Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 15, 15 April 1893 — KA EUEU WIWO OLE O NU IOKA A I OLE, O KA Makai Kiu Hale Niwela. [ARTICLE]

KA EUEU WIWO OLE O NU IOKA A I OLE, O KA Makai Kiu Hale Niwela.

HELE ANA tua ke alanui kuu« 4 lana o Broadway aia ke kulaoa» kauhale o Nu loka ht* kanaka kiuo maloeloe opio, uona na heleheleea ui mohaha rae na lauoho apiipii iau nui uliuli, a me na maka ooi poniponi, a ma kona oiwi na hiona o ka eleu a me ka ikaika; aka i kona manawa e minoaka mai ai, v.\ hiki ke hwmaopopo ia aku ua pihu koua puuwai me na haawina o ka olu ; wai[>ahe. Mahope aku hoi o kona i lueheu e hele awiwi aku aua kekahi 1 kanaka opio aona na papalioa haikea o ke ano pihoihoi; a i kona kokoke ana aku ma ke kua o ua kanaka mua la, ua hoopa aku la oia ma ka poohiwi, a pane aku I»: «'He Makai Kiu anei oe ?" "Heaha keia ?" wahi u ka Makai Kiu i paoe ae ai me kona huii ana mai a kauiono pono mai ia ko:ut mau maku ooi maluna o ka opio nona na helehelena haikea, ine ka miuoaka pu ana iho. "0 oe anei o Hale Niwela—ka Makai Kiu F M wahi hou aka opio i ninau aku ai me ke ano pihoihei. u He oiaio, he Makai Kiu nu, aka e hoike inai, heaha ka piiikia? hahai mai oe ia'u," wahi a ka opio me ka mau no o ko ano pihoihoi.

"Heaha iho la ka'u e ukaii aku ai ia oe ?» '«Aia iloko o ko makou haiekual kekahi wahine opiopio ui, he ui hoi a ko'u maka i ike mua ole ai, aka, iie kaumaha nae au ke hoike aku ia oe he aihue kihei oia." Ika iohe ana o Hale i keia mau olelo, ua lilo koke konli noonoo a pau no keia mau olelo aka opio, oiai iloko o na la i hala ae, ua nui na lono i pa-e ae ma na pipa aianui no kekahi mau hana aihue pala« mimo loa i hana ia maioko o kekali; mau haiekuai, a ua hoopii loa īa ae hoi keia mau hana kaiaima ma ka halo o ka oihaua makai o ia kulanukauhale, a ua lilo i mea pahaohao ioa ia e na poo o ka oihana nuikai, oiai ua kaulaua ka oihana makai o Nu loka I ka eieu a me ka makaala loa ma ka hoomalu ana, aka, he mea oioio oNu loka kekahi o na kulanakauhale kaulaua loa nm ko ao nei no na hana karaiina eleele. Iwaena nue o na makai kiu o ua kolanakauhalo ia ua o llale Niwela e ua mea a pau, oia ko pookela o ka eleu a me ka wlwo ole, he kunnku puuwai waipahe nae oia; a iloko o na \va a pau o ke

kupilikii aole loa e ike ia kona ano pihoihoi, a i ole, hoike mai pnha ka imikea ma kona mau heieheiena aiohaiia. O ka meu nao ioi ioa ai o kona ohohia ia, oia no kona kulana opiopio loa, a o ka mea i kamaaina mua ole iaia, e komo koke ana no kc kanalua, oiai, he opiopio loa kona uno a he kupono oie hoi no ka oihana koikoi ana e iaweiawe anu. He nui a lehulehu waie na poe i ike oie i ii:i helehelena o ka liona opio, aka, ua iohe nui ia nae kooa inoa ma na wahi a pau o keia aina puni ole, nolullh, he nui wale o na poe mai na kane ana wahine i ake nui e ike kuniuKa ika wiw»> ole ona wiwo oie, a i ka eleu o na eleu, no ia mea, ua iiio kona inon i mea weiiweU nul ia eka poe haihai kanawni, a ika wa e hoohoia ae ai o kona imu maioko o ko lakou mau hoana lawelawe kaniima, ua holo koke ao ka niaee* ie iioko oka puuwai o keia ame ikeia me ha uwila makeueki ia. O keia iho la ke kuiann o ka mea

non« keia moolelo. Ih wa, ua ha. hai nku la ka iuakat kiu opio mahope oka opio oka halekual, ua a i kolaua hoea ana aku ma ka ipuka o ua halekuai la f ua hawanawaua ikoke mai la ua opio la me ke kuhiI iuhi ana mai iaia nei. | ««Aia oia ke ku mai la. M | 'ke aku la o Hale Kiwela ika j om* i hoike ia mal iaia, he lede | opioiio, uhe kulana hoi o\a lede j oialo, a ho wahine ui io maoii uo a ka Bf*u e hiki ole ai ke manaoio j iho ala iloko o kona uaau mt klko I eleele oka haua karuiuiā. E ka-1 imulio Qa iode oplo la me ke- j kahl o oka halekuai, I ame ka na* aua jj 0 | { ket«hi mau; lole a me aiau waiw*i e ae. ? Mahope kokep keia n ( U{ | |j U jj ae !a ua lede opliia a haalele aku la I kahl ana Ikn a hele mai i* oia ]no ipuka ma % ailo e haalele iho jia lokoo ka , a ua 1 ike maopopo aku %ka j na helehelena ou* ied eopiola a . hoomaopopo koke ih ja he i nalna maik&l io no, a helehelena ! hol e hlkl ole al ke ako he j klko eleele kekahl umaloma.

