Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXI, Number 50, 10 December 1892 — KUMUMANAO. [ARTICLE]

KUMUMANAO.

E Wehewehe ia Petex'o 4:17—18. "No ka mea, e hiki mai auaßei ka manawa e hoomaka ai ka hoahu ia ma ko ka hale o ke Akua, a ina ma o kakou nei ka inua, heaha ia auanei ka hope o ka poe i malama ole Ika Euanelio a ke Akua ? A ina he anoane hiki ole ke ola o ka poe pono, mahea la auanei e ikeia ai ka poe aia a me ka hana hewa?" Ua kakauia keia palapala e Petero kekahi o na Lunaolelo a lesu, oiai e noho ana oia ma Babulona, e kokoke ana ma ka muliwai Euperate. Ua kakauia no ka poe ludaio karistiano i hoopuehu liilii ia e noho malihini ana ma Mesopotamia a mawaena o ke Kai Eieele me ke Kai Waenahonua. Mahope oka noho pio ana o ka poe luelaio e noho ana ma Babulona no na makahiki he kanahiku, ua hookuu ia aku Ia lakou e Kuro e hoi hou i lerusalema, a I ko lakou aina o iuelea; ua kanalua kekahi poe aoho makemake e hoi, a ua noho me ko lakou mau ohana he mau tausani ma Mesopotamia, a o kekahi poe ua hoi aku no, aole nae i hiki loa aku i ko lakou aina hanau ma ludea. Ua noho lakou ma A*ia Uuku, a ua lilo i poe kamaaina ma Poneto, Galatia, Kapadokia, a me kekahi mau wahi e ae. A mahope oke alahou ana o lesu Kristo mai ka make mai a me kona pii ana i ka lani, ua kali no kana poe haumana ma lerusalema, oia hoi na Lunaolelo, he mau la ka loihi o ia kali ana e like me ka lesu kauolu; a i ka la Penetekota ua nininiia mai ka Uhane Hemolele maluna o na Lunaolelo a ua makaukau lakou e hoike i ka make ana a me ke alahou ana o lesu Kristo; ua liooiakoia lakou me ka mana mai ka lani mai; ua hiki ia lakou ke ao aku me ka wiwo ole, oiai ua akoakoa mai keia poe ludaio i hoopuehu ia mai na aina a pau, ua hele mai lakou i lerusalema e malama i ka Ahaaina Moliaola, a ua lohe lakou i keia inau mea kupaianaha a me na kanaka ma lerusalema iho. Ua hoakaka aku o Petero ī ka nui o ko lakou hewa i ka pepehi ana ia lesu ko lakou Haku a Hoola no hoi. A lohe lakou, walania iho Ia ka naau a mlhi koko ihola i ko lakou hewa, a paulele aku la īa lesuj ia la hookahi ua huipu ia me ka ekalesia ekolu tausani kanaka; he mau la mahope mai elima tausani i paulele ia lesu Karisto, a ua bapetizo ia lakou ma ka inoa o lesu.

A ike na Parisaio a mo na Kahuna Nui i ka mahuahua ana o ka poe paulele ia lesu» huhu iho Ia lakou a papa aku la i nn Lunaolelo, 4 «Mai olelo iki aku, aole hoi e ao aku ma ka inoa o lesu." Mamuli o ko lakou hooiohe ole, ua hoolei iu lakou iloko o ka halepauhao a na ka Anela o ka Haku i wehe mai ka puka o ka halepaahao a hookuu akea aku ia lakou/ Ma ia hope niai ua ikaika ka hoomaau ia aua aku o na Lunaolelo a me na poe i paulele !a lesu. Ua manao na Parlsalo me na Kahuna Nui o ka hoomaau ana ia Petero ma he mea ia e pio koke ai keia malamalama mai ka lani mai, aka ua hoolilo mai ke Akua i keia hoomaau ana i mea e kokua a e hoolaha loa aku ai i keia mau hana kupaiauaha, aolo hoi i emi iki ka haoa a ke Akua ua mahuahua mau na poe i manaoio ia lesu, a ua mau no hoi ka ikaika. Ua lilo ka hoopuehu īa a me ke kipakuia ana 0 na ludaio e pauleie io ana !a lesu 1 mea e kokua oui ai i ka laha aua o ke Aupuoi o lesu. Ua hoi aku na iuelaio 1 manaoio ia lesu a pauiele lo aku iaia i ko lakou mau home ponoi, a ua kukulu lakou he mau ekalesia karistiano e hoomaka ana ma Asia L'aku a hiki loa aku i Meaopoiamia. Ua 1110 lakoo i poe hoike no ka make ana a me ke alahou ana o lesu Kristo a me ka nininiia ana mai o ka Uhane Hemolele, a me na hana kupanaha a lehova a | lakou i ike ai ma lerusalema. Ko* i laila, ma ia hope mai i ka wa e kaaheie ana o Paulo ma iwaena o { keia mau aina e hai ana i ka euane110 maikai a ke Akua, ua hoohoio iho la kekahi poe Imlaio e noho aoa m& ia mau wahi e hoolohe i ka oieio naikai a ka Haku, a ua bape-

