Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 32, 12 August 1893 — Page 3

Page PDF (2.00 MB)

This text was transcribed by:  Linda De Alba
This work is dedicated to:  to Iolani Palace

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

KA HUI ALANAO ME AINA O OAHU

MANAWA HOLO.

@@@ a Mahope aku o lune 1, 1893.

@@@@@@@@@@@@@

NA KAA AHI

NO HONOULIULI.

B    B    A    D

A.M. P.M. P.M. P.M.

HAALELE IA HONOLULU            8:45  1:45 4:35  5:10

HAALELE IA MANANA    9:30  2:30 5:10  5:56

HIKI I HONOULIULI          9:57  2:57 5:36  6:22

NO HOLULU

  C       B     B    A

   A.M.  A.M.  P.M. P.M.

HAALELE IA HONOULIULI  6:21  10:43  8:43  5:42

HAALELE IAA MANANA    6:@@ 11:15  4:15  6:10

H@KI I HONOLULU             7:30   11:55  4:55  6:45

No na Poaono wale no.

No kela ame kela la.

Koe na la Sabati.

Koe na Poaono.

 

NU HOU HAWAII.

E kapalulu mai ana i keia la ka mokuahi Geremania "Clara" no ka hiu loa aku i Iapana.

Ua elima a oi aku mau kauna n@'i e houluulu ia mai nei ma Ka@@ i, no ke kali i ka nana pono ia.

Ua emi mai ke kopaa ma ka la 27 o Iulai ma ka makeke o Nu Ioka, a i ka 33/4 mau keneta o ka paona.

O ka hookuku kinipopo pekupeku wawae i kamailio loihi ia, e uniki ia ana ma ke kahua kinipopo o Makiki i keia Poaono.

O na pahu hae a na kanaka i hoomakaukau iho nei no ka hoihoi ae i ka Moi ma ka noho alii, he pono ke hoolilo aku i wahie.

Ke lono lauahea ia mai nei, aohe e hook@hu hou ia aku ana o Lunakanawai Apana J. Kala o Koloa i ka wa e pau ai kona hookoho e paa nei.

E hookomo ia aku ana na kukui awila iloko o ka luakini makua o Kawaiahao ma keia mua aku, he ekulu haneri dala a oi na hoolilo o ka hana ana a paa.

Elima ka nui o na hale inu bia o Wailuku.  Ua hele aku kekahi pae e papa, a ua pakike ia mai.  He @@ rama ka makai nui, ka hope makai a me na makai.

Ua hoi mai o Prof. F. A. Hosmer, Peresidena o ke Kulanui o Oahu a me kana wahine mai Kapalakiko mai i ka Poalua aku nei maluna o ka mokuahi Australia.

O ka nui o na make o ke kulanakauhale o Honolulu nei i ka hebedoma o pau ana i ka Poakolu iho nei, he 3 mau Hawaii, 4 mau Pake a me i Pukiki. Huina 8.

O ka la 6 o Augate nei ka la hanau o ka Emepera o Kina, a @@laila, ua kau kehakeha mai na pahu hae kanikela i ko lakou mau hae no ka hanohano o ka la.

E malama ia aku ana maloko o ka halekula olelo Beritania ma Alanui Papu i ka hora 9 kakahiaka o ka Poakahi aenei, he hoike no na kumukula o ka papa kumumua.

Ua lohe ia mai ke aumoe Sabati nei ma ke telepone, ua loaa aku ke kino o kekahi Iapana W. ma Waipio, Ewa, o Iewalewa ana iluna o kahi papupu hale.  He make naaua@wa kela.

Ua hopu ia i ka Poalua nei, he eiwa mau Iapana a me na pake kuai wai momona a me piepiele mea ono no ka laikini ole e like me ke kanawai.  Ua kau ia ka bela no lakou pakahi ma ke $50.

@ia ke kao @@l awa ke eku hou nei kona ihu i ka hohoau o ke awa o Kou me ka hanu ana i na apuupuu a me na kiokio akoukoa o ke awa, a ina e loaa aku ana, alaila, e noke ia aku ana a hohonu.

Ke hoopii nei na keiki hoonoho haa kepau o ka nupepa lopa anee ahi Holomua, no ka uku ole ia o ko lako@ luhi, a aia ma ka lima o ka loio W. R. Castle.  E hananee ana kikala o ko Hilo Kini.

O ka moku kiapa Beritania "Lamor@a" i hoopiha ia @ ka lanahu ma Nukakela a holo mai no Honolulu nei he mau malama aenei i hala, ua nalowale a ua hopohopo ia ua holoaia pahu i ka moana.

I ka wa a kekahi ohua pake i iho mai ai mailuna mai o ka mokuahi Waila a hiki Halo ma ka uwapo o Aina Hou i ka wanaao Sabati nei, aia hoi, ua nanea loa oia i ka hele a kuho ana iloko o ke kai.

Ua lilo mai i ke kuai ia i kekahi mea dala o Honolulu nei, ka waapa mokuahi holo Mohea, a e lawe ia mai ana i Honolulu nei maluna o ka moku pea.  Ua manao ia he waapa keia no ka buro Hale Dute.

Ua hoole ka Papa Hoonaauao o Kapalakiko aole e ae i na Iapana e komo iloko o ko lakou mau kula aupuni.  No ia kumu, ua nui ka pioloke o na Iapana malaila, a ke hoomaka la e hoonioni a lilo i mea kamailio nui ia.

O ka hihia laibila o J. E. Bush i hoopilia ai e ke Aupuni Kuikawa, ua hoopau wale ia mai ka papa hihia mai o ke kau kiure kaapuni i ka Poakahi nei, mamuli o kona mihi haahaa ana ma kana nupepa.  Imua i hope ke alelo e holoke ai.

