Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 19, 13 May 1893 — Page 3
| This text was transcribed by: | Myrissa |
| This work is dedicated to: | Keola and Moanalani Beamer |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
KA HUI ALAHAO ME AINA O OAHU
MANAWA HOLO
Mai a Mahope aku o Okatoba 1, 1892.
NA KAA AHI
A.M. A.M. P.M. P.M.
H@LELEKIA HONOLULU 6:15* 9:45 1:45 4;35+
H@KU@ HONOULIULI 7:20* 9:57 2:37 5:35
HAALELRIA HONOULIULI 7:36* 10:43 3:43 5:42+
H @ I HONOLULU 8:35 11:55 4:5 6:50+
NO MANANA WALE NO.
HAALELEIA HONOLULU 3:10
HOK@ MANANA 3:48
HAALELE IA MANANA 6:55
H KI I HONOLULU 7:30
*No na Poaono wale no.
*Koe na la Sabati
Koe na Poaono.
NU HOU HAWAII
O Kamehameha kue ia Crescent na moho kinipopo e ulele ana i ka paani i keia Poaono ae, hora 3:30 @oina la.
Eia ka Iiamuku ke haawi mai nei i $100 makana i ka mea e loaa ai o ka paahao Bruett i mahuka ai mai ka hale hoopaa lawehala aku o Ka papanui
I keia Poakolu aku, e halulu mai ai ka mokuahi Australia ma Honolulu nei mai Kapalakiko mai, me na mea hou makamaka loa o na aina mamao.
Ke liuliu mai nei ka poe puni heihei lio no ka hoomakaukau e ko ma iloko o na heihei e malama ia aha ma Kapiolani Paka i ka la 11 ae nei o Iune.
“Aohe o ʻu keena hookipa no ke kanawalu komite. Ina elima a eono, alaila he keena kʻu e lawa ai lakou.” Na ka poe kue hoohuiaina e pane i keia hoohoka.
Eia ke unuhi ia nei ke Kumukanawai holookoa o Amerika Huipuia e pai ia aku ana a humu buke la no ka haawi aku ma na wahi a pau. A keia pule hoea aku.
Ua haalele iho o Mrs. J. H. Blount in Honolulu ma ke Kinau o ka Poalua nei a ua holo aku oia nno Hilo a hele loa aku e ike i ka wahine hookala kupua o Kilauea..
Mi Makawell Kauai i lohe ia mai ai, aia ke pahola la ka mai @va ma Makaweli ponoi, a ua kulai ia iho la he umikumamaha mau limahana o na mahiko la e kela maʻi.
Ua koho wale ia, aole e emi malalo o @1,100 na dala a na ohua o ka mokuahi Oceanie i lu iho ai ma keia kulanakauhale i kona Manawa pokole i hookaulua iho ai iloko nei o ke awa.
Ua nui ka h8uhu o na makaainana o na Waieha in a palapala aloha aina a na komite e kai hele la ma ua ipuka hale, no ka hoike ole ia aku o na poo ia lakou. Heaha la ka mea huna..
O ka luakini o ka hoomana Poaono e ku nei ma ke alanui Paipalapala, oia ka Luakini Hemolele loa, no ka mea, ina e hiki ma ii ko lakou la kapule, piha pono in a kanaka a hanini ma ka niho mmole.
I ke ahiahi Sabati i hala, na haawi a eke Kuhina Ameerika Mana Piha ka Mea Mahaloia John L. Stevens ma kona Hale noho i aha aina ia Komisina Amerika J. H. Blount a me kana wahine.
Ke koho wale nei ka nupepa namu “Hoku” o keia kulanakauhale, e huli hoi aku ana ke Komisina Amerika Blount maluna o kekahi mokuahi nui o ka laina o Kina. Malia paha ma ka mokuahi China o Iune 10.
K hoiku mai nei kekahi leta mai Wasinetona mai, ua makemake loa o Mr. Theo. H. Davies e hoomau aku i ko ke Aupuni Kuikawa noho mana aua no ekolu makahiki aku ka loihi, i hiki aku ai ko Kaiulani mau makahiki i ke oo ana.
Ua loaa mai i ka Oihana Makai o Honolulu mai Amerika Huipuia ma ii kela hebedoma aku nei, na pihi no na aahu oihana o na makai. He pihi i kau ia me na hua palapala H. P. me ke kii o ka aeto maluna iho e hohola aua no hoi na eheu.
Ma ka ahaaina hoomanalo nema ia o na kaka a-i loloa o na komite kue hoohuiaina i malama ia me ke kuhalahala o kekahi poe i ka mea ai ole ma Kapalama i ka auina la o Mei 4, ua hakaka iho la kekahi mau wahine o Hilo no ke kahio mai. Uu.
Ua noho iho ka halawai kuikawa o na kahu waiwai o ka Hale Luina i ka Poalima i hala, no ka noonoe ana in a koho a na poe hahau hale, a ua hooholo lakou e haawi i ka hana in a Hoahanau Lucas no ka laua koho he $15,619, a oia hoi ke koho haahaa loa.
Ma ka huakai a ka mokuahi Australia o ka 24 ae nei o Mei e huli hoi aku a ii Kapalakiko, e kah aku ai o Rev. C. M. Hyde D. D., Kumu o ke Kula Kahunapule o ka Pakipika Akau, a ua holo aku la no Amerika Huipuia. E hala ana iaia he mau malama e hlui hooi hou mai.
Column 2
Ua loaa aku kekahi popo palaoa hou iloko o kekahi pa haole ma alanui Ema i ke kakahiaka Poaono i haal, a i ka wahiwahi ia ana a haawi in a moa, ua loaa aku he elua moa i ka auwina ia ua make. Nolaila, ua manao o Mrs. Robeson, ua hamo ia keia popo palaoa i ka laau make a kiola ia iloko o kona pa.
He hookuku hukihuki kaula mawaena o na kamalii halihali nupepa haole kuloko “Avalakaisa” a me “Buletina” kai malama ia ia ka hora 12 awakea o ka Poaono aku nei i hala ma Alanui Hema, a o ka hope, na o ka lakou hookuku, oia ka eo ana in a kamalii o ka “Avalakaisa” a haole hoi ko ka “Buletin.”
