Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXI, Number 34, 20 August 1892 — He Moolelo NO KA Ui Nohea Berela. [ARTICLE]

He Moolelo NO KA Ui Nohea Berela.

Ke Kamehai hoopono—Ke kupaa me ka luli ole —He wahine oa ke kane hookahi—Ke au popilikia a me ka huli ana o ka pomaikai mahope o ka wahine. MOKUNA XXIV. LOAA HE ENKMĪ IA O(TAVIA. Ma ka hapa hope o ka mokuna iwakalua-kumamakahi, ua ike kaua e ka mea heluhelu i na kukai kamaIlio i kukai Ia mawaena o ka Haku Hakahusa a me Callender, a no ka hopeiia o ka ka Haku Hakahusa mau kamailio, ua olelo oia penei: j«< Ua pololei oe. H© mea maopopo ole ke ola hanu ana oke kanaka. E hana koke au i keia mea ano. E hana au i ko'u paiapala hooiiina i ka la apopo." Ma keia mokuna iwakalua-kuma-maha e ike ana ka mea heiuhelu ua hooko koke ka Haku Hakahusa i kana mea i hoopuka ai ma ka hapa hope o ka mokuna iwakalua-kuma-makahi, no ka mea, ma kekahi la ae, ua hele aku la oia me ka malu i ke keena olhana o kona loio, a hoike aku la ua makemake dla e hana i kona palapala hooilina, a hoomaopopo pono aku la oia i ka loio i kana mau mea a pau e kakau ai ma ka palapala hooilina, e hooili ana he! puu (lala maluna o kana mau haia kane a me wahine, a me ka hookaawale ana i ka liapanui o kona waiwai paa a iewa. Ma keia mau kukai kamaillo pokole mawaena o ka Ilaku Hakahusa a me kona loio, aole loa i hoike ka Haku Hakahusa i ka inoa o konu hooilina waiwni, nkn, 110 Ka panina o kana mau kamailio, ua kauoha aku la ola i ka 1010 e hoomakaukau i ka palapala a makaukau a e lawe aku i kona hale ma ke ahiahi o kekahi la ae no ke kakau inoa a me ke kakau pu ana i ka inoa o ka hooilina.

Ma ke ahiahi o kekalii la ae, ua hiki aku la ka loio i ka hale noho o ka Haku Hakahuaa me ka palapala hooilina i pau i ka makaukau, a i kona hlki ana aku ua hookipa loa ia aku oia iloko o ke keena heluhelu a kakau o ka Ela, kahi hoi ana o noho kali mai ana. Aloha ahiahi oe e Kewela, " wahi a ka Haku Hakahusa iaia i eu ae ai mai ka noho ae a hele mai la i o Kewela la no ka lulu lima " Hiki ahiahi okoa mai nei oe. " Aole i pane aku o Keweia, aka, lalau aku la oia i ka iima o ka Ela a lulu iho la, a nee aku la oia a ku iho la ma kahi kokoke i ke kapuahi hoopumehana. Au ae la kona mau maka a puni ke keena, a ike iho la oia i ka waiho mokaki o ka pepa iluna oke pakaukau. He kakau ka hana a ka Ela mamua iho o kona hiki ana aku. Eku hemama ana ke pani o kana pahu hao uui.

««U»i loaft mai la au la oe ua maknukau no ka hana,'' wahiakaEla i pane aku ai ia Kewela a uie kona nana pu ana aku iluna o na pepa e waiho niokaki ana iluna o ke pakaukaukau. "O ka*u hana iho nei oia 110 ka nana ana i ka'u mau pepa. Ua nui ko*u waiwai mamua o ka'u mea i manao ai. He oiaio ua 01 aku ka hikiwawe o ka pii mahuahua ana o ka waiwai a me ko'u mau loaa, a he hookahi wale no au nana e hoolilo." ««Ke ike nei au o oe wale no ia oloko nei o ke keena e kuu Haku," wahi a Kewela. »«Ae. O kuu keiki pili hanauna, oia o Konia, ua hele aku nei e ike i kona mau hoaioha a makaniaka hoi. Eia ae no kana wahine iloko o ke keena hookipa kahi i kali ai no kekahi lede kulana hanohano e hele mai ana e ike iaia. O Konia wahine ka haka wahine o ko'u hale holookoa, a raa kana mau lawelawe ana he ku maoli no i ka hiehie a me ka hanohano, a ua nui ko'u mahalo nona. Ke nana nei au maluna ona me he mea la he kaikamahine ponoi oia ua'u." I ka ela i hooki iho ai i kana kamailio ana, ua lohe ia aku la he nehe ana o kekahi mea e hele ana me ka 1010 holoku maloko o ke keena himeni e pih pu ana me ke keena a ka eia a me Keweia e noho ana. Ua pouii pu keia keena aole i ho-a ia ke <cukoi, aka iloko o keia aaki poull ua ikeia aku aia he mea kino kanaka e pupue ana ma ke ano pee mahope o ka Ipuka, a o keia ] mea aka kino kanaka aole ia he! mea okoa 10, aka o Okavia Konia no ia. . u Ua paa pu mai nei au i ke kope o ka paiapaia hooilina, e kuu Haku, e llke me kau i kanoha mai ai/ 1 wahi a ka loio Kewela, iaiA i huki , po ae ai i ka palapaia mailoko ae o ke eke o kona kuka. ike iho ana oe ua pololei na mea i kakauia

