Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 42, 21 October 1893 — HE MOOLELO Hooniua Puuwai NO OLANDO KAAKA Ka Opio Noho Waonahele. KA HIAPAIOLE O KA PU RAIFERA. Ka Puuwai Waipahe. NONA Ka Umauma i Lalapa ia e ke Ahi o ka Wiwo Ole, a o ka Ui Kaili Puuwai Hoi. [ARTICLE]

HE MOOLELO Hooniua Puuwai NO OLANDO KAAKA Ka Opio Noho Waonahele.

KA HIAPAIOLE O KA PU RAIFERA.

Ka Puuwai Waipahe. NONA Ka Umauma i Lalapa ia e ke Ahi o ka Wiwo Ole, a o ka Ui Kaili Puuwai Hoi.

MOKUNA VI. K0 ADA WIMEPALA HOIKE AXA l KA *KA OUIO. !lu maiie ae ia o Sir Oiiva mai kona uoho ae e aoho aua, a hoomaka ae ia oia e holohoio o ke keena me ke kuiou maiie ana o kona poo, a me ka pane ieo ole> oiai ua piha oia me na manao aloha mamuii o kaua mau mea i lohe ai mai kana kaimahiue mai.

Ia wa ua uana pololeiaku la o Lede Wimepala me ke kiai ana i ka hiohiona o kaua kaue nie koua kauuui e maopopo i ka mea a kaiia kaue e naae nuii ai. He mea oiaio, he oi aku ke aloha o keia mau makua i ka iaua keiki mainua o ko laua mauao no laua īho, a oke ake o Leele Wimepala o ka ae mai o kana kane e lilo ka laua kaikamauine i wahine ua Olaudo.

la wa, ua ea ae la o Ada iluua, a mahope iho o kona aana ana aku i koua makuakine aloha. ua hele aku la oia a nolio iho la uia ka aoao o kona niakuahine, a ia wa. ua lalau mai la kona makualunei ke poo o kana kaikamahine a hoopili aku la iloko o kona poli. lie ku maoli 110 i ke aloha ke nana aku ike kulana rnawaena o ka makua a me ke koiki. Ua liuliu walo ko Bir 01iva holoholo ana, ia wa, ua ku iho la oia a nana malie aku la i kana kaikamahine» a hole mai la oia a lalau mai la i na lima o kana kaikamahine, ua pane mai la oia: "K kuu A<la t he keu ko'u hauoli a mc ka mahalo 110 kou hoike ana mai i ka mea oiaio, a he puuwai niaemae hoi a'u e haalieo mau ai. E hoomau o kuu aloha ma keia ano, aole o maua hoahewa iki ia oo Jna keia mea, a ina he mea oiaio nia keia nuia aku, oke ano maoli i'2 keiao kola opio. alaila aole loa īuaua o kanalua i ka haawi ana ak\i ia oe «ana, a na ua laui e hoopomaikai mai io olua ma na la a pau o ko olua ola ana ma koia ao, 110laila, e noho oe e kuu Ada me ka hopohopo ole. a e hana no inaua ma na mea a pau e pili ana 110 kou pomaikai a me kou hauoli.

Puili iniii la o lede i kan;i kaikamahine, a honi hoomau iho la oia ma na lohelehe o kana lei aloluu a ia wa, na pane aku la oia. "0 keia iho laka'w olelo hooholo nia ko'u aoao." Me na onohi maka pilui hauoli, a nie ka puili ana o na linaa o Ada, ua hooholo la oia iloko o kona ulumahiehie nui: "0, he keu a ko'u hauoli! He oi 110 hoi olua a na makua niaikai nui wale!" MOKUNA VII. NA KIU ELUA.

I ke kakahiaka ana ae m«v hope iho o ka po a ka opio hahaiholoholona i huli ai a nele iloko o kela pahu oka ka- ! hiko, ua auamo ae la oia i | kana pu raifala ma kona poo- : hiwi, a ine ka ookopala ma kona lima hema. ua hele aku | la oia e huna i ke kino o ka llikini e like hoi me kana mea i hooia mua aku ai i ka moa poiuo. Ua waele ae la oia i na nahelehele e hihipea ana ma kahi o ke kino make e waiho ana a malaelae. Ia wa hoi, ua eli iho la oia i ka luakupapau a hohonu. laia nae e eli ana i ka lua, he mu na mea aua i nalu iho ai, a ua lilo 110 lioi i mea pohihihi iaia ma ke kumu heala kekahi mea i inaiua wale mai ai iaia, oiai aole loa ona hoa paio inai kona niau la opio wale mai, a aole no hoi ana mea hookahi i hana kue wale aku ai, e loaa ai la hoi he kumu nona e enemi ia mai ai. I ka hohonu ku|>ono ana o ka lua, ua waiho iho la oia i ke kiuo make o ka Ilikini e like no me kana i kauoha mai ai, oia hoi, e hoohuli i ke alo ma kahi e napo ai o ka la, a o ke poho pamia, a me ke eke dala a me ka omolo rama ina na aoao o ua Ilikini la, a o! kana pu raifala no hoi tna kekalii aoao. Aole loa oia i lawe i kekahi mea hookahi a ka mea make. Ua hoomoe pu ka opio i kana mau mea a pau me ke kiuo make o ua Ilikiui

