Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 25, 24 June 1893 — KA EUEU WIWO OLE O NU IOKA A I OLE O KA Makai Kiu Hale Niwela. [ARTICLE]

KA EUEU WIWO OLE O NU IOKA A I OLE O KA Makai Kiu Hale Niwela.

MOKUNA VII. EIIOiKK aku hoiau m oe i kekahi men," walii a ka pane a ka leele. "Heaha ia mea?" «'Kaln hoi o ku poe hoohee {laia apeka."

<{ Ua poloiei, ua ike mua no au i ko:i ano e ka leeio maikai, aka he makemake walo no ko'u e hoao ia oe."

"He mea e ka'u i makemake ai e hoike aku ia oe, a oia hoi kekahi o na apuka ano uui loa e hoolala ia ntl, a aole paha he hoolala hana ksraltna nui e ao i hoao ia e hana maNu loka nei e liko la uie keia, nolaiia he ake nui ioa au e hoakaka akn ia oe i na men a pau e pili ana no ua hana la."

I kela manawa ua liue ae la ua wahine nei i kona uhimaka, a ia wa no hoi ana e hana ana pela, ua kaalo ae la kekahi keonimana i heie wale a iinohau na aahu maikai. Oiai ua keonimana la e hele ae ana, ua ahwa ae la oia iluna ika wa a ka leile i pai ae ai i kona uhiiuaka, aia va ī puana ae ai oia i kekaiii mau iWimala olelo. Aols i hoomaopopo ae ua lede la i keia kt?onituana, aka, na Ilale i hoiko rij:u iaia ma kona ninau ana aku: \ "Owaihoi kela keonimana i hele aku la?'%

<»En! ilu iko mai nei paha oia i kuu i ninau mai ai ua leiie la me\ka haikea ana ae o koua mau papal^a, "Ae, ua mai nei oia?" »«E hookar,vale koko kaua i keia manuwa, iio\icu mea, aoie e nele ka hahai o kela\ kanaka ma ko kaua meheu," wahihou a ka wahiue. "Heaha ihola hoi ka hewa?" "I wa okoß ko kaua e halawai hou ai." ■ "Ahea?" j ««Hookahi hoi'a mai keia waaku." Hoomaopopo hi>u iho la laua i ko laua wahi e hui hot ai, a ia wa, ua kamaiiio mai la kalede i keia mau olelo: j "Aole e nele ka bahai o kela kanaka mahope o kou Mueheu, a aole hoi e nelo kona lilelo aku ia oe no'u." "Pehea au e kam;\jlio aku ai iaia?" ««E olelo aku oe iaia, aole loa oo i kamaaina ia'u, a i kuhihewa hoi oe ia'u no kekahi leeie au i kamaaina mua ai, u oia hoi ko'u kuiuu i hoike ai i ko'u helehelena ia oāi ka wa a ua keoniiuana la I maalo ai, aia wa hoi ana i kaalo ae ai, e niiii mai atu\ oe no kou kuhihewa." «♦Maikai kela." la wa ua hele aku la o Hale ma kekahi alanui e liele aku oialoaa aku ke aianui Helu 4, he wahi hoi ia mawaho aku o ka Paka hoonanea. Hoomau aku la ka makai iiu i kdna hele ana a hoea Ike alanui Hikina. laia hoi i kaaio ae aima kekahl aoao oke alanui, ua iotie aku la oia i ke pahupahu ana mhi o kekahi mau kapuai wawae e hele awiwi mai ana mahopo o kona kua. | Aole uo hoi i iiuliu, ua hoopa iuai i la kekahi mea me kona liina ma ko ianei kipoohiwi. ' I kona huli aua ae t ua lioomaopopo koke aku la oia i ka helehelena oke keouiuiana ana i ike ai lua minuie mauiua iho, oiai oia e kamaiiio pu ana me ka lede maloko o ka Paka hoonanea. ««E oluolu mai oe ia'u, he makemake au e ninau aku ia oe i kekahi wahl mea uuku," wahi a ka inalihini. ««E ninau mai e liko me kou makemake." «'Owai kela wahine au i haalele aku uei maloko o ka Paka?" "Aoie e hiki la'u ke hai aku, oiai aole au i kamaaina iaia." "Aohe ou hai pololei mai ka'u ninau, olai aole he oiaio o kau e hai mai nei." ««E «Kahele oe i ke ano o kau e olelo mai nei ia'u," wahi aka makai kiu. «'Aohe o'u hopohopo no ka'u mau mea e kamailio nei, wahi aua kauaka la. ««Owai oe?" ««E pane mua mai oe i ka'u ninau, owai keia wahin§?"