e like me kau i kauoha ai. Ua hoakaka pa ia na haawioa eiala hooili uuku me ka inoa o ua poe la. Ao ka palapala hooilioa holookoa ua kakauia e like me kau mea i kauoha ai. Oka mea wale oo 1 koe oia oo ke kakau aoa iho i ka iooa o kou hooilina a me ke kau pu ana iho i kou inoa ame ka inoa o na hoike." "Ua pono," wahi a ka ela. "E noho iho ilalo e Kewola. Ano e heluhelu mai i na olelo oka pa!apala." Me keia mau olelo ua noho iho la ka Haku llakahusa iluna o ka noho a manana ae la kona mau lima a noke iho la i ka hukihuki i kona umiumi ulaula pokopoko, a o kooa mau maka ke hulili nei maloko aku o kona mau kuemaka pupuku iaia i kaukolo aku ai i kona nanaina maluna o kona loio.

Lalau iho la o Kewela i ka palapala hooilina a hoomaka iho la e heluhelu me ka malie, a ma kekahi mau wahi ua heluhelu papalua iho la oia e like me m i kauoha ia mai ai e kona haku. la Kewela e heluhelu nei aia no o Okavia ke ku lioolohe nei mahope o ka ipuka oke keena o na mea kani, a ma ka nana aku i kona ano me he mea la ua pilia oia i ka hauoli nui i ka ua mea 0 ka nui hewahewa oka waiwai o kona makuahonowai kane. " Aole loa he wahi olelo maloko o kena palapala hooilina e pili ana no ia piiikoko o'u, ola o Nobaia Desemona," wahi a ka Haku Hakahusa 1 kamailio mai ai i ka loio me ka noonoo nui ana. "He kanaka opio kuiana kiiakila oia, aka, he paakiki kona manao ma kana mea e manao ai. Eia nae, aia iloko ona ke koko wiwo ole o ka ohana o Desemona. He mau lima kona i like me ka hao ka paakiki. He mea maopopo e loaa ana he kulana iaia ma keia mua iho, no ka mea, he naauao kona i oi ae mamua o koua pniKuku Konm. u* huhu au iaia, oiai makou no e noho ana raa Hawaka Kilifa no kekahi hana aole au i hoapono, a haalele mai la oia ia'u iloko o kahuhu, aka, ua kono ia au e hoike i ko'u manao aloha nona, a ke makemake nei au e hooili aku iaia i hookahi tausani ilala no ka makahiki. Ua ilihune loa aku la paha oia i keia manawa."

" Alaila, aole ana o Nobala Desemona kou hooilina, e kuu Haku?" " Aole. O Polena Konia ko'u hooiiina a maluna ona e ili ai ko'u waiwai a pau. He nui kana nsau hana maikai ole i hana ai. Ua hala ia. Malia ma kona mare ana ika wahine e hoopau loa aku ai oia ia mau hana ekaeka a pau, " wahi a ka ela. Ho mai ka palapala hooilina, e Keweia. E kakau ae au i pauku o hoakaka ana i ko Nobala Desemona mahele o ka makahiki, alaila, e kakau inoa au imua o kekahi mau hoike kupono." Ua hookomo ia iho keia pauku pakui hou. Alaila, heluhelu hou Iho la ka Haku Hakahusa i ka palapala hooilina mai ka mua a hiki i hope me ka malie loa, a me ke kaupaona pu ana ina olelo a pau. Ua hala he hora hookahi a ol o keia heluhelu ana a ka ela, a iloko o keia manawa aia no o Octavia Konia ke ku hoolohe ala mahope o ka ipuka o ke keena 1 hoiKe mua ia ao nei me ka oni ole, a ua kaulono aku oia i kona ike hoolohe a pau maluna o na olelo oka palapala hooilina. Ika pau ana o ka heluhelu ana a ka eia, a i kona manawa i hoomaopopo ai ua kupono na mea a pau i kakau ia, hookani iho la oia i kekahi bele, a i ka hele ana mai o kekahi kauwa, haawi aku la oia i ke kauoha e kauoha ana i ka a-i puupuu kuene nui o ka hale a me ka mea malama hale e hele aku imua ona iloko o ke keeoa kakau.

A imua o keia inau haia kahiko ona ua kukala ae la ua ela nei o kona palapala hooiiioa hope loa ia, a kakau iho la i kona inoa, alaila, kakau lnoa pu iho la na haia ma ke ano he mau hoike, a hookuu ia aku la lakou. Ua pau ae ia keia," wahi aka Haku Hakahusa i puana ae ai mahope iho o ka puka ana aku o na kauwa. "He i ini mau ko'u oka loaa ona keikikane a kakamahine paha mai ko'u pahaka aku i hooiiina waiwai ponoi ne'u, e Kewela, aka, o keia i ini mau o'u aole loa i hooko ia. E paa pa aku ika palapala hooiiina me oe e Kewela. £ malamaaka maloko o kekahi ume malu oloko o ko f u keena oihana. £ hala ana he mau makahiki ioihi, alaiia hue hou ia ae i ka malamalama." (( Ha)ia aole no e hue hou la ae ana i ka malamalama, oial no au e mau ana he loio, wahi a Keweia i pane aku ai me ka mino aka pu ana iha He mau kamiilio pokoie hou iho ka laua o ke kamaiilo ana, eu ae la o Kewela a lalelale iho la no ka hoi ana. [Aoleipau.]