Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 33, 19 August 1893 — Page 3

Page PDF (2.01 MB)

This text was transcribed by:  Paka Westin
This work is dedicated to:  Awaiaulu

@@ HUI ALAHAO ME AINA O OAHU

 

MANAWA HOLO.

 

mai a Mahope aku o Iune 1, 1893.

 

NA KAA AHI

 

NO HONOULIULI.

 

                                                                                   B     B         A         D

                                                                                 A.M.     P.M.    P.M.    P.M.

 

@ LELE IA HONOLULU                                       8:45      1:45     4:25    5:10

@ LELE IA  9:30      2:30     5:10    5:56

@@@@  HONOULIULI                                        9:57      2:57     5:36    6:22

 

NO HONOLULU.

 

                                                                                  C           B          B          A

                                                                                A.M.      A.M.    P.M.     P.M.

 

@@@LELE IA HONOULIULI                             6:21      10:43    3:43      5:42

@@@ LELE IA MANANA                                  6:55       11:15   4:15       6:10

@@@@  HONOLULU                                         7:30       11:55   4:55       6:45

 

   No na Poaono wale no.

   No kela a me keia la.

   Koe na la Sabati.

   Koe na Poaono.

 

NU HOU HAWAII.

_____

 

   Aole i maaopopo iki ke kuikahi o @@@@aina pule like ole o ka ekalesia @@@ pa ma Hawaii nei.

_____

 

  pau ana ka wili ana o ka wili@@ Ewa i kaoanina o keia malama, @@ ana hou ia ana kona mau mea @@ ana.

__________

 

   @@ hookohu ia ai o J.H. bare@@@ i Notari no ka Lehulehu no AA Hookolokolo Apana Ekahi o ke Aupuni.

_____

 

   eho ia aku nei o Mr. jas. H. @@@ i Luna nui no ka Oihana Ki@@ Ahi o Honolulu nei, e ka Papa @@@ Ahi, ma ka $175 o ka malama.

______

 

   Ua manao ia, a ka Poakahi aenei e lawe ia mai aia imua o ke kiure @@@ na ohumu kipi Walker a me Sinclair e kali nai ma ka hale paahaao @@@ wa.

______

 

   E wehe hou ana ke Kulunui o Oahu a me ke Kula Hoomaamaa o Panahou i ko laua mau puka hoonui ike, ma ka la 9 o Sepatemaba e hiki mai ana.

______

 

   Ua pai ia e Bennson, Smith & Co. ae ka haawi wale aku, he nupepa @ama apa peopa kuloko no Honolulu nei.  Kekono mai nei keia nipepa iwakalua kolamu.

_____

 

   "Ua pau na nananana o ka waa o ke aupuni moi ma Hawaii nei," wahi a kekahi kanikoo o Hawaii, no ka ninau ia ana aku no ke kulana o ke aupuni alii.

______

 

   Ke hoomalamalama mau ia nei kahi o ka ona o ka nupepa Ka Leo me na ipukukui i kela a me keia po, no ka hoopahulu mau ia ka e naipo a na huli loaa ana.

_____

 

   Ua ili ia ka mmokuahi Waimanalo ma kekahi wahi mawaena o Waialua a me Waianae i ka po Poakolu iho nei.  Pela ka lono waeaolelo i loa ae i ke kiko waena.

________

 

   Pehea la ka Holomua e hana mai nei?  O ka pepa o kekahi la, a kekahi la ae pahemo mai  O aha no la hoi ke uumi iho make loa.  mamua o ka hanu a iliili mau ana.

______

 

   I ka la 15 o augate nei, ma Nuuanu, hoolulu, ua kipa mai e hoomahuahua ae i ka ohana o Mr. James Kahai Mersberg, he kaikamahine nepunepu maka palupalu.

______

 

   ma ka luakini o kaawalahao i ka po sabai nei, ua malamaia ke ana2na haipule e ke Komie hoeueu o na ekalesia, a ua nui na opio i hiki ae.  E ala e na opio a e hana ma ka pono.

_____________

 

   Ma kau, Hawaii, ua make emoole kekahi waine Hawaii, o Mrs. Nika gaalaway, m ka half-way house.  Ua kaha ia ke kauka a ua ike ia he piha i ka piuma ke kumu o kona make ana.

_____

 

   Ua hopu ia ka Lunahooponopono o ka nupepa namu Avalakaika i ka Poaono i hala, malalo o ka hoopii a Kapena Ferguson no ka laibila laia.  Ua bela ia he $100, a e hookolokolo ia aku ana.

_______

 

   Makai aenei o Apua, he nui lo ka hoonoi oia wahi me na e-a ino, e pipika ai ua puka-ihu ke hele aku malaila, he mea pono i ka agena o ka Papa Ola e hana aku i na kumu e pau ui i kela ino.

______

 

   I ka Poalima o keia pule ae Augae 25, e kuai kudala ia aku ai na rumi o ka makeke.  O ka poe e paa mua nei i na rumi, mai koho hou oukou, o hoi ae auanei ka Moi ma ka Nohoalii, poho ka oukou mau dala.

______

 

   Ua makemake ia na Lala a pau o ka ahahui Poiopio Imi POno Karisiano a me ke Kula Sabati o Makaalae, Hana, Maui, e akoakoa ae ma ka hale halwai o Kapiolani I, ke hiki aku i ke Sabati la 27 o Augate, hora 9 a.m.

_______

 

   Ke kuai nui ia mai nei na pooleta o ke Aupini Kuikawa e ka poe hooiliili pooleta a kuai hoopukapuka aku ia hai.  Ua lono ia ae, ua hanina aku ma kahi o ka elua tausani dala i kuai ia mai i ka Poaono aku nei i hala.

______

 

   Ma na la kudala ekolu ma Wailuku o n waiwai bankarube a na haole malihini i noke iho nei i Honolulu a hookikihiki aku nei I Wailuku i kela hebedoma aku nei, ua loaa ia lakou ia mau la ka ekolu tausani e nakeke mai ana.

   O ka huina houluulu o n dala hoopai i kau ia maluna o na lawehala i hookolokolo ia imua o ka ahaa apana o Honolulu i ka Poakkolu aku nei, he $560.  H elua o na hihia i hoopaiia ma ka $250 ko ka mua a he $200 ko ka lua.

