Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 19, 13 May 1893 — Na Anoai o Kauai. [ARTICLE]

Na Anoai o Kauai.

Mr. Lunauooponopono, Aloha oe: Ma ka po o ka la 25 o Apen'hi, ua ulu ae he haknka mnwaena o Ahukiau a me Awa m« Huleia, a ua hahau la ke poo o Awa e Ahukiau me kekahi ipupaka ohe nui, a ua kahe awai mai ke koko a he ku i ka weliweli. Ma ia po no ua holo aku oia a ma ka hale o kekahi hoa pake ona ma Nawiliwili, a me ia aia i hele pu ai i ka hale o ka lunakanawai ia po. Ma ka la 20 ae, ua hoike īa aku ka lohe i na makai no keia hana manaonao. Ma ia la, ua hooikaika ka oihana makai e hopu i ka mea hoeha, eia nae ua hala mua kela, mamuli paha o kona lohe ana aole i make kona hoa pake, oia ke kumu o ko«a hoike ana mai. Eia oia ke paa nei ma kahi paa a hiki i ka wa e maopopo ai ka oluolu o ka mea i eha. Ma ka auina la u ka la 3 o keia mahina, ua uiu ae he hoopaapaa mawaena o kekahi mau keiki Pukiki Joan Freitas a me Antone Tachere, maloko o kekahi aina ko o ka Makai nui i keia wa, a ua hahau aku o Antone Tachere me kekahi laau auamo wai a pa ma ka aoao heaia o ka a-i o konahoi Pukiki, oiai kona hoa hakaka e pii ana iluna 0 ke ki*a pipi e hoopiha ai i ke ko. Ua hoike ia aku ka lehe i ka Makai nui, a ua hiki kino ae oia malaila me kekahi mau inakai K. K. Kahele a rae Joe Puni. Ua hopuia ka mea hoeiia a hoopaa ia ma kahi paa. A ma ka hora 3 wanaao o ka Ui 5 make loa aku la ka inea i eha mamuli o kela poino i loaa iaia. Ua hooikaika ke kauka e loaa he wahi pono, eia nae ua hala aku Ia oia. Ua kahea koke ia he Aha Niele, a ua hiki kino m.ii lakou m:t ka tiora 2:30 p. m. oia In, a ua hoohiki ia UKou me ko lakou ikemaka i ke kino make, a ua hoopanee a noho hou i ka bor<i 10 a.ra. o keia la, e nieniele 1 na hoike. A ua hoopuka ka Aha Niele i ka iakou olelo hooholo, ua make o Joan Freitas maaiuli o koua hahau ia ana me kekahi laau a p;i ma kona a-i. ila ke ahiahi o ka !a 4, ua hele aku kekahi keiki Pukiki i ke kula i ke kii iio mamuii o ke kauoha a kona makaa, oial oia ma ke kula, ma ka lohe ia mai, ua loaa ka lio

ia vra I nnkli ai oi.i i kona opa me kekahi piko oke Kanla » aScu !a ofri i k.i U»> mamu.i ona mo k> n.i hīli nwi iiwiiope. I.i w.i i pua' fe;i lio a hoomaka aku la ka lto e hol«> me ka ik^ika t u;i ike U\ keisi e kekahi po?, na iike me , kekahi pauku la-tu e kaua! tko i i ! ana e ka lia U*i nrti U ke!n | k#?iki m,ti ke kiu«» e p«a ao< i ka iāima»viihf> por»<> ih*>o kA h?iUī wiliko o Llhae nei. Ua oui ka |vx» i akoakew ae iu;tlsih, ua ike m na pai.ipa maiuna o keU opio, ba haki ka & wat\ »a oiho, a um n» lala o ke kin > a he nui ka poino o kesa opio u >nu na makahiki eiirua aoi iki. Uu kii ia ke kauWa, a ua ike oia i ka iuoei poino, a niaiuali o k;i ninau id aku i fce kauk;i no ka pono o keU opio, ua pane niai la oia, il Ue kanaiu:\ wau i ke Ma ke kakahiak» o ka la 5, oi n o | Kenma a me koua kokoolua malana o kekahi kaa kikaoe i piha pono i .ke kopaa, oka hiua nei kaa e iho aku ana i ka ihona a e pii mai ana ka Kahahalua kaa me kona kokooiua t ua pahemo ae la ka poke laaa e hoopaa ai i na huila hope oke kaa. la wa no i hoomaka ai na lio e holo, { oiai o Keuma e kaohi ana ina lio J me ka ikaika, oia no kona wa i oili aku ui mailuna aku o ke kaa a haule uiawaena o ka huila mua a me ka • huila hope, pii raai la ka huila hope ; niiUuna oka wawue hema maiuna ; iki ae oke kapuai, a haki pu ka ' wawae, a ua maui pu me kekahi o | kona mau iima. Ua kii ia oia a hoij hoi ia ma kahi o kona ohaua me ka uui o ka pilikia, Ke hoohana ia nei j mamuii o kekahi iaau Hawaii, he ! Koali. | 3la ka po oka Poalua, ua ki aku ;la kekahi mukai o Koloa nei i kej kahi lapann, ua ulu mai kela ki ana mamuli oke koiuo ana aku ena makai e hopu i kela poe lapaua 110 ko iakou piiiwaiwai, ama ia hopu ana, ua ulu ae ia he haunaeie, Ua lohe ia kekahi mau kani ana oka ! pu mamua iho o ke ki aua o ka makai i kana pu, aka, aole i maopopo loa ka pu i ku ai keia lapana, na ku Makai paha, a i ole, n \ kekahi poka iokoino eae paha. Kia keia makui (Basiiio) maloko o ka haiepaahao o Lihue noi i keia inau la, no ke kali ; ana i ka hopena poino o kela lapana, j aka, ke luhe ia mai nei, ua ano j maha iki kela lapaua. Ua hiki niai i Lihue nei ke I komite Mr.s. Je.se Kaae, no ka Hui Aloha Aiua o Honolulu, a eia rn;i ka hale halawai o Nawiiiwili i hoike ai ol» i kona manao no ka oihaua ana i heie mai uei. Maiuuaaeo ka haalele ana mai o ka Mikahala i ke awa o Nawiliwih, oolea no ua kaiJ kauiahine la ma kana apana hana. i Nui no na wahine i niau ae nei. j Auhea la na buke o ka Hoohuiaiua, eia ka wa pouo. I lle maiie ka hapanui onala o | keia pule mua o Mei nei. | Ua iawa nu maanei, me ke aloha i i na keiki oniu iiua o kou keena. j H. K. Honk. Lihue, Kauai, Mei (!, 1890.