Ka olelo nei ka nupepa Japan Gazette i loaa mai ma ka Oceanic o ka Poalua nei, ua holo palapala aku ke Aupuni Hawaii i ke Aupuni o Iapana e noi hou ana i mau limahana Iapana hou i 1,700 ka nui, a e hoouna ia mai maluna o ka mokuahi “miike Maru” mamua o ka hiki ana aku i ka hopena o keia malama.
Ua make o Mahiai o Kaluaaha i ka Poalua i hala, mahope o ka ai ana i kekahi ia maka i loaa iaia mai a Kahikiola mai. Ua noho he kiure kolonero e nieniele i ke kumu o ka make, aka, no ke kauka ole, oiai ua hala eia i Honolulu nei, ua hoopanee ke kolonero a hiki i ka wa e kahea hou ia aku ai e ka hope makai H. R. Hikikoki.
Ua haalele mai ka mokukaua “naniwa” ka puuhonua a ka poe pili ah ii akena loa ai o ka lakou hoola ia, i ke kakahiaka Poaha iho nei a ua huli hoi aku no ke awa o Iokohama. O ka pau loa ae la no ia o ka manaolana no ka hoihoi hou ia ae o ke allii ma ka nohoalii, koe wale no ka na kahuna mau kilokilo e hoihoi hou ia ae ana no.
Ua loaa mai nei i ke Kakau Leta o ka Papa Hawaii, ke kope o ka baibala Kilipaki i pai e humu buke ia ma amerika Huipuia, ka hua hoi a ko Rev. Hiram Binamu hana o ka hoolilo ana i ka olelo Kilipaki i olelo kakau. E hiki mai aua na baibala Kilipaki i Honolulu nei ma keia mau moku aku, a ma keia huakai a ka Hokuao e holo aku ai, e hoouna pu ia aku ai keia mau baibala no Kilipaki.
Ua hoolaha ae nei ke Kuhina Kalaiaina i ka poe holo moku no na mea e pili ana i ka waiho ana o ke awa o Honolulu a me ka hohonu. O kea kea o ka nuku o ke awa, he 200 mau kapuai a he 20 mau kapuai ka hohouu, u ke hoonoho ia nei me na kukui; a ua hoike pili aupuni ia ae, ua hoohohonu ia ke awa ma kahi pili i ka uwapo o ka Laina Mokuahi o ka Pakipika no ka 500 mau kapuai ka loa a me 28 mau kapuai ka hohonu i ka wa kai make.
Ua miki ae o J. Kaluna, J. Kamakele ame W. B. Keanu e ike i ke Komisina ma ka hora 8 kakahiaka o ka Poalima iho nei, aka, aole nao i ae ia mai, oiai ua paa ia Manawa in a Mea Hanohano J. Kauhane, J. H. Waipuilani, J. K. Iosepa a me A. Kauhi. Ua hoohala ke Komisina he hookahi hora mai ka 9 a 10 a.m. ma ka ninaninau ana i keia mau keonimana, a ua kakali kela poe mamua a ku i ka manaka a hoonaukiuki maoli i ka ike ole i ke Komisina.
I KA Ia 17 o Aperila i hala, ma Honolulu nei, ua hopu ia e na maikai W. Kamana a me D. Makaila, he elua mau pake no laua na inoa Ting Kim a me Ah Mu, no ke sifa a uo loaa pu aku he $271.85 a me ke eke o na pepa i kakau ia ai na hua. Ua hoopanee pinepine ia mai ka hookolokolo ia ana o keia hihia a i ka la 4 aku nei o Mei akahi no a noho maoli ka Aha Apaoa e hoolohe. Ua hoopai ia o Ding Kim, he $750 me na koina $30 a peia no hoi o Ah Mu i hoopai ia ai he $750 me $3 koina. ua Hoopii hou na pake i ka aha maluna ae Pokeokeo.
I ka hora 11:10 o ke awakea Poaha nei, ua hekau mai ma ka nuku o Mamala mai Kapalakiko mai, iloko o na la holo he 6, 15 hora a me 50 minute. Ua lawe mai oia ia 15 mau ohua kapena a me 30 mau eke leta. He mokuahi ano like loa no keia o na kii me ko ka Oceanic. O ko Belgic loa he 420 kapuai 3 iniha, kea kea, he 42 kapuai 4 miha. O ka nui o na tona he 4212. He wahi eueu uuku loa aku ko ia nei ma ka loa i ko Oceanic. Aole i komo mai keia moku iloko nei o ke awa no ka ukana nui ole. I ka hora 6 a nuahope iho o ka Poaha ua holo loa aku oia no Iapana a me Kina me ka hoihoi aku ia 267 mau Iapana a me 34 pake mal Honolulu aku.
Ke makemake nei o Mr. Albert Favorite o Arkansas City, Kan., e haawi aku i ka pomikai i ko makou poe makamaka heluhelu i kona ike in a mea e pili ana in a maʻi anu. Penei kana olelo: “Ma ke kau kupulau i hala iho nei, ua loaa iho ia au i ka maʻi anu a ua ano kuonoono loa ka maʻi ma kuu ake mama; a aohe hoi i ano oia pono ae, ua loaa hou iho la au ia ano maʻi hookahi me ka hoonawaliwali ana iaʻu a hala wale kekau makalii, a i ka haalele ana mai o ke anu, he kunu paakiki ka mea nana e hoomailo ana iaʻu aʻu hoi i manao iho ai aole loa la au e ola iki ana. He umikumamaha makahiki i hala ae nei, ua hoao no au i ka laau kunu a Chamberlain me ka holopono, nolaila, ua manao iho ia au e hoao hou. Aole i pau he hookahi omole, ua haalele koke mai ia ke kunu iaʻu, a aole loa hoi au i hoopilikia hou ia mai e k kunu me ke anu. Ua hooia aku au i kahi poe, a ke ahalo nui nei lakou.” He 50 keneta o ka omole e kuai ia ma kahi o BENSON SMITH & Co.,, Agena ma na Pae Aina Hawaii. 2435---4t
Column 3
Ku mai ka Mokuahi
Oceanic!
NANAI LOA ILOKO O KE
AWA!
KA MOKUAHI MOANA NUI
I KOMO MUA I KE AWA O HONOLULU
E lilo ana i la poina ole i ka hoomanao ana o na lahui waihooluu like ole e hoopunana nei maluna o na pae moku o ko Hawaii Pae Aina, ka la 9 o o Mei, o ka makahiki 1893, a i ke au hoi o ke Aupuni Kuikawa e noho mana ana.