_____

 

   Aohe olelo hooholo a a kiure Hawaii i ka po Palima i hala noo ka hihia a ke Aupuni Kuikawa kue ia Nawai Mamailou, no ke kipu ana i kana wahine mare a pakele mahunehune mai.  Nolaila ua hookuu ia kela poe kiiure mai ka noho hou ana aku e hoopaapaa.

_______

 

   Ua hookohu ia o A.G. M. Robertson, kekahi o n kekaki Hawaii ili keokeo i puka mai kekahi mai o na Kula kauawai o Amerika Huipuia a iae ia e lawelawe loio ma Hawaii nei, i lunakanawai apana no Honolulu, oiai o kanakanawai Foster e kaawale aku ana i ko na aina e.

_______

 

   He nui na lono lauahea e pahoia nei me nei ma keia kulanakauhale, ua pau i ke kipaku loa ia na kiure kanaka, aka i ka huli ana aku i ka oiaio, na olelo ia mai, mamuli o kekahi mau apakee i ike ia, ua hoopau ka Loio Kuniha i ka lawe hou ana mai i na hihia hewa i koe a ke aupuni imua o keia papa kiure.

_______

 

   Ua kau aku maluna o ka mokuahi Australia o k apoaakolu iho nei, o Mr. george C. Beckley, kana wahine a me ke keiki kane Henry.  E hookomo ia ana ke keiki iloko o ke kula ma Kaleponi, a o na makua e pahee aku ana i ka hoikeike nui ma Kikako, a malaila aku e enelani kahiko a me Parisa.

______

 

   Mailoko mai o kakahi nupepa Iapana, i kope ia iloko o kakahi nupepa namu kuloko, i ike ia iho ai, e holo mai ana no Hawaii nei, ina aole maka panina o Sepatemaba aenie, a i ole ia ma ka hoomaka ana o Okatoba, ka huakai helu iwakalua kumamalima o na limahana Iapuana, ho lakou ka nui he 1750, oia he 1400 mau Iapana kane a he 350 mau wahine.

______

 

   I ka Poaha o ka hebedoma i hala, Augate 10, i kudala ia ai ka hoolimalima o kela aina lei alii nui o Puuwaawaa, ma Kona Akau, Hawaii, nona k ili he 40,000 mau eka, oi akua mei mai paha, a no ka mamawa he 25 mau makahiki ka loihi.  Ua hoomaka ke kudala ana i i ka hoolimalima mai ka $300 aku o ka makahiki, a lilo ia R.R. Hind no ka $1,210 o ka makahiki.

________

 

   Ua akomo aihue ia kahale noho o Mr. F.S. Dodge ma Kewalo i ka po Poaono i hala aku la, a ua lilo aku he paa kamaa buki a me kakahi mau lole.  Eia nae, ua loaa aku ma ka hale noho o Mr. J. Winter mauka o Alanui Beritania, kekahi o kela mau waiwai i lilo ai ma ko Mr. Dodge hale aku.  Nolaila, he mea maopopo, o keia aihue hookahi ka mea nana i komo ha hale elua.

______

 

   Ua noi ia mai makkou e Rev. D. K. Meheula, ke Kakauolelo o ka Ahahui Euaanelio Mokupuni o Hawaii, e hoolaha aku ma ke akea, e noho ana ka halawai hapalua makahiki o keia ana maluna ae maloko o ka luakini o Kohala Akau, ke hiki aku i ka la 2 o Sepatemaba ainei.  A nolaila, ke kono ia nei na kahu elalesia, na elele a me na lala mau o makaala ae ma ka wa i hoolaha ia.

_______

 

   Ua waiho ia ae imua o ka aha Hookolokkolo Kiekie ma Augae qo, ka hoike makahiki a na kahu waiwai o ka Home Lunalilo, e hoike ana i ka nui o na dala e hoopukapuka ia nei, na loaa a me na hoolilo.  na loaa no ka makahiki i pau, penei:  Naloaa mai, he $36,316.53; na hoolilo, he $29,014; koena dala, he $7,302.41.  O ka nui o na dala i haawi ia aku no ka hoopukapuka, he $185,590.67.

_______

 

   Ma ke kinipopo pekupeku wawae i malama ia ma ke kahua-kinipopo o Makiki i ka auina la Poaono i hala imu ao ke anaina makolukolu o ka poe makaikai mawaena o na puali o ka Bosetona o na keki aukai a me ka Pakipika e wae ia mai ko ka aina aenei poe kamaaina, iloko o keia aumeume ikaika aue o na Puali elua, ua hoomaopopo ia aole ka Bosetona iloko oia paani, a ua ahai haaheo ae ka Pakipika i ka lanakila.

_______

 

   Ua kuai kudala ia ma honolulu nei i ka Poalua nei, ka moku kuna Liholioo i ili a ma ke awa o Makaweli i keia pule mua aku nei, a ua lilo ia Mr. John Ena, no ka $225.  ua haaleleiho kekahi o na kapena o ka Hui Mokuahi Pili Aina ia Nonolulu nei maluna o ka Iwalani i ke ahiahi o ka la 15 iho nei, a ua hala aku la i Makaweli e nana i ka mea pono e hana ai no ka hoolana ana a me ke kapili hou ana e lilo ai i moku holoholo.

__________

 

   ma ka po Poaono ae nei, augae 19, e wehe aku ai ka Ahahui Mele hawaii Noeau, maloko o ka luakini o kawaiahao, no ka pono a me ka pomaikai o na kukui uwila o ua luakini maku la.  Ke kono ia aku nei ka lehulehu, kapoe kunkunu ole i an hana a ka haku, e haawi ae i ka lakou mau kokua no keia hana, o ka oi loa aku o ka pono, e hele ae a ike maka i na kahuli leo lea o ka Hui Mele Noeau, he ole ne ka lehulehu, ka oe kunukunu ole i na hana a ka haaku, e haawi ae i ka lakou mau kokua no kiea hana, o kaoi lo aku o ka pono, e hele ae a ike maka i na kahuli leo lea o ka Hui Mele Noeau, he ole hoi ka lohe pepeiao.

