki mai, a me ka nui o na haumana a me na Kumu.  Anehola, 13 hanmna; Kumu P. Pauole, Koolau, 50 haumana; Kumu Jas. Apolo, Kilauea, 39 haumana; Kumu W. B. Huddy, Hanalei, 51 haumana; Kumu Rev. Kanoho, Wainiha a me Haena, 5 haumana; Kumu W. E. Puhi.  Huina nui o na haumana 157.

        Hoomaka ia na hana ma ka hora 11 a.m. me ka himeni a me ka pule a Rev. Kanoho, na ke Kahu kuia Sabati nui J. B. Meheula i waiho mai i ke kumuhana mua.  Oia ke koho ana i ekolu lala o ke komite.  Hooholo ia, waiho ia mai ka inoa o Rev. K. Meheula ia lunahoomalu o no komite, John Kalama, Master U. Iosepa o Maui, - keiki a ka Hon. Rev. Iosepa o Hana ka ekolu o na lala, a ua hoomaka na hana o ka la.

        Ua kahea ia mai ke kula Sabati o Wainiha a me Haena; a no ka makaukau ole, ua kahea ia mai la ke kula Sabati o Hanalei; a oia no ka wa i koele ai ka bele a ke kapena, a aia lakou ke maki la no ke kahua mokomoko o na pono Uhane.  A i ka nana aku he maikai na hana, a o ka lakou mau haawina i pahola mai ai, oia no na haawina i hoolaha ia ma ka nupepa KUOKOA, a na lakou i wehe mai kekahi mea pohihihi o loko oia mau haawina, a ua eleu na pokii, a pela no hoi me na makua, a maikai na leo mele i himeni ia mai, a ua piha ke anaina i ka mahalo, - a he hookahi hora a me 10 minute ko lakou manawa ma ke kahua o ka hana.  Himeni hui Hokuao Nani.

        Ua kahea ia mai la ke jula Sabati o Wainiha a me Haena; he poe kuahinahina keia he ekolu makuakane a me elua Opio wahine, he mau koa kahiko keia no ke kahua kaua.  A o ka lakou mau hauna pahi he oi aku ka mikioi, a o na ninau a me haina he oi aku mikomiko, a he kukui ia e alakai ana i na haumana hou i ka makaukau a me ka eleu, a ua piha ke anaina i ka mahalo, a ua paipai nui ia ko lakou hoi ana, a he 15 minute ko lakou manawa ma ke kahua mokomoko.

        Luia dala o na kula Sabati, kula Sabati o Kilauea, $10; Koolaua, $7; Waioli a me Hanalei, $5.35; Anaholo, $3.15: Haena, $1.50; Malihini, $1.40.  Huina, $28.40.

        Himeni hui Hokuao Nani - Ua kahea ia mai la ke kula Sabati o Kilauea; a mamua ae o ke kahea ia ana mai o keia papa, ua oluolu i ka lakou kumu W. B. Huddy i ka pahola ana ae iwaena o kekahi mau hoa o ke anaina a me na komite o ka la, me kekahi mau kope o ka papa kuhikuhi o ka lakou mau haawina, i pai hakahaka ia maloko o kekahi mau apana pepa, e hoike ana i ka haawina a kela a me keia papa.  Mai na Pokii na Opio, a me na makua.  E hoike ana i na ninau a me kahi i kau ai o na haina, a me ka inoa o ka mea nana e pane ia ninau, ma keia mea ua haawi ia ka mahalo i ke alakai o keia papa.

        Ua mahele ia keia papa iloko o na papa eha, na pokii, na opio, na makuahine a me na makuakane, a i ka pau ana o ka lakou himeni wehe, na kekahi wahi pikii kane H. Mahikoa nona na makahiki he 5, i wehe mai ka pule a ka Haku, a hoomaka aku ka nee o na hana imua.  Na kekahi pokii wahine Miss Kauahi Malaihi nona na makahiki he a6 a oi iki i haiolelo paanaau mai ia 31 pauku, o ka mokuna ekahi o kinohi, a ua kahaha nuike anaina i ke kupanaha o ka naauao o keia pokii - a he ku i ka naauao na haiolelo a me na paio a ka papa o na pokii a pela no hoi ka papa o na opio a na ka papa o na makua i hue pau mai i na mea pohihihi o ka"Baibala."  Na haiolelo noeau, na ninau a me na haina kuhohonu i hiki ole i kekahi mau puniu papau ke hoomeopopo iho, aka ma ka lakou papa kuhikuhi e hiki ai ke hoomaopopo ia ka oiaio o ka lakou mau haawina.

