Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 24, 17 June 1893 — KA EUEU WIWO OLE O NU IOKA A I OLE O KA Makai Kiu Hale Niwela. [ARTICLE]

KA EUEU WIWO OLE O NU IOKA A I OLE O KA Makai Kiu Hale Niwela.

MOKUNA VI. OWAU kekahi o na pio a kela kanaka. Oiai, e like me ko ka nahesa ano, ua hele ae la keia kanaka ma ko'a one hanaa he wahi kulanakauhale uuku iloko o na makahiki he 15 i hala aenei ma ke ano he kahunapule, a he keu no hoi aka maikai aka ika nani kana mau haiolelo. He lehulehu waie na kanaka o kou wahi i punihei a paulele maiuna o keia lapuwaie, a mahope mai, ua mihi lakou a pau me ke kaniuhu mamuii o ka ia nei mau hana apuka, a o ko'u luaui makuakane kekahi o na poe i poino loa, a haule aku la oīa iloko o k©na iuakupapau me na ohohiua oke kaniuhu mamuli o ka aihue ianoao kana keiki hookahi mai kona j>oli mai e keia kanaka, a oia hoi au. t{ Ua noho pu anei oe me ia iloko o keia mau makahiki he umikumamalima uie kou ike lea ana i kona ano?" wahi a ka makai kiu i ninau aku ai. "He oiaio, ua iioho hoomauawanul au iloko o keia mau makahiki ioihi me ko'u akenui e hooko ia keia hana kumakaia kupono maluna ona, i uku kupono hoi no kana mau hewa he nui i hana ia maluna o'u a pela hoi maluua o kekahi poe he lehulehu wale, a oiai hoi ua make oia i keia wa, nolaila, ua haule ko'u mau manaolaua, a ua poho wale lioi ko'u hoomanawanui aua. "Nokeaha hoi ke kumu i poho ai kou manaolana? "

"Eia ma kona umauma kekahi mea huna, a mamuli hoi o kona make ana ua sila ia kona mau lehelehe, a aole loa e lohe ia kela inea huna." "E lioomau aku aua no ;uiei oe o nolio iloko nei o keia hale, oiai ua make aku Ia hoi oia?" <4 Aole loa au e noho hou ana iloko nei o keia hale, a e haaiele koke ana au iloko o hookahi hora mai keia manawa nku.*' Ua hoopau ae la o Hale i ka ninau hou ana aku i ka wahiue, oiai ua kamaaiua mau oia i ka lohe mau i na moolelo o keia ano. O ko Hale akenui e Kokua aku oia i ka wahine ma kekahi ano, a ma ia mea hoi e lilo ai keia wahine i mea kakoo ikaika no kana hana pohihihi e mauao nui nei e ko. O keia hale ka punana i hoea mai ai na karaima eleele ino ana e hookolo nei, a aole hoi he mea kokua kupouo e ae iaia mamua o ka leele e ku nei imua o kona alo ina nae hoi he pololei kana mau mea i hoakaka mai ai iaia. Hoomaopopo iho la 110 nae oia he' pulolei io no na mea a ka wahine i kamaiLio mai ai iaia, ano ia kumu ua hooholo iho la kona manao e lilo keia lede i hoaloha nona a hiki i Ka akoakoa anao kela i>oe haihai kanowai iloko o na lima o ke kanawai o ka aina. Oiai laua eku niahe ana me ka pane ieo ole, ua au ae la ko Hale mau maka ma o a maauei o ua keena la, a i ka hauie ana aku maiuna o ke kii e ku ana ma ka paia, ua huli ae la oia a ninau aku ia i ua lede la: "E ka lede maikai, ua hiki no anei ia oe ke hoike mai ia'u, owai la ka mea nona kela kii?" u Ae, oka mea nona kela kii, oia no kekahi wahine ino a lima koko i like a like me kela kaoaka e waiho a make mai la." u LTa hui pu no anei oia me ke kanaka e hele pinepine mau nei i keia hale?"

u Ke manao nei au ua hoike aku uei au ia oe i na mea a pau e pili ana no kela wahine, a ua lawa hol ia mau no keia manawa." t4 I ka wa hea auanei au e halawai hou ai me oe?" "1 ka la apoi»o.'' "Ihea, a i ka mauawa hea?" "Nau no e hai mai i kahi a me ka hora,a aole ioaaue haule hope." Hoike aku la o Hale i kahi a me ka hom o laua e halawai ai, a ia wa, ua pane mai la ua wahine ia: «Ina pela, he mea pouo ia oe e haalele koke oe i keia haie i keia wa ano." Mahope iho hoi o kekahi mau kukai oieio pokoie hou ana a iaua, ua haalele iho la o Hale i ua keena hookipa la o ka hale hoopaahao, a hele pololei aku ia oia ma ke alahele ana i komo mai ai. Ma ka auina ia o kekahi ia ae, ofai ka makai kiu Hale Niwela e hele holohoio ana uia ke aianui akea kaulana o ua kuianakauhale kapanahn nei o Na loka, aa hauie aku la ka ike a kona mau maka maluoa o kekahi lede, a nona hoi na aahu a me ke ano o ka oiwi i ane kuluma mau i kona mau onohi maka, oiai aia ua lede la ke hele ala mamua loa o ko ia nei wahi e hele aku nei, nolaiio, ua kaaio aku la ua makai kiu la ma kekahi aoao o ke alanui me ka awiwi aua o kooa mau kaina wawae a kaa loa oia mamua o ua lede la, a ia wa, ua kaalo hou ae ta oia ma ka aoao o ke aianui kahi a ua lede la e hele mai aoa, a hali hoa mai la oia ihope i hiki ai iaia ke hele mai a halawai he alo a he alo me ka lede ana e akenui nei e popo iauu I ka i hooko ia ai o kana huakai, he mea e kona kahaha, olai, i kona

