Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 43, 28 October 1893 — Na Pono o ka Poe Hoopukapuka Dala ma Hawaii nei. [ARTICLE]

Na Pono o ka Poe Hoopukapuka Dala ma Hawaii nei.

Ma ka papahelu malalo iho i hoolala ia no loko mai o na papa auhau o ke aupuni, ua hoike ia mai ka nui o na dala i hoolilo ia e na kanaka o kela aina keia aina maloko o na hui mahiko ma Hawaii nei, a me na hana kalepa nui e ae. Penei ii(i papahelu la : cT- « j« MiiillPi I o oq».u»ui jaq y ijī~iirnii;"i ~ • • • :ŪS 8 i«qojq \ ilr " Slīillīlpi;fī§ 00W ~ £ ... * s ' : ' : : • « 5 : * : i : : rz •••* ..n • «s . • • * * t£ * © »2 ! c ; i; i .'S:ricr«::s : - ■< ;« :Og*3 : * 3 i|-S:E55::s : .2 :S . : S :3Sa :o.J - * cs :a - 2«® - S " - .= "E « «"3 5*2 g V « iilMllM? . He $3G,541,690 ka nui o na daia a pau i hooliloia no kela mau hana nui a pau ma Hawaii nei. Aole i heluia malaila na aina, na hale a me na waiwai e ae i komo ole iloko o ia maii hana, e lawa ai paha ka waiwai a pau ma Hawaii nei ma ke koho aku i na dala he 50 miiiona. 0 na waiwai ma lea papalielu he ekolu hapaha ia o na waiwai a pau o kanaka ma Hawaii, koe na waiwai aupuni a me na aina leialii. Eia ka mea maopopo ma keia papahelu, o ke kuleana o na kanaka maoli a me na hapahaole mai keia huina waiwai he 37 miliona, he kupihipihi loa, oia he 8657,743 waie no aole hiki ikaelua hapahanen. 0 ke kuleana o na haole Amerika, he $26,109,163, he 70 hapahaneri ia. A o na haole Europa e ae, he 25 hapahanen ia oka puu waiwai okoa. Hui, he 95 hapahaneri ke kuleana okoa o na haole Europa maloko o na waiwai kaīepa a me ka mahiko a pau ma Hawaii nei. Ke hoike mai nei ka "Hawaian Star" nana i haawi mai 1 keia papahelu, penei: % *Aole loa he mea pono ke haawi i ka mana hooholo kanawai no Hawaii a me ka mana hoomalu, i ka poe kanaka nona ka hapa uuku loa o ka waiwai a me ka hana kalepa e hoomalu ia ana. 0 ka poe haole nona ia mau waiwai a me na hana nui, na lakou uo e kau kanawai, a na lakou no e hoomalu maluna o lakou iho. Aole loa he mea hiki ia lakou ke ae na kanaka Hawaii maoli e kau kanawai no lakou. Aole lawa o ko lakon akamai a me ko lakou ikaika e lawelawe ma na oihana hooulu waiwai aina> nolaila, aole hiki ia lakou ke hookele i ke aopuni. E noho malie na Hawaii, anana haole e hookele. 0 ka hoooonopono ana i ke aupnni e maluhia ai a e kuonoono ai ka huli ana i ka waiwai, a me ka hoolala ana i na hana a pan, he inea ano noi loa ia i keia poe haole. Aole loa e hiki ana ia lakou ke h o o k u u wale akn i kela hana iloko o na lima o kanaka he poe ike ole i kela mau hkna aui. O na oihana hooulu wai-

wai. oia uo kā niea e nobo laaakila ana maluoa o Tia an~ pani fitn a pau o ke ao nei i keia \va. Peia no tna Hawaii nei. 0 na haole Amerika. ia lakon aa hapaaoii ehikn o na hana a pau ma Hawaii. nolaila ia lakoa ka raalama i ke aa~ puni." 0 na manaokeia o ke * 4 Star" e kakuiu mai nei. He pono i kanaka Hawaii e lawe i kela mau manao a e noonoo pono me ke akahele. 3fe he la ika nana ako f ua !i!o mna na hana hnli war~u a pau ma* ioko o na linia haole, nolaila, e lilo an v uo hoi ke au* pnni ia lakou. Ina he oiaio keia, alaila hookahi waie no mea knpono i kanaka e ae oluoiu aku i keia mea, a o hui pu me na iiaole, e nonoi aku ia Amerika Huipuia e hoopaiahalaha mai i kona malu kaulike maluna o kakou a pau, i maluhia like iki aoao a pau.