Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 20, 20 May 1893 — KA EUEU WIWO OLE O NU IOKA A I OLE, O KA Makai Kiu Hale Niwela. [ARTICLE]

KA EUEU WIWO OLE O NU IOKA A I OLE, O KA Makai Kiu Hale Niwela.

I MOKUNA 111. Hi> Elua hora ī hala ae mahope iho o ko Hale hui ana me kela oplo tino e, a oiai oia e nanea ana ika nana ana ma na pipa alanui, ua ike aku la kona mau maka i ka maalo ana ae o kekahi wahine me ka aahu ano weluwelu, a o hele ana oia me he puahiohio la, a I ka ike aua mai paha iaia nei, uaano nihi malie mai la oia, me he la e manao ana e hele mai iaia nei. I ka hoomaopopo ana o ka makai kiu i ke ano e oke kulana o kela wahine, nolaila ua hoohoio iho la oia e kiai i ke ano o ua wahlno la, a me ke ano o kana mau hana. Hoomaopopo aku ia keia, oiai he aahu ano weliweli ko ua wahine la, aka, ma kona kulana nae, he mea maopopo he wahine opiopio ola, a he ano kilakiia kona kulana. Ika liula ana oua wahlue nei mamua o ko ia nei walii i pee iho ai, ua hookuu aku la keia iaia e hele mamua, a ua ukali aku ia keia mahope ona. Ua hoomau ko laua nei haele ana a haia he mau huina alanui iie ekolu a eha paha, a i ka hoea aua ma kekahi kihi, ua ku iho la ua wahine la malalo oka pou ipukukui alanui, nolaila ua kokolo aku ia ka makai kiu me ka nihi mulie loa ana a hoea oia ma kahi kokoke I ua wahiue la eku ana, i hiki ai iaia ke ike [>ono aku i kona helehelena.

1 ka hala anu o kekahi mau minute, ua huli ae la ua wahino nei, me ke ake paha e ike aku i kana mea i mauao ai e hui ma kela wahi.

iMamuli o keia huli ana ae oua wahine la, ua ike aku la ka makai kiu I ka helohelena o ka mea ana i ake nui ai e ike.

He wa ioihi i hala ae, ua ake nul ka makai kiu e ike hou I kela helehelena, aka ma keia po nae, ke ike nei oia eia imua o kona mau maka ka heiehelona o kela kaikamahiue kupainaha o ka hale o ka mea i poino Mra. 13alauwina, a oia hoi ka mea ana i hoomaopopo o Mele. Mahope koke iho o keiamauawa, ua iohe aku ia ola ike pahupahu mai o ua kapuai o kekahi mea ma ke alanui a laua i heie mai ai, aaole hoi i liuliu, ua kaaio ae la he kanaka ma kahi kokoke loa i ko ia nei wahi e peo ana, aka aoie loa nae i ike i ka makai kin, a oia nei nae kai ike aku i ua kauakala. Ike iho ia ua makai kiu nei, eia hou kela kaikamahine ke hui hou uei ma kela wahi mehameha me kela kanaka iapuwalo nana no i hoao e lawe i kona ola ma kela po i hoike mua ia. Noiaiia ua auo kapuiiii iki ae la ka houpo o ka makai kiu. Me ka eleu. ua haaleie iho la ka makai kiu i kona wahi e pee ana, a me ka malie loa, ua nee aku la eia a kokoke loa i kahi a ke kaikamahine rae ke kanaka eku ana. A hoouiaopopo aku Ia oia e koi ana ua kanaka la e hele pu aku ka wahine opio me ia ma kahi aua i makemake ai e hele.

I kela wa pu uo hoi ua lohe aku ia oia i ka hoopuka ana ae a ua kanaka la i kekahi mau huaoieio hooweliwoli me ka hailiili pu ana ae. Me ka leo ano maka'u ua hooho ao la ua wahlne la i keia mau huaoleio: U E aa ana no anei oe e powa maiu i ko'u ola ma keia wahi? lua peia io, aiaila o koho no au i kokua no'u, a na ke kanawai e ao ia oe e ko kanaka lima koko." <«Kei no hoi ua hoopii mua uo oe ia'u, aka aole loa o hooko ia aua kou manao e ka wahino maalea," wahi a ua kanaka ia mo kona mau maka e hulili ana i ka ua mea o ka piha inaina. < 'Aole loa au i hana iki peia e ke kanaka wahahee. Owau ka o ka mea e pee nei mai na iima mai o ke kanawai kau e olelo mai ai peia," wahi a ka wahine. "He oiaio ua i>ee io uo oe mamuii o ko makau o hopu ia oo no ko karaima pepehi kauaka." «E ke kanaka! Ua ike no oe, aolo loa i paumaelo ko'u iima i keia howa, a iua oe e hoomau hou i kau mau oielo liailiili no*u, alaila e kamailio ana au i kekahi mau mea ou e mihi nui ioa ai," wahi a ka wahine. «<E hai ana ka paha oe no'u i kela hokae lapuwale Haie Niweia ea?" wahi a ua kanaka la me ka anehe ana mai e ialau ma ka pua-i o ka wahihe. <<Owai ia mea o Haie Niwela?" <<Eal E ka wahine, mai manao mai oe he ihu pohue loa hoi au, oa

ike no au he kamaaina loa oe i kola kaoaka." "Aole loa aa i maopopo owai !a ia mea o Hale Niwela?" He hooponipuni kena au eka wahme, pehea ka kela kanaka i hoomakakiu mau ai ia'u iloko o keia mau mahina i hala ae oel? Nolaila owal auanei ka mea nana oia e hal aku o oe wale no?" •'Aole loa au I maopopo iki i kau e olelo mai nei,' 4 wahi a ka wahine. E hooloho mai e ka wahioa, ua maopopo no ia*u ua Ike no kela Hale Nlwela aole na Walakaka Palama i hana kela karaima, a ua ike no oia i ka mea nana i haua, uolaila ooe wale no ka mea nana e hoike iaia, oiai aole oia he akua e hiki ai ke koho me ka pololei Ioa," wahi a ua kanaka la.