tizo ia lakoa ma ka iooa o leea A o oa poe i nwoaolo a f*aulele ia lesa Kristo ka Mesia r na Uelene o na aioa e, aa hookoi pu ia lakou a hookomoia i ka ekate£i4 T a uj hoooohoia he iiiaa kiai a he mau iunHkahiko. A i ka wa e noho aūA o Paulo i paahao ma R'»ma, a ua hiki mal paha kooa manawa e mike ai ma ka lima paoikoko o Nero ke aiii o Homa, uj» paio aku oia i ka paio maikai o ka m.inaoio r ua hoopau I ka holo ana i o e kikoo oo ka le! o ka pooo e waiho ana ma ka iani nona. A oa ka Uhane oke Akaa i hoike mai ia Petero i kooa \va eiemakule ioa popiiikia ano e, e uhi mai ana inaluna o keia mau i hoopuehu iiilii iaae ooho malihini ana ma Ponelo, Gaiatia, Kapr)dokia ama Asi«i no hoi. Ua kokoke mai ka hopeoa o na mea a paa, ua kokoke mai ka wa e hooko ia ai ka oleln a ka Haku ma Matafo 24:21-24, penei: "He nui ioa na popiUkia, aoie popiiikia me neia mai ke kuiou inai o ka hooua, aole hoi ma ia hope aku. Xo ka mea, e ku mai aoa oa Mesia me na kaula wahahee, e hoike aoa he mau hoai« lona nui a me na mea kupanaha, a ina he mea hiki, e hoopunipuni lakou ika poe i waeia." Ua kokoke mai ka hoomaau ino a awahia a Xero ke alil o Roma, e kau laula ana maiooa o oa ekaiesia karisitiano a pau a aa kokoke ka luku weliweli ana o lerusalema.

Kolaila, e kuoooukou a e kiai me ka pule; e oa pokii y i ka popilikia e hiki mai ana i o oukou la i mea e hoao ia ai oukou, mai haohao oukou ia mea me he mea hou la e hiki mai ai īa oukou. Aka, e olioli oukou, no ka mea, he poe hoaeha pu oukou rae Kristo i mea e hauoli loa ai oukou i ka wa e hoike ia mai ai kooa naoi. Pomaikai oukou ke hoino ia ouk ju no ka inoa o Kristo, no ka mea, ua kau mai ka Uhane nani o ko Akua maluna o oukou. Ina i hoeha ia kekahi o oukou no Kristo, mai hilahila, aka e hoonani aku i ke Akua no ia mea. '<Ovvau no kekahi o na lunakahiko e kali ana no ke kea, e iawe ana au i kekahi hapa o ko lesu ehaeha ana no ? u ano ko ke ao nei," wahi a Paulo. Nolaila, e na kiai, e na pokii o'u iloko o ka hana a ka Haku na hoahanau o'u iioko o lesu Ivristo, oiai e noho ana,oukou iloko o ke ahi hoomaemae o na popilikia ino loa, mai paupauaho, e kuoo, makaala, no ka mea e like me ka iiona uwo pela no kooukou enemi e holoholo nei. Pomaikai ke kanaka i hoowalewaleia, no ka mea, mahope o ka hoao ia ana e loaa auanei ka lei o ke ola. He oiaio, e hoao ia ana oukou i keia wa a o kakou a pau. E hoomaka ana ka hoahewa ia ana ma Ko ka Hale o ke Akua iwaena o na ekalesia, na kanaka o ke Akua. E hoomaemae mua i ko'u poe kanaka e like me ke guia maoli i hoomaemae ia iloko o ke ahi hoao i pau ka opala. E liio ana na popilikia, na hoouawaliwali ia inal, na hoomaau ino, e like me na mea i hoomaopopoia ma Hebera 11:3G—38. Ua hoopuni ia kakou e ia poe hoike lio nui loa, me he mea la i ka nana aku i keia mau mea weliweli, he aneane hiki oie i ka poe pono, ka poe haipuie ke kupaa. Aka, i mai ka Haku, "Mai makau oukou e ka ohana uuku. O ka makemake o ko oukou Makua o ka haawi ike aupuni no oukou. Ala hoi owau pu no me oukou i na manawa a pau a hiki mai ka hopena o keia ao. Amene." I mai hoi o Petcro: "Mai makau oukou i keia mau inea awahia, e lanakila ana oukou maiuna o kela mau mea a pau nm o ka mea nana kiikou i aloha mai. E iike me ka lanakila ana o lesu Kristo maiunaoka make a me ka mana o ka iua kuapapau, a ine na uhane ino, pela no ka lanakila pomaikai mau ioa o ka poe a pau e paulele ana i ona ia."

Nolaila, e na pokii o*u iloko o ka hana a ka Haku a me na hoa paahaua o'u i aloha nui ia maloko o na apo aloha o Kristo lesu, mai makau! Nawai la kakou e hookaawale mai ke aloha mai o Kristo? Na ka popiiikia anei, na ka eha anei, na ka hoino anei, na ka wi anei, na ka illhune anei, na ka pahikaua anei? Aole loa. E lanakila ana kakou maluna ona mea a pau ma keia ao a ma kela ao ma o ka mea la nana kakou i aloha mai. Aka hoi, mahea ia auanei kahi e ike ia ai ka poe aia a me ka poe iiana hewa ? Ua punihei ka mea kolohe i ka hana a kona mau lima, a ke kuipalu nei i kona naau no ka la e make ai. Eauhulihia ka poe hewa iloko oka malu oka make oia hoi ka luahi o Gehcn:i, malaila e uwe a e uwi ai na niho, a me ka lahuikanaka i hoopoina i ke Akua. J. M. Kealoha. Kapaa, Kaual.