Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 37, 16 September 1893 — He Nui no ka lAlo no na Puali Koa. [ARTICLE]

He Nui no ka lAlo no na Puali Koa.

Ke hooluilahalapinepiue mai nei na nupepakue i ke Aupuni Kuikawa, no ka nui o na elala o ka waihona i lilo no na puali koa i keia wa. He oiaio no, he nui kela lilo i keia manawa. Ua like kela lilo no na puali koa me ka §10,000 a oi aku naha no ka mahina hookahi. He haawe kaumaha keia no na hokua o ke aupuni t:uku o Hawaii nei. He mea pomaikai inaoli nae inae liiki ia Hawaii e hookuu aku i ua haawe kaumaha la, aole e kaikai liou aku me ka iuhi. Ile waiwai maoli no ka aina ina ua lilo kela §10,000 no ka mahina i mea e hana ai i na alanui maikai e like me ko Olaa, a i ole ia. no kekahi hana hou e ae e pomaikai ai ka lehulehu. Pela mau no i ka wa kaua o kekahi aupuni. he mahuahua loa na lilo, he kaumaha na auhau, he hapa wale no na lilo no ka hoomaikai ana a me ka hoolako ana i ka aina. oke ano no ia oka wa kaua. oke pale ana i ua enemi oke aupuni ka mea nui e pono ai. E hoopauee ia na hana eae a pau e pomaikai ai ka aina, a hiki i ka pau o ua eneini i ka hoopio īa a me ka hooauhee ia.

Pela no hoi na anpuni nui i ka wa kaua ole. Ua hoomau ia na puali koa nunui. Ua malama ia na aumoku nui me na mokukaua ikaika he lehulehu. Luhi loa na kokua o 6eremania, Beritania, Faraui. Rusia, Italia i ke kaikai ana i kela haawe kaumaha. Ua like ia me ka auhau ana i umi dala pakahi o ka makahiki maluna o kela mea keia mea, kane, wahiue a me na keiki ma ua mau aupuni la. A i ka wa e kaua maoli ana, he palua a pakolu ke kaumaha o na lilo. Nolaila, e pono ia kakou e noonoo, pekea la e hooemi ai i keia lilo nui o na pnali koa ma Hawaii nei. Malia paha o i mai kekahi kanaka, "Aole pela ka lilo i ka wa o ke aupuni moi, aole oi na lilo a pau o na koa i ka $4,000 o ka mahina. Nolaila, e hoihoi kakou i ke aupuni moi, alaila pau kela pilikia. v E ka makamaka, aole paha oe e kamailio ana me ka noonoo. Ina e hoihoi ia ka moi, he raea hiki anei iaia ke noho maluhia mekelapoe koa nuku e like me mamua? Ke ike nei kakou, aole e hiki. Ua enemi loa kekahi haj>a ikaika o na kanaka maanei i ke aupuni moi. E kaua ana no kela poe e hookahuli hou i ka nohoalii. Nolaila, aole pakele ka moi i ke kipaku hou ia, ke ole e lehulehn loa na koa nana e paie aku i ua poe enemi la. Aole hiki i na koa he haneri, aole e hiki i ka 500 koa Hawaii maaloa i ka paikau, ke pale aku i na enemi e kii ana e kipaku i ka moi. I mau tausani Koa i maa i ka paikau, alaila, kiki i ka moi Hawaii ke pale aku i na enemi kuloko. Aka, ina pela ka nui o na

puali koa, aiaiUi, ua pii ioa ka iilo i ka $IQO.QŪO oka aialaaia hookahi. ua oi loa ia i na loaa a paa o ka 'waihona. Aohe e ioaa ka hapalua o nadalae hoolimalima a e hanai ai i oa maa pnali koa la. Nolaila. aohe waiwai o ka hoihoi ana ae i ka moi i mea e hooemi ia ai na lilo o na koa. Hookahi wale ao aoao e pakele ai o Hawaii i ke kaumaha o Keia haawe koikoi o ka maiama puali koa, oia no ka hookomo ana aka ia Hawaii malalo o ka malu o kekahi aupani mana nui nana e hoomalu mai. Aia a lilo o Hawaii malalo o ka mana o Amenka Huipoia, alaila o ka pau no ia o ko katioa hanai ana i na koa. Na Ameiika e hoouoho i na koa e pono ai, a nana no e hanai noloko mai o ka waihona o kela aupani. Aohe liio hou ana aku o na daia a Hawaii no keia hana. £ maa ana ka maluhia me ka lilo ole ika hanai koa. He makehewa ia kakou ke hoohalahaia i keia hanai nui ana o ke Aupuni Kuikawa i na koa. Oia 110 ka mea e onipaa ai ko lakou noho mana aupuni ana. Ina lakou e hana ole pela, e haunaele koke ana, e kipi ana, a e nui wale ana ka poino. Nolaiia, he mea naauao ke hooikaika pu kakou me ka manao lokahi e komo iioko o ka ohana maiuhia o kela makua nui o Amerika, a nana e malama i ko kakou maluhia, a e noho oluolu kakou malalo o kona mau eheu me ka auamo ole i keia hoonui lilo no na puali koa.