Ua make ma ka halemai Sana Luka o Kapalakiko o Kapena J. C. M. Winding o ka moku kiapa Hawaii Albert mai ka mai numonia mai i loaa iaia.  He kapena kamaaina keia i ka holoholo mawaena o Kapalakiko a me Honolulu nei.

Lewalewa ke alelo o No@d@fa iwaho e hooikaika la no ka hoihoi ae i ka Moiwahine, a hem@ pu no hoi ko lakou nei ma ae mau alelo i ke alualu i ka mokuahi Australia no ka hoihoi ae i ka Moiwahine.  Nawai ole hoi ke alualu i ka hoolaha hoopunipuai ia.

Ua loaa a@u i kekahi luna malama hale d@te o Kapalakiko i ka la 1 o Augate nei, he 500 mau tini opiuma na opeope ia iloko o na pahu aila koii, a ua kau ia na hoailona mawaho o na pahu, e hoouna loa aku i Honolulu ma ka mokuahi mua e holo ana ilaila.

E kukulu ia aku ana i kiahoomanao no Kalani Kauikeaouli Kaleiopapa, ma kona wahi e noho mau ai iloko o ka luakini o Kawaiahao, ua pono ka hoomanao ana o na hoahanau o Kawaiahao, i ke alii puuwai hamama ana i hoopomaikai ai i kona mau makaainana.

Ke hooleha mai nei ka Malama Buke Helu nui o ke Aupuni, o na la e uku ai i na uku luna aupuni ma keia hope aku, oia ka la pau o ka malama a me ka la 15 o ka malama.  Ina e kaa ana keia la ma ka la Sabati a la kulaia aupuni paha, alaila, ma ka la mamua iho e uku ia ai.

He keu keia o ka wa nui o na alii o ka aina o ke aupuni a me na aliiaimoku no ka mea o alii wale no ka mea kukulu i na pahu hae mamua.  A i ka wa o ke Aupuni Kuikawa e ku nei, ke kukulu mai nei na lopa anee alii i mau pahu hae no lakou, he mau alii wale no ka hoi a pau.

Ua hopu ia i ka Poakahi nei, o Ping Chong pake a me ekolu mau wahine pake, no ka hewa hoike hoopunipuni.  No ka mea, o lakou a pau na hoike kue i na kiu pake ekolu a na makai  i hooopii@a ai no ka hewa aihue.  Ua hookuu ia keia poe hoike hoopunipuni ma ka hela a noho ka aha e h@okolokolo ia lakou.

Ua loaa aku iloko o ka hale o ke kuke pake a Mr. C. W. Ashford ma Kulaokahua, he puulu pake nui he kanakola paha i ka po Poalua nei, ia Kapena Kiemme o na makai kau lio, oiai na pake e pepa piliwaiwai ana.  I ka wa i komo aku ai o ke Kapena makai, ua pau aku na pake i ka puhee i o a ianei a he ewalu wale no i loaa mai a paa i ku apapanui.  Haohao maoli keia.

Nui ka makahehi o na kanaka i ke kaa poniuniu hou a ka mahu e hoopokakaa nei ma ke kihi komohana o na huina alanui Betela a me Hotele, a ua hele no hoi a hewa i ka wai na kanaka i ka po Poaono aku nei.  He piha nae wale no ia o na wahi a pau o na lio, na kaa a me na noho maoli i ka poe punihei e holo lealea maluna o keia mea walea.  O na kanaka Hawaii wale no nae ka nui makelukolu.

E hoiko hui ana na Kula Sabati o Kaiahamauleo o Ewa a mo Pokai, Makua, ke hiki aku i ka Poaha mua o Okatoba la 5, o keia makahiki, ma ka luakini o Waianae, a o na haawina pakahi, oia iho keia: Kula Sabati o Kaiahamauleo, Haawina o Iulai, haawina o Sepatemaba.  Ke paipai ia aku nei, e makaala ae na kula ke hiki aku ia la.  J. M. EZERA, K.K.S.  

Ua komo kolohe ia aku oloko o ka hale noho o Mr. E. R Hendry ma ke kihi o na huina alanui Kinau a me Pensacola i ke kakahiaka o ka Poakolu aku nei, a ua aihue ia aku he wati gula pakeke a me ke kaula.  I ka wa i ala ae ai o Mr. Hendry a hoomaka aku ia e aiualu, ua puhalahiu e aku la oia.  Eia nae, iloko o ko ka aihue pupuahulu, ua haalele iho oia i kona paa kamaa, ka papale a me ka mamalu silika.  He haole paha keia.

O ka huina houluulu o na paona o ka puali hukihuki kaula o Kapuukolo, he 1019, aka, ke aa aku nei ka puali hukihuki o ka hale hana hao o Honolulu i kela puali mua e hukihuki laua.  Eia ka pane a Kapuukolo, hoohalike oukou i ka huina houluulu o ko oukou mau paona a like me kela maluna ae, alaila, hukihuki.  Nolaila, eia ka puali hana hao ke hoemi mai nei i ko lakou mau paona i keia wa ma ka hoomaamaa mau ana.

Mahope o ka hoolohe ia ana imua o ke kiure o ka hihia a ke aupuni kue ia H. F. Poor, no ka aihue i ka waiwai i haawi ia e malama, n elua la a keu mai ka la mua mai o ke kau, ua puka mai ia ka olelo hooholo a na kiure i ke ahiahi Poakolu nei, he 9 kiure ma ka aoao hookuu a he 3 ma ka aoao ahewa.  Oiai he mau hoopii lehulehu ko keia mea hookani, pehea ia, ua pau aku la paha na hoopii e ae oia ano mamuli o keia olelo hooholo a ke kiure.