_________

 

   Ua hoomaopopo ia mai makou, ua hoopii iho nei na keiki hoonoho hu kepau o ka nupepa make kuehwa paha auanei "Holomua" i olohana ai a pau i ka haalele, i na ona o ka nupepa oia i ke ahe a ka makani, e hookaa ia mai ka huina o ko lakou mau koena uku hana i koe e hoopaapaa ia nei e na poo o ka nupepa.  Ke noi aenie-makou i ka loio o ka aoao hoopii, e kapae ae i ke kauo huluhulu ana mai i ke alii eku hoike no keia mau hana.

   E malama ia ana ma Emma Hale i keia po Poalua ae, augae 22, he paio na  na lala a pau oia hana , a o ke kuu paio oia keia:  "He hana maikai no anei i n Luna elaesia a me na Hoahanau e kanu nui i ka awa a hoolilo aku i loaa ai ia lakou no pono kino, aole paha."  ua makemake ia na mea a pau e hele mai ma kahi i ololo ia.  E hoomaka ana na hana ma ka hora 7:30.

_______

 

   I ke aumoe o ka po Poanono iho nei, ua loaa aku ia Mr. John Winter malokko o ka alnai o kona hale, he kono uhane oia e hoao ana e wawahi a e hana i ka aihue maloko o kona hale.  U ahahau ia aku ke kalohe i ke kookoo, aka aoale mae i hina ilalo o popa iho.  I keia loaa ana, ua hooikaika ino loa kela aihue ie hemo oai a nalowale mai ka pa aku.  Ua hemo oi no oiaa ua ki mai i ka pu, eia nae aohe mea i ku.  Ma ka manao ia aku he pake ua hele po nei.

________

 

   Ua pau i ka waele a hoomaemae ia ka  luawai ainani o Makiki i haalele ia no ka pii ole ae a hu iluna.  Nui ka wai aka o ka mea wale no i makemake loa ia, o kaloaa ona pauma wai mahu nana e pauma iphookahi miliona ma galani wai i ka ia iloko o k hawai nui nana e ookako nei i na kauhele ma ka aoao ma ka hikina o ke kulanakauhale nei a hoea loa i Waikiki.  Ina e holopono keia mau hoolalaana, alaila e hoomahuahua ia ana ko laila pono wai.

______

 

   I ka la 12 i hala o Augate nei, oiha aku la ke 85 o na makahiki o ko Hon. S.N.Castle oia ana ma keia honua.  Ua holo mai oia i Honolulu nei i ka 1836 ma ke ano agena malama dala no ka Papa Amerika, a ua noho ma ia hana no iwakalua makahiki, a i ka pua ana oia manawa, ua hui oia a me A.S. Cooke ma ka hana kalepa, a o ka hui kalepa e hea nei i ka inoa o Castle & Cooke, oia kakahi o na hi kahiko o Honolulu nei.  Mwaena o na makamaka a me na hoaloha i kopa aku e ike iaia ma kona la hanau, oia no ka Persidena Dole.

_______

 

  E ia ke wehewehe ia nei ka ipuhao o ka hale kukui uila oloko o Halealii a e hoihoi ia ana i ka luawai aniani o ke aupuni makai o Ualakaa, i mea nana e pauma i ka wai oloko o ua luawai la i pii ae ahu ole iluna, a hookomo aku iloko i ka kuawai hookio ma akiki, no ka hoolakko ana aku i na kauhale o Kulaokahua a me Waikiki.  He luawai keia i no ia ai he puu dala nui o ka lahui i ke au o ke aupuni moi o Hawaii nei a haalele ia e hoonaikoia.  Aka i ke au o ke Aupuni Kuikawa, ke kii ia nei ua dala ia i kiola wlae ia a hoohainu aku i ka lahui, e inu iho a "ko'u ka puu i ka wai a Kanaulu."

_______

 

Auwe ke Kanaka i Kapa aku i ka Ino e Maikai, a i ka Maikai hoi he Ino.

______

 

  Ke hoopuk mau mai nei ka Leo ma kona mau kolamu, e mahalo mau ana i ka noho ana i ka moiwahine, a e hoino mau ana i na hoahanau haole o ka hoomana kalavina no ka hakuepa i ka moiwahine.

   Ua oi aku anei ka lakou hoino, mamua o ka hoino a ka nupepa Ka Leo i ka moiwahine i na la i hala?

   Ua kapa aku oia i ka moiwahine he ino ia mau la, a i keia wa ke pelu hou nei ke olelo he maikai, kupanaha na na kanaka oia ano.

   Ua oi aku ka pelapela o na olelo a ua nupepa Ka Leo nei ia mau la, ehiki ai ia makou ke hoolaha hou aku i na ino ana i hapala aku ai i ka Moiwahine.

   Aole makou i ike ua mihi aku oia iua o ka Moiwahine, a hiki i kona ku ana ae nei a hoomaikai hou aku i ka mea ana i hapala aku ai i ka lepo.

   Olelo mai o solomona, "e like me ka iho i hoi hou e ai i kona luai, pela ke kanaka lapuwale i hoi hou i kona mau aoao a pau."   ap;e e [ppoma oa ,alpi a ,e la ;ajio  jp;pplpa. na hana a ka "ona" o ua nupepaa aloha lahui nei i keia wa, a i na la ana e hookele ana i ke aupuni aohe ike wale iho ia Malio.

_________

 

he Hoomanao La Hanau ma Kawaihae, Hawaii.

____

E ke KUOKOA,

                                                                                                Aloha oe:

   Ma ka la 22 o iulai, hora 11 a.m., ua wehe ae o Mr. a me Mrs. w. Hookuanui he paina hoomano nui no k laua moopuna kamakahi i kapaia ma ka inoa w.. Keaolani.  Ua hanau ia keia pulapula hou maluna o ka moku mawaho pono ae o anaehoomalu, i ka la 22 o Iulai i hala, a o ka pina ana keia o ka makahiki hookahi.

   I ka hoomaka ana e ai, u ku mai o rev. J. Kalino e pule, a o na manao paipai e pili ana no ka mea nona ka la hanau mai a S.H. Mhuka mai, ao ka hoomaka no ia e paina.