        Ua noho alii iho ka eehia me ka mahalo i waena o ke anaina holookoa a na ka lakou hieni hookuu, i helu papa mai i na aina mai ka laula o Kapaa - a hiki i ke one "Pua rose o Mahamoku" a o na himeni a pau i mele ia he nani a maemae.  A o ko lakou manawa malunao o ke kahua he hookahi hora, a ua hoonakulu ae ke anaina i ko lakou huli hoi ana - ma ko lakou mau noho "Himeni Hui Hoku Ao."

        Kula Sabati o Koolau, a o ka lakou mau haawina a me na haiolelo he ku i ka naauao, e hoike ana i kekahi mau mea pohihihi o ka Buke nui - a o ka lakou mau leo mele, mai loko mai no ia o na Buke Hoku Ao a pela aku a i waena o na haumana o ia papa he kanaka kepani a kekahi opio Hawaii e ninau ana ma ka olelo Iapana - a o ko lakou manawa ma ka hana hookahi hora me 15 minute.  Himeni Hui Hoku Ao Nani.

        Ua kahea ia mai la ke Kula Sabati o Anahola, he 13 ko lakou huina he 4 opio (w) a he 7 kane.  Ua maki ae lakou me ka leo himeni a hiki imua o ke kahua, na mahele ia na papa elua.  A o ka lakou mau haawina oia no na haawina i hoolaha ia iloko o na nupepa, a pela no me na ninau a me na haina - (5) aole mau wehewehe e ae, aka o ka lakou mau leo mele oia no na leo mele i kamaaina iwena o kekahi mau poai, oia o "Ahiwela" ma "Kuwiliwili iho au" "Hooheno keia no ka Hone Sakala" a he nui wale aku o ia ano leo mele.  Aole kekahi leo mailoko mai o na Buke Hoku Ao, Leialii a pela wale aku a o ka olelo i haku ia, mailoko mai o ka lakou mau haawina a i ko lakou huli hoi ana me ka leo himeni no a lakou i kai mai ai.  A ua poina lakou i ka haawi ana mai i na kunou hoomaikai i ke anaina i ko lakou hele ana aku a me ko lakou hoi ana ma ko lakou wahi noho.  A o ka manawa i pau ia lakou ma ka haua he 40 minute. 

        A o ka panina keia o na hana o ka la, koe wale no ka manawa o no Komite, nolaila ua nonoi mai ke Kahu Kula Sabati nui i ka oluolu o ka mea hanohano J. Kakina e haawi i mau olelo paipai a hoolana i na Kula Sabati a pau i hana i ka hana me ka pauaho ole, a e haawi ana i kona mahalo i na haumana a me na kumu o kela a me keia papa, a ua paipai nui ia kana haiolelo naauao.

        "Ka manawa o na Komite a me ka lakou olelo hooholo e haawi ana i ka makana he mau buke himeni Euanelio i ke Kula Sabati i oi ma ka hana a me na mea i hoike ia.

        Ua ku  mai ka Lunahoomalu o no Komite a wehewehe pokole mai la i kekahi mau huaolelo imua o na Kula Sabati a pau i hana i ka hana, a e kakali ana ke anaina no ka olelo hooholo hope loa, a oia kona wa i puana mai ai.  Ua lilo ka helu ekahi i ke Kula Sabati o Anahola, malalo o na kumu wahi ana, ua hele pololei malluna o na haawina i hoolaha ia ma ka Nupepa, me ka nana ole ia o ko lakou mau leo mele ekaeka i lawe mai nei imua o keia Kula Sabati Hui.  Oiai wahi ana, he imi ana ia o kela a me keia Kula Sabati i wahi nona e loaa ia ka lanakila.  Nolaila, ua komo ke kanalua iloko o ke anaina a me kekahi mau papa e ae i hoike ia haawina hookahi, a i wehewehe i kekahi mau mea mawaho ae mai liko mai oia mau haawina, a i lawe mai i na leo mele anoano mai loko mai o na buke himeni e mele mau ia nei iloko o na anaina pule a halawai, a o na leo mele ka i haku ia no ke diabolo oia aku la ka na leo e loaa ai ka lanakila a o no haawina ka hoi i hele a ulu ka limu iluna lilo iho la i mea ole.