Ua weheia ke kau kiure kaapuni o Oahu i ka hora 10 kakahiaka o ka Poakahi aku nei, Augate 7, ma ka noho kino ana mai o Lunakanawai Whiting ke kahu o ka aha, a me ia pu hoi kona kokoolua o ke kulana hookahi, oia o Lunakanawai Cooper Ua noho kino mai ka Loio Kuhina W. O. Smith a me kona hope G. K. Wilder e malama i na hihia ma ko ke aupuni aoao a me 28 mau loio e ae i kiei ae e hoonohonoho no ka manawa o ko lakou mau hihia e hoolohe ia ai.  No ka nui o na hihia, e noho palua ana na lunakanawai e hookolokolo i na hihia kaawale like ole.

O keia mai olilolilo o ka Hol@mua i lohe ia mai ai ua hele a koe na iwi a mio ka ihu, eia no ke aili@@@ m@@ @ nei, aka, mamuli o ka h@il@@@ @ kahuna, ua kauohale u @ @@@@@ k@ik@i mai ka  lua aku e ka l@@@@ i ka lua o koae.  Eia @@, @ @ @@@@@ pua na kahun@, @@ @ @@, no ka mea, aole e ola ka ohi@@ i ka lua o k@@e.  No la mea ke hookunia nei ka mai e kaa pela a hiki i @@ w@ a ka p@@ ho@moemoe ah@ne e onini mai ai ke loaa ka moe pomaikai.  Nolaii@ he ola i ke ahe a ka makani.

He ekolu la o ka noho ana o ka Aha e hoolohe no ka hihia o W. White ma imua o Lunakanawai W. H. Daniels o Wailuku i noho mai nei ma Lahaina.  Ua hookuu ka aha i ka poe i hooopiiia, a ua hookuu pu ia no hoi me A. L. Kamanu i hoopii ia ai e W. White ma no ka wawahi ana i ka pa o ka luakini o Wainee.  O ka makou e ao aku nei i na makamaka o ua malu ulu kaulana la, e hoopau i na manao kuee a e noho me ka maluhia, he okoa na manao pil@ aupuni, a he okoa loa na hana pili hoomana.

Laupahoehoe, Hilo, Aug. 7. – Eia ke anai nei ka ma'i la garipa iloko o keia apana mai ke nui a ka liilii, a o kahi kauka aupuni o makou, aia i hikauhi kahi i nana kee mai ai.  Ua ku hou ae nei ka mahiko o Laupahoehoe, a ke holomoku nei na kanaka Hawaii i ke komo i ka hana.  He maikai ka hana, a he oluolu na haku hana. Ke ike nui ia aku nei na auwaa lawaia i ka lana mai, a ke ike pu ia aku nel, aia malaila ka hooikaika o ka oihana makai, kapae ae nae ka alaala i ka pu, a ma ka mahina ka nana o ka helelei mai o na ala, a o ka poe haihai kanawai, ke holopono nei ka lakou mau hana me ke po'i ole ia aku.  Mea ia mai no ka lomaloma ka o kahi elekule "hope makai."  OHENANAHOONUIIKE.

 

Kani Moopuna.

Ua hoopomaikai ia o Hon. W. D. Alekanedero, ma o ka loaa ana iaia he moopuna, no ka mea ma ka la 29 o Iulai i hala, hanau mai la he keikikane puipui na ka wahine a Arthur C. Alexandder ma Nu Havana, Konetikuta.  Nolaila i ko Mr. Alekanedero wa e pae aku ai i Kapalakiko, e hauoli ana oia i ka lei hou i papahi ia mai iaia he Kupunakane.

O Keoua, kaikamahine a Rev. A. Bihopa i make, kekahi i loaa pu keia inoa hanohano, no ka mea, o ka wahine a Arthur C. Alexander oia no ke kaikamahine a Keoua, oia ka mea i noho kumuao me Mr. Oleson ma Hilo mamua a mahope mai i ke Kula Kamehameha.  Aia no o Keona laua o Helen Hilibarani ma ke Kulanakauhale o Barakalina.

 

E Hauoli Auanei ko Puna

Ua hoomaopopoia mai ia makou e holo aku ana ka Luna Leta Nui i Hawaii, e makaikai ai i ke kulana o na hale leta ma ia mokupuni.  E lele mua ana oia ma Kohala, a malaila aku i Kawaihae, Waimea, a mawaena aku o Hamakua a hiki i Hilo.  E holo pu aku ana oia mawaena o ka apana o Puna a e kukulu ana oia i hookahi a elua paha mau hale leta ma ia apana, kahi e loaa ai na poo leta a me na bila kikoo dala hale leta.  He mea hou maikai loa keia no ko makou mau makamaka a me ka lehulehu e noho nei ma Puna.  Ke hoomaikai aku nei makou i ke aupuni ke kukulu io ia keia hoolala hana maikai no kela apana i hoonele ia i na pomaikai o kela ano i na makahiki i hala.

 

Halawai o ka Papa Ola, Poakolu Augate 9

O na hana nui a ka Papa, oia ka noonoo ana no ka lono o ka ma'i kolera ma Iapana, a no ka o ana i na pipi keiki, a no kekahi mau pono o ka poe ma'i lepera.  He poe kauka kekahi i halawai pu me ka Papa Ola, o Troussau Rodgers, Howard a me Cooper.

Ua hoomaopopo ia, aohe mea ma'i kolera i ka wa o Gaelie i haalele ai ia Iokohama, aka he eha nae mau mea malaila i loaa i ka ma'i kamolapoki, nolaila ua hoomalu ia na ohua pake a me na Iapana ma Koholaloa.

Ua kamailio ia me ka mahalo na loina hoomalu moku ma Amerika Huipuia, a me na hooiaio ana o na Kanikela Amerika a pau i ke kulana ola maikai o na moku a pau e holo ana i Amerika.

Ua hoike ia, i ka o ana ia na pipi keiki, aohe i pehu mai a loaa ka palahehe e o aku i kanaka, e hoao hou ia ana no nae.

