Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 29, 22 July 1893 — Ua Hoi o Sprekles. [ARTICLE]

Ua Hoi o Sprekles.

Ua hoi aku nei ka ona miii ona Claus Spreckies, mai k one aku o Hawaii, a i kon home ma Kapalakiko maluna o kona mokuahi Australia i ka la 19 o lulai nei. laia maanei, he nui loa kona hooikaika ana e hoololi i na hana aupuni a me ke kue ika hoohui aina. Aka, ua haule loa kana mau mea a pau i imi ai e kulai. Ua hoi aku oia me ke auhee a ua hoka loa.

Akahi: —Ua hooikaika mua 0 Spreckles e alakai i na Ona Mahiko e kue i ka hoohuiaina, a e kokua pu e kukulu i Aupuni Ripubalika Kuokoa ma Hawaii nei. Oia no kana mea i hooikaika ai ika malama holookoa o Mei i hala. Ua ao aku oia i na ona mahiko penei: "Ea, iua e hoohui me Amei'ika, alaila, e kapu ana ka hoopae limahana, a e nele ana kakou 1 na paahana ole a hiki ole ke mahiko. Nolaila i Ripubalika K'iokoa ko kakou e pono ai, no ka mea, keikenei kakou apau, he mea liiki ole loa ka hoihoi mai ike aupuni moi Ua hele ia mea a maopopo, a ina he Aupuni Ripubalika Kuokoa, alaila, e piha mai ka aina i na limahana, a e holo loa ko kakou hana mahiko. Na lakou no lioi e hookele i ua Ripubalika la, no ka mea ua ike au i na hana maalea e pau mai ai ka mana ia kakou. He naaupo wale na Ilawaii/'

Ua lohe maopopo na liaole koikoi i keia ano olelo mai ka waha mai o Spreckels ia manawa. Aohe ona aloha iki i na kanaka Plawaii maoli, he hoohenehene ia lakou. Aka, aohe hoolohe mai o ka poe ona mahiko iaia. Ua pane aku | lakou ia Spreckels penei: 4i Ae, he oiaio no ina e hoohui, alai-1 la, aole e akea loa ana ka puka | e hookomo nui mai ai i ka poe j limahaua e like me ko keia wa aka, aole e kapu ana ka hele wale mai o na paahana lapana ma Hawaii nei ma ko lakou manao iho, a na lakou iho ka uku moku. Ua ike lakou i ka; uku kiekie o ka hana maanei. aole e nele ana i ka hele nui mai e imi hana. "Eia no hoi, o ua ]Ripubalika Kuokoa la, aole e ikaika ana, aohe e onipaa. E noho hopohopo mau ana o hookahuli ia ke aupuni e na mokukaua kuloko, aole hoi e nele ana i na pilikia kuwaho, ma ka hookae mai o na aupuni e. Aohe maluhia, aole hoi e hilinai ia mai ke aupuni kuokoa o ia ano, e hiki ai ke kuai makepono i na bona aie me ka ukupanee haahaa, aia wale 110 malalo 0 ka malu 0 Amerika e maluhia ai, a e onipaa ai ke aupuni. Malaila wale no makou e nana aku ai, a oia ko makou pahu hopu e kikoo aku ai, o ka hoohui aina me Amenka Huipuia." Pela na ona mahiko i hoole aku ai i ko Spreckels ao aoa mai ia lakou. Aohs lakou i hoolohe iki aku ia ia. Ua kakoo lokahi mai lakou 1 ke aupuni Kuikawa, a malaila lakou e hoomau nei. 0 kona hoka loa no ia. Alua! —Aia ike o Spreckels, ua hoka kana hana me ka poe ona mahiko, 0 kona huli ae la no ia a hui me ka poe anee alil e kokua ia lakou ma ka hoihoi ana i ka Hoiwahine i pau. a olelo aku ia lakou: "Ea, owau no ka mea aloha nui i na Hawaii, no ka mea ua hana ino loa mai na haole ia oukou. Owau no ko oukou makamaka oiaio; na'u no e kokua ia oukou e hookahuli i keia aupuni lapuwale Kuikawa, a e hoihoi mai kakou ia

Liiiuokalani i ka noho aiii ? a e inoho kaokoa ke aiipuni Hawaii. aole e hoohni me Amerika. Xa*n no hoi e knkua akn i ke aiipuni Moi. me kiui mau . miiiona <!ala, a fca ka Moiwahine e kokua mat ia'u i kekahi | Hiau pono noi." i oka pii no ia oka manao- | iana o ka poe anee ahi. no ka īnea na loaa ka lakoa mea | nana e kokua mai. He nui ko iakou hanoli. Hoomakankau iho ia iakou ike kiana pauaa e hoopahu ai ke aupqni Kui- ! kawa, a heleiei iiiiii. Aka. ia īmanawa. ua hoihoi ia na keena oihana iioko o loiani haie, a iilo ia wahi i pukaua. j Hopn la no hoi kekahi oka j poe ohumu. a kau ka weli ma- ! iuna o ia poe a pau. \ oka hoka hou ae ia uo ia o ! Spreckles. ike aku ia i ke Au- ! puni Kuikawa ana i kue a\ ua I iiio i anpuni ikaika loa, ame Ske oni paa. Xolaila, o koua liaaiele uo ia ia Hawaii nei. a ke heie nei ia i Wasinetona. malaila e pekapeka aku ai ia Kaiivaiana a uie ka poe Senate e hooie 1 ka hoohui aina. Aoie nae ko \Yasinetona poe hanohano e hooiohe aua ia Spreckles. 110 ke knimi, ua maopopo loa ia lakou, aia no i kona hana a pau mamuii o ka ; Hui Kopaa Aiunn, ,4 Sugar | Trust, v he hui kela i mauao | ino loa ia e ka poe 0 Amerika. | Noiaiia, e hoohoka hou ia ana lua Spreckles nei ma Wasinetona. E aho no iaia e haaiele i kona kue mau i na hana e nono ai ka lehulehu, a e hoolilo i kona mau miliona daia e ko- j kua i kekahi inau liana hoo- j pomaikai i ka iehulehu.