Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 41, 14 October 1893 — HE MOOLELO Hooniua Puuwai NO OLANDO KAAKA Ka Opio Noho Waonahele. KA HIAPAIOLE O KA PU RAIFERA. Ka Puuwai Waipahe. NONA Ka Umauma i Lalapa ia e ke Ahi o ka Wiwo Ole, a o ka Ui Kaili Puuwai Hoi. [ARTICLE]

HE MOOLELO Hooniua Puuwai NO OLANDO KAAKA Ka Opio Noho Waonahele.

KA HIAPAIOLE O KA PU RAIFERA.

Ka Puuwai Waipahe. NONA Ka Umauma i Lalapa ia e ke Ahi o ka Wiwo Ole, a o ka Ui Kaili Puuwai Hoi.

MOKUNA VI. K0 ADA WIiIEPAUL HOLKE AXA 1 KA MEA OIAIO.

Ia 01ando e hoolala ana i kana hana e piii ana i keia pahu oka kahiko, aia hoi kekabi mea ke hana ia iamaioko o ka home Sir Oii?a Wimepaia.

Ua aneane e poeieele akahi no a boea mai o Sir 01iva a me kana wahine ma ko iaua home, a ua haiawai mai ia iaua me ka iana kaikahine e noho ana maioko o ke keena hookipa, a e uanea ana i ka nana maioko o kekahi buke, aole nae ma ke ano e heluhelu ana, aka me be ia e nanea waie ana no i ka huiihuii ana i na aoao o ka buke.

4 'o, e papa. Ia nei iho nei oia i keia la!" wahi a ke kaikamahine i puana ae ai, me ke kakali ole a kuu pono iho ka nae o na makua.

"Pela io ka! A owai ia mea e kuu aloha?'' wahi a ka makuakane i ninau mai ai me ke pahaohao.

"Auwe! 0 01ando Kaaka no hoi. Kela opio puuwai hamama nana i hoopakele ia'u mai ka lima mai o kela poe kanaka ili ulaula. Ua nonoi aku nei au iaia e noho a hoi mai olua, aka ua hiki ole nae iaia ke noho, no ka mea, e lele mai auanei ka oili o kona makuahine nona. Nani wale no hoi ko'u hauoli iua olua i hiki ke ike maka iaia." "He oiaio kela, he akanui ioa au e ike iaia. Aka, malia paha o hele hon mai no hoi oia?" "Ae, e hele pinepine mai ana oia?" 4 *E hele pinepine mai ana," wahi a ka lede Wimepala i hooho ae ai, oiai ua hoomaopopo aku la oia i ka ulnmahiehie o ka helehelena o ka laua kaikamahine, a nolail;». ua koho e īlio no oia i kekahi mea ano e. "Ae, ua olelo mai oia ia'u he kaalo pinepine mau ae oia mawaho ae o keia wahi," wahi a Ada i pane aku ai i ka niuau a koua makuahine. "Ahe, pela io ka. Aole paha oia i olelo mai ia oe e kipa pinepine mai ana oia i kauhale nei?" wahi hou a ka makuahine i ninau aku ai. '*He oiaio kela, aole io no oia i hai mai ia'u pela; aka, ua maopopo no nae ia'u e kipa mau mai ana oia." I kela wa, ua alawa aku la na makao ka lede Wimepala i kana kane me ka manao e hoomaopopo aku pehea la ka manao o kana kane no na oielo a ka laua lei punahele, aka i kela, aia na maka o Sir Oliva i lalo kahi i nana ai, oiai e nalu aua oia heaha la ke kumu i ano ulumahiehie loa ai o na helehelena o ka laua kaikamahine.

Noiaila, ua huli hou ae la ka lede Wimepala a pane aku la ia Ada: u He kanaka ui anei kela opio?*' "Ua oi akn ia mamna o ka ui, he nani maopopo oia, a he a he ma£fnae, a he puuwai laahia, a he inomi hoi i loaa ole iioko o na tausaui f " wahi» Ada i hooho aku ai me ka pihoihoi. 4, A, pehea hoi ina e loaa ans ia'u ka makemake iaia, a me ka hoohihi e iike la me ka mea i loaa ia oe?" wahi a kona maknahine i ninau aku ai me ke kauiona poioiei ana a koua mau onohi maka ma ka heieheiena o kana kaikamahine. 'ina na loaa ia oe ka minamina no ke ola o kan kama hookahi e like 'ia me a'n nou e kuu makuahine, alaiia, be mea oiaio e iawe ana oe iaia me he keiki la i hanan aku mailoko aku on, a e hiipoi hoi ma kou naau me ka makee uui/' wahi a Ada ī pane aku ai me ke knoo, a me ka moakaka pono o kela a me keia hopunaolelo. 4i E kuu lei aloha. E lawe ana no mana iaia me ka puuwai hamama, a e hookipa hoi i ka opio nana i hoopakele kou ola makamae me he keiki la i oiii aku mai ko maua puhaka aku, n wahi a Sir 01i?a i pane aku ai, oiai akahi uo oia

a kanunho ;>\u uka. «uaiiope; ibo o konii hukUo ana i ke iiUO J o kana kaikamahioe. a aa inaopopo lea inia oa niea e haKoko ana ia loko o ka oaaa o ke kaikamahiae» a pela oo boi me ka lede Wimepaia. oa niaopopo no iaia ka maoao o ke kaīi«imabioe.