        Malia paha o olelo mai na Komite no ka hele ole o kekahi mau Kula Sabati maluna o na kumuhana e like me ko Anahola, howai la keia hemahema aole anei no ke Kahu Kula Sabati nui, aole oia i hoolaha mai e alakai ia na Kula Sabati a pau maluna o keia kumuhana hookahi, alaila ua oi aku ka pono i hookahi no Kula Sabati nana e lawe aku a hoike ia haawina.  Nolaila ma keia olelo hooholo a na Komite he kumu ia nana e hoemi i ka ikaika hana o kekahi mau kumu a me na haumana, a i ole e ulu mai ana paha kekahi mau ano hana i oi aku ka eepa i ko Anahola i hoike ia iho la.

        Nolaila, ma ka aoao o na makaikai ke haawi aku nei i ka mahalo i ke Kula Sabati o Kilauea ma ka ikaika hana a me ka naauao i ka huli ana i na mea pohihihi o ka Baibala, a o na haawina i hana ia a me na himeni ua ku i ka mahalo, a ma ka nui hoi o na haumlana, o ke Kula Sabati o Waioli a me ko Koolau.

        Me ka mahalo

        MAKAIKAI.

 

Hoolaha  @

PAPA! PAPA!

AIA MA KAHI O

 

Lewers & Cooke

(LUI MA),

Ma ke kahua hema o Alanui Papu me Moi.

 

E LOAA NO NA

PAPA NOUAIKI

O kela a me keia ano,

 

Na Pani Puka, na Puka Aniani,

ma Olepelepe, na Pou, na O'a,

na Papa Hele, na Papu Ku,

me na Papa Moe he nui loa.

 

NA PILI HALE O NA ANO A PAU

A me na

WAI HOOHINUHINU NANI

@ na ano a pau loa

 

Na Balaki o na Ano he Nui Wale

        Ke hai ia aku nei oukou e na makamaka a pau, ua makaukau keia mau makamaka o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka laua oihana no ka

 

Uku Haahaa Loa,

        E like me ka mea e holo ana mawaena o Laua a me ka Mea Kuai.

Hele Mai e Wae no Oukou iho.

2383-q

 

KAAYER SASEPARILA

Oia ka LAAU oi loa o ka maikai no na mai i hookumu ia mai ke koko ino mai.  Ua oi loa ae hoi, no ka mea, o kona kahua i hookumuia ai o ka

 

HONODORUSA SASEPARILA OIAIO,

        No ka mea, o ka LAU NAHELEHELE  a me na mea a pau i maa i ka hoohuihui ia, oia na laau oi Ioa o ka maikai, a no ka mea hoi ua ike ia ka waiwai io ma ka lapaau ana i na MA'I o ke KOKO - na oi ka

Ayer Saseparila

ma na mea a pau e hooikaika a e kukuiu hou ai i ke kino i hoonawaliwali ia e ka ma'i a me ka eha.

        Ua hoonoono ia ka ai, ua hoopau ia ka ma'i o ka waihona hoowali ai, ua hooikaika ia ke Ake a me ka Puu Hoowali ai, a hoohana maikai ia na lala a pau o ke kino.  Ua hookuke ia mai ke kino ae, ka laau make o ka ALAALA, ua hoola ia na EHA, na PUHA, na RUMATIKA, na MAIHEHE, na HUEHUE a me na ma'i ma ke poo kahe wale o ka hupe, a ma na wahi a pau ke hooia mai nei na Kauka alakai i ka maikai o keia laau.

        Ke hoola new ia hai, a e hoola no hoi ia oe.

        No ke KUNU a me ke ANU o ka

Ayer Cherry Pectoral

ka laau lapaau alakai o na ohana.

        No ka NALULU, ka LEPOPAA, ka LENA a me kekahi mau mea inoino e ae o ka opu, e lawe i ka

        AYER HUAALE CATHARTIC

E makemake nui ia nei e ko ke ao puni.

        Hoomakaukauia e Kauka J. C. AYER & Co., Lowell, Masekuseta.

 

HOLLISTER & CO.

Na Agena ma ka Paaaina Haawaii.

@

 

HOOLAHA @

 

KAKELA ME KUKE

KA - HALEKUAI - NUI

o na

WAIWAI LIKE OLE.

 

NA MEA HANA

KAMANA A PAU

 

PAHI, UPA, PULUPULU.

@

KAA - PALALA.

 

 

IPUKUKUI

A @

KA AILA.

 

PALAU!

A me na mea Mahias.

 

NA PAKEKE POI

Ipuhao, Iliwai.

 

Makau me Aho Lawaia

 

Mikini Humuhumu

MIKINI A WILCON ME GIBBS.

Na Mikini a Remington.

 

Kakela me Kuke

2883-q