   I ka hoomaka ana e ai, ua wehe ia ka honohaano o ka ia ma ke kani ana mai o ka Bana i noho alakai ia e H.M. Kuamoo, mai Kohala akau mai, i ahlu ia na leo no ka mea nona ka ia hanau.  He ku i ka ii na  leo i puhila mai.  Elua po, elua ao ka hope ana oia Bana ma ka home olu lau kiawe o W. Hookuanui, malalo o ka lalnai lau niu nona ka loa ke 48 kauai, a he 21 ka laula.  O ka ui o kahi e puhi ana ka Bana a me kahi e noho ai o na kupouna me na makea o ke kama nona ka la, he papahele o lalo, a he heluna o na kapa apana waihooluu like ole ka uhi o luna iho o kalanai, a na uhiia me na wehi o ka waokele a me na lau niu e holu nape ana i ka pa lolonahe mai a ka Waileia.

   Ua piha na dala he $200 a oi i koku alaoha ia mai no ke kama nona ka ia hanau, a mai a G.C. Beckley mai he kiaha dalaa nona nona paha ka waiwai io i hiki aku i ke $50.  Ma iKohala, Kekaha a me Waimea mai na poe i hele mai i ka ahaaina hoomanao ia hanau o ke kama nona ka la hanau.

   Hookai a'u mea mahalo nui loa, aole he mau wai hoomalule kono i hekau iiho maluna o na makaikai, maluhia a maikai na hana a pau.

   He pua ohaha maikai keia o ke Aupuni Kuikawa e nee nei.

              Ohaoha wale ka ikena,

              Ia Keaolani he Iwa.

                  Kou oiaio,

                          T.S.K. nakanelua.

   Kawaihae, Hawaii, Aug. 8, '93.

__________

 

NA LETA

_____

 

   Aole o makou makemake e lawe i ke koikoi o na hala no na manao i hoopouka ia malalo o keia poo eko makou poe mea kakau.

_________

 

Na Anoai o ka Panalaau.

_______

 

MR. LUNAHOOPONOPONO;

                                                                                                          Aloha oe:

   E oluolu oe e hookomo iho i keia poo manao "Na Hunahuna mea hou o ke Panalaau Mai Lepera" ma kahi kaawale o kau nupepa ke Kuokoa a me kko Hawaii Pae Aina i Huiia, i ike mai ai na kini heluhelu mea hou mai ka moku aina o Keawe a ka lawena o ka la i Lehua i na hunahuna mea hou o ke Panalaau o ka ehaeha.

   Ma ka la Sabai mua o keia mahina, ua noho iho la ka ahahui Imi Pono Karisiano o Kalupapa ma ko lakou luakini e kike me ka mau, a hooholo iho la ma keia mua aku e malama ia ka halawai o ka Ahahui Imi POno karistiano i ka hora 7 o kela a mekeia Sabai.  Nolaila, ua hoau ia iho la ka hana i hooholo ia ma keia Sabati iho la, a eia ka manao nui ma kela wahi a me na hoakaka ana penei:

   Ekahi--Ua lawelawe keia ahahui Imi Pono Karisiano a hooholo iakela anao me ka apono ole o ka Ekalesia a me ka Aha Luna.

   Elua--Ua papa ia keia ano halawai o ka po e ka Papa Ola mamuli o kekahi mau kumuhana i ala mai e hoohaunaele ana i ka maluhia o ka Panalau, oia ka wa ia . evans, ka Luna nui.

   Ekkolu--O keia mea ke halawai po e hoala hou ia nei a e hoohana ia nei, he mea maikai ole ial oia ka mea nana e hoopii hou mai ai i ka mai ma ke kino mamuli o ka loaa ana i keanu i ka hele i ka po, oaia o keia mea he mai lepera aole oia i ike ana ua loaa oia i ke anu aia a kukonukonu ke anu iloko o ke kino, aole oia wale, he mau hana hoowalewale, oiai he nui na keiki kane poeo a me na kaikamahine poio alole lakou i manao nui i ka nohona Karistiano, aka o ka lealea ka mea nui i loaa ia lakou a oia no ka mea i papa mu ia ai e ka Papa Ola.

   Eha--Ma keia nana, ua kue aku nie ka aha Luna  Ekalesia a me ka Aahui Imi Pono Karisiano i ka aelike me ka Papa Ola a me ka hehiku ana i ka mana hoomalu o ka Papa Ola ma ka Panalaau mai Lepera, a ke minamina nei au i ka hoike ae i ka inoa on na mea nana e hapai nei keia maau hana oia o Haole a me J.A. Kanamu na alakai, ua piha ae nei he ekollu makahiki o ka papa ana a ka Papa Ola aole e halawai po, a ua malama ia ka halawai ma ka hora elua o kela a me keia ahiahi, a e pau ana ma ka hora eha, nolaila, u manao au e NMr. Luna hooponopono, ua lawa keia mau hora no ia mau hana, a o ka hoonee ana a na hora pouliuli o ka po he mea haupu a he mea maopopo i ike maka ia e ko'u mau makai na wa mamua e hooulu hou ia mai ana a oia no ka mea i paniku ia ai na puka o ka Beritania Hall i na lealea o ka po, a oia ka;u e nana ae nei i ka Luna nui a me kona Hope, ua paa paha na maka aole paha, he makemake au i ka hana pono a me ka malama i na rula o ka Papa Ola ka mea nana au e malama nei, nolaila, ke noi nei au i ka Papa Ola e o-u i ka maka oiai ka wa opiopio.

   Ua ike iho au i na Rula o kaPapa Ola ua maikai, mai ka mua a ka hope a koe wale no keia, aole i hoakaka ia e like me na kanawai a pau kona w e hooko ia ai, a i ole ia, e lilo ai i kanawai amana hoi, ua nele hoi ia hoakaka, aka hoi ke ike nei au i keia mau la ke pioloke nei na mai i nakokua komoohewa a lakou a o kekahi poe noho no a ua lohe wale au o ke kupakako ak Papa Ola maanei oia o W.K. Makakoa, ua olelo ae oia aole ia e haalele i kona wahi e ku nei kona hale oia hoi ma ka aina o Kamaaina a hookahe koko o ka home o keia opio kekahi o na home e apo aloha aku nei i na koku haihaia kanawai, a aia no me ia kana wahine e noho nei aole palapala ae mai ka Papa Ola mai ka wa ia W.H. Tell mai keia, a oia ka'u e nana nei i ka Luna nui A. Hutchinson a me kona Hope, a hea la laua noonoo, ke haihai nei keia kauwa o ka Papa Ola i ke kanawai a me na  rula o ka Papa Ola, e hoopua ae, malia nae paha he huluhulu pukaihu, nolaila ke aoa aku nei au ia olua e malama a hana pono e like me ko oua kulana hanohano a'u e pai ai ia olua mamua.