i kela wa, ua hooholo iho la o Sir Oiiva he mea pono e kamailio aka oia me ka maopopo a e hoomaopopo ia hoi kela mea iwaeoa o lakoa iho ma* moa o ka lilo ana i mea nui ioa. Nolaila, ua holi mai la kooa alo imua o kaoa kaika* mahioe» a mahope iho o kona ialau ana maī a paa i ka iima o kana kaikamahine, ua nana poioiei mai ia oia i n<& maka o Ada me na onohi maka o ka makna aloha keiki ua pane mai ia oia me ka piha haalulu o kona ieo i ka na mea be aioha:

"E kuu Ada, ina be ui io keia opio, alaila, he mea pono e akaheie ae ma kou lauua pu aua me ia, oiai ua hoohaia \vaie ia no kou uiau ia opio ma keia wahi kuaaina, aka. ua hala nae kou mau makahiki uo ka hiki ana ia oe ke uoonoo non iho, eia nae, aole oe i kamaaina no ua hakoko ana o keia ao."

4, N0 ke aha ko'a mea e akahele ai no ka iauna pu ana me ia ? Ua manao anei oe e kuu makaa, o kela opio i oiolia i kona ola no ka hoopakele ana īa'u nei, e aa ana anei konu naau e hana mai i kekahi mea o'u e poino ai t a i ole paha, e haumia ai paha? "Aole pela e kuu kaikuahine Aole i maopopo iaoe ka'u mea e kamailio aku ai. He mea ia oe e kuu kaikamahine e akaliele ma ka launa piuepiueana me kela opio o lilo auanei kou mahaio iaia a oi aku inamua oia, a lilo hoi i mea naua e hoopilikia i kou manao." "E mauao anei oe e kuu makua. o aloha au iaia?' 7 "Ae, he oiaio kela e kuu Ada. a oia aloha auanei ka raea nana e haehae i kou puuwai opiopio, a hana ino hoi i kou mau la o ka noho hauoli ana, r wahi a Sir 01iva. la \va, ua kaulona aku la na maka o ke kaikamahine opio maluna o kona makua me ka haloiloi mai o na waimaka, a puana aku la oia: "Auwe e kuu makua! Pehea la e hiki ai kela aloha maemae. a me kela aloha i loaa iloko o ka maluhia o ke aloha a ke Akua ke lilo i mea no ko'u puuwai e inoino ai, a e hoopilihua ai hoi i kou naau?"

"lie mea oiaio kela, ke hoopaa ia nae ua aloha la malunn o keknhi mea i kupono uo ua Mloha'la," i paue mai ai ka makuakane. "A, o keaha ua mea la i kupono e aloha ia?" la \va, ua nana pololei aku la na maka o ka makuakane inaluna o na maka o kana kai-k.-imahine, me he la, e nalu ana oia no ka mea pono ana e hoopuka aku ai, a liuliu wale kana nana ana, ua pane aku la oia nie na huaolelo a kona naau i manaoio ai he pono a he poloiei kana e hoao nei e aiakai 1 kana kaikamahine punahele: *'0 ua mea, e ka maemae a me ka puuwai laahia e like la me kou ano e kuu knikamahine, a e loaa hoi i ua mea la na haawina e hiki ai ke papahi iho i ka noho ana hauoli maluna ou, a nona hoi ka puuwai i piha me kapaulele ia oe wale iho no." "A, o keaha ae?" i ninau aku ai o Ada. 4, A01e anei kela i lawa?" i pane koke mai ai ka makuakane.

* 4 Pela io no, e knu makna; a ina uoie i loaa keia mau haawina a pau ia Oianeio Kaaka alaila na kue ka poai ana a ka la i ka honua. a e liio hoi kona malamalama i meu hoopahenehene waie ia. ka mea hoi a ke Akua kahikolu i hana ai me kona maua uui." wahi a Ada i pane aku ai me ka ulumahiehie o kona nanaina. 4i He hookahi mea i koe, a oia hoi keia, he mea pono e panai mai ua mea la i kona aloha non e like hoi me oe i haawi aka ai i kou aloha nona/' wahi a Sir Oiiva i kamailio hon aku ai. "Pehea. ina na ioaa ia mau haawina a pan i ka mea nana i hoopakele i ke oia o kau keiki hookahi i aioha nui ai, alaila heaha la kan pane ina au e i aku ana ia oe na aioha an iaia ine ko'n nhane a pan F la Ada i kamailio akn ai i kela man mamala oielo, ua lele aku la oia a puili akn )a kona mau lima ma ka a-i o kona maknakane, a hoopili aku la hoi i kona poo ma ka poli o kona makua, me ka hioio makawaln aaa o kona mao waimaka.

