Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXI, Number 35, 27 August 1892 — He Moolelo NO KA Ui Nohea Berela. [ARTICLE]

He Moolelo NO KA Ui Nohea Berela.

Ke Kamehai hoopono—Ke kupaa me ka luli ole—He wahine na ke kane hookahi—Ke au popilikia a me ka huli ana o ka pomaikai mahope o ka wahine. MOKUNA XXIV. IX>AA HE EN'EMI IA O(TAVIA. A hala aku Ia o Kewela, noho hou iho la ka Haku llakahusa ina ke pakaukau a nana hou iho la i na palapala hoike waiwai e waiho ana maluna o ke pakaukau a me ka hooponopono pu ana. Oka wa keia o Octavia Konia i hele malie aku ai me ka nihi mai kona wahi epee ana j a hiki i ka ipnka o ke keena hoio, a wehe aku ta me ka malie. Alaila, e like me ka mea aihue ke koiohe, kiei aku la oia iioko o ke keena holo no ka nana ana ina aole he poe oloko i ike i keia mau hana ana.

A i kona kiei ana aku, halawai aka la me kona ike ka loio Kewela e hele mai ana mai ka ipuka wahoo ke keena holo, ana hoi i manao paa loa ai ua hala kahiko. Ple oiaio aole noe kala kona hoi anamai,aka, nae mamuli o kona hoomanao ana ae i kekahi kumuhana i poina iaia mai ka hoopuka ana aku imua o kona haku, oia iho la ke kumu o keia hoi hou ana mai ona. Ua aneane oia e hiki aku i ka ipuka o ke keena ka-

kau ia wa oia i ike aku ni i ke hemo aiki malio ana ae o ka ipuka o ke keena himeni, a iko pu aku la oia i ke kiei ana mai o ke poo o Konia wuhino. O kona nanalna, lie nanaina li-o, o kona mau maka, he nanaina nanakea o ku iiiakuu, o hoknu anu maluna 0 kona helelielena ka makau i ike mai i ka loio, he mau kahoaka ia e hoike maopopo mai ana ia Kewela he hana maikai ole kana i lawelawe ai he manawa inamua koke iho. () keia 1010, o Kewela, he kanaka oin o ke ano mumule a noho malie, a o k;iii;i mea makemake ole ia o na !)ana o koia ano ina he mea e hiki ai ke pale ae. Aka, i keia A*a aole he hiki iaia ke pale ae mai kona komo ana aku iloko oia ano huna, uolaila, ua hele pololei aku oia a i ka ipuka o ke keena himeni kahi hoi a Octavia i pelu hou aku ai 1 hope a ku iho la. K ku ana o

Octavia malaila mo ka haalulu, a ua auhee aku mai iaia aku ka noonoo maikai o ka lede hanohano o ka hale. Aole i haka pono iho nu maka o Kewela maluna o Oetiivia, aka, ua nana loa aku oia iloko o ke keena a ike iho la pouliuli aole he kukui i ho-a ia He mea ano e keia. He mea ia e hiki ai ke hoohuoi ia aia he hana ekaeka i hana ia. I ka maopopo ana o keia mau mea ia Kewela, hoi iho la ka haka ana o kona mau maka maluna o Octavia, a iaia e nana nei, ua hoomaopopo iho la oia aia he ano hoopepe a nanaina paweo maluna o Oetavia. E aahu ana oia he ioio nahenahe a a me na pepelao e luho aua na lako gula anapanapa tina. Ua kahi a ua hana ia kona iauoho ma ke ano paikini hou loa o ka iaha ana ae nui ke kulanakauhale o Ladana iloko oia mau la. He oiaio, ma ka aahu a Octavia e komo fftia ua hoike uiai la fa Kewela aia oia iwaena o ka poai o ka poe kiekie a hano hano kahi i oloio ai. He rula paa no Kewela ka lawe ole ana mai i na raea i hana ia imua o kona alo oke ano kupono ole » mea nona e kahaha āi ka manao, aka, o kela wa, ua kapae ae la oia i ua rula paa nei ana.