No ka mea, ma ka hora 10:30 oia kakahiaka, ua kapalulu mai la ka waea kamailio e hoike ana ua ike ia ka mokuahi Oceanic” mai Kina a me Iapana ai mawaho ae o Wianae e hoopii mai ana, a ia wa hookahi no hoi, na kukai mai la na kani oeoe o ka Hale Hana o na Hoahanau Lucas e hooia mai ana ia mea hookahi.
A no ka holo ana ae o no lohe mamua iho, e komo loa mai ana keia mokuahi nuui a mouo iloko nei o ke awa, ua hoomaka ae la ka hakinua o na kanaka i ka iho i kai o Ainahou, ma kahi i maa i ka hea ia ka “uapo mokuahi o ka Pakipika,” oiai no hoi ua eli iho nei ka mea eli awa i kahi e pili mai ai ka mokuahi i ka uapo a hiki i ka iwakalua-kumamawalu na kapuai ka hohonu i kela mau pule aku nei.
Ua hoolala ia ka hailona ma waena o na agena o k a mokuahi, oia o H. Hackfeld & Co. a me Kapena W. H. Smith o ka “Oceanic” ina e komo io mai ana ka mokuahi iloko loa nei o ke awa, alaila e hoohapa iho ke kapena i ka hae o ke kia mua.
Hora 11:30 awakea paha, ua haalele mai o Kauka Trousseau o ke awa a me ka Pailata Shepard i ka napo, kau iho la maluna o ka waapa mokuahi o k kauka a holo aku la e halawai me ka mokuahi mawaho o ka nuku o Mamala.
Mahope o ko ke kauka nana ana in a pepa a me na mea a pau, ua hooholo oia ua kaawwale keia mokuahi main a mailele mai nana e hoopoino i ke ola o ka lehulehu.
E ia nae ie kela wa ana na maka o ko ka aina nei poe i mahui mua i ka hailona komo o ka moku, ke haka pono aku nei i ka hae o ke kia mua. A ma ka hora 12:54 auina la, ua ike ia aku la ka iho ana iho o ka hae o ke kia mua, a emoole maopopo ae la i ko ka aina nei poe e komo loa mai ana ka mokuahi iloko nei o ke awa.
Ua hooku pololei ia mai la ka ihu o ka mokuahi iuka nei o ke awa, a ma ka hora 1:10 auina la ponoi, ua a e mai la ka moku ma ka nuku ponoi o ke awa, he 20 mau kapuai me 10 mau iniha ka hohonu o mua iloko o ke kai. a he 24 mau kapuai 6 mau iniha ka hohoau o hope iloko o ke kai. He mau minute wale no eha mahope o ka aʻe ana mai i ka nuku kaalo ana i ka Hale ipukukui o ke awa.
He mokuahi hao keia Oceanic, nona na kia eha, i kapili ia ma Belfast, Irelani, i ka 1870, e na kapili moku Harland a me Wolff. He 420 mau apuai kona loa, he 40 mau kapuai 9 mau iniha ka laula a he 24 mau kapuai 4 mau iniha ka hohonu. O kona nui, 3,808 mau tona.
O keia ka mokuahi nui hookahi a loihi i hoau mua loa a komo kino iloko o ke awa o Honolulu.
Ua haalele ka Oceanic ia Iokahama a holo ma ii ka la 29 o Aperila, mahope o ka hookaulua ana ma Honokaona he elua mau la e hana a ii kekahi mau hemahema o ke kano o ka huila, a ua kalwea mai ma kanuku o ke awa i ka hora 1 auina la.
Ua lawe mai oia ma keia huakai no Honolulu nei, ia 7 mau ohua kapena, 157 mau ohua oneki (oia he 141 pake a me 16 Iapana) a me na ukana he 360 mau tona. A no Kapalakiko hoi, he 71 mau ohua kapena a me 313 mau ohua oneki. Ina i hui ia na kino uhane a pau o ka mokuahi, oia hoi na ohua, na aliimoku a me na luina ma keia huakai, ua hiki aku no ko lakou heluna i ka 622 pau loa.
Ma ka hora 10:20 a.m. o ka Poakolu mai, ua haalele mai keia mokuahi i kona uapo a holo oa aku la no Kapalakiko me 23 mau ohua kapena mai Honolulu aku.
Column 4
Pua ka Uahi o ka Hoohuiaina
Ke olelo ia mai nei, eia mawaena o elima a me eono mau tausani poe i kakau inoa ma ua palapala a na hui hoohuiaina a puni ka pae aina. Mailoko mai o kena heluna, he eha hapalima o lakou he poe kupono wale no i ke kho balota. Ke hoomaka mai nei ka lahui i ke kakau inoa i ke kumuhana hoohui, a he mea oiaio ina e maopopo lea aku ana ia lakou na pomaikai o ka hoohuiaina a makou e hookomo aku nei, alaila aohe kanalua ana no ka huliamahi o ka lahui ma ka aoao hoohuiaina. Aole a makou haikaika a nuku ino aku i ka poe kue i ka hoohui, aka ke hilinai nei makou na ka maikai no o ka makou mau kumu e hoohuli mai ia lakou ma ka aoao o ka pono io maoli no Hawaii kanaka a me Hawaii aina. nolaila, e noonoo ka poe kue i koe i keia wa, a e kaana no ka pono o na mea a pau o keia noho ana aku.
Ka Paani Kinipopo Elua
He anaina kanaka nui kai hele ae e ike i ka hookuku kinipopo ma ke kahua paani o ka Hui ma Makiki i ka auina la Poaono aku nei i hala, a o ka elua hoi o na paani aua o keia kau, mawaena o na Puali Hawaii a me Kamehameha.
Ua hookelakela mai keia mau puali a elua me ko laua mau keiki paani eleu no ka hakoko ana, a ka poe makaikai e mahalo a makemake ai. O ka Hawaii ka mua ma ka hahau ana a eo ia lakou 3 puni i kinohi; komo aku hoi o Kamehameha 1 no ana puni a lilo. Ma na komo ana aku elua a hiki i ka elima, aohe puni hou a Hawaii; aka ma ia komo 5 ana a Kamehameha, ua loaa iaia he 4 puni, nolaila oi o Kamehameha 2 puni. Mai ka eono komo ana aku a hiki i ka ewalu, aohe mau puni loaa hou a kela a me keia aoao. Ma ke komo ana eiwa, loaa ia Hawaii, he 2 puni, pai a pai; i ko Kamehameha komo hope ana aku oiai oia ka paani hope, ua loaa he 2 puni, a o ka pau ae la no ia lilo ia Kamehameha ka eo. kamehameha 7 puni, Hawaii 5 puni.
