Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 26, 1 July 1893 — KA EUEU WIWO OLE O NU IOKA A I OLE. O KA Makai Kiu Hale Niwela. [ARTICLE]

KA EUEU WIWO OLE O NU IOKA A I OLE. O KA Makai Kiu Hale Niwela.

MOKL'NA VII. HE MEA oiaio, ua hoomakakiu keia wahine i na mea a pau, a ua maopopo hoi iaia, aka, ua hiki ole nae iaia ke ike o ka po hea la o ua pule Ia ka po i hooholo ia ai no ka hanu ana i ke karaima. Ia wa, ua hookaawaie ao ia laua ia laua a huli hoi aku Ia o Hale no konn wahi noho me ka hoohoio ana e halawai hou laua iloko o na la pokole. laia e hoi ana no kona wahi noho, ua halawai nku la oia ma koua alahole me kekahi wahine paele, a oia no lioī kekahi mea i hoomaopopo nui ia lie hoa iawehanii 110 kekahi o iiii poai hana karaima ino haahaa loa o ia kulanakauiiule. Oiai oia e kaalo iho aua ma ka aoao o ka wahine paele me- kona kunou aloha ana aku i ua wahine la, aka, aole nae ona manao e kamailio pu me ia, aia hoi, ua pane mai la ua wahine paele la noua ka inoa i kapa ia o Kiki Ulaula. "fleaha kou uiakemake e ko kaikamahine?" wahi a Hale. "Aia iuka o ka hale helu—ke hoopaa pio ia'la he lede opio nani a u ? i maoli no hoi, a he keu oke aloha o ko'u naau i kela lede opio. Ho mea hiki 010 loa ia'u ke nana nmka aku i na hana maiuoino e hana ia nei maluua o kela iede maikai, » ua ike no hoi au e powa wale ia ana keoiao kela lede e kela poo lima koko." I kela manawa, ua meopopo koke aku la 110 ia Haio kela mea a ke kaikamahino paele i kamailio mai ai iaia. 0 ke nno o kela mea a ka wahine paeh? i i.amailio mai ai, me he la, ho lede »>pio u'i maiUnni a ua hoea mai oia i koia kulanakauhale me ke kainaaiua oL», a uo ia mea, ua hoowalewaie ia o kekahi poe kolohe a ua hoopaa pio ia hoi maloko o kekahi o na liale haua karaiuja. He nui wale o na lede opio kuonoono malihiui i lielo mai ma ke kulanaknuhnle, a aole loa lakou i ike hou iii. Iloomaopopo iho la no nae ka makai kiu he niea makehewa wale ! uo kona hele ana o nlnau hele no kela mea, oiai aole no o neie kona hoohoka ia mai e ua poo ia.

Iko no nao oia, lio mea makehewu hoi kona hele ana aku me ka lawe pu ann i na liuui kokua, aka, mamuli hoi o kona hoomaopopo ana aolo ana hana auo nui ma ia po, nolnila, ua paa iho la koua manao e hele oia rae koua ano maalea a hoopakele hoi i kela wahine opio mai na lima mai o kona mau euemi. Ma ia ahiahi iho, aia hoi, ua ike ia aku la kekahi kauaka u'i opio i kahiko ia me na aahu maikai e hele aku ana, a komo aku la iloko o kekah! o ua hale inu rama maikai loa o ilotele Kuwaena nui o Nu loka. lle ekolu mau kuuaka e kuku ana ma ke pakaukau inu rama i ka wa a ka opio i komo aku al. I ka wa a ka opio malihini i hele aku ai ma kahi o ke pakaukau inu rama, ua haka pono mai la ua maka o mi kanaka palaualelo o ke kulanakauhale maluna o ka malihini. Ua hiki loa hoi ke hoomaopopo ia aku ko lakou manao, oiai ma kela manawa, ua pane ae la kekahi o lakou: '*Aolo anei keia he manu i kupono e hukihuki ia kona mau hulu?" Aole ho hoomaopopo iki aku o ka opio i keia mau olelo a ua poe kanaka Ia } a ia wa> ua kauoha aku la oia i ka pa-kipa e haawi mai i kiaha waimomona nona. 1 ka lor>«i aaa mai o kona kiaha, ua inu ae la oia a pau, & liuliu kona ku ana malaila, ua hele auo hikaka aku la oia a noho iho la maiuna o kekahi noho e like me ke ano o ka poe oua rama. I ka manawa a ka opio i huli ao ai kona kua no ka hele ana ma ka noho ana i noho iho ai, ua lioopuka ae la kekabi o ua poe kanaku la ekolu i kekahi man olelo, a ia wa hoi, ua oili aku la kekahi o ua poe kanaka la mai loko aku o ua keena inu rana I& a koe iho la he elua. I kela wa, ua ku ae la kekahi o na kanaka i km» iho a hele aku ia a noho Iho la maluna o kekahi noho e piil kokoke ana l ko ka opio maiihini aoao. <«Ea! he keu ka hoi a ka maiie o keia ahiahi iioko o keia kau ino." i«Aole i loaa ia'o ka hanohano ma ka launa mua ana me ee," wahi a

