Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 27, 8 July 1893 — Ka Make ana o Lui i ka poe Ma'i Lepera ma Kalalau. [ARTICLE]

Ka Make ana o Lui i ka poe Ma'i Lepera ma Kalalau.

I kela Poalua i luila, lune 27, ua make ka hope imikai nui o Waimea Lui 11. Btolz ma Kalalau, Kauai, i kipu ia e kekahi mai, o Koolau kona inoa. Elua poka raifela i komo i koua uinauma a make aku la i kona wa e hooko ana i ke kanawai. Ua hele pinepine o Lui Stolz uia Kalalau o kuka pu me ka poe lepera i akoakoa malaila no ka lawe ana ia lakou ma Kaiawao, kahi a ke aupuni e malama oluolu nei i kela poe ma'i. Ua loaa ia Lni na inoa o lakou a pau a me na inoa o na kamaaina ma*i ole a pau ma kela kahawai o Kalalau. He 2S ka poe ma'i, he 18 na kane, he 10 na wahine. 0 na kamaaina i loohia ole i kela iuai. he 7S. Ua akoakoa nui aku leela poe lepei-a malaila, no ke kauw r ale o keia awawa a me ka paa loa o uka me he pakaua la no lakou. # I ka Poalua mamua, ua akoakoa keia poe ma'i e kuka pu me Lui, a ua aelike lakou a pau e hele pu me ia i Molokai koe waie no elua mau ina ? i, o Koolau a me Kauai, aole o laua ae. 0 ko Lui hoi uo ia i Waimea? a i ka la kapu, hoi hou mai ia me ua makai o Nowlein a me Peuikiia. I ko Lui wa i hala aku ai i Waimea, ua hooikaika hou o Koolau a pili pu ka hapanui o ka poe ma'i me ia e kue aku i na makai. Eiima wale no i koe, o Kapahee ma, oiai ua makemake lakon e hele pu me Lui. I kaPoakahi, ia Lui i pii ai iuka, ua iho mai o Kool&u ma a hao i na raifela ana makai, a i ka iho hou apa mai o Lui i ka Poalua, ua kipu ak« o Koolau iaia a make. la )a no, ua pau na kamaaina i ke kipaku ia e Koolau ma, a moe kekahi poe īna na ana me ka makau loa, a noho kekahi poe ma kahakai. Ua kiai o Koolau ma i na waa. o

mahuka kekahi poe a hoolaha aku i keia pilikia. Ua inn o Koolan e hopu a e pepehi ia Kaumeheiwa ka mea naiia i hookipa ia Lui e moe ma kona hale a kokua iaia., Ua puhalahiu e nae kela ma) kani waa popopo a hiki i Mana: i kela po. Ua hao ia na hale ona maaina a lawe ia na mea ai iuka no na leDera. Ua piha o Kalalau i na lono kaua a me ka weliweli. 0 ka mokuahi Waialeale, ua haalele koke ia Hanalei- i ka hora 3 auina la Poalua. a kakahiaka nui Poakolu pae aku la ma Kalalau. Pau e iho ia na lepera i ka holo iuka. Puka mai na kamaaiua i pee ma na āna. He umi lakou i holo pu mai ma ka moku i Honolulu me ke kiao kupapau o Lui. Poaha ka pae ana o Wai-j aleale ma Honolulu, a Poalima j hora 3 auina la, ua holo hou j aku i Kalalau me ka pualikoa he 25 ka nui, a me na makai he 12. He pu hoolele poka pahu kekahi. 0 Kapena Wili-1 ama Larsen ka mea maluna o; lakou. 0 ke alii Kunuiakea kekahi mea i hele pu, no kona manao e hilinai ana na lepera i kana mau olelo paipai ia lakou. Ua loheia ua hiki pono aku o Waialeale ma Hanalei. Ua hopuia no hoi elua lepera e na makai r i ko laua holo ana *i Waimea ma ke ala mauna, E noho ana o Koolau ma Kalalnu ma kona ana kaua, e hooweiiweli ana i na mea a pau. He nui ko makou kaumaha no keia mau hana. oka mea maikai loa no ka pono o ka lehulehu i pakele ai i ka hoolaha nui ia o ka mai, oia no ka hele oluolu aku o ka poe mai lepera a pau i Molokai. Malaila ehanai ponoai ke aupuni ia lakou, me ka noho kuonoono maoli ana, a me ka lapaau pono ia. He manao lalau loa keia a me ke kuhihewa, ke kue aku o ka poe mai i ka hele ma kela aina maluhia a me ke kuonoono o Kalaupapa a me Kalawao. Ua lana loa ko Lui manao he hiki iaia ke ao aku i kela poe mai a ae mai lakou e hele pu me ia. Ua kanalua loa o W. 0. Kamika ka Peresidena o ka Papa Ola, a ua manao e aho no e hoopanee i kela hana, oiai ke aupuni e noho nei iwaena ona pilikia nui e ae. He ikaika loa nae ka manao o Lui e hana koke ia. Nolaila ua kokua na lala e ae o ka Papa Ola mamuli o ko Lui manao, a ua aeia oia e hele imua e hooko ika haua. 0 kona make kino ana oia no ka hope. Ke kau nei maluna o ke aupuni keia hana nui o ka hopu a me ka hoopai aku i ka mea nana i pepehi i kana kauwa. He nui ko makou kaumaha a me ka I minamina no keia ulia poino.