Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 44, 4 November 1893 — Page 3

Page PDF (2.11 MB)

This text was transcribed by:  Pualani Steele
This work is dedicated to:  Nakila Steele

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

KA HUI A@HAO ME AINA O OAHU

MANAWA HOLO.

@ai a Mahope aku o Iune 1, 1893

 

NA KAA AHI

NO HONOULIULI.

                                    B         B         A         D

                        A.M. P.M. P.M. P.M.

 

HAALELE IA HONOLULU…8:45 1:45     4:35     5:10

HAALELE IA MANANA……9:30 2:30     5:10     5:36

HIKI I HONOULIULI………..9:57 2:57     5:36     6:22

NO HONOLULU.

                        U         B         B         A

                        A.M.    A.M.    P.M.    P.M.

 

HAALELE IA HONOULIULI  6:21           10:43   3:43     5:42

HAALELE IA MANANA…….6:55            11:15   4:15     6:10

HIKI I HONOULIULI………..7:30 11:55   4:55     6:45

            No na Poaono wale no.

            No kela ame keia la.

  @ Koe na ia Sabati.

            Koe na Poaono.

 

NU HOU HAWAII.

 

            Ua wehe ae nei o William Foster i keena loio nona, aia ma alanui Kaahumanu, helu 13.

 

            He 155 ka nui o na hihia o ke kau kiure kaapuni a noho iho i ka Poakahi ae nei, Novemaba 6.

 

            O ke kumukuai o ke kopaa ma ka lono hope loa, he 3 keneta a me 53 hapa 100 o ke keneta o ka paona hookahi.

 

            O ka nui o na dala e waiho ana ma na waihona o ke Aupuni Kuