Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 35, 2 September 1893 — KA EUEU WIWO OLE O NU IOKA A I OLE. O KA Makai Kiu Hale Niwela. [ARTICLE]

KA EUEU WIWO OLE O NU IOKA A I OLE. O KA Makai Kiu Hale Niwela.

M(»KUNA XIII. J T A MAOI'OPO no ia oo e Pa, aole U lun au <» hana i kekahi mea oia anu ia oe, ? ' wahi uua wahine la me na hiohlona ole oke pihoihoi. i( Aole loa <>'u hilinai i kekalii mea hookahi i keia wa, aka, o kou wa wale no nae keia e pakele ai, oiai, i keia wa ano, e hele ana au e hoao a e hoohuahualau i kou hoaaloha, a aole e nalo ko'u ike ina he oiaio kau a i oie ina paha he apuhi, nolaila, e hoomanao oe ina i ike au he oiaio ole kau e ka wahine, aiaila, e papapau ana olua iloko o ka holowaa hookahi." "Ua olelo mua aku hoi uu ia oe e hoolauna aku ana au ia oe me Iluka ke kanaka hoohehe dala," wahi a ka wahine me ke ano hoomaopopo ole i na olelo hooweliweli a kona hoa kamailio. "Ua hikl hoi paha, aka, ke hana nui nae oe e ka wahine me ke kaakaa no ou inau maka." "Aohe a'u mea e kanalua ai, no ka mea, ua ike au aole a'u mea e hopohopo ai." «'Ho akeuui oe i keia mea he dala e kuu kaikuahine, a eia he iwakalua tausuni ia'u, ke holopono keia inea." "lio oi aku na dala ma ka lima o Iluka, a ina oe e kuemi hope 010 nna alaila oko kaua liio no keia i mau meā waiwai loa," wnhi aka waliine. Ua kaulaua loa ia kanaka o Uuka ma ke ano oia ke peokela hookahi maloko o ke aupuni o Amerika i na hana karaima he lehulehu wale, a aia hoi ma kona waihona he mau miliona dala, a oia no hoi ke kanaka akamai loa i ka hoohehee dala apuka, a hana ī na hila dala baueko i hiki ole loa ke ike ia i na he bila apuka a bila maikai paha.

Mamuii hoi o kona akamai lua ole, ua hiki loa iaia ke liana i kana mau da!a apuka me ka hiki ole i ka poe hana dala oke aupuni ke ike i ke ano e, a he uiau miliona o kana mau dala i lawelawe ia ena poe kalepa a me na poe mea haneko.

lle wa loihi i halaue, ua nalowale honua ua kanaka la, a ua maopopo 010 hoi i kona mau lioaloha ina eia oia ke ola nei, a i ole, ua mako paha. Mauiuli oke kane a Emma Kalene, ua launa mua oia me ua kanaka kaulana la, a no ia meu, ua kamailio mua aku la oia ia Hale NiWela, e hoolilo iaia ma ke ano o lluka, i hiki ai iaia ke lawe iua makai kiu la iloko oka poai oka poe haihai kanawai, a ilaila hoi oia e lohe ai a o hoomaopoin» ai hoi i ka lakon mau hoolala. Ua maopopo no i ka makai kiu ho pomaikai nui ko ka aina ke holopono keia mau hana a laua, aka, ina nae e hapakue ana, alaila, he uiake wale no ka hopena. He mau huaoleio kakaikahi hou kai kukaia mawaena o Emma Kalene a me ke kanaka nona ka inoa o Pa, aia hoi, ua kahea ia mai la ua Iluka la eka wahine, a hoolauna koko ia ae Ui ota me Pa. Ua hoomaka koke mai la ua kanaka maalea la nona ke kapa ana o Pa, i kona hoolauna hou me ka leo ano haaliaa, aka, o na huaoleio nae, ua piha me ka maalea a me ka hooleie hau--11 me kona ake e hoka ko kanaka malihiui, aka, ua hiki ole nae iaia ke ukali aku ike akamai ame ka eleu kakaoielo o ka maiihini.

Mahope iho o kekahi mau kamakamailio pokole ana, ua haele pu aku la ua mau kanaka la, a iho aku la ina ke alapli o Iho ai a loiia aku ka papiihele » kahl malalo iho oka ilihonua. I ko iaua hm« aua aku ilalo, ua huii ino ae la ua kauaka la i kapaia 0 Pa a me ka hiklwawe loa, ua kau mai la oia i ka pu paoapana uia ke poo o liuka, a iloko uo hoi oia wa hookahi, ua hoomalamaiaina koke ia oiai ia kona mau maka ine kekahi ipukukui e kekahi meaeaku. <«Aoie loa o Kuka (Haie Niwela) 1 hoike ae i kona ano e, a i ole lioi, hikilele iki ae no keia kau pono ia ana mai o ka waha o ka pu i kona jK>a «*E ike ana oe i ko makou kulana oiaio, a ina he mau haoa poholalo kau, alaiia, o keia iho la ke ano e loaa aku ana ia oe," wahl a Pa. i»Ke laua nei ko'u manao, aole e haaiuiu ana kou iiuia,** wahl aka paue a Huka me he la he mau kamailio ano ole wale no keia.

<{ Mai h©po koa naau no ia mea. oiai, he kaoaha a oi na kanaka o ke ano like, no iakou na iima a me na puuwai iloko o ka pana hookahi ana ma keia wahi. rT 4{ }fe heluna uui ioa kela no na hana ma kahi haiki, he oi !oa ka uiaikai ina he ehiku wale no 7 " wahi a ka pane me he la he mau hana i | maa mau. <: Ahe! K ao mai ana ka oe ia ma- - kou ea?" wahi a Pa. ! t{ E hoomaka kaua IKa kaua iiana j a e kapae iki ae i keia mau mea ■ hoopau koaiaala," wahi a Kuka. Aiukai hou aku ia ua Pa ia i kana ; malihini a iho hou aku ia he alapii hou a hoea loa aku la iaua ilalo loa. ; I ko laua hoea ana aku ilalo, ike | iho la ua Uuka la (Hale Niweia) ua i hoopuni koke ia mai la oia e na ka- j naka he umi, i paa ko lakou mau I maka me na palemaka, aole he huaoleio i hoopuka ia, aku, alakai loa aku la na o l'a i kana malihiui, tne ka hele pu ana o ke kauaka iaia ka ipukukui, a mahope aku hoi olakou, ka poe no lakou na maka i paiulu iu, a hiki wale i ko lakou lioea ana ma kekahi aoao o ua keeua nui la. I kela wa, ua hooholo ae la ko Pa mau lima ma ka paia pohaku oua keena la, a iluko o ka \v:t j>okole loa, ua hemo ae la he pani pohaKu uui, lue ho la inumuli o ka mana uwila, , a ia wa, ua pane mai Ia ua Pa la, U E komo aku iuu keia ipuka." <4 Ua hiki, ei tau ke ukali aku nei mahope ou e ka makamaka a mai kanalua no'u," walii a ka malihini.

"E hahai mai ia'u," i pane hou ae ai ua Pa la. ' I kela wa, ua hele aku la lakou maloko aku o kekahi ala ololi loihi pouliuli, a he wa loihi ko lakou hele ana pela, ua ike aku la ui\ liuka la, (makai kiu) i ka uwiuwiki mai o ka malainalama inamua pono 0 kahi a lakou o naku hele aku nei. Aole hoi i liuliu iawahi o ka hele ana aku, aia hoi, ua iko iho l.i ua makai kiu hi, eia oia iloko o kekahi keenaakea malalo ioa iho o ka ili honua. Iko ae ia hoi ia o waiho ana he lehulehu waie o ua lako paahana wawahi pahu hao a me na lako e ae 1 maa mau i ka malama ia e ka poe aihue, a he nui wale hoi o na lako mea kaua, mai na pahi puhaka pokopoko ana pahi oilua loloa ame na auo pu o kela »ue keia, a maluua ae hoi ona mea a pau, e waiho mokaki ana ma ka papahele pohaku eua keeua la he heiuna nui ona iwi-poo kanaka. Hoomaopopo pu iho ia ua Huka la, he mau buke kakau e waiho ana maluna o kekahi pakaukau, a koho koke iho la no ia aia maloko oia poe btike na inoolelo 0 na halawai a ua poe la o malama ai. Kuhi ae la ua Pa la iaia nel e noho iho keia maluna o kekahi uoho, a noho iho la keia me Ke kakali malie ana no ka hoomaka ia o na hana. Ua komo pakahi mai ia ka poe kanaka no lakou na maka I paa i ka palulu ia, a inahope loa o lakou, ua komo mai la he wahiue me ka paa no hoi o kona heleheiena i kekahi uhi maka manoanoa. Iko ka makai kiu ikeana mai i keia mea hope loii, ua hooholo ae la ke puauuanu ma kona mau aa-koko. He mea oiaio, he puuwai wiwo ! ole ko keia makai kiu opio, aka ua ; maopopo lea uo nae iaia, ina e hoo--Iko pono ia na hoohuoi aua poe la, alaila, he hookahi wale no uku e I loaa ana iaia he make, a e helu ia ana hoi kona poo iwaena o keia i>oe puniu e waiho mokaki la ma ka papahele, eia nae, ua paa koua mauao ina e hoea io mai ana ia haawina, alaiia, aole loa oia e ae ana e make me ka loaa ole he mau moepuu nona a ua poe powa la e poina ole ai no ke koena o ko lakou mau la ma keia ao. Aoie no paha he kauaka e aku o haawi okoa aua iaia iho iioko o ua iima o keia poe ahiu e like ia me keia kanaka opio, ke pookela ona mak&i kiu o ke kuianakauhaie piha karafraa o ke ao nei.

Pahola iho la ka meha maluna o j ua anaina la no kekahi mau «ekona, j a ia wa, ua ku aela ke kanaka uoua! ka iuoa o Pa, a kamailio mai la me ke ku i ke anoano a me ke kau pono ana mai o kona mau lima a i elua me na pu panapana i kulai i& na klko i hope ma ke poo oka mea i k«pa ia o Kuka, a i ole hoi, eka mea heluhelu o Hale Niwela ka Uiakai kiu. »«K ke kanaka! Ua ahuwaie kau noa, » noiaila, e make ana oe i keia wa ano! Ua hei oe iloko o keja u|>ena au no i komo okoa mai uei. Ho mea oiaio, ua noa keia mau paia ia Ruka. aka, ia oe nae e Hale Niwela, aole loa oe e oiii hou aku aua mailoko aku o keia wahi!" Aoie i pau. O na hki a ka aoao anee alii i akena iho nei, e hoi anao Claus Spreckies 1 Kapalakiko a holo ioa o W:iSlnetona e hooikaika ai i ka uui ml i ke kuikahi heohuiaina, ua lohe ia mai nei ua peiukua hou ae U\ a hoole aole e holo i Wasinetoua. NoUUa hoka heu ia kumuhina a ua I £ao nei.