NO KOKUA I KA PUALI PUHI
OHE O NA MAI LEPERA.
E hauoli ana na keiki puhi ohe o @o Kalaupapa Puali ke lohe aku, na hahai ia e ka holomua na hooikaika ana a ka nupepa Advertiser e wehe i pepa noi dala no ko na keiki puhi ohe pomaikai, i hoolako ia ai lakou me na aahu maka like a me na papale kapu, ma o ke ala ana mai o ka lehlehu o hookupu ahiki i ka lawa ana o ka puu dalai makemake ia, oia he $200.
Mahalo iho e loaa ai na inoa o ka poe lulu manawalea a me ka lakou mau makana pakahi:
C.J. Fishel $1 00
M.D. Monsarat 1 00
W.F. Reynolds 2 00
Miss M. A. Carroll % 00
Officers and men, U.S. S. Boston $25 00
ADVERTISER office 11 50
J. H. Bruss 1 00
Chas. Peterson 2 50
W. C. Peacock & Co 5 00
Mrs. L. McCully 2 00
Mrs. W. L. Austin 2 00
S. W. Lederer 2 00
W. D. Alexander 1 00
A.F. Judd 2 00
C.M. Cooke 5 00
Mary S. Rice 5 00
DavidR. Robinson 1 00
Mrs. C. M. Hyde 1 00
J.H. Schnack 1 00
Cash 2 00
W. W. Hall 2.50
M.S. Levy 1 00
Chas Notley, Jr. 1 00
E. O. White 1 00
T.M. Starkey 2 50
Mrs. F.C. Bloomer 1 00
Hon. C. R. Bishop 10 00
C. Hustace 1 00
Henry Holmes 1 00
J.M. Dowsett 1 00
J. H. Fisher 1 00
W.C. Parke 2 00
Catherine Woodward 1 00
Post Office Employee 8 50
C. Mett 1 00
Mrs. J. A.. Hopper 3 00
Mr. W. L. Hopper 2 00
ash 2 00
H. berker and P. G. band 6 00
H 1 00
“Elite” 1 00
Machiratno 1 00
Phil. Braun 1 00
Bell Telephone central office 9 00
Kawaishao Church 15 00
H. F. Wichman 2 50
A. F. Wall 1 00
Mrs. H. Singer 1 50
Joe Pritchard 1 00
Mrs. J. Mort Oat 1 00
Honolulu Cyclery 2 00
T. C. Porter 2 00
Druggist 1 00
G. Trousseau 10 00
H. J. Nolte 2 00
George Wilson 1 00
Chas. Hammer 1 00
F. A Schaefer 2 50
Mrs. J. N. Robinson 2 00
A Friend 2 00
Mrs. C. K. Williams 1 00
Henry Grube 1 00
Daily Kuokoa Pub. Co 2.50
Cash 4 00
Geo Sea 1 00
F. Grace 1 00
E Rowland 1 00
Jas. Pritchard 1 00
Juo. Baker 50
Juo. Kasi 50
Nalima 50
Walter C. Weedon 1 00
Geo. Bruns 1 00
Huina ahi i Mei 9 $206 00
Eia ke kumuhana hookuleana aina a keia nupepa i hapai a ii kinohi mahope koke o ke kahuli ana o ka aupuni alii, ke kolo aku nei kea a iloko o ka noonoo ana o ka lahui. A he mea maopopo, o ia aku ana ka helu ekahi o na pomaikai mua loa e ohi ia ana e ke aupuni a makou e koi nei e hooni paa iho.
Column 5
NUHOU KUWAHO
Ma ke ku ana mai a ka inokuahi Belgic i ka Poaha nei mai Kapalakiko mai, ma kona ala e holo ana no Iopana a me Kina, ua loaa mai ia makou na mea hou malalo iho:
Ua hoi mai o Komisina C. L. Carter.
Ua pii ke kumukuai o ke kopaa ma ka makeke o Kapalakiko ma ka lono hope loa.
Ua puai ae kekahi lohe mai Wasinetona, eia ke hoolala nei o Peresidena Calivaiana i kekahi kumuhana e nauki ai ko Kaleponi poe hooulu ko, e ino@pau i ka uku makana ana in a kopaa i hooulu a hana ia ma Amerika Huipuia, me ke kali koe na ka ahaolele e kau kanawai no ka hoopau. O ka manao i keia wa, na ke Keena Waiwai maoli no e kauoha aku i kona mau hope ma na wahi e ae, aole e uku hou ia ke dala no na uku makana kopaa
HOAU UA KA HOIKEIKE NUI
Kikako, Mei 1.__Ika hora 12 awakea, ua wehe ae o Peresidena Kalivalana i ka Hoikeike Nui o Kelumebia, ma ke Kaomi ana i ke ki, a o ka phia no ia o ke ea in a oeoe mahu, na pakuniahi lehulehu, a me na hae e welo ana. He 300,000 ka nui o ke anaina i akoakoa mai. Ua haiolelo mua ka Peresidena ia lakou.
HALAWAI KUIKAWA O NA AHAOLELO LAHUI
Wasinetona, Aperila 27—Mamua o ko Peresidena Kalivilana haalele ana iho ia Wasinetona a holo no Kikako, ua hai pololei aku oia ia Lunamakaainana Kalgore, e kahea ia ana ka halawai kuikawa o na ahaolelo Lahui o Amerika Huipuia mawaena o na la 1 a me 15 o Sepatemaba e hiki mai ana.
HOAO IA E POWA O POHAKUHOUOLI
Ladana, Apr. 27, --Ua hopua ia kekahi kanaka Irelanai, no ka horo ana e powa ia Pohakuhauoli. Ua ike aku ka makai iaia e pii aku ana ma na anuu o ke alapii mahope aku o ko Pohakuhauoli komo ana aku i ka hale. Ia wa, ua kahea aku ka makai iaia e hoi mai ilalo, eia nae, ua huli mai ia oia a kipu i ka makai aole nae i ku ka makai. O ka inoa o keia powa, o Townsend. Ua loaa aku maloko o kona buke pakeke kekahi mau olelo i kahakah ia penei: “Ua hiki mai ka Manawa hookaika, he pono iaʻu e pepehi ia oe.” O kekahi no keia o ka poe elele mai Ulster ma ii hoike kue ia Pohakuhauoli.