**Ua ioaa anei ia f u ka hanohano o ka |>apa kamaiiio ana rae Konia wahine?" wahi a Kewela i ninau aku al nie ka haahaa a me ke kunou pu ana. «Ae; ua ioaa ia oe ia hanohano; owau o Konia wahine," wahi a Octavia i pano aku ai iaia e hooikaika ana e hoomalielio i kona manao oluku. u O ko'u komo koke ana mai nei no ia iloko o ke keena himeni no kekahl apana pepa meie, aka, ua pio ke kukui a aole i ioaa. i A owai oe?" Aole i pane koke aku o Kewela, aka, miuo aka iho la oia i kona iohe ana i keia kumu pale maUailo a Oetavia. No ka mea, oke ano o kona kiei ana ma! mawaho o ka i Ipuka he hoike olaio ia e hooia ana ia Kewela oa hewa oia a ua hana ia eia kekahi hana ekaeka. Aole o keia waie no, aka, aia no ke hekau ia maiuna o kona mau maka he nanaina makau a wiwo a ke mau la no kona nanalna nananakea. A maopopo pono keia mau mea ia Kewela, ua pane aku la ola penei: «O Keweia ka ioio ohana o ka Haku Hakuheaa, e Konia wahine," wahi ana l paneaku a! mo ke aka* hai, a me ko Octavia nana aku I ke ano o Keweia, ua hoomaopopo koke

iho ia oia aole i manaoio ia kana mau mea i kamailio aku ai. "E huikala mai oe no ko'u pane mahaoi ana aku nel ia oe. Ano, aloha ahiahi oe." Me keia mau olelo, hele loa aku la o Kewela a komo iloko o ke keena kakau kahi a ka Ela e noho ana, hoike aku la i ke kumuhana ana i poina ai, alaila, puka hou aku la oia a hoi loa aku la no kona hale. MOKUNA XX\'. HK PALAPALA— BERELA IA DB»E* MOXA. Noho iho la o Berela a hoomaka iho la e kakau i ka palapala ia Desemona, aka, ike koke iho la oia he keu ia aka hana nui, no ka mea, he nui na manawa ana i hoomaka ai e kakau, a he nui no hoi na apana kanana i pau i ka hookomo ia iloko o ke kapuahi mamuli o ke kupono ole oka mea i kakau ia. Mahope iho o kona kakau a kiola ana no kekahi manawa loihi, loaa iho la iaia keia palapala:

t "X t obala Desemoxa, Esq. <l Aioha oe:—Ua haawi paa aku au i ko'u ae ia oe e hoike piha aku ana au i ka haina o kau ninau i ninau mai ai he elua liora aenei i hala. Ina paha i hoike pololei aku au ia oe ma ia manawa, Jna paha aoie e hoomahuahua ia ka ehaeha o ko'u puuwai elike me keia a'u e ike nei i keia wa, a oiai nae hoi ua hoike pololei aku au ua aloha au ia oe, nolaila, ua manao au he mea pono e iohe a e maopopo ia ka mea oiaio a me ka mea huna e pili ana no'u. Ua aloha au ia oe a aole a'u mea i aloha ai mamua i like aku me oe; ua aloha au ia oe me ko'u puuwai a me ko'u uhane a pau, e mau aku ana no ko'u aloha ia oe a hiki i ka la hope o ko'u ola ana.

"Aka, aole loa au e hiki ke lilo i wahine mare nau—aole loa! E like me ko'u kulana e ku nei Imua ou 1 keia wa—he meakino hookahi, pela mau iho la au e ku ai īmua ou a aole ma kekahi ano e ae, a mahope illO O KOU lielnhelu nnA i lio!<v pala - pala, ke ike a ke hoomaopopo nei au e emi iho ana ko'u ohohia ia e oe ame kou lunaikehala. Aole loa au i manao e alako ia oe iloko o na hanti hoopahele a me ka hoopuni- ( puni, a aole no o'u manao e hana pela i kekahi mea kino kanakae ae. A iloko nae o keia mau olelo a'u, aole ia he mea nana e pale ae i leou noouoo ana iho he wahine opio au o ke kulana haahaa lapuwale. Ke ano pipika nei au mai ka hoike ana aku ia oe e like me keia a'u i olelo ai pela maluna, nolaila, ke awiwi nei au e hoike aku i ka moolelo o ko'u hanau ana inamua o ka pauahoana ae o ko'u wahi munao koa. "E like me ka'u i olelo mua aku ai ia oo aole au he mea i hanau pono ia, pela hou au e puana ae nei—aole au he mea i hanau pono ia. Ke pii nei ka ula wela o ko'u mau papalina ia'u e kakau nei i keia mau mamala olelo, lie mau mamala olelo i hiki oie ia'u ke hoopuka maoli aku imua o kou alo. He makuahine ko'u he kaikamahine na kekahi kanaka mahiai o kekahi ohana koko Beritauia oiaio. Ke hoomaopopo nei au he makuahine ia i ona ia me ke kulana hewa ole a maemae pu. A iloko o na hana ino a kona kaikunane maiuna ona, a iloko o na olelo ia ua make kona makuakane mamuii o kona mau hana maikai ole, a iloko no hoi o ke ku olohelohe o kona wahi he kupapau me kekahi wahi kia' hoomanao ole nona e hoike ana i! kona inoa a me kona waoi i kanu ia! ai, aole loa ia he mea nana e hoo-! naueue ae i ko'u manao paa no ke j kulana maemae o ko'u makuahine/i uona hoi na helehelena aole au i! ike, a 1 iuia i hanau ai ia'u | i keia ao. Ua manao paa oia ua j mare oia i ke kane i kuiike ai me; ke kanawui —a oia manao ona o ko'u manao paa no ia i keia wa. E aloha ke Akua i ka mea i kapa ia ko'u makuakane ia.