"Aole no au i Ike ua hopu ia o Walaka Palama uo kela karaiuia," wahi a ka wahine.

"Alalla aole ka paha oe i heluheiu iki i na nupepa īloko o keia mau inahina i haia ae uei?' ;

He oiaio aole io no au i heluhelu iki mamuii o kuu makau 1 o ike auanei au i kekahimea o'u e manao ino loa ai." <( Ua hopu ia o Walaka aua hookolokolo ia oia, a hooholo ia e make ma ka amana no kela hewa," wahi a ua kanaka la. *»Auwe! Ma ka inoa ona iaii aole loa he pono e make kela kanaka hala ole!" i hooho ae ai ua wahine la me ka leo nui, a hoopuka hou ae la oia: "Aolo loa au e noho numule e like me keia, he mea pono o e hoike au i ka meaoiaia." "Alaila e hoike ana ka paha oe ea ?" "Ae, aole !oa au e kuemihope hou." "Pela io paha," wahi auakanaka ia, a iloko no hoi oia wa, me ka hikiwawe ioa, ua anehe aku ia ua Kanaka Ia e uuml ika pua-i o ka wahine, aka e like me ka olapa ana oKa uwila, pela ka hiKiwawe o ka lima o kekahl mea i kaili ae ika liuia o ua kanaka Ja mai ka mea a kona naau i manao ai e hooko.

Oiai keia mau kuka kamaiiio mawaena o kela kanaka ame ka wahine opio, ua lolie pono aku la o Hale Niwela I ua mea a pau a laua i kamailio ai, me ko laua manao ole ae eia kekahi mea e ke hoolohe aku nei I ka laua mau kamaiiio.

I ka manawa o Hale i ike aku ai e auehe ana ua kanaka la e lalau i ka wahine opio, ua lele koke aku la oia, ame ka leo kuoo ua pane akn la oia; "E ka iapuwale, e hookuu koke oe i kela lede." Ia wa ua aumeuuie iho la iaua. «'He keu maoii no oe a kekanaka hokae ia'u," wahi a ua kanaka la. "Ae, eia au maanei, eia hoi oe imua o'u e ka lapuwale naau eleele," wahi a ka makai kiu. Mamuli o ka ikaika loa o ka Hale kulai ana i ua kanaka ia, ua hina loa aku ia oia uia kahi mamao mai iaia aku, a me ka hikiwawe ua kanaka la i ku koke ae ai ma kona mau kapuai wawae, a iloko oia manawa pokole, uu uuuhi koke ae ia oia i kana pu panapana a ki mai la no ekolu a eha manawa. Aka, aole nae i ku iki mai oHale I keia mau ki ana aua kanaka la. Weho koke ae la no hol o Hale i kana pu, aka ua hol<> malu koke aku la ua kanaka la, a naiow&le aku la iloko o ka pouli oua pipa alanui oloii. I kela mauawa pu no iioi, ua hoio pu aku la ka wahine opio, a mamuli oko Hale hoomaopoiK.) ana uo ua wahine la, aia oia ke hoio ia ma kahi mamao loa mai kahi a ianei eku uei.

Ia wa uo hoi, ua hoomaka aku Ia 0 Ilale e aiualu mahope o ka wahine, a o kana wahi i holo ai, oia no ke alanui e moe ana a hoea aku I ka muliwai uui, noiaiia ua manao paa ioa iho la o Hale, aole e neie ka ioaa iaia o ka wahine, oiai aohe ona \vahi e holo hou aku ai ke hoea aku oia uia ke kae o ka muiiwai. lioko o kela wa, ua aaki ioa iho la ka pouli o ka pomamuli o ka halii ana iho o kekahi mau ao eleele panopano ma ka lewa luna. I ka heea ana aku o ka makal klu Halo ma ke kae o ka muliwai, ua hoaa iho ia oia, oiai aohe wahi ike ikl ia aku o ka wahine ana i aiualu mai ai. Oiai nae oia e uu ana malaila, a o kiola ana ka lena iko a kona mau maka ooi mao a maanei, ua ike aku la oia i kokahi mea e uihi hele ae ana ma kahi oioi loa o ka uapo, iwaho o ka muliwai hohonu. Mamuli o ka pouli loa, ua hiki oie iaia ke hoomaopoiK» aku ina he kane a wahine paha ua mea la, aka 1 ka hoea pono ana ae oua mea la maiaio o ka pou e a ana o ka lpukukui, ua ike koke aku laoia ho wahine ka ua mea la.

Me ke ku nana hou oie aku ua niau awiwi aku ia ka makai kiu no kahi ana i ike aku ai i ka mea nona ke kino wahine, aka mamua o kona kokoke ana aku, ua iohe aku la oia i ko kuho ana o ka wai me he ia ua lele aku kekahi mea iloko o ka wai. AoU i pau.