Ua haalele kekahi poe ma lepera ma Kalawao ia kauka Goto, ua paupauaho lakou i ka lapaau ana a ke kauka Iapana, aohe e kukulu hou aku i mau hale no ka poe ma'i lepera, no ka mea, aohe e liuliu a e lilo ana na kuleana o na kamaaina i ke aupuni, a e lako auanei i na hale.

 

NUHOU KUWAHO.

AOLE AUPUNI ALII HOU I KOE MA HAWAII.

He Aupuni Kuokoa me ko Amerika Hoomalu mai.

Hakaka ma ka Ahaolelo Makaainana o Enelani

Aia no o Parani ke Koi Ikaika la ia Siama

 

Ma ke ku ana mai o ka mokuahi Oceanic i ka Poalua aku nei, Augate 8, ua loaa mai na mea hou o na aina e malalo iho;

AOLE AUPUNI ALII HOU I KOE MA HAWAII – HE ANO NUI INA HE OIAIO.

Wasinetona, Iulai 27.-E hoouna ana o Kalivalana i Elele Paiapala Kuikawa i ka Ahaolelo Lahui ma ka malama o Sepatemaba ae nei.  Ua loaa ia'u ka oiaio loa o keia olelo e hilinai ia aku ai.

Ma ia wahi hookahi no hoi i loaa mai ai ia'a ka lono o ka hiki ana mai o ka hoike hope loa a Mr. Blount i ka wa o Kalivalana e hoi mai ai.  E kuka pu ana ka Aha Kuhina i na mea pili ia Hawaii i keia malama aku, me ka manao e hoomakaukau i kuikahi e haawi pu ai i ka Ahaolelo lahui me ko Blount hoike okoa.  E hookohu koke ia ana ka panihakahaka o Blount mahope o ko Kalivalana hoi ana mai.  E hanaia no keia, aole wale no i mea hooluolu ia Blount, aka, i mea e hiki ai iaia ke hele mai imua o na komite kuwaho i ko lakou wa e noonoo ai i na mea pili ia Hawaii.

Aole i hoomaopopo lea na ano a pau o na mea a ka Peresidena e hoike mai ai.  Hookahi nae mea maopopo loa, aole no ia e kokua ana i ka hoohuiaina.  Aole hoi he kumu e manao ai e kokua ana o Blount i ka hoohui, aole pela ke ano o kana mau olelo i hoike mai ai. 

Eia ke ano o na mea a pau i hai ia mai e na luna aupuni o ke keena o na aina e.  E imi ia ana he kuikahi e kakoo ai o Amerika Huipuia ia Hawaii i hokai ole mai ai na aupuni e iaia.  Aole nae e lilo ana na Amerika e hooponopono i na hana kuloko o Hawaii.  Ua maopopo ia Kalivalana ma, he makaukau loa o Hawaii e hooponopono i kona mau hana kuloko a me ka hoomalu iaia iho, ke hokai ole mai ko na aina e.  Nolaila, ua makaukau lakou e pale aku i na hokai apau o ia ano, ke ae mai o Hawaii e haawi mai i kekahi mau pono pili i ka oihana koa. 

No na lono mai Kapalakiko mai e olelo ana, e hoihoi ia ana o Liliuokalani maluna o ka noho alii me ke kokua ana mai o na koa Amerika, ua hiki ia'u ka mea kakau o ka "Examiner" ma Wasinetona ke hooia me ke kanalua ole, aole loa e ae ia ka hana oia ano e ka Oihana o ko na Aina E ma Wasinetona.

Ua manao ia no o ka Moiwahine ua hoopau ia mamuli o ke kokua pu ana o na Elele Amerika ma Hawaii, a ua lalau maoli ko lakou hana ana pela.  Aka nae, ua ike aku makou i ke Aupuni Kuikawa, oia ke aupuni maoli o Hawaii.  Nolalla, he mea kohu ole loa i ke Aupuni o Amerika e kokua aku e hookahuli i ke Aupuni Kuikawa, e like me ka pono ole o ke aupuni o Harisona i kokua ai i ka hoomana ana i ua Aupuni Kuikawa la.

Ma ko Kalivalana huki ana i ka hae Amerika ilalo mailuna iho o Hawaii, ua lawa ko Kalivalana ma hoomaemae ana i na hana lalau o ka poe mamua, nolaila, aole hiki ia lakou ke hana hou aku.

KA KUHINA KAKINA HOOLE I NA OLELO HAKUEPA.

Kikako, Iulai 27. – O L. A. Kakina, ko Hawaii Kuhina noho ma Wasinetona, a e noho nei hoi ma Kikako i keia wa no na hana hooikeike Hawaii, a ma ka pane ana i kekahi mea i hoakaka ia ke ano nawaliwali, a ke ano make mai nei ke ohohia ia o na manao hoohuiaina ma na pae aina, a pela pu no hoi, ua ane pauaho loa na manao o na alakai o ke Aupuni Kuikawa me ia pu hoi kekahi, a ua make loa na manaolana no ka hoohui aina, a ke ulu ikaika loa la hoi ka manao ohohia no ka hoihoi hou ae i ka Moiwahine i hoopau ia.  Eia kana pane: "Aole loa he oiaio o keia mau olelo, no ka mea e pili ana i ka mauliawa o ka manao hoohuiaina, he oi loa kona ikaika a me ke ohohia i keia wa mamua o ka wa i hala, aole loa au e kamailio ana i keia mea ma ke ano koho wale aku, aka ke loaa mau mai nei ia'u na nupepa Hawaii i na wa a pau, a me ke kakau leta pu ana mai kekahi o Peresidena Dole, Loio Kuhina Smith a me kekahi poe e ae o na alakai o ke Aupuni Kuikawa.  Ua loaa pu mai no hoi he lehulehu wale o na palapala mai kekahi mai o na kanaka Hawaii koikoi o ka aina.  O ka'u palapala a lono hope loa mai Hawaii mai oia no ko ka la 7 o Iulai.  He kaoo lehulehu wale o na Hawaii e hele mai nei e ike ia'u ma ke kahua o ko Hawaii mau mea hoikeike, nolaila ua maopopo loa ia'u ke kulana olaila me he la aia no au i ko'u one oiwi.