"Ua hanai ia au a hiki i kuu nui ana maloko o kekahi lialekula noho paa ma Veva. Ua hanai hookahi ia au iloko o ka mehameha pu. Ua hoolako ia mai na mea a pau e pono j ai ko'u noho ana ma ke kino, aka, aole au i aloha a miiimili ia e kekahi mea kino kanaka. £ noonoo iho oe i keia. Aoie keia he home ponoi no T u, aka, he halekula i piha iiie na kaikamahine, aole he makuahine nana e malama pono mai ia'u e like me ke ano mau o ke kelki makua, aoiehe mea nana au e aloha mai, koe waie no ke aioha i uiu ae mawaena o kelaa me keia hoa kula. Iloko o ka mahloa o lane i hala ua loaa iho la ka'u ipo; kahaha anei oe ke oielo aeau ua manao au ma ia manawa ua aloha au iaia a ua haawi aku au I ko'u ae ana no ka mare? He oiaio ua manao au ma Ia manawa ua aloha au iaia, a he oiaio ua mare au iaia, aka, aole au i aloha iaia. Ua maU ia au, ua hooleaiea ia au, aka, o ka waihona aloha o ko'u puuwai aoie ioa i ioaa maii ka pahuua a keia mea he aioha. Ina ialoha iaiae Uke me ke aioha o ko'u waihona aioha e oni nei nou Ina la aole e

kala kahiko keia kino i huna ia ai iloko o ka iua pa-u o ka honua.

j "Aole o Mis» Star ko'u inoa p»>lolei. He wahine kanemake au. A oiai aole i maopopo pono ia'u ko'u inoa ponoi ina ka hanau ana, peia i maopopo ole ai |a'a ka inoa o ka'u kahe. Manao aī\ ma kekahi ano kulike me he mea ta ua like ka luaiele ia o ke ano o ko'u ola ana me ko ko'u maieuahine. Ua make ka'u kane. Ua ike au i komi luakupapau a ua ku hoi ma kona kae— he iuakupapau aoie na ka iima o ke kanaka i eli —he oawa ma na huli kua o ka mauna Alapa, ua kukai kamaiiio au me kana kauwa kane maiaiia, ka mea hoi i ike mnka i kona make auo, a ua kamaiiio pu hoi me ke alakaī nana oia i lawe hoomaikai i na nani Uke ole o ua mauna ia, a i aa oie hoi e kii aku a hoopakele ae i ke kino kupapau o ka'u kane. Ua lohe au ike kamailio ia aole oia i mare ia'u malalo o kona inoa ponoi, nolaiia, aole au he wahine mare nans. Ua lohe pu no hoi i ke kamailio ia he wahine mare mua no kana, aka, aole au i manaoio i keia. X T a aloha oia ia'u no ka manawa pokole wale no nae, j a ua ike oia he mea kino wahine au I i hanau īuaikai 010 ia a ilihune pu, a ina aoie oia i make ina 110 ua haalele ;a no au eia a i ole kaawale no maua ma o ke oki ana—o keia mau mea ua niaopopo pono ia'u. [Aole i pau.]