kokoke lou ana n>al oka lede, ua ike Hiaopopo »oa mai ia nooiaUa helehelena •» nohen o Mele. Ku iho la ua makai a kona mau nooooo e iauwili ana T y hali hou ae la ola a nana hou ae la nialuna oka oiwi ki.»o «ua edeja oiai uo kela o hoomau ana "<» "> a kO^MUi e 'l iua makiii kiu bi ke Uooiaio Hioika iko a kom. ma« oiaka, oiai ua ifce oia ti ua muopopo hoi iaia, ua make kela xvrthl °* ake waiho la paha kona kino pu auuanu iloko o Ka muliwaiI ka manawa a kiu la hoomaka ai e hahai maho|>e o kela leele, aole lea oia i manaolana mua ikie halawai hou ana kona mūu onohi uiaka me ka leele opio Mele, ka mea a kona manao i hooholo ai, aia oia he luahi na ka make. Ia wa, hooholo iho la oia e hahai mahope o keia leele, aole no kona manao e hopu iaia, aka, he makemake oiu e hahai i\ hiki i koua ike pono ana 1 kona wahi uoho, a ma ia hopo aku ke loaa na hooiaio kupono ana alaila he mea maaiahi wale no ka hopu ana aku ike kino oua Me ka malie ua makai kiu la i hahai aku ai mahope o ka meheu o ka lede opio, a aole hoi oia i kahana 1 koua hoomaopopo ana aku i kahi o ka lede opio e hele ana, oiai ua hele pololei aku la ua lede opio la ma ke alanui e hiki aku ai i ka hale nona ua kahoaka lioopahaohiu> ana i ike uaaka ai i ka po 1 i»ala ae. Ua ukali aku ia ua luaki kiu la mahope o ka lede opio a lioea walo i ke komo ana aku o ua iede opio la iloko o ka hale, kahi hoi a ko alakai pahaohao aia nei i hoike mai ai i ka po i halu ae, oia hol kahi hoolulu uui o ka poe hana a hoohehee dala apuka o ke aupuni.

MOKUNA VII. IKA waopopo una ia Hale Niwela _ kahi uoho o ka lede opio, «a haalele koke iho la oia i ua wahi la me kona awiwi a«a no ka hoea aku i kahi ana i hooholo ai e halawai iue Keia iede ano kupaianaha ana i haiawai ai a i kukai oieio ai luulaio 0 na kaupoku o keia hale hana ka« raima i ka po i haia ae. O kahi a laua i hooholo ai e haiawai, oia no ke Keena Uniona, a e hoouiaopopo hoi laua ia iaua iho malalo o kekahi mau hoailona malu 1 maopopo ia laua walo 110. Hiki e aku la ma ua wahi ia, a no ia mea, ua nolio iho la oia īnaluna o kekahi o na uoho hooluolu oua wahi hoonanea la, a kakali iho ia oia 110 ka hoea mai o ua waiiine ia. Aole i iiuiiu kona kakaii ana, ua hoomaopopo aku ia oia i ka hele aua ae o kekahi lede 1 hele wale a hihimanu i ka ua mea he uani o kona aahu. Ua hookahaha ia nae kona naau, oiai, aoie i iiuiiu ko ia nei uana ana aku maiuna o ka wahine nona na aahu nani, ua haawi ia mai ia he hoailona iaia nei e ua wahine !a nona na hiohiona uani, o kekalii hoi o na hoailona a laua i hooliolo ai i ka po mamua ae. Ia wa, ua ku ae la ka makui kiu a hahai aku ia inahope o ka ieele oini ke hoomau ia no ua lcde la i ka hele ann, a uiahope iho, ua iiolo aku la oia a haiawai aku la me ka lede, me koua lalau ana aku i ka iima o ka iede, a kamnilio aku la kei», me he la he mmi lumlauna iaua no kahi wa loihl.

"Ua ike no anei oe ia , uV'' wahi a ka leUe i ninau mai ai.

"Ua hiki koke ole i kn nnik<u kiu ke hoomaopopo lea, oiai mamuli o ke akamai u īne ka noeau o kela lede, ua loli ano o loa kona nanaina mai ke ano o kona helehelena a ia nei i hoomaopopo mua ai i ka po mua a laua I haiawai ai maioko o kela keena hookipa. Ia wa, ua pane aku la ua makai kiu la: "Heaha ka kau i manao ai e halawai me ia'u?" Aole i pan.