Hele mii la ua opio l:i a kaha iho la ma ka aoau oka makni kiu, a puka lo& aku l \ me ke kamoe ana o koaa mau wawae ma ke alaaui Akea. Aoie i hahai aku o Hale mahope o ua lede la, aka ua hele aku ia oia me ka manao e hai aku ika opio kupakako ua kuhihewa oia no ua lede la, aka, ua hele mai la ua opio ia me ka awiwi, a pane mai la: ukaii aku oe mahoi>e o kela wahine nia maioko <> kona kuloka ioihi e la keknhi holowaa mikini iiom ka uiea hoi ana i aihue iho nei me ka palaiuimo laa. A<?iie e nele ka loaa la oe.'' N.i keia inHU olelo a ke kupakako

aoie »> Hale i hoopukw aku i kona manao kanalua no kela wahine, aka ua huli koke ae la oia a hahai aku ia ma ka meheu o ua lede ia me kona manao no nae ua kuhihewa loa ia kela Kupakako, aka nae, e iike me ke ano o kana oihana ua j hele no oia o hooko i ka hana. I lioko no nae o keia manawa ana o hahai nei mahope o ka meheu o ka wahine opio, uu pii mai la ka hiianila iioko ona, uiai ua paa kona maua > <;de i paumaele kela leeie opio mo na hauoiiao ke karuima. Ma kahi paha o hookahi haneri kapuai mamua o kona wahi e heh' aku nei, u naue malie ana ka hule »>pio i manao ia ai, he mea aihue, u ioai kona poo u hoea ilaio o kona mau kapuai wuwae, he lede maopopo ma ka hoomaoiK) aku a ka makui kiu, a i koaa ikehouanaaku i na heiehelena o ua !ode la, oiai oia eku uana ana i kekahi mau mea mu nu ipuka aniani o kekahi mau halekuai, ua mino aku iho la na p.ipalina o k i makaikiu ui opio, a puanu ae la oiu iaiu īho: Uu like kona maemae me ke keiki omo waiu. He kuhihewa ino loa keia, a ua like hoi me ke ahewa ana aku iHi mea nana oia i hana mai." Oiai hoi, ua lioomaka oia o uknli mahope o ka meheu o ka lede opio, nolaiia, aohe aua haua e ae e hana ai, aka, e hoomau oia, nolaila, ua hoouiau ;f£u la oiu i ka ukali ana mahope oua wahine opio la, aole nae i liuliu, ua ike aku la keia i ko komo ana ae <» ua lede la maloko o kekahi halekuai, ia wa, ua awiwi aku la keia a komo pu aku la iloko 0 ia halekuai hookahi, uie ko ianei hoolaiau wale nna ma kekahi uoao mo ka ike ole mai o ua lede opio la 1 ko ianei komo ana aku. I ko ka niukai kiu wa i komoaku ai, e kamailio ana ua lede opio la me ke kupakako iloko oka halekuai. Ia wa, u.i nuu mai la ke kupakako i keKuhi inau waiwai a waiho iho la ma ke alo oua wahine opio la, aka, ua kauoha aku la no nae oia i mau mea hou aku, oiai, he makemake oiu e nana, a ina i kupono i kona manao, alaila, oia kana mea e kuai ai. Iloko o kela mau hana, aiu n.i maka o ka makai kiu ke kiul la i na mea a pau e huna ia ana mawaena o ku lede opioa me ke kupakako.

Mamuli hoi o keia kauoha a ka lede opio, ua huli koke ae la ko kupnkako a hele aku la no kekahi wahi okon aku uo ke kii ana i ka mea i makemakeia. I kela \va hoi e like me ka hikiwawe oka imo aua a ka mnka, ua huna koke ae la ua wahine la i kekalu wahi opeope uuku maloko ae o kona koloka loihi. la wa, u:» punia loa ia ka m:tkai kiu e ka hiiahila, aua lilo no hoi i mo.* hoehaeha loa i kona nnau, oiai ua kloa kona manao he lede oiaio kel.i uih na ano a pau, a mai kona hoomaka ana e lawelawe 1 kana oihana a hiki i keia manawa, akahinooiaa Ike i keia kulaua hnie maemae me na heiehelena opiopio oka mea hala ole i paumaele i keia hewa ino he aihue. I keia wa ua oili mai la oia mailoko mai o ka halekuai ? oiai ua lawa kana mea i ike ai. Mahope iho o ka hala ana o kekah! mau miouie pokole, ua puka mai ia ua wahine ia a hoomau aku la mn ke ala e hoea aku ai i ka muliwai akau. Ua hoomau aku 1h no hoi ka makai kiu ika hahai ana mahope o kona meheu; a aiamua oka hoea aoa aku ike kae o ka mniiwai, ua awiwi aku la o Haie, a i kona kokoke ana ma ke kua ok& wahioe opio oa hoopa aku la oia ma ka poohiwi me ka oieio aoa aku: «*Ea» e kala mai ia'u e ka lede niaikai, aka ? ko makemake nei au e ninau aku, heaha kela mea au e huna la maloko o kou koioka?" [Aoie i pan.]

[ He Imluwai na &umukula A«* I puni o uit mokupuai o Maui i maiajma ai ma Wailuku ika Ia 7 tku | nei 1 hala, a hoopauee no ko Ukou \ akoakoa ana ia ahiahi. Ua heohoio Ukou o kukula i Ahahol Kumukola ; a uai koho m ua iuoa mau o ka aha- ; hul. l'a hooholo pu Ukou e hoola* ha i oupepēt paka malama no ka | hooaaauao aoa no ka lilo aole eoi ' aku i ka $500 o ka makahiki, ke ae mai ka Papa Hoooaauao e kokoa.