l a naua iho ta ka makua-1 kaae aoo ?uaUnut o k«im kaikiiiiuihiue. » ua hiki hoi n*ui ke hoomaopopo iho i ka naj>e ikaika a kouu piniwai. Noluiia, hapiii malie ae U oia ike pooo kuoa kaikamahiue Huaa a piine aku ia: "Aole i i«uo|H>i>o iau ka u mea e pai>e akn ai, aka, e kua kaikaiuauiue aioha T e hoike raai oe ia T a iua mea a psia, a mai huea i kekahi uiea hookahi oiai, e bana ana no au uo koa pono a me kou hauoii. Oia hookahi ka'u niea i akenui ioa ai maluua o ua mea a pau. E maopopo ia'u kou noho bauoii mua ana uiamua o ko'u hauie aua iioko o ka iuakupapau." w Ua ikenooeekuu makua aole loa au e kamaiiio iki ana ia oe i kekahi tnea epa, a huna hoi i kekahi mea uaai ia olua tnai, oīai mailoko mai au o olinu a oolua ke kuleana mua i ko'u mau manao a pau. iaila, ke hoike aku uei au ia olua i ua mea a pau. I keia ia oiai au iioko o ke kihapai pua. a ia u hoi e nanea ana, aia hoi. ua hoea mai lao Olando Kaaka a ku ana imua o ko ? u a!o. Nouoi mai la oia ia'u e kaia aku no koua mahaoi% aka, wahi ana, ua hiki ole iaia ke hoi loa ae me ka hele ole mai e ike ia'u t »e hoouia--0p0|)0 hoi iaia i na ua palekana maikai ko ? u hoi ana mai ina kela la ana i hoopakele «i ia'u. Ua hoike aku la au iaia 110 ko'u palekana, a me na manao hoomaikai a ko u mau makua, a ua nonoi aku la au iaia e kakali a hoi mai olna, aka ua hiki ole nae iaia ke hana pela, oiai aole e hiki iaia ke hookaulua no ka pihoihoi i mai paha o kona luaui makuaI hine. V T a nonoi hou aku la au iaia e kipa hou mai, aka ua olelo mai ia oia, i hana wale no oia i kela mea, ma ke ano he haua ia na keia a me keia i kanaka e hana ai no kona hoa-1 kanaka—a walii hou ana, ina j ua loaa i ko'u mau inakua na manao maikai nona ahuhu ua lawa ia, a oi wale aku. a ho hanohano hoi ia i oi aku mamua o na momi maiuna o na noho kalaunu kiekie loa o ke ao nei. Ua hookahaha ia hoi ko ? u naau i kona pano hou ana mai, aole paha e hiki hou ana iaia ke kipa hou mai ma keia walii a iaia hoi i puaua mai ai i kela mau huaolelo, ua kaulono mai la kona mau maka uunui mohaha uliuli maluna o J u. aiawa au i ike uku ai i ka helelei ana mai o konamau waimaka, a hoomaka ae la oia e huli e hoi. Nolaila, ua hiki ole ia'u ke hookuu aku iaia e hoi me kela ano. a ua kahea hou aku la au iaia e hoi hou mai, a ia wa oia i kamailio inai ai ia J u i na mea a pau. Ua hoike mni oia ia'u aole ona makemake e hookuhihewa wale no i kona naau, oiai wahi hon ana, he mea makehewa waie no'iaii ka hoomau ana i ko maua halawai ana, no ka mea, ua maopopo no inia ua oi aku kona makemake ia J u mamua o ka mea hiki i kona lunaikehala kaulawaha, a no ia mea, he mea pono e hooki ia ko maua iauna hou ana. Me kulana haahaa kona wahi ana,% no ia mea t aole loa e hiki iaia ke hoopuuahele wale i ka mea ana no i ike ai he mea hiki ole; a oiai uaoi aku kona makee no ko'u inoa a rac ko*u kino, nolaila ua hooiiolo iho oia e kaupale loa i ko maua launa ana oi opiopio ka manao alohailokoo kona puuwai. Mamuli o keia mau olelo mihi maeiuae nui wale i puka mai keia opio puuwai ahonui, ua hiki oie ia'u ke kaohi iho i ko'u mauao ouiio, a no ia inea, e kun makuakane,, ua hoike aku la au iaia, o ke aloha i loaa iloko o kona puuwai oia haawina hookahi no ka i ioaa ia u. 0! E kuu makua t he oi aku ko*u hauoli i kela manawa, a me he 'ia ua pahola na eheu maluhia o ke Akua malana o maua. E ahewa mai ana auei oe i kau keiki uo keia mea, e kuu makua?"