KELA ME KELA
Ke olelo ia nei, ua lawa loan a kumu e hoopau a haalele loa ia ai kela kumuhana hana kuikahi malalo o ke kanawai a Makinele.
O ka heihei moana mawaena o ma mokuahi nui holoholo o ka moana Atelanika “Kulanakauhale o Parisa” a me “Campania,” ua eo i ka mokuahi mua he mau hora ka oi.
O ka bila kanawai koa o ke Kuhina nui Von Caprivi o Geremania o onou nei e hooholo ia e na Ahaolelo o Perusia, ke hopohopo nui ia la e make loa ana aole e holo. A ina e holo ole ana, alaila, e kipaku ia ana ka ahaolelo lunamakaaiuana a e kauoha hou ia ana ka lahui e koho balota hou.
O kela paikau mokukaua nui o na lahui a pau i akoakoa ma ke awa o Nu Ioka no na hoomanao i ka eha haneri makahiki o ka loaa ana o Amerika ia Kolona i malama ia maka la 27 Aperila, ua pau me ka holopono a me ka loaa ole o kekahi ulia.
Na Anoai o Kauai
MR. LUNAHOOPONOPONO, Alohe oe:
Ma ka po o k la 25 Aperila, ua ulu ae he hakaka mawaena o Ahukiau a me Awa ma Huleia, a na hahau ia ke poo a A wa e Ahukiau me kekahi ipupake ohe nui, a ua kahe awai mai ke koko a he ku i ka weliweli. Ma ia po no ua holo aku oia a ma ka hale o kekahi hoa pake ona maa Nawiliwili, a me ia oia i hele pu a ii ka hale o ka lunakana wai ia po. Ma ka la 26 ae, ua hoike ia aku ka lohe in a makai no keia hana manaonao. Ma ia la, ua hooikaika ka oihana makai e hopu i ka mea hoeha, eia nae ua hala mua kela, mamuli paha o kona lohe ana aole i make kona hoa pake, oia ke kumu o kona hoike ana mai. Eia oia ke paa nei ma kahi paa a hiki i ka wa e maopopo ai ka oluolu o ka mea i eha.
Ma ka auina la o ka la 3 o keia mahina, ua ulu ae he hoopaapaa mawaena o kekahi mau keiki Pukiki Joan Freitas a me Anotone Tachere, maloko o kekahi aina ko o ka Makai nui i keia wa, a ua hahau aku o Antone Tachere me kekahi laau auamo wai a pa ma ka aoao hema o ka a-i o kona hoa Pukiki, oiai kona hoa hakaka e pii ana iluna o ke kaa pip e hoopiha a ii ke ko. Ua hoike ia aku ka lohe i ka Makai nui, a ua hiki kino ae oia malaila me kekeahi mau makai H. K. Kahele a me Joe Puni. Ua hopuia ka mea hoeha a hoopaa ia ma kahi paa. A ma ka hora 3 wanaao o ka la 5 make loa aku la ka mea i eha mamuli o keia poino i loaa iaia. Ua hoeikaika ke kauka e loaa he wahi pono, eia nae ua hala aku ia oia. Ua kahea koke ia he Aha Niele, a ua hiki kino mai lakou ma ka nora 2:30 p.m. oia la, a ua hoohiki ia lakou me ko lakou ike maka i ke kino make, a ua hoopanee a noho hou i ka hora 10 a.m. o keia la, e nieiele in a hoike. A ua hoopuka ka Aha Niele i a lakou olelo hooholo, ua make o Joan Freitas mamuli o kona hahau ia ana me kekahi iaau a pa ma kona a-i.
Ma ke ahiahi o ka la 4, ua hele aku kekahi keiki Pukiki i ke kula i ke kii lio mamuli o ke kauoha a kona makua, oiai oia ma ke kula, ma ke loha ia mai, ua loaa ka lio (Column 7) iaia, ia wa i nakii ai oia i kona opu me kekahi piko o ke kaula a ho-a aku la oia i ka lio mamua ona me kona hili mai mahope. Ia wa i puiwa ai ka lio a hoomaka aku ia ka lio e holo me ka ikaika, ua ike ia kela keiki e kekahi poe, ua like me kekahi pauku la-u e kaualako ia ana e ka lio. Ua pahemo mai ia kela keiki mai ke kaala e paa ana i ka lio ma waho pono iho o ka hale wiliko o Lihue nei. Ua nui ka poe i akoakoa ae malaila, na ike ia na p@iapu maluna o kela opio, na haki ka @uwae, na niho, a ma na Iala o ke kino a he nui ka poino o keia opio nona na makahiki elima a oi iki. Ua kii ia ke kauka, a ua ike oia i ka mea poino, a mamuli o ka ninau ia ana aku i ke kauka no ka pono o kela opio, ua pane mai la oia, “he kanalua wau ie oia.”
Ma ke kakahiaka o ka la 5, oiai o Kauma a me kona kokoolua maluna o kekahi kaa kikane i piha pono i ke kopaa, o ka laua nei kaa e iho aku ana i ka ihona ae pii mai ana ka Kahahalua kaa me kona kokoolua, ua pahemo ae la ka poke laau e hoopaa a ii na huila hope o ke kaa. Ia wa no i hoomaka ai na lio e holo, oiai o Keuma e kaohi ana in a lio me ka ikaika, oia no kona wa i oili aku ai mailuna aku o ke kaa a haule mawaena o ka huila mua a me ka huila hope, pii mai la ka huila hope maluna o ka wawae hema maluna iki ae o ke kapuai, a haku pu ka wawae, a ua maui pu me kekahi o kona mau lima. Ua kii ia oia a hoihoi ia ma kahi o kona ohana me ka nui o ka pilikia. Ke hoohana ia nei mamuli o kekahi laau Hawaii, he Koali.