"Aoloe loa au i ke a loho paha i kekahi hiohiona o ka nawaliwali.  Ma kekahi aoao hoi. oiai iloko o na hooikaika ana a pau a Nordoff a me Spreckels e hoopoino i ke aupuni a e hoalala hoi i na manao kue, eia o ka hopena wale no uae i loaa mai, ua hookupaa loa ia na poe hooohuiaina, a ua hoaia pu ia hoi ua manao kakoo i ke aupuni e na poe lawelawe kalepa a pau o ka aina."

HAKAKA A HAUNAELE NUI MALOKO O KA HALE MAKAAINANA O BERITANIA.

Ma ka la 27 o Iulai, ua haiolelo o Iosepa Kamaena me ka hoopuka ana i na huaolelo awahia loa, e hoohalike ana ia P@hakuhauoli me Herode.  Ia wa, ua @wa mai la na lunamakaaiana Irelani.  Kuhikuhi lima aku o T. P. O'Connor la Kamalena, a kapa leo nui aku iaia "o Iuda."  Uwa like mai la ka poe Irelani a ne, me ka hooh@ pualu ana, "o Iud@."

Hooikuika mau ka Lunahoomalu o ke Komite oia o Mellor e ninau aku i ka ninau ano, eia aohe loh@ ia o kona leo.  Kahea mai kekahi poe o ka aoao anee alii, he pono iaia e papa aku ia O'Connor e hoomalu no kona kapa inoa ino aku ia Kamalena.  Hoole o Mellor aole ia i lohe i kela mau inoa ino.  Alaila, ku nui mai na lunamakaainana a pau e hookeke ana e ake e hiki uku imua.  Nui ka uluaoa a me ka hakaka ana.  Lele aku o John Logan imua a hoino aku.  Lele mai o Wyndham laua o Fisher e kokua ia Carson a lalau aku ia Logan ma ka ai a kulai iaia; o ke poo ilalo, a hookomo malal@ o ka noho loihi.  O ka @akaka a me ka wiliwili no ia o na puupuu a na hoa he lehulehu.  Piha o mua o ke alo i ka paa pu i na lala o ka aha e hakaka ino ana me na olelo hoino.  Nui ka poe i eha. 

Hoouna aku o Pohakuhauoli i kekahi lala kino ikaika e nonoi aku ia lakou ma kona inoa e hoomalielie a ua kanahai iki mai lakou.  Ua kii ia ka Lunahoomalu nui o Peel, a ao aku i ka hale e malama pono i na hana me ka hanohano.

Akahi no a ike ia ka hakaka a me ka haunaele ma ka Ahaolelo nui o Beritania, o ke kumupaio imua o ka Hale, no ke kukulu i ahaoielo kuokoa ma Irelani.

MAU NO KO FARANI HOOPILIKIA IA SIAMA.

Bangkok, Iulai 31 – Ehiku mok@kaua liliii o Farani i holo iuka ma Bangkok e hooweliweli aku i ke alii.  Ke kuka nei no, aole nae he holopono imua na mea e hoolala ia ana.  Ua kukala ka Adiuiaraia Farani e panik@ i ke awa me ua manuwa e keakea ana a hal@ na la ekolu, a ua kauoha aku i na mokukaua Beritania elua e ku ana imua o Bangkok, e hele iwaho o ka muliwai.  Ua maopopo, ina aole papa e mai ka Peresidena o Farani, e kaua maoli ana.

Ma Parisa ua kuka loihi ke Kuhina Farani a me ka Elele Beritania a hooholoia, e hoomau ia ke aupuni o Siama mawaena o Beritania a me Farani.  Na Farani e hookuu mai i na apana o uka o Siama a Beritania i hookuu mua aku ai iaia.  A e hooponoponoi@ na palena mawaena o Siama a me na apana o Farani.

Ua ikaika loa o Farani e hoopai ia Siama me ka uku dala nui a me ka lawe i aina no kona paakiki a me ke kaua mai.

Ua manaoia, e pau koke ana ke kaua.

Ma ka la 2 o Iulai ua ku aku na mokukaua liilii o Geremania a me Enelani a hekau imua o Bangkok.

 

Hoolaha Hou.

AHA Kaapuni o ka Aana Hookolokolo Akahi o ko Hawaii Paeaina.  JAMES SUTHERLAND kue ia MARY SUTHERLAND.  Hoopii Oki Mare.

Ma ka Inoa o ke Aupuni Kuikawa o ko Hawaii Paeaina – I ka Ilamuku o ke Aupuni, a i ole i Kona Hope, me ka mahalo.

Ke kauohaia aku nei oe, e kii aku ia Mary Surtherland, ka mea i hoopilia ina e waiho mai aua oia i kana pane i kakaula iloko o na la he i wakalua, mahope iho o ka hooko ia ana o keia, e hele mai imua o ka Aha Kaapuni, o ka Apana Hookolokolo Akahi, ma ke Kau o Augate, o na Aha la, e malamaia ana ma ke Keena Hookolokolo, ma Honolulu.  Mokupuni o Oahu, ma ka POAKAHI, la 7 o AUGATE e hiki mai ana, ma ka hora 10 o ke kakahiaka e hoike mai, no ke aha la e ae ole ia ai ke noi a James Sutherland, ka mea hoopii, e like me ka mea i hoakakaia, iloko o kana palapala hoopii i pakuila.

A e hoihoi mai oe i ka Palapala Kii, me ka hoike piha o kau mau hana no ia mea.

Ikea ka Mea Hanohano W. A. Whiting.