   eia ke hoala ia nei he halekuai hou ma ke awa o Kalaupapa na ka papa Ola, a e hoopau ia kau ana ka halekuai kahiko ma Kalawao, ua lawa kona ku ana ma Kalawao, a e hoihoi ka pomaikai m Kalaupapa oiai ua oi kau mamua o elua-hapakolu ka nui o n kanaka ma kalaupapa mamua o Kalwao, ua hoopoino ia keia lehulehu no na makahiki ae nei i hala, hookahi hana nui i koe i ka papa Ola oaia ke awa pae a me @@ hana o ka uwapo, aka ke lana nei ko'u manao e like me ka hoi ana mai ia o ka halekuai ma Kalauapap peia no e hoohana ia ai ke awa a me ka uwapo i kumu e hooholo a e hoomama ia ai na hana ma keia wahi.

   Ua ike io au ma ka nupepa o keia pule i ka lilo o ka malama ana i ka Panalaau nei i ke pai ai i keia Pake, eueu no ke keiki o ka aina Pua, aka e kaii aku hoi makou a ike maka i kana pono, aiaila uwa ae ua maikai no ka malalma ana a ka Hui Hawaiian Kalo Palaoa ia makou i na makahiki i hala.

   Eia na hana lapaau a Dr. M. Goto ke holopono nei maka Panalaau o na mai i paa pono ma kana lawelawe ana ke mahani iho la ka maai oia hoi na poe koikoi loa o ka mai, a o ka poe mauia o ka mai ua maikai loa, a he ekolu wale no mahina i alwelawe ia eia.

   He maikai ka i-a o ka aina i keia mau la, he ua liilii ka po, a malia ke ao, a he maikai no hoi na aekai, nolaila e Mr. Lnahooponopono, ua pau au maanei, me oe ko'u welina  me na keiki oniu hua ko'u aloha.

            Me ke aloha,

                                      W.K. KAPALAPALA.

____________

 

   Hunahuna mea Hou ma Punaluu Kau Hawaii.

_____

 

   Ma ka mahina o Iulai 30 i hala, ua lapaau kekahi poe moremona i kakahi kanaka ma i o Kunana(k) ka inoa a make loa aku la, ua liki na poe moremona nei e olaana ia lakou ma ke kau lima ana.

   Nui ka Hoopunipuni o keia poe, mai puui mai oukou e na kanaka i ka lakou nei mau hana hoopunipuni e hele nei ma Punaluu.  eia na inoa o keia poe, Mr. Isaaca, Nalehua, Kalakiela a me Keaka.

   Me ka mahalo.

      KEKAIKAUHAA AK MALIHINI.

   Augate, 1, 1893

 

Hoolaha Hou.

 

Hoolaia a ka Luna Hooponopono Waiwai.

 

OIAI ua hookohu pono ia mai ka me nona ka inoa malalo iho i lunahooponopono waiwai no ka waiwai o L.N. KAUAI, no Honolulu Oahu, i make, noaila ke hoolaha ia aku nei ka lohe i na mea a pau he mau koina ka lakou i ka waiwai o ka mea i make in paha ua paa malalo o ka moraki a ano e ae e waio mai i kalakou mau koi, maloko mai o eono malama mai keia la aku, a i ole ia e hoole loa ia aku no.

   Hanaia ma Honolulu, Aug. 19, 1893.

                                                   ALFRED W. CARTER,

                           Lunahooponopono Waiwai o L N Kauai.

2455-4

 

KE KULA

 

Hanalima Kamehameha

_____

 

E weheia ana keia kula ma ka Poakahi, Sept. 4, 1893,

 

   O na noi no ka ae ia aku e komo, e hoouna koke mai ano, ia

THEODORE RICHARDS.

2455-3                                                                                                              Kumuluna.

 

Hoolaha Hooko Moraki a me Kuai.

 

Ke hoike ia aku nei ka lohe, mamuli o kekahi mana i haawi ia maloko o kekahi moraki i hana ia ma ka la 18 o Augate, A.D 1888, e S KAINA KEAWEOLU a me M KAPOLEI KEAWEOLU kan wahine mare o Kapualei, mokupuni o Molokai, i ka Waihee Sugar Company, he Hui i hoohuila malalo o na kanawai o keia Aupuni, o Waihee, mokupuni o Maui, a i kopeia ma ke Keena o ka Luna kakau Kpe ma Honolulu, ma ka Buke 113, ma na aoao 217, 218 a me 219.  A no ka  uhakiia o na kuu i aelike ia iloko o u moraki la, ka u  ku ole ia o ka ukupauke i ka manawa i olelo ia, nolaia ke manao hie ka me nana e paa nei ua moraki la, a ke hoolaha aku nei ma ke akea e kudala i na aina a pau i hoopaa ia ma ua moraki la ma ka Hale Hookolokolo ma Wailuku, mokupuni o Maui, ke hiki aku i ka la 23 o Sepatemaba, A.D.     1893, ma ka hora 12 awakea.  penei na aina i hoakaka ia ma ua moraki la:

   Akahi--O kela aina a pua loa e waiho la ma ka mokupuni o Molokai, a i ike ia ke ahupuaa o Puaahala, oiia ka aina i hoolilo ia mai e A J Cartwright ma k palapala hoolilo i haawiiia ma ka la 4 o Ianuari, A.D. 1886, a i kope ia ma ke Keena o ka lUna Kakau Kpe Buke 96 ma na aoao 469, 470 a me 471.

   Alua--O kela mau apana aina a pau e waiho la ma Kaamoia, ma ka mokupuni o MOlokai, i hookoia ia Manoha, Palapala Sila Nui Helu 6032. L.C.A. 240y, nona ka ili 9 eka, 728 anana kuea, oia naapana aina i hooliloia mai e Mahoha i olelo ia, ma kana palapala hoolilo i hana ai ma ka la 12 o Maraki, A.D. 1861, a kope ia ma ke Keena o ka Lua kakau Kope, Buke 14 ma na aoao 15 a me 16.