Ma ka po o ka Poalua, ua ki aku la kekahi makai o Koloa nei i kekahi Iapana, ua ulu mai kela ki ana mamuli o ke komo ana aku o na makai e hopu i kela poe Iapana no ko lakou piliwaiwai, a ma ia hopu ana, ua ulu ae la he haunaele. Ua lohe ia kekahi mau kani ana o ka pu mamua iho o ke ki ana o ka makai i kana pu, aka, aole i maopopo loa ka pu i ku ai kela Iapana, na ka Makai paha, a i ole, na kekahi pokalokoino a ae paha. eia kela makai (Basilio) maloko o ka halepaahao o Lihue nei i keia mau la, no ke kali ana i ka hopena poino o kela Iapana, aka, ke lohe ia mai nei, ua ano maha iki kela Iapana.
Ua hiki ma ii Lihue nei ke komite Mrs. Jese Kaae, no ka Hui Aloha Aina o Honolulu, a eia ma ka hale halawai o Nawiliwili i hoike ai ola i kona manao no ka oihana ana i hele mai nei. Mamua ae o ka haalele ana mai o ka Mikahala i ke awa o Nawiliwili, oolea no na kaikamahine la ma kana apana hana. Nui no na wahine i niau ae nei. Auhea la na buke o ka Hoohuiaina eia ka wa pono.
He malie ka hapanui o na la o keia pule mua o Mei nei.
Ua lawa au maanei, me ke aloha in a keiki oniu hua o kou keena.
H.K. Hone.
Lihuie, Kauai, Mei 6, 1896.
HOOLAHA HOU.
MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI Kaapuni o ka Apaua eha o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o Waialei no Hilo, Hawaii, i make.
Ua heluhelu ia a ua waihoia ka palapala noi o Keoho k. i hooholoia, owai la na hooilina, o Waialii, no Hilo, Hawaii, i make kauohe ole ia ma ka makahiki 1878, a e haawiia ka waiwai i ua hooilina.
Nolaila, ua kauohaia na mea a pau i pili, o ka POALIMA, oia ka la IUNE, M. H. 1893, i ka hora 10 kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Hilo Hema, Hawaii, oia kahi a me ka Manawa i kohoia no ka hoolohe aua i ua noi la a me na mea kue ke hoike ia.
Hauaia ma Hilo, Hawaii, ma ka la 4 o Mei, 1893.
Nka aha: DANIEL PORTER,
Hope Kakauolelo Aha Kaapuni Apana Eha.
2411-3
AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI APANA Ekolu o ka Hawaii Pae Aina. Ma ka A ha Hooponopono Waiwai. Ma ka waiwai o KA PAHU (w) o Honolulu, Oahu i make kauoha ole.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palpala noi a Moses Mahaiki o Honolulu, Oahu e olelo ana, o Kapahu o Honolulu, Oahu, ua make kauoha ole ma Honolulu ma ka hapa mua o ka makahiki 1890 , a e noi ana e hoopuka ia ona palapala lunahooponopono waiwai iaia
Kekanoha ia nei o ka POAKOLU ia 31 o ME A.D. 1893 , oia ka Manawa i koho ia no ka hoolohe aua i ua palapala noi la, ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha ma Honolulu ma ia Manawa a ma ia wahi e hele mai ai na mea a pau a e hoike ina paha he kumu kekahi a ae ole ia ai ua noi la.
Hanaia ma Honolulu, ko Hawaii Paeaina, Mei 3 A. D. 1893.
Naka Alia: GEO LUCAS, Hopoe Kakauolelo
2440-3
AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI APANA Ekahi o ko Hawaii Pae aina. STELLA GEMS kue ia ARTHUR GEMS.
LILIUOKALANI: Ma ka lokomaikai o ke Akua, Moi o ko Hawaii Pae Aina:
I ka Ilamuku o ka Aupuni a i kona Hope paha, Aloha: Ke kauoha ia nei oe e kii aku ia Arthur Gems, ka mea paie, ina oia e waiho mai aua i pane ma ke kakau maloko mai o na ia he iawalua mahope iho o ka hooko ia ana aku e hele mai imua o ua Aha Hookolokolo Kaapuni la ma ke Kau o Feberuari e malamaia ana ma Honolulu, Mokupuni o Oahu, i ka POAKAHI, ia 6 o Feberuari aenei, ma ka hora 10 a.m., e hoike ma ii kumu no keaha ia e ae ole ia a eke koi a Stella Gems, ka mea hoopii e like la me ke noi maolko o ka palapala noi e hoopili pu ia nei. A malaila e hele ae ai oe e hoike piha i kau hana i hooko ai.
ikea e HON. W. A. WHITING, Lunakanawai Mua o ka Aha Hookolokolo Kaapuni Ekahi.
Hanaia ma Honolulu, i keia la 9 o Ianuari, 1893.
GEO. LUCAS, Hope Kakauolelo.
Ke hoola aku nei au o ka ma mamua ae, oia ke kope oiaio o na palapala kii ma ua hihia la a ua kauoha ua Aha Hookolokolo la e hoolaha ia, a e hoomau ia ua hoopii ia a ke kau o Mei o keia Aha.
Honolulu, K.H.P.A.Feb.13, 1893.
F.WUNDENBERG.
2438-6t
Hoolaha Hooko Moraki.
MAMULI O NA OLELO I HOIKE LA IA MAloko o kekahi palapala moraki i kakau ia i ka la 19 Maraki, 1891, i hanaia e D KEALOHAPAUOLE o Kona Hema, mokupuni o Hawaii ia W.E. Aehi o Honolulu, Oahu, i kope ia moaloko o ka Buke 129 aoao 274,273 a me 276 ma ke Keena Kakau Kope, oia no hoi ka moraki i haawi ia aku ia Henry Smith, hope, o Honolulu i olelo ia i ka la 6 o Mei, 1891. Ma keia ke hoike ia aku nei e hooko ana ka mea nona ka inoa malalo ia moraki no ka uhaiia ana o na aelike, oia hoi, no ka hookaa ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee.
A ke koolaha hou ia aku nei, ai mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila e kuai ia aku ana ma ke kudala na aina i hoike ia ma ia moraki ma ke keena kudala o James F. Morgan ma Honolulu, mokupuni o Oahu, ma ka POAONO MEI 27, 1893, i ka hora 12 awakea. No na mea e ae, e ninau aku no i ka mea nona ka inoa malalo ma Alilolani Hale, Honolulu.
Kakauia ma Honolulu, Aperila 21, 1893.
HENRY SMITH, Hope o ke moraki. Eia na aina i moraki ia:
1. 1. O kela apana aina i loaa aku ia D Kealohapanole mai ia J. W. Lapanila Kahunaaina mai, ma kana palapala i kopeia ma ka Buke 122 aoao 318 nona ka ili he 328 9-20 eka e waiho ia ma Honokua, Kona Hema, Hawaii, i hoakaka ia ma ka Palapala Sila 6837 Kuleana Helu 7713.