Lunakanawai Mau o ka Aha Hookulokolo Kaapuni Akahi, ma Honolulu, i keia la 19 o lune, 1893. (Sila)

F. WUNDENBERG.

Hope Kakauolelo

Ke hooia nei au, o ka mea maluna ne, h@ kope olaio no la o ka Palapala Kii ma ia hihia, a ua kauoha na Aha ia e hoolaha ia @@ mea, a e hoopanee ia ka hihia a ke Kau @e o Novemaba e hiki mai ana.

HENRY SMITH

Kakanolelo

Honolulu, Augute 10, 1893.   2@@4-6

 

Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai.

IKULIKE ai me na hooko ana o kekahi moraki i hana ia e M. Kana k a me Kahaulelio w. o Waiahole.  Koolaupoko, Mokupuni o Oahu, ko Hawaii P@e Aina ia S. Collen, ma ka la 20 o Ianuari, 188@, a i hoopaaia ma ke Keena Kakau Kope o Oahu, Buke 110 a ma na aoao 7@-@.

Ke hoolahala aku nei ka iohe, ke makemake nei ka mea e paa nei i ka moraki e hooko aku, no ke kumu ka uhakua o ka aelike, ola @a hookaa ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee i ka wa e hookaa ai.

Ke hoolaha hou ia aku nei ka lohe, mahope iho o ka pau ana o na he@doma ekoiu mai kela la aku, oia ka Puakahi la 2@ o Augate, 1@@0, e kuai ia aku no ma ke kudala akea kela aina lioko o na moraki ia, me ka Hale Kudala o J@@ P. Morgan ma Honolulu, ma ka hora 12 awakea o la la.

Hanaia ma Honolulu, Aug. 1, 1893.

No na mea i koe, e ninau ia J. Alfred Magoon ma ke keeua e kokoke la i ka Hale L@@a o Honolulu, Lolo no

S. CULLEN

Mea e paa nei i ka Moraki. 

O na aina i paa maloko o ua moraki la, oia no na aina e waiho ia ma Walahole mamua ae, i kuhikuulia ma ka Palepaia Sila Nui Helu @@64 Kuleana Hoon@ Aina Helu @@@6 la Kaihe a me Palapaia Sila Nui Helu @@40 Kuleana Hoona Aina Helu @@@@ la K@u.

2@@@-@

 

EGAN ME GUNN.

ALANUI PAPU. . .HONOLULU

E HOOMAKA ANA KE KUAI NUI HOOPAKIKA MAI KA POAKHI AKU IUNE 26, 1893.

Na KALAKOA maikai loa no ka @@ iwilei @@ @@.  Na KEOKEO mahanahe he @0 a @@ o ka apa.  KUKAENALO, @@ iwilei no ka @@@.  KUKAENALO @ iwilei no ka @@@ HULEHULE mahenahe ma ka 19 a @@@ keneta o ka iwilei.

Na LIHILIHI Pale Puka niani he $@@@ $@@@  a $2.00 o ka paa hookahi

Na KAKINI wahine eleele p@a ma ka 25 keneta o ka p@a

Na KAKINI kamaili eleele p@a ma ka 25 keneta o ka p@a

Na PALEMAI kane ma ka @@ keneta pakahi

Na KAMAA p@a maikai ma ka $2.@0 a $3.00 o ka p@a

Na PALULE KEOKEO maikai ma ke 7@ a 100 keneta p@ka@@

@4@-@1

 

AHA HOOKOLOKOLO Kaapuai Apana Ekahi o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka Hooponopono Waiwai Ma ka hana o ka waiwai o Peter Fernandez o Honolulu, Oahu, i make.

Ha ka helu@@lu a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a me ka hoike h@lu waiwai a A. Fernandez a me N. Fernandez na Lunahooponopono Waiwai o ka waiwai o Peter Fernandez o Honolulu, Oahu, i make, maloko o laila e noi ana e apono a ka laua mau hoolilo he $@@@.15 mailoko mai o na dala he $1,440i @ i loaa, la laua, a e nui ana e nana ia a apono ia ka laua moowaiwai a e hoopukaia ke kauoha e mahele i ke ko@@a o ka waiwai o waiho nei iloko o ko lana mau lima i ka poe i kuleana a e hookuu mai la laua a me ko laua mau hope mai la noho lunahooponopono ana.

Ke kauohaia nei o ka Puakahi la 2@ o Augate, A. D. 1893 hora 10 a.m. ma ke K@@@a o keia A@a ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, oia ka manawa a me kahi e hoolohe ia ai keia noi a ma ka moowaiwai, a o ka poe a pau i pili e hele @e a hoike ina he kumu io ka lako@ a ne ole la ai na noi ia, a e waiho mai i na olelo ike i ka poe i kuleana i na waiwai ia.

Hanaia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina, Iulai 21, A. D. 1893.

Na ka Aha:

GEO LUCAS

Hope Kakauolelo.

243@ @

 

Hoolaha Hoopau Hui.

I KEIA LA, ua hoopau @o o A. Fernandez Jr. M. A. Gonsalves, E. Hulehinaou a me W. Lishman i ko lakou noho hui ana iloko o ka Halekuai ma Paia, Maui.  Na A. Fernandez Jr. e lawelawe aku i ke hana.

Honolulu, Iulai 24, 1893.

2433-3

 

Hoolaha Hooko Moraki.

KE HOOLAHA aku nei ka mea nona ka inoa malale iho, THE WESTERN & HAWAIIAN INVESTMENT Co. LIMITED, e hooko i ka mor@@i no ka uhaki ia o ka aelike, ola ka hookaa olo ia i ka wa e uku ai o kela ale i hoopaa la ma kekahi moraki i hana ia e W. R. Lawrence ma ka la 20 o Okatoba, 1888, a i hoopaa ia ma ke Keena Kakau Kope Buke 111 a ma na aoao 119-121.  O ka aie i hoopaa ia ma na moraki la, he nota ale no $2,500 ka nui, o hookaa ia iloko o hookahi makahiki mai ka la mai o ka hana ia ana o ua moraki la, a e waiho ia aku ana ma ke kuai ma ka Hale Kudala o J. F. Morgan ma Honolulu, i ka POALUA, SEPATEMABA 5, 1893, ma ka hora 12 awakea, kela aina a pau i paa ma ka moraki.

