Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 22, 3 June 1893 — Ke Kulana o ka Ahahui Hoohuiaina o Kona Hema, Hawaii. [ARTICLE]

Ke Kulana o ka Ahahui Hoohuiaina o Kona Hema, Hawaii.

Ua hoomakaia ka hoolala ana o keia Hui rna ka ia G o Mei, IS9S, mahope iho o ka loaa ana mai o kekahi mau rula, mai ka hui poo ma Honolulu, a malalo o keia mau ruia, ua kahea ae o Thos. 11. Wright a me Win. J, Wright, he halawai o na poe naauao a me kuonoono o keia apana, no ke kukulu ana i hui hoohuiaina, a malalo o ia kahea, ua akoakoa ae na keonimana he lehulehu ma ke keena oihana o Mr. T. K. 11. Amaru, kukuiu ia ka hui a koho pono ia kona mau iuna nui, penei: S. M. Kekoa, Peresidena; Th(/». 11. Wright, David Kahauieiio a ine Thos. N. Haae, na Ilope Peresidena, T. K. li. Amaru, Puuku, Wm. J. Wright Kakauolelo nui. Zakaio I). Naahielua, hope; G. W. Waiau, Jno. Kauwe, Hoopii a me Jno. Ahu, na hoa o ka papa alakai.

A mahope iho o ka heonoho pakahi ia ana o na keonimana ma ko lakou mau kulana kaokoa, ua hoomalu inai ka Peresidena, a ua lawelawe koko in ka hana ma o ka noonoo ana 1 na kumu e holomua ai ke kulana oka hul, a raa ka hooholoia ana, ua kohoia he mau komite, na lakou e lawo aku na palapala kakau inoa a puni ka apana o Kona-hema, a ua koho pu ia hol i mau haiolelo bo ka la 11 e hiki mai ana, eia na inoa o na poe haiolelo o ka la, S. M. Kekoa, Thos. Wright, Wm. Wright O- 15. Meheula, D. Kahaulelio a me ka makua (». W. Waiau, malalo o na kumuhana pakahi no na j)omaikai e loaa ana ia kakou a me ko kakou aupuni malalo o ka hoohui ana me ko aupuni pookeia loa o Amenka Ilulpuia, a mahope o ka lawelawe m ana o na hana maa mau i na ahahui, ua hoopanee ka hui a noho hou ma ka Poakahi Ia 8.

Noho hou ka hui ma ia la malalo o na rula, akauohaia na komite palapala, e hoike mai i ka lakou hana, a raa ka hookuku ana, ua ike ia he 33 ka nui o na inoa i loaa i na komltc. he poo wale no i kupono i ke koho balota, ua mahalo ia aku la ka hana ana komite, a haawi hou ia aku la i manawa no lakou a hiki i ka Poaha la 11. Hoopanee ka hui a noho hou raa ia la, mahope Iho o ka pau ana o na haiolelo.

Na haioleloo ka la 11, Mei 1893, o poina olu ui ini makaainana o ka apana o Kona lleiua. Ma ka liora 1 p.m. ua akoakoa nui ao la na kanaka ma ka hale hooluolu uia Hooke» na, a ua loheia na leo kalnhea e» na makaalnana e kahea ana e hoomaka na haiolelo i na lakou mau hana, a noamuli o ia kahea, ua kohoia o Mr. Lazarol lunahoomalu, a na ka lunahoomnlu i kahea mai na inoa o ka poo haiolelo, aoS. M. Kekoa ka raua. O ke ano nui o kana haiolelo, ola hoi, No ke Aloha Aina Oiaio, a ma kana mau aiakai naauao, ua hoike mai oia, oke aloha oinio ika aina, oia no ke aloha i hui pu ia me ka hana, a o ua aloha ia, oia no ka hoohui ana aku i ko kakou aupuni nawaiiwall a iiihune hoi me Amerika, ke aupuni pookela ma ka na» nuao, ka waiwai a me ka ikaika, na kona mana nui ame ka waiwai e | hoopomaikai ia kakou iahui, ko kakou aupuni, a e pale aku hoi i na hoohalua ana a pau maiuna o kakou mai kekahi mau aupuni nui okoa ae e makaleho mai nei ia kakou. Aolo o ke aioha lohelohe, ke aloha io maoli, e like me ka ka hui aloha aina o haawi mal nei. AoD. K. Meheula ka lua nana i hue pau mai ko kuiana aupuni Moi ame na i>opopo a pau, oiai ke aupuni moi o nono mann ana, a hoike mal la oia o ka hoohui aina wale no ka puuho-1 nua, e pakele ai kakou mai ko komo hou ana aku iloko o ka paiahe lot\.