ka malihiūi i pane mai ai me ke kuoo. "E kala mai ia'u, oiai he malihioi au no keia wahi, nolaila au I hele . mai nei e kamailio pu me oe, me | ktiu manao hoi he malihini pn ia ;oe e like me a»a, M wahi ake ka- [ oaka maalea. ; "He oiaio, he malihini no au, no ; Kenetuke mai." j "A, no Kenaki mal hoi au." "Ahe, pela io ka f hauoli maoli ka hoi au i ka launa ana me oe, a owai kou inoa?" "O Timoteo Waka ko'u inoa." "A o Rekeke Poka hoi ko*u inoa ahe ohana ko J u o noho la ma Kenaki." t4 Ae, aia no hoi kekahi ohana hanohano ma ia inoa hookahi ma ko makou moknaina. r "He poe ohana wale no lakou a pau no'u, a he keu maoli ka hoi a ko 7 a hauoli ika launa ana me oe, nolaila, o haele kaua e inu kiaha." ,c Aohe o'u inu nui, aka, aole nae au e hoole aku i ke koi a ka makamaka maikai." Haele aku la ua mau kauaka la e inu, a i ka pau ana, ua hoi hou mai la laua a hoomaka iho la e u kamailio me he mea la he mau huulnuna laua no kekahi wa loihi. | Mahope iho o ka ike ana o ke! kanaka maalea o ke kulaoakauhale oNu loka ua lawa kona ike no na mea a pau e pili ana no ke kanaka kuaaina ana hoi i kuhihewa ai, ua i mai la oia: "He keu ka hoi a ka neoneo o keia wahi, pehea la ina oe e ae mai ana e haele kaua i ka holoholo?" <{ He hoaloha paha hoi nou kela 'kanaka malama lianako ma o aenei, oiai, no kou inokuaina niai hoi ia?"

,{ Aohe o'u makemake e heie ilaila, oial, ua hana oia i kekahi mea ino ia'u, noiaiia, aole loa o'u makemake e ike iaia." <( Ina peia, e haele hoi ha kaua i ka nana keaka?" "Aohe no o'u makemake ia mea," wahi a ka maiihini. MOKUNA VIII. Mamuli o na olelo a ka malihini, ua hoomaka iho la ke kanaka kolohe e hopohopo, a aole Jioi keia he kanaka ihu pohue loa. He oiaio, aole no keia opio maliiiini he hupo loa, aka, he makemake wale no kona e hoopunihei ika manao o kona hoa kamaiiio hou. <«He hookahi wale no *a'u mea ano hoihoi iki," wahi a ka malihini opio. "Heaha ia inen," wahi a ua kanaka la i ninau koke mai ai. "O ka helo e ike i na iede, a oiai hoi au he malihini, owai auanei ka mea nana e lawe ia'u." <{ Ina paha aole o'u kanalua, he makamaka wahine no ko'u e maiama nei ho kula hanai no na lede opio, a i ko'u mauawa e heie mau ai ilaila, e hookipa mau ana oia ia'u iwaena o na iede opio nunui loa o kana kula," wahi a ua maalea la.

"Pela io h©i? He keu uiaoli ka oe a ka laki." "E haele hoi ha kaua ilaila?" "Ae, aka, he mea niaikai loa nae e kamau wahi kiaha hou kaua." I ka wa opio malihiui i hookaa aku ai no na kiaha hope, ua wehe ae ia oia he eke i hele a piha me na dala gula a me na bila haneko. I ka wa a na maka o ke kanaka kolohe i ike aku ai i keia mau dala heluna nui, ua huiia ae la kona mau maka e like me oa maka o ka nahe*a. Mahope iho oka hookomo hou aua iho o ka opio maiihini i kana eke dala iloko o kona pakeke, ua haalele iho ia laua i ka hotele. Oiai iaua e haele ana ma ke alanui, ua hoike mai la ke kanaka i kona ano hoomaopopo, a kulana keonimann maoli imua o kona kokoolua malihini, a no ia mea, aole loa he hoomanao iki au ona he mau hana kolohe keia a kona alakai. I ko laua haalele ana iho i ke alanui akea, ua alakai aku la ua kanaka la i kona kokoolua ma kekahi wahi o ke kulanakauhale kahi hoi i kamaaina loa ia no na hana karaima eleele loa. I ka hala aua o kekahi manawa, aia hoi, ua ku iho la ua kanaka ia nona ka inoa i hai mai ai o Tiinoteo Waka ma ke alo o kekahi hale kiekie, a e ku ana hoi mawaena o kekahi mau hale hoolimalima o ke ano haahaa. Ia wa, ua hookipa ia aku ia ua mau kanaka la e kekahi kaikamahine kauwa maloko o kekahi keena hookipa nui i hele wale a uluwehi me na lako hoonani o kela a me keia ano. Aole hoi i liuliu iho ko laua noho ana, ua komo mai ia kekahi iede ano aoo i hele a hihimanu me na hoowehiwehi ana a na aahu nani. Ia wa, ua ku koke ae la ua Timo» teo Waka la iluna a me ka leo haaioa, ua hawanawana aku ia eia I ka lede. Ina hoi ka maiihini i hoolohe pono aku ina Ia ua lohe pono oia i na mamala olelo a kona kokoolua. Eia ua mau oieio la ake i hawanawana hikiwawe aku ai i ka pepeiao o ka iede: Aoie i pau.