   Akolu--O kela mau apana aina a pau e waiho ia ma Kaaamola iloko o ka mokupuni o Molokai, i hookoia ia Pupuka ma ka Palapala Sila Nui 6063. L.C. A. 240x, a i hoolilo ia mai e Kalawaia kapenaki, ka moopuna ponoi a Pupuka, a i kope ia ma ke Keena o ka luna kakau Kope Buke-------

   He kuike ke dala ma ke gula wale no o Amerika e uku ia ai.  A o na lilo no na palapala i ka mea kuai mai.

WAIHEE SUGAR COMPANY,

      By John W Kaua, Loio.

   No na mea i koe e ninau a John W Kalua, Loio o ka Moraki.

   Hanaia ma Wailuku, Aug. 12, 1893.                                                                     2455-4   

 

Hale Hana Kopa o Honolulu

______

 

   Ua paa aenei ka Hale Hana spoa Mahu Hou o ka poe no lakou na inoa malalo iho a na makaukau lakou e hoolawa aka i ka poe piepiele i na

 

Kope Maikai Loa Maoli

 

I hookomo ia iloko o na Pahu 100 paona mai ke 42  a56 auka Kopa pakahi.

 

ke hooia nei makou i ka oi o la MAIEAI o ka makou KOPA manua o a Kopa o waho mai.

_______

 

      Ua kani ia mawaho o ko makou mau Pahu me ka Hoailona "HONOLULU SOAP CO."  a e

 

Kuai ia e na Halekaui Liilii a Pau.

 

HUI HANA KOPA O HONOLULU

 

M.W. McChesney & Sons,

                                                                                       Na elgena,

2@86

 

Hoolaha Hou.

 

EGAN ME GUNN.

ALANUI PAPU -    -    -    -     -   HONOLULU.

 

E HOOMAKA ANA KE KUAI NUI HOOPAKIKA

MAI KA POAKAHI AKU IUNE 2, 1893.

 

Na KALAKOA MAIKAI @@@ no ka 20 iwilei $1.00.  Na KEOKEO nahenahe he 50 a 73 keneta apa@.  KUKAENALO 16 iwilei no ka $1.00.  KUKAENALO 13 iwilei no ka $1.00 HULUH@ nahenahe ma ka 10 a @@@ keue@@ o ka iwilei.

 LIHILIHI Paie PUka Anikani he $1.26 $@.50 a $1.00 o ka paa hookahi

KAKINI wahine eleeia paa ma ka 25 keaiea o ka paa hookahi

KAKINI kamalii eleele paa ma ka @@ kenetea o ka paa.

PALEMAI kane ma ka 26 keneta pakahi.

KAMAA paa maikai ma ka $2.50 a $3.00 o ka paa.

PALULE KEOKEO maikai ma ke 75 a 100 keneta pakahi

2447-tf

 

AHA kaapuni o ka Apana Hookolokolo Akahi o ka Hawaii Paeaina.  JAMES SUTHERLAND kue ia MARY SUTHERLAND.  Hooppii uka Mare.

   Ma ka inoa o ke Aupuni Kuikawa o ko Hawii paeaina--i ka Kamuku o ke Aupuni, a i ole i Kana HOpe, me ka mahalo.

   Ke kanohaia aku nei oe, e kii aku ia Mary Sutherland, ka mea i hoopilia ina e waio mai ana oia i kane pane i kakaoia iloko o na la he iwakalua, mahope iho o ka hooko ia ana o keia, e hele mai imua o ka Aha Kaapuni, o ka apana Hookolokolo Akahi, ma ke kau o Augate, o ua Aha ia, e maiamaia ana ma ke Keena Hookolokolo, ma Honolulu.  Mokupuni o uaha, ma ka POAKAHI, la 7 o AUGATE e hiki ma ana, ma ka hora 10 o ke kakahiaka, e hoike mai, no ke aha la e ae ole ia ai ke noi a James Sutherland, ka mea hoopii, e like me ka mea i hoakakia.  Hoko o kana palapala hoopii i pakuila.

   A e hoihoi ma oe i ka Palapala Kii, me ka hoike piha o kau mau hana no ia mea.

               Ikea ka Mea Hanohano W. A. Whiting.

(S@ @@)       Lunakanawai mau o ka Aha Hookolokoio Kaapuni Akahi, ma Honolulu,

                        i keia la 19 o Iune, 1893.

                                                                                                  F. WUNDENBERG.

                                                                                                    Hope Kakuolelo

   Ke hooia nei au, o ka mea maluna ae, he kpe oiaio no ia o ka Palapala kii ma ia hihia, a ua kauoha ua aha ia e hoolaha ia ia mea, a e hoopanee ia ka hihia a ke kau ae o Novemaba e hiki mai ana.

                                                                                                 HENRY SMITH

                                                                                                       Kakauolelo

   Honolulu, Augae 19, 1893                                                                                     2454-6

 

Kula Kumumua Kamehameha,

__________

 

E WEHE ia ana ke Kula Kumumua Kamehameha ma ka Poakahi, Sepatemaba 4.

Nolaila, e eleu na keiki i ka hoi mai.                                                                       2434-4

 

Hoolaha Hoopau Hui,

_____

I KEIA LA, ua hoopau ae o A. Fernander Jr., M.A. Gonsalves, E. Hutchinson a me W. Lishman i ko lakou noho hui ana iloko o ka Halekuai ma Paia, Maui.  na A. Fernaner Jr. e lawelawe aku i ka hana.

   Honolulu, Iulai 24, 1893.                                                                                   2453-3

 

Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ka Kuai.

 

I KULIKE ai me na hooko ana o kekahi moraki i hana ia e M. Kaua k. a me kahaulelio w, o waiahele, Kooiaupoko, Mokupuni o Oahu, ko Hawaii Pae Aina, ia S. Cullen, ma ka la 20 o Ianuari, 1888, a i hoopaaia ma ke Keena Kakau Kope o Oahu, buke 110 a ma na aoao 74-5.

   Ke hooiahaia aku nei ka lohe, ke makemake nei ka mea e paa nei i ka moraki e hooko aku, no ke kumu ka uhakua o ka aelike, eia ka hookaa ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee i ka wa e hookaa ai.

