Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 28, 15 July 1893 — Ke Kahua ma Kalalau. [ARTICLE]
Ke Kahua ma Kalalau.
Ua holo loa ka hana o ke aupuni ma ka hoooiaemae loa ana i ke kahawai o Kalalau, aohe mai lepera i koe malaiia, o Koolan wale uo. He nui ko makou minamina a me ka ehaeha no ka iilo ana o kela kanaka i ka powa a puni e like me ka bea a hiu.
Aohe kuma o kona pa!e &na i r.a lima m«.ma kanawai oka Pa|-»a Ola. e uni ana e hoomala a e hooiuaikai aka iaia. Ke iawe p ll nei hoi oia ike oia o kana wahine a me ke keiki. 0 keia no ka hana o ka niea i iiio i hoioholona hae. Aoie keia he hana noouoo kanaka.
He nui no hoi ko mukou ininamina i oa koa ekola i raake. Ua hele wiwo ole lakou imua, a ua loaa i ko lakoo make ana ke ano koa maob". Ua make lakoa me ka hanohano o ka hooko ana i ka hana i haawiia ia lakoa me ke kuemi ole aku i hope. Ua loaa ia lakou na inoa hoomaikai ia.
Eia no kekahi hemahema noi ina Hawaii nei t o ka lokahi ole o ka manao o kanaka maoli me ko na haole no ka pono o ka hookaawale loa ana t ka poe ma i lepera, a me ka hoomalu pono ana ia lakou e lilo ole ai i kumn hoolaha wale i keia ma'i weliweli iwaena oka lehulehu. Ke ike lea nei kakou a pau, he lokahi na haole no ka pono e hookaawale ina poe ma ! i lepera. He lokahi no ka Papa Ola ma ia mea. ona hoa pili aiii ma ka Papa Ola, he ikaika loa ka manao e hopu i na ma'i ma Kaialau a iawe i Molokai. Ua makemake ka Peresidena W. 0 vSmith (Kamika) e hoopanee 1 kela hana a pau na pilikia e ae o ke aupuni e noho nei, aole nae he ae o kekahi hoa oka Papa Oia he pili alii, e hoopanee.aka e hana koke. Nolaila, ka make onahaole ekolu i ka hooko ana.
Ina e liolo ana a hooko ia ka manao oka hapanui palia o kanaka Hawaii, e hookuu \vale i ka poe niai pake, e noho wale |iwaena o ka poe ola, e like tne ka poe ola, me ka poe mai e ae, alaila e haumia loa ana ka aina, aole e hiki i na lahui eae ke noho pu. Hookahi wale no mea i koe i na haole, e haalele loa i keia pae moku. E paweo ae no hoi na moku a pau aole e pae ma keia aiua. Aka. ke ike lea nei kakou a pau, aole e ae na lahui e, e hoolilo 1 keia pae ipoku nani o Hawaii iwaenakonu o ka moana e hoohaumia ia pela. Ina aoie kakou e hoomalu pono i ko kakou poe !epera, alaila e kii mai ana na lahui e, a e hoomalu ia kakou i maemae ka aina, i hiki ai i ko lakou noe moku ke kipa oluolu maanei.
He ponoi na keinaka Hawaii e haalele loa i na noonoo naaupo. a e kokua lokahi me na lahui naauao, ehoomaeuae loa i ko kakou aina mai keia mai lepera mai.