2. 2. 2. Ke kuleana 1-13 o D Kealohapanole iloko o ka aina ma Pahoehoe, Kona Hema Hawaii, oia ka hellu (Grant) aupuni 197-1 nona ka ili he 284 eka, i loaa ia D Kealohapanole me kekahi poe e ae mai ia K Kamalopili mai ma kana palapala i kopeia ma ka Buke 86 aoao 389.
3. 3. He apana aina nona ka ili he 8 1-4 eka ma Pahoehoe, Kona Hema, i hoakakaia ma ka Palapala Sila 6016 Kuleana Helu 9983, i loaa ia D kKealohapauole mai ia Lumilumi mai ma kana palapala i koeia ma ka Buke 82 aoao 70
388-4
Column 8
Hoooʻaha Hou.
Hoolaha i ka Poe Aie.
Oiai ua hookohuia mai ka mea nona ka inoa malalo iho i @@ pono no ka waiwai o Kaapeia w. o Molokai i make, ke hoolah@ia @ nei ka lohe i ua poo a pau he mau koina ka la 2 i ka waiwai o ka mea i make, e waiho koke mai @e na ho@ia@o @ @ ina pa@ @ ma ka m@ aki a ano e @ pa@ @ @ keena Helu @ @ Kalepa. H@ M@ @ Oa au, maloko mai o na maia @ @ mai keia ia aku ai ole ia a hole mau @ @ aku no. A o ka poe a pau i ale i ka mea i waa ke kau@haia aku nei lakou e hookaa @ ke @ i ka mea nona ma inoa malalo i@o.
Kakania ma Honolulu, M@ @. 1893
CECIL BROWN
Lanahooponopono Waiwai o Kaapela i make
@@
Hoolaha i ka Poe i Aie Aku Ai
Oia, ua hookohnia mai o ANGELINE KUHUAU i lunahooponopono me ka palapala kanoha i hoopili ia no ka waiwai o Keoni Kuhiau k. o Honolulu i make, ke hoolaha aku nei i ka poe a pau he mau koina ka lakou i ka waiwai o ka mea i make, e waiho @o laia ma ke Keona Lolo o W. O. Smith #sq. ma Honolulu, iloko o na malama eono mai keia la aku, a i ole la e hole mau loa ia aku no. O ka poe a pau i ale i ka mea i make, e hookaa koke mai iaia.
ANGELINA KUHIAU
Lunahooponopono Waiwai o Keoni Kuhiau
Honolulu, Mei 3 1893
2440-t
Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai
KW HOOLAHA IA AKU NEI KA LOHE, I kulike ai me ka mana o ke kuai i hookomola iloko o kekahi moraki i hanaia ma Feberuari 8, 1890., e GEORGE W. MACFARLANE ia CHARLES K. BISHOP, kopela iloko o ke Keena kakau Kope Buke 123 a oia na aoao 185 a hiki i ka 137. Ke makemake nei ka mea e paa nei i ua moraki a e hooko aku no ke kumu. Ka hookaa ole ia o ke kumupaa a me ka ukupauee i ka wa e hookaa ai.
Ke hoolaha hou ia aku nei, o ka makemake i ka mea e paa nei i ka moraki, o ke kuai aku o ua waiwai i paa maloko o ua moraki ia @aia ma ke kudala akea @a ka haie kudala o James F. Morgan, ma Honolulu, hora 12 awakea o ka POAONO, JUNE @, 1893
No na mea i koe e ninau ia C.W. Ashford Lolo no ka mea e paa nei i ka moraki. Alanui Kalepa, Honolulu
Kakauia i keia ia i o Mei 189@
CHARLES R. BISHOP
Mei e paa nei i ka moraki.
O na waiwai e kuai ia aku ana e like me ka hoolaha maluna ae, oia keia malalo iho:
O keia mau aina e waiho la ma na Alanui Nuuanu. Hotele a me Betela i ike ia ma ka inoa ka aina o Keo Bu, i kuhikuhi ia e like penei:
1. Na ana o na Pa 1,2,3,4,5,me 6, e hoomaka ana ma ka i ahu hao ma ke kihi akau o ka Pa i ma alanui Nuuanu, he 789 kapuai mai ke khi hema aku o na alanui Nuuanu a me Hotele a e holo ana:
1—Hema 33@ 2 Hik. 191 S Kapuai e pili la ma ke alanui mawaena o keia aina.
2—Hema 39 OO Kom 43@5 kapuai e pili la ma alanui Betela
3—Akau 4ʻ30ʻ Kom. 4 4 kapuai e pili la me ka aina aupuni.
4—Akau 20ʻ30ʻ Kom. 18 kapuai e pili la me ka aina aupuni.
5—Akau 72ʻ 40ʻ Kom 2@ kapuai e pili la me ka aina aupuni.
6—Akau 60ʻ60 Hik. 15 kapuai e pili la me ko Beck.
7—Akau 36ʻ10ʻ Kom @ kapuai pili me Beck.
8—Hema @ʻ00 Kom @
9—Akau 8ʻ45ʻ Kom @6 kapuai pili me ke Harbottle.
10—akau 24 30ʻ Kom. 81 7 kapuai pili me ke Austin
11—Aau 58 40ʻ Hik 27.7 kapuai e pili la me ke alanui Nuuanu a hiki i kahi i hooniaka ai. Ka ili he S121 kapuai kuea.
2—Na Aua o na Pa 7,8,9,10,11, a me 12, e hoomaka aua ma ke kihi Komohaua o na alanui Hotele a me Betela, a e holo ana penei:
1—Hema 59 00ʻ Kom. 66.9 kapuai pili me ala nui Betela
2—Akau 33 38ʻ Kom 91 kapuai pili i ke alanui mawaena aku o ka aina.
3—Akau @ 35ʻ Hik. 66.9 kapuai e pili la i ka Nekina o James Olds, a hiki i ke alanui Hotele.
4—Hema @3 38ʻ Hik 13 i kapuai pili ma alanui Hotele a hiki i kahi i hoomaka ai. Ka ili he @lai kapuai kuea
2440 -5
HOOLAHA HOOKO MORAKI.