   Ke hoolaha hou ia aku nei ka iohe, mahope iho o ka pau ana o na hebedoma ekolu ma ikeia la aku, oia ka Poakahi la 28 o Augate, 1893, e kuai ia aku no ma ke kudala akea kela aina iloko o ua moraki ia, ma ka Hale Kudala o Jas. F. Morgan ma Honolulu, ma ka hora 12 awakea o ia la.

   Hanaia ma Honolulu, Aug 1, 1893

   No na mea i koe , e ninau ia J. Alfred Magoon ma ke keena e kokoe ia i ka Hale Leta o Honolulu.  Loio no

                                                                                                           S. CULLEN,

                                                                                   Mea e paa nei i ka Moraki.

   O na aiana i paa maloko o ua moraki ia, oia no na aina e waiho la ma Waiahole mamua ae, i kuhikuhiia ma ka Palapala Sila nui Helu 3054 Kuleana Hooua Aina Helu 7666 ia Kaihe, a me Palapala Sila Nui Helu 6640 Kuleana Hoona Aina Helu 8052 ia Ehu.  2453-4

 

Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai.

 

KE HOOLAHA ia aku nei ka lohe, i kulike ai me ka mana o ke kuai i hookomoia iloko o kekahi moraki i hauaia ma ka la 27 o Maraki, A d. 1891, e Isaac D. Iaea ia Fred Philp, i hoopaaia ma ke Keena Kakau Kope o Honolulu, Buke 131 a ma na aoao 17 a me 168, a no ka uhaki ia o ka aelike iloko o ua moraki la, oia ka hookaa ole ia o ke kumupaa a me ka uku panee i ka wa e hookaa ai, nolaila, ke makemake nei ka mea e paa nei i ka moraki e hooko aku.

   Ke hoolaha hou ia aku nei ka lohe o kela aiana a pau a me ka waiwai i kuhikuhiia ma ua moraki la, e kuai ia aku no ma ke kudala ma ka Hale Kudala o James. F. Morgan, ke hiki aku i ka Poaono, Sepatemaba 9, 1893, ma ka hora 12 awakea.

   O ka waiwai e kuai ia aku ana, penei ke kuhikuhi ia ana:

   1   O kela ma uaina e waiho la ma Kapalama, Honolulu, Oahu, oia kekahi hapa o ka aina i kuhikuhiia iloko o ka Palapala Sila Nui Helu 401 Kuleana Hoona Aina Helu 8305 ia Paul Kanoa a nona ka ili he 5700 kapuai kuea.

   2.  O kela mau aian a pau e waiho la ma Kapalama, Honolulu, Oahu, oia kekahi hapa o ka aina i kuhikuhiia iloko o ka Palapala Sila Nui Helu 401 ia Paulo Kanoa, a nona ka ili he 5280 kapuai kuea.

   E hookaa ia na dala e ka me  i lilo ai ma ke dala gula Amerika.

   O na uku hana palapala i ka mea e lilo ai.

   No na mea i koe, e ninau ia Carter a me Carter.

   Hanaia ma Honolulu, Aug. 1, A D. 1893.

                                                                                                                  FRED PHILP

                                                                                                       Ma o Kona Hope ia,

2453-3                                                                                         CARTER a me CARTER

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

_______

 

I KULIKE ai me na hoakaka o kekahi Palapala Moraki i hanaia e Simon Louis Aylett k, i ka Mea Kiekie Poomaikelani, i hanaia ma ka la 17 o Okatoba, M H 1887; a no ka uhaia ana o na kumu i oleloia maloko o ua moaraki la, oia hoi ka uku ole ia o ka ukupanee; nolaila, ke hoikeia nei, mahope iho o ekolu pule mai keia la aku, e kuai kudala ia aku ana ka waiwai i hoakakaia maloko o ua moaraki la, mahope o ka hoolaha ia ana, ma ka Lumi Kudala o J.F. Morgan, ma Honolulu, ma ka

 

Poakahi, la 21 o Augate, 1893,

 

Ma ka hora 12 awakea o ua la nei.  hanaia ma Honolulu, keia la 26 o Iune 1893.

   O ka apana aina i olelo ia ma ua moraki nei, he

 

38-100 Eka

 

a oi aku a emi mai paha ma Kaliu, Honolulu, a i kuhikuhiia penei:

   O kela apana aina e waiho ia ma Kaliu, Honolulu Oahu, oia ka hapa o ka Palapala Silal nui Helu 2573.  Kuleana 1103 ia Iosia Kalehua, nona ka ili he 38-100 o ka eka, a oia aina kai hoolilo ia mai i ka mea nana i moraki aku ma ka palapala kuai o Okatoba 27, A.D. 1887, i hoopaa ia ma ke Keena Kakau Kope ma Honolulu, Buke 108 a ma na aoao 463 a me 464.

                                                                                                            POOMAIKELANI.

                                                                                                     Mea e paa nei i ka Moraki

_________

 

                                                                                                            JAS. F. MORGAN,

   Honolulu, Iulai 21, 1893                                                                           Luna Kudala.

245@-3

 

HOOLAHA

 

I ka Poe Helei ke Kiowai o Waiakeakua, Manoa.

 

O NA POE a pau e makemake ana e hele i ke Kiowai o Waiakeakua ma Manoa, ke hoolahaia aku nei e pono e loaa mea ia lakou ka ae ia mai ka mea nona ka inoa malalo iho nei, a o na mea a pau e komo hewa ana ma ia wahi me ka ae ole ia e hoopilia no make kanawai.

                                                                                                                 JAMES H BOYD.

    Ma ke Keena Aina, Hale Aha Hookolokolo.

   Honolulu, Iune 17, 1893.                                                                                       2447-tf

 

Hoolaha a ka Luna hooponopono Waiwai.

 

O NA POE A PAU HE MAU KOINA KA LAKOU i ka waiwai o KEKAHA i make o Waiehu, Wailuku, Maui, No Hawaii Pae Aina , e hoouna koke mai me na hooia kupono i hoohiki ia imua o ka Notari o ka Lehulehu, i ka mea nona ka inoa malalo iho ka mea i hookohu ia i Lunahooponopono Waiwai no ka waiwai o ka me i make, maloko mai o na malama eono, a i ole ia o hoole mau loa ia aku no.  O ka poe a pau i aie i ka waiwai o ka mea i make, e hookaa koke mai maka manawa a mamua ae o ka pau ana o ka eono malama.