la. Ika 0 aia . u niea» ua kukuii ilio la ka opio ma ka aoao o ke kae o ka hiakupapau. me ka wehe aua ae i koua papale, ua leha mua ae la na uiaka mohaha [H)tnponi 0 ka opio i na lani» a nnana ae la oia i kekahi mau olelo pule me ka piha eehia. I kowa hoo* ki aua ae i kaua lnx)uiaikai aua i ua laui, wa hoopiha iho laoiai ka luakui*aimu. a me ka hehiheki ana a paa i«>no. 1 kona niakaukau ana e haalele iho, aia hoi.ua lohe akn ia oia i kekahi uakeke n>a ke kahi wahi kokoke, a iloko t> kekahi inau «okona jK)kole, ua hoea inai 1a hs elua luau haole malihini a ku ana nia kona aio. He uioa oiaio, aoie io no i īuakemake ka opio Olamio i keia mea, Ia wa, na pane mai la kekahi o ua mau kanaka la: "Ua lilo anei ka oe he mea eli luakuiKiiKiu e-a?" ' lie mea oiaio. ua eli iho nei au i keia lua a hoopiha hou iho la/ t wahi a Olauilo i pune aku ai ine ka leo kuoo. 4t A nau no hoi i imi a loaa ka uiea au i hon> iho la iloko o na lua la,'* wahi a ua kanaka la me ka minoaka.hooheuehene aua iho o ua mau kanaka la a i elua.

"Ho mea pohihihi loa kela oiaio he Ilikini kela i noho loihi me na poe ili keokeo, a hoolimalima mau iaoia nia ke ano he niea uiahole olelo." "Peheii i uiaopopc> ai ia oe t) keia ua llikini la , ?' J wahi a Olamlo i uiuau aku ai mo ka lele ana ae o kona oili, oiai na kauiaaaiua ka opio i ua llikiui 'la, a ua hilinai nui ia kela Ilikini no kona kokua mau i ka noho maluhia ana o na poe keokeo.

'*E ka opio, e kala walo maua i kiai ai ia oe mai kou hoomaka ana e eli i ka lua a hiki wale i ka pau aua." wahi a mau au kauaka la.

4, He mea oiaio owau ka mea i ake nui ia e moe malalo u keia lepo, aka mamuli uae o ke kokua ana mai a na lani ua lanakila au maluna o ka mea e 11100 nei malalo o keia lepo." wahi a ka opio me kona helehelena kuoo me ka nana pololei ana i na kanaka.

"lleaha la ka ko olua inoa i hoike mua ole mai ui ia olua iho?" i ninau aku aika opio. "(Ja manao maua aole paha, oe e makemake e kahamaha wale ia, oiai oe e liaiia ana i kau hana. Oiai, aole he makemake o ka poe e hana ana i keia ano haua e ike wale ia. v i paue mai ai kekahi o ua inau kanaka 'la. Mamuli o keia mau olelo* ua hikilele e wale ae la no ko Olaiulo oili, oiai ua hoomaopopo e ae ht no oia i ke kaona a me ka hopena o kela mau huaolelo, aka ua pane aku la no nae oia me ka oiaio e like no me koua auo mau : •'Aole a'u moa i manao ai e huna, olai ua ki au i kela ilikini a make i mea e pakele ai o ko'u ola; nolaila, aole loa a'u mea e hopohopo a e kanalua ai paha." 4 'Heaha ka kou mea i kanu malu ai i ke kiuo o kela ilikini, au hoi e ī mai nei nau no i ki iaia a niake?" wahi a ka ninau a na kanaka. "Aole loa au i kanu maiu iaia, aka ua kanu no au iaia ma koiia wahi i make ai. Aole lo%au i akea i manao paha e huna malu i kona kino/ u Heaha no hoi ka lAea o ke kanu ana iaia īna lie oiaio ua hoao oia e lawe i kou ola?" •'No ka niea, ua nonoi mua mai oia ia'u e hana pela, a ua haawi aku au ī ko'u ae, a nolaila aole loa au e ae e hoi hopo a hoole hoi i ke noi hope a kekahi mea poino, a i i>oino hoi mamuli o ka uianao eieeie 0 kekahi me*i e aku." I ko Olaniio hoopuka aua'ku 1 keia wau huaoleio, ua puiwa ioa ia ua mau kanaka, a me ka hopuhopuaiulu, ua ninau mai ia kekaiū o iaua :

"Alaila, ua kamailio pu ka paha oo uie kela ilikmi mamua 0 kona uiake ana "Ae." i4 Heaha kana uiau mea i kamailio mai ai ia oc; a heaha hoi kaua mea i hoike inai ai?" Ua mauao 110 o Olanelo e hoike aku i ua mea a pau i ka- ! mailio la mawaena ona a me |ka ilikini, e like no hoi me j kona ano mau he hoopuka i na mea oiaio wale no f aka mamuli iiae o kona hoomaopopo e ana 1 ke ano e o wa a koia mau kanaka, ua nuua iiio la oia i na inea a laua i kamailio pu ai, a o kana wale no i hoike aka ai, oia keia: 4i Ua olelo mai oiaiau e liku 110 me ka mea i maa mau i nu ihkini e kokoke ana o make, oia hoi ua nonoi mai oia ia'u e kanu i kona kino, aole me ka waiho wale o nakaka auanei kona mau iwi i ka la." {Aole ipau.)