O Tho& H. Wrlght kolu, a naim i huepaa mai im pomaikai e loaa ana ia kakou maiaio o ka hoohui aiua mo Amerika, a ua hoike mai oia o ka ia e iiio ai kakou I mahelo no Amerlka, oia auanei ka la hauoii ioa no ua kanaka Hawaii, aoua la la, ua iiko ia me kekahi hawai i hoomoe ia mai kek&hi luh wai nui e holo aua maluna o kokahi kula panoa, pola auanei e holo ai ka wai maiuna iho o ua aina la, a nui na waiwai e loaa mai i ua aina ia, e iike ia me kela hawai e moe la a hiki i Kuiaokamaomao, a pela i hooliloia ai la aina panoa i mea waiwal nui, a peia no uuauei keia hoohui aina, oia auanei ka ha> wai uana e hali mai na pomaikai he nui ioa mailoko mai o Amerika a komo i Hawaii nei, a o ke oia no ia o ko kakou hune.

O W. Wright 4 ka eha nana i hoike piha mai na pomaikai e ioaa ana maialo o ka oihana kaiepa a me mikiala, ua hoikelke mai oia i ke kuiana o keia mau oihana, mamua aku o ke Kuikahi Pauaiiike, no ka nui o na poino i ioaa i ka poe kalepa a me na mahiko, aka, i ka hoio ana o ke kuikahi, ua aia mai ia mau hana, ua nui ua waiwai! puka aku iwaho, a nui hoi na waiwai i komo

mai i pducni aka iko keia wa kuikahi oie, ua nui ka baaa i loaa ina limahana $ nai ke dala ilok« oka aina. nui pu oa loaa o ke aupuoi, a ua hooia raai oia, ina na ioaa keia mau pomaikai ia kakou, oiai, be wahi kuikahi wale iho no, alaila, aole anei e oi pahaneii aku na pomaikai e ioaa mal aoa ia kakoa, ioa kakoa e lilo maoli aku aaa i laia no ua aupuni la. Ua hoike mai oia he mau huahelu mahuahua o kela a me keia ano, a komo loa aku iloko o na mlliona. (.) D. Kahaulelio ka iima, ua kokua ikaika mai oia maianao ke kamuhana aloha oiaio i ka aina, a kaaoha ikaika mai !a, o ka hoohui aina ka mole oiaio o ke aloha, a ma ka pau ana o kana haiolelo, ua ku mai o G. W. Waiau ka mea haiolelo hope loa, naaa i huepau mai na mea e pili ana i ka ka hoomana hoonaaaao ana, mai ka wa a Amerika i hoouna mua mai ai i kona mau mi?ionari a hiki wale i keia la, ka pono a me na pomaikai i loaa ia kakou malalo oia hana a Amerlka, a nolaila, ua hiki mai ka wa ake Akua e alakai ai ia kakou e hoohui me Amerika, nolaila, o kona makemake ke hana ia aole o ko ke kanaka.

Ua hooioheia na haioieio me ka maiuhia ame ke ohohia ia a hiki wale ika pau ana oka lakou. Ua noi mai Ia o D. H. Nahinu e haiolelo oia, aka, ua ku ae o Punikaia, Kamaka, ame C. W. P. Kaeo a noi iike mai la o lakou ke hoolohe ia, auu nui ka hoopaapaa iwaena iho o lakou,. ao ka hope, ua nele iike lakou i ke kuieana haiolelo ole, oiai, ua uiuaoa ke anaina a paa nui aku la i ka hoi. O keia poe haiolelo, aia lakou ma ka aoao aioha aina me he mea la, no ko lakou haaleie ana i na rula o na keonimana naauao, nolaila, ua haunaele ke anaina aua hoolohe oie ia ka lakou mau olelo.

No ka nui loa o ka olioli ona kanaka i na kumuhana hoohui aina ua hele nui ne lakou e kakauinea i na palapala hoohui aina, a ua piha he hookahi haneri aoi na moa i paa, a aole no i laua aku ka poe makemake i ke kakauinoa, aka, no ka piha e o na pepa, nolaila, ua kali ia a loaa mni na pepa hou. Nolaila, ke holomua nei o Kona Hema ma ka hoohui aiua, ahe mea kupaianaha no lioi, iloko o keia raau inoa lehulehu, aole paha i piha ka umi poe o na aina e, ona kanaka Hawaii ponoi walo no kai kakau, a he poe kupono wale no i ke koho balota, aoie hoi o like me ka ka poe aloha aina ka hapuku i na wahine a me na pepe, me ka noonoo ole ae i ke kulaua naauao o na hoa o ka aha Senate o Amerika, oia hoi, aole lakou e ae ana e komo pu na wahine a me na kamalii iloko o na hooponopono aupuni o na aina naauao. E hoopuka ia aku aua kekahi mau haiolelo ma kou mau kolamu, no keia mua koke iho, i mea e hoomalama aku ai i na poe e noho nei iloko o ke kuhihewa. W. J. WIiIC'IIT, Kakauolelo H. H. A. Kona-hema.