                                                                                                                  W.H. DANIELS,

   Lunahooponopono Waiwai o Kekaha i make

   Wailuku, Maui, Oct. 26, 1893                                                                            2414-4m

 

Hoolaha Hoopau Hui,

_____

 

UA waiho mai o Mr. C.d. J. Bartram i keia la mai ka noho ana iloko o ka Hui.

                                                                                         B.F. EHLERS & CO.

   Honolulu, Iulai 31, 1893                                                                                  2464-3

 

Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai.

 

KE HOOLAHA ia aku nei ka lohe, i kulike ai me ka mana o ka kuai i hookomoia iloko o kekahi moraki i hanaia i ka la 29 o Okatoba A.D. 1891, e Henry S. Swinton ia Frederick Philp, hoopea ia ma ke Keena kakau Kpe ma Honolulu.  Buke 131 a ma na aoao 361. 363, 366 a me 367, a no ka uhaiia o ka aelike malako o na moraki ia, oia ka hookaa ole ia o ka ukupanee i ka wa e hookaa ai, nolaila ke manao nei ka mea e paa nei i ka moraki e hookoo aku i ua moraki ia.

   Ke hoolaha hou ia aku nei ka lohe, o ka aiana a pau a me kawaiwai i paa maloko o ua moraki la, e kuai ia aku ana ma ke kudala akea ma ka Hale Kudala o Jas. F. Morgan, ke hiki aku i ka Poaono, Sepatemaba 9, a.D. 1893, hora 12 awakea.

   O ka waiwai i pea maloko o na moraki la, oia keia malalo iho:

   O kela apana aiana e waiho la ma alanui Miller, Honolulu, oia kela hapa o ke Kuleana oona Aina Helu 33, a me ke Kuleana Hoona aina Helu 3179, ai kuhikuhi pono ia e like penei:  E hoomaka ana ma ke kihi konohana o keia apana aian ma ka huina komohana akau o ka pou garante ma ka aoao kikina hema o alanui Miller a holo (1) hema 10 @@ hik. oiaio $9 o k apuai e pili ia i ka Kuleana Hoona aina 619 ia S. Reynolds;(@) hema @3 @@@ kom. oaiio @7 7  kapuai e pili la no ia kuleana: (3) hea 24@ @@@ hik. oiaio 5 4 kapuai e pili ana i ka hapa aku i koe o ke kuleana 532 ia Puakuwahie; (4) Akau 63@ 40@ hik. oiaio 189 7 kapuai e pili ana ma ia wahi hookahi: (5) akau 35 10 kom. oiaio 131 9 kapuai e holo la ma ka hapa aku i koe o ke Kuleana 3179 ia Lailua a me Piikoi: (6) Hema 39 3@@ @@@ oiaio 14 kapuai e pili la i ke alanaui Miller a hiki i kahi i hoomaka ai.  ka ili, he 22 100 o ka eka.

   O ke dala o hookaa ai ka mea e lilo ai, ma ke gula o Amerika Huipuia.

   O nauku hana palapala aia i ka mea e lilo ai.

   No na mea i koe, e loaa no ia Carter a me Carter.

   hanaia ma Honolulu, Aug 1 A D 1893

                                                                                                  FRED PHILP

                                                                                             Ma o kona Hope la

2453-3                                                                               CARTER a me CARTER.

 

Hoolaha Hooko Moraki.

 

Ke HOOLAHA aku nei ka mea nona ka inoa malalo iho, THE WESTERN a HAWAIIAN INVESMENT Co, LIMITED, e hooko i ka moraki no ka uhaki ia o ka aelike, oia ka hookaa ole ia i ka wa e uku ai o kela aie i hoopaa ia ma kekahi moraki i hana ia e W.R. Lawrence ma ka la 20 0 Okatoba, 1888, a i hoopaa ia ma ke Keena kakau Kope Buke 111 a ma na aoao 119-121.  O ka aie i hoopaa ia ma ua moraki la, he nota aie no $2,500 ka nui, e hookaa ia iloko o hookai makahiki mai ka la mai o ka hana ia ana o na moraki ia, a e waiho ia aku ana ma ke kuai ma ka Hale Kudala o J.F. Morgan ma Honolulu, i ka POALUA, SEPATEMABA 5, 1893, ma ka hora 12 awakea, kela aina a pau i paa ma ka moraki.

   O ka waiwai i paa maloko o ua moraki ia, oia kela aina e waiho ia ma Alanui binamu, Punahou, Honolulu, nona ka ili he $5 hapa 100 o ka eka, a oia hoi kela hapa o kaaina i kuhikuhi ia ma ka Palapala sila Nui Helu 1945 ia F. Rogers. a i hoolilo ia i ua Lawrence ia ma ka palapala kuai a A. Marques, kope ia ma ke Keena Kakau Kope Buke 79 a ma ka aoao 496 a me ka hale noho maluna iho.

   Kuike ke dala.  na uku hana palapala, aia i ka mea e lilo ai.

      THE WESTERN & HAWAIIAN INVESTMENT CO.

        2453-4                                                                             W.W. HALL, Luna Nui

 

PAPA !  PAPA !

 

AIA MA KAHI O

 

LEWERS & COOKE

 

(LUI MA),

 

Ma ke kahua hema o Alanui Papu me Moi.

 

_______

 

E LOAA NO NA

 

PAPA NOUAIKI

 

O kela a me keia ano.

 

Na Pani Puka, na Puka Aniani,

             na Olepelepe, na Pou, na O'a

                       na Papa Hele, na Papu Ku,

                    me na Papa Moe he nui loa

 

NV PILI HALE O NA ANO A PAU

 

A me na

 

WAI HOOHINUHINU NANI

 

O na ano a pau loa.

 

_________

 

 

Na Balaki o na Ano he Nui Wale

 

   Ke hai ia aku nei oukou e na makamaka a pau, na makaukau keia mau makamaka o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka laua oihana no ka

 

Uku Haahaa Loa,

 

E like me ka mea e holo an mawaea o Lana a me ka Mea Kuai.

 

Hele Mai o Wae no Oukou iho.

2896-q