MAMULI O KEKAHI MANA KUAI I HOIKE ia ma loko o kekahi palapala moraki i haua ia mawaena o GEORGE N. SHAW o ka aoao mua a me W. H. Cornwell o ka aoao elua., ma ka la 20 Okatoba, 1891, i kakau kope ia ma ka Buke 132 aoao 441 a mamula o ka uhai ia aoao na kuʻau @elike o kela moraki, oia hi ka uku ole ana o ke kumupaa a me ka ukupanee, nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nona ke aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai.
A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule okolue mau keia la aku, alaila, e hoolaha ia sku na aina i hoike ia ma ia moraki no ke kudala ana, ma ke keena kudala o Jas F. Morgan, ma Honolulu, ma ka la 27 o MEI, 1893, hora 12 o ia ia.
Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.
Hana ia i keia ia 27 o Aperila, 1893.
W.H. Cornwell
M@a @ Mai
Penei na aina i moraki ka aina hui o Kahana ma Kaanapali, Maui, Sila Nui 1@6, 2670 eka
2—1Kuleana ma ka aina hui o Mailepai ma Kaanapali Maui, Sila Nui 1@33 708 eka.
3—He apana aina i Waiokma, Lahaina, he 36 roda ka nui, kuleana 3@@B o Pupule.
4. He apana pa hule i ka Alanui Moi. Leleo i Honolulu, 197 anana kuea, Sila Nui 2461 kui 4747B ia Malaekoa
(o na apana 3 a me 4 aia malalo o kekahi moraki $600 a Hillebrand, buke 131 aoao 171.)
2432-t4
Hoolaha Hooko Moraki.
MAMULI O KEKAHI MANA KUAI I HOike ia maloko o kekaui palapala moraki i hsnaia mawaena o S. KALAUMANO KAALE a me S KAALE, kaua kupe mare o ka aoao mua, a me Edward Furstenau o ka aoao elua, ma ka la 30 Dekemaba, 1888, i kakau kope ia ma ka buke 113, a aoao 32@, a mamuuli o ka uhai ia ana o ua kumu aelike o keia moraki, oia hoi ka uku ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee; nolaila ke hoolaha ia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai.
A ke hooiaha hou ia aku nei, si@ mahope aku o na pule ekolu mai keia ia aku, alaila, e hoolaha ia aku na aina i hoike ia ma la moraki no ke kudala ana, ma ke keena kudala o Jas. F. Morgan, ma Honolulu, ma ka ia 27 o Mei 1893, hora 12 o ia la.
Hanaia i keia la 18 o Aperila 1893.
EDWARD FURSTENAN,
Mea Moraki Mai
Penei na aina i moraki ia:
1. 1. He apana aina me ka hale ma Kaliu, Honolu, Oahu, he 17 -100 eka, a i hoolilo ia ia S. K. Kualo ma ka palapala kuai a A J Cartwright ma ka la ekolu o Dekemaba, 1888, a kopela ma ka buke 122, aoao 314.
1. 2. He apan aina ma ke alanui Liliha i hoakakaia ma ke sila Nui Helu 648, a i hooliloia in a mea moraki aku ma ka palapala kuai a J Moanauli i kopeia ma ka Buke 81, aoao 123.
1. 3. 2438-4
Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai
KE HOOLAHA AKU NEI KA LOHE MA o ka mana ia iloko o kekahi moraki i na naia i ka ia 1 o Feberuari A.. 1892, e W. KALUNA o Honolulu Mokupuni o Oahu ia Alexander j. Cartwright i make i keia wa ma kea no kahu o ka waiwai o R. W. Hoit, kope ia Hoko o ke Keena Kakau Kope Buke 132 a ma ua aoao 494-6, ke makemake nei o Bruce Cartwright o ua Honolulu ia, Lunahooponopono Waiwai ma ka Palapala Kauoha i hoopili ia a me Kahu waiwai o ka Waiwai o R. W. Holt o Honolulu make, e hooko i ua moraki ia no ke kumu ka unaki ia o ka aelike, oia ke hookaa ole ia o ka ukupanee i ka wa e hookaa ai.
Ke hoolaha hou ia aku nei, o keia mau aina a pau, @a pono hoaalua a me na na pilikana iloko o ua moraki ia a i kuhikuhi ia e kuai ia aku no ma ke kudala akea me ka Hale udala o James F. Morgan, ma alanui M@ wahine, Honolulu, ke hiki aku i ka POAKOLE, ia 17 o Mei A.D. 11893, hora 12 awakea o ia ia.
O ka waiwai i moraki ia, penei i kuhikuhi ia ai:
O kela mau apana aina a pau e waiho la ma o aku o ke Alanui Nuuanu, ma Auwaiolimu, Honolulu oia ka hapa makai o ka Palapa a Sila Nui Helu 2@83, Kuleana Hooua Aina Helu 1739 i hoopuka ia no Kaui, a o ia no ka aina i hoolilo ia i na W. aluua ia e H. E. Haleakala ma ke kuai i ka la 18 o Moraki,, 1892, kope ia iloko o ke Keena Kakau Kope Buke 135 a ma na aoao 213 a me 214 i kuhikuhi ia na aoao penei: E hoomaka ana ma ke kihi Hema makai o ke a e pili ana me ko Unauna aina a e holo aua i ka Akau 39 1-4 deg. komoh na 34 8-12 mau kapuai ma ko Unauna, Akau @ 12 deg Hikina 1 38 kauiahao ahiki i ke kihi mauka. Hema 54 deg. Hikina 43 7-12 kapuai e kuawale ai ka apena mauka. Aiaila Hema 47 1-4 deg kom 60 kapuai. Hema 32 1-4 deg. Hik. 26 4-12 kapuai Hema 53 1-4 deg. Kom. 42 2 12 kapuai. Hema 20 1-4 deg. Kom 32 kapuai e pili ana keia me ko Unauna, ahiki i kahi i hoomaka ia ai ke ana ana , a maloko o ia apana he 286 apana ili.
Kuike ked ala. Na uku hana palapala i ka mea e Hilo ai.
BRUCE CARTWRIGHT
Lunahooponopono me ka Palapala
Kauoha I hoopili ia a me Kahu Waiwai o R. W. Holt i make,
No na mea i koe e ninau la
J.M. MONSARRAT,
lolo no ka Lunahooponopono a me Kahu waiwai.
Hanaia ma Honolulu, Apr. 22, 1893 2438-4t