O ka waiwai i paa maloko o ua moraki ia, oia kela aina e waiho ia ma Alanui Rinamu, Punahou, Honolulu, nona ka ili he 8@ hapa 100 o ka eka, a oia hoi kela hapa o ka aina i kuhikuhi ia ma ka Palapala Sila Nui Helu 1@@3 ia E. Rogers, a i hoolilo ia i ua Lawrence ia ma ka palapala kuai a A. Marques, kope ia ma ke Keena Kakau Kope Buke 79 a ma ka aoao @9@ a me ka hale noho maluna iho.

Kuike ke dala.  Na uku hana palapala, aia i ka mea e lilo ai.

THE WESTERN & HAWAIIAN INVESTMENT CO.

W.W. HALL, Luna Nui

24@3-4

 

Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai.

KE HOOLAHA ia aku nei ka lohe, i kuiike ai e ka mana o ke kuai i hookomola iloko o kekahi moraki i hanaia ma ka la 27 o Maraki, A. D. 1891, e Isaac D. Iaea ia Fred Philp, i hoopaaia ma ke Keena Kakau Kope o Honolulu, Buke 132 a ma na aoao 167 a me 168, a no ka uhaki ia o ka aelike iloko o ua moraki la, oia ka hookaaole ia o ke kumupaa a me ka uku panee i ka wa e hookaa ai, nolaila, ke make make nei ka mea e pa@ nei i ka moraki e hooko aku.

Ke hoolaha hou ia aku nei ka lohe o kela aina a pau a me ka waiwai i kuhikuhiia ma ua moraki la, e kuai ia aku no ma ke kudala ma ka Hale Kudala o James F. Morgan, ke hiki aku i ka Poaono, Sepatemaba 9, 1@93, ma ka hora 12 awakea.

O ka waiwai e kuai ia aku ana, penei ke kuhikuhi ia ana:

1. O keia mau aina e waiho ia la Kapalama, Honolulu, Oahu, oia kekahi hapa o ka aina i kuhikuhila iloko o ka Palapala Sila Nui Helu 401 Kuleana Hoona Aina Helu 8305 la Paui Kanoa a nona ka ili he 5700 kapuai kuea.

2. O kela mau aina a pau e waiho la ma Kapalama, Honolulu, Oahu, oia kekahi hapa o ka aina i kuhikuhila iloko o ka Palapala Sila Nui Helu 401 ia Paulo Kanoa, a nonu ka ili he @280 kapuai kuea.

E hookaa ia na dala e ka mea i lilo ai ma ke dala gula Amerika.

O na uku hana palapala i ka mea e iilo ai.

No na mea i koe, e ninau ia Carter a me Carter.

Hanaia ma Honolulu, Aug. 1, A. D. 1893.

FRED PHILP.

Ma o Kona Hope ia

CARTER a me CARTER.

2453 3

 

Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai.

KE HOOLAHA ia aku nei ka lohe, i kulike ai me ka mana o ke kuai i hookomoia iloko o kekahi moraki i hanaia i ka la 29 o Okatoba A. D. 1891, e Henry S Swinton la Frederick Philp, hoopaa ia ma ke Keena Kakau Kope ma Honolulu, Buke 131 a ma na aoao 364, 365, 366 a me @67, a no ka uha@ia o ka aelike maloko o na moraki la, ol@ ka hookaa ole ia o ka ukupanee i ka wa e hookaa ai, nolaila ke manao nei ka me a e paa nei i ka moraki e hooko aku i ua moraki la.

Ke hoolaha hou ia aku nei ka lohe, o ka aina a pau a me ka waiwai i paa maloko o ua moraki ia, e kuai ia aku ana ma ke kudala akea ma k@ Hale Kudala o @@@ F. Morgan, ke hiki aku i ka Poaouo, Sepatemaba 9, A. D. 1893, hora 12 awakea.

O ka waiwai i paa maloko o ua moraki la, ola kela malalo iho:

O kela apaua aina e waiho la ma Alanui Miller , Honolulu, oia kela hapa o ke Kuleana Hoona Aina Helu @32, a me ke Kuleana Hoona Aina Helu 3179, a i kuhikuhi pono ia e like penei.

E hoomaka ana ma ke kihi komohana o keia apana aina ma ka huina komohana akau o ka pou gearanite ma ka aoao hikina hema o Alanui Miller a holo (1) hema 10˚ 43' hik. olalo 89 6 kapuai e pili ia i ke Kuleana Hoona Aina 619 la S. Reynolds; (2) hema 6@˚ 20' kom. olaio 97 7 kapuai e pili la no ia kuleana; (3) hema 24˚ @@' hik. oiaio 6@ 4 kapuai e pili ana i ka hapa aku i koe o ke kuleana @32 ia Paukuwahie; (4) Akau 63˚ 40' hik. oiaio 189.7 kapuai e pili ana ma ia wahi hookahi; (5) Akau @@˚ 10' kom. olaio 131.9 kapuai e holo ia ma ka hapa aku i koe o ke Kuleana 3179 ia Kail@@ a me Piikoi; (6) Hema @9˚ 30' kom olaio 14 kapuai e pili ia i ke alanui Miller a hiki i kahi i hoomaka ai.  Ka ili, he 2@-100 o ke eka.

O ke dala e hookaa ai ka mea e lilo ai, ma ke guia o Amerika Huipuia.

O na uku hana palapala aia i ka mea e lilo ai.