«'He raea hiki ole kela ia'u ke paue aku.'' 4< He hoopunipuni kena olelo au, uolaiia ke iuanao ne au he kanaka ino oe." "Ke manao nei hoi au he pupule oe i mahuka maiioko mai o ka haie pupule." Ia wa me ka hikiwawe loa, ua ike iho ia ka makai kiu i ka nokonoko welenia ana iho o kekahi papalina ona. Oiai laua e kamaiiio ano, ke paa ia no ua kanaka malihini la i kona mikini-lima ma kona lima akau, a i ka wa hoi a ka makai kiu i hoopuka aku ai i na mamala olelo hope ana i kapa aku ai he pupule ua kanaka la, la wa koke no ia i hlli mai ai i ka papaiina o ka inakai kiu rae ua mikim-lima la ona. Me ke kali hou ole iho, ua uuu mai la o Hale i kona lima akau ihope, a me ka hikiwawe loa, ua haawi aku la oia i kekahi o kana mau kuala paa ma ke kumu pepeiao o ua kanaka la, a waiho lakee ana ke kino o ua kanaka la me ka huli ana o kona waha aiai ilalo o ka lepo.

Ua lluliu wale ka waiho ana o ua kanaka la pela, oiai ua loaa aku la oia i ka ma'i poniuniu, a i kona ala ana ae, ua hoao hou mai la oia e hele hou mai imua o ka makai kiu, oiai ua pii ino loa ae la kona inaina no kona hoohoka ino ia ana. <«E ku oe ma kena wahi, a ina oe e hookokoke hou mai ana, e loaa hou no ia oe ka haawina i oi ae i ka mea inua," wahi a Hale ka makai kiu. la wa ua hele aku la ua kauaka la me ka ulupuni ino loa i ka huhu no koua hoohoka ia ana e ka inakai kiu. Oiai hoi ka makai kiu e ku ana me ka nana ana inaluna o ke kino o ke kanaka e hele la, ua hooho ae la oia: <»Ke manao nei au he pupule io no kela kanaka,'' <«Ua kuhihewa oe," wahi a kekalii leo i pano mai ai mahope o kona kua, a i koua liuli ana ae, ua ike aku la oia i kekahi leele me ka aahu auo mau, a ua uhi ia kona heleheiena e ka uhi maka. «Owai oe?" i ninau aku ai ka makai kiu. "E hahai mai mahope o'u, a i hoopau ai au i ka'u hana me oe." Iloomaopopo koke ae la o Hale i ka leo o ka wahine. Oiai ua loli hikiwawe ae ke ano o ka leile nona na aaliu nani ana i ike ai maloko oka Paka, a ke ano kulaua haahaa o ke ano wahino lawelawe. «»He keu a ka hikiwawe o kou hoanoe ana mai nei i kou mau aahu e ka MaUame." ««Mahope ia, e kamaiho kaua no na inea pili i ka kaua hana," wahi u ka wahiue. <<Ea,- owai kela kanaka?"

««Pela iho a hoike aku au ia oe. E malama ioa nae oe ia oe iho, oiai o kou ola i keia manawa, aia iloko o ka poino uui i ua wa a pau." «Ina he hoaloha ia nou, he oi loa aku ka pono e olelo aku ee iaia o hoomamao aku iaia iho mai ia'u aku ; " wahi a Ilaie. «'AoIe loa o'u kuleana iaia, a ina oe e hoolohe mai ana ia'u, he oi loa aku kou pono e hookaawale ia oe iho mai iaia ae. He hookahi wale no a*u hana pono e hana ai, oka hookaawale iala mai ke poi pu aua maluna ou." "Ile oi loa aku no ka pono e kiai oia iaia iho, a mai hookokoke mai ia'u." "E waiho kaua ia mau mea, a e kamailio ne kaua no ka mea a'u i hele mai nei, oiai he pokole ko'u manawa. Ke hoomakaukau la nei kekahi mau haiia aihue ino loa i ike ole īa kona lua ma keia aupuni." ««Owai ka poo iloko oia hana?" "0 ka poe hoohee dala apuka no, oiai ua hookui inau lakou mt na akeakea iloko o keia mau la, nolaiia ua hoohui mai nei lakou i kekahi poe akamai loa 1 ka wehe paha hao, nolaila e lawelawe ona iakou i kela hana me ka paa o ko iakou manao e hanaako." «I ka m:.;iawa hea lakou e hana ai i kela mea?" "I kekahi paha o keia mau po o keia puie." "O ka haneko hea la ka lakou e powa?" la wa ua hawahawana mai la ua w&hine la i kekahl iuoa i ua makai kiu la, a na ia mea hoi i hapai ae i ke auo haikea ma na papalina o ua mak\i kiu la, a hooho ae ia oia: "Aawe no ka hoi e!" I keia manawa ua auhee aku la mai kona noonoo aku ke kaikamahine ano e, a me kela haie pahaohao oiai ua ua ulupuni loa ae la kona noouoo no keia hana hou. Mahope iho o kena kulou pokole aua iho, ua ea ae l»via a pane hoo mai la: »«E htVe mai hoi oe ia'u ina mea a p«V" ««E hokuie mai, a e hahai aku au ia oe || mea a pau ioa," wahi a ka wahlA NolailaMl hoike aku la ua wahine la i na |yk a pau īa Haie. wm AoU i pau,