No na mea i koe, e lona no ia Carter a me Carter.

Hannia me Honolulu, Aug. 1. A.D. 1893.

FRED PHILP.

Ma o kona Hope ia

CARTER a me CARTER.

2@@3 3

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

 

I KULIKE ai me na hoakaka o kokahi Palaplaa Moraki i hanaia e Simon Lo@@@@ Ayle@ k. i ka Mea Kiekie Poomaikelani.  I hanaia me ka la 17 o Okatoba. M. H. 1887; a no ka uhaia ana o na kumu i oleloia maloko o na moraki la, ola hoi ka uku ole ia o ka ukupanee; nolaila, ke hoikeia nei, mahope iho o ekolo pule mai kela la aku, e kuai kudala la aku aua ka waiwai i ho@kakaia maloko o na moraki la, mahope o ka hoolaha ia ana ma ka Lumi Kudala o J. F. Morgan ma Honolulu, ma ka

 

Poakahi, la 21 o Augate, 1893,

Ma ka hora 12 awakea o ua ia nei.  Hanaia ma Honolulu, keia la 25 o Iune, 1@@3.

O ka apana aina i olelo ia ma ua moraki nei, he

 

38—100 Eka

A oi aku a emi mai paha ma Kahu.  Honoluliu, a i kuhikuniia p@noi:

O kela apana aina e waiho la ma Kailu, Honolulu, Oahu, oia ka hapa o ka Palapele Sila Nui Helu 3@7@, Kuleana 11@8 ia lo@la Kalehua non@ ka ili he 38-100 o ka @ka, a oia aina kai hoolilo ia mai i ka mea nana i moraki aku ma ka palapala kuai o Okatoba 27. A. D. 18@7. i hoopaa ia ma ke Keena Kakau Kope ma Honolulu, Buke 1@@ a ma na aoao @@@ a me @@.

POOMAIKELANI,

Mea e paa nei i ka Moraki

JA@ F. MORGAN,

Luna Kuda@a

Honolulu, Iulai 23, 1@@@

2@@-@

 

Kula Kumumua Kamehameha.

E WEHE ia aua k@ Kuia Kumumua Kamehameha ma ka Puakahi, Sepatemaba 4, Nola@@, @ eleu ma keiki i ka hoi mai.

 

Hoolaha Hoopau Hui.

UA waiho mai o Mr. @ D. J B@@@@m i keia la mai ka uoho ana iloko o ka Hui.

B. F. @@LERS & Co.

Honolulu, Iulai 31, 1893.

2432-@

 

HOOLAHA

I ka Poe Hele i ke Kiowai o Waiakeakua, Manoa.

O NA POE a pau e makemake ana e hoio i ke Kiowai o Walakeakua ma Manoa, k@ hoolahaia aku nei e pono e loa@ m@@ ia lakou ka ne ia mai ka mea nooa ka inoa @alalo iho nei, a o na mea a pau o komo hewa ana ma ia wahi me kapo ole ia e hoopilia no ma ke @auawai.

JAMES S. BOYD.

Ma ke Keena Alua.  Hale A@a Hookolokolo.

Honolulu, Iune 17, 1893.

24@7-@@

 

Hoolaha a ka Lunahooponopono Waiwai.

O NA POE A PAU HE MAU KOINA KA LA kou i ka waiwai o KEKAHA i make o Waiehu, Wailuku, Maui.  Ko Hawaii Pae Aina, o hoouua koke mai me na hooia kupono i hoohiki ia imua o ka No@ari o ka Lehulehu i ka mea nona ka inoa malalo iho ka mea i hoo@@hu la i Lunahooponopono Waiwai no ka Waiwai o ka mea i make, maloko mai o na malama @ono, a i ole ia e hoole mau loa ia aku @o.  O ka po@ a pau i aie i ka waiwai o ka mea i make, e hook@a koke mai ma ka manawa a mamua ae o ka pau ana o ka eono malama.

W. H. DANIELS.

Lunahooponopono Waiwai o Kekaha i make Wailuku, Maui, Oct. 23, 1893.

2414-@@

 

Hale Hana Kopa o Honolulu.

Ua paa @enei ka Hale Hana Kopa @@@@ Hou o ka po@ no lakou @a i@@@ @ala@ @@@ a ua makaukau lakou e hoolawa aku i ka poe piepiele i na

Kopa Maikai Loa Maoli

I hookomo ia iloko o @a Pahu 100 p@@@@ mai ko 42 a 56 auka Kopa pak@@@@.

 

Ke hooia nei makou i ka oi o la MAIKAI o ka makua KOPA @@n@@ o ua @@@@ o wa@@ @@@.

 

Ua kuni ia @@ @@h@ @ k@ @@k@@ mau Pahu me ka hoa@@@@@ "HONOLULU SOAP CO.," a e

Kuai ia e na Halekaui Liilii a Pau.

HUI HANA KOPA O HONOLULU

M. W. McChesney & Sons,

Na E@ona.

1@96

 

PAPA! PAPA!

AIA MA KAHI O

Lewers & Cooke

(LUI MA).

Ma ke kahua henia o Alauni Papu me Moi.

E LOAA NO NA

PAPA NOUAIKI

O keia a me keia an@.

Na Pani Puka, ua Puka Aniani,

na Olepolepe, na Pou na O'a,

na Papa Hele, na Papu Ku,

me na Papa Moe he nui loa

NV PILI HALE O NA ANO A PAU

A me na

WAI HOOHINUHINU NANI

O na ano a pau loa.

 

Na Balaki o na Ano he Nui Wale

Ke hai ia aku nei oukou e na makamaka a pau, ua makaukau keia mau makamaka o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka lana oihana no ka

 

Uku Haahaa Loa,

E like me ka @@@ @@@ @@@ @@w@@@@ o Laua @ @@ ka @@a Kuai

Hele Mai e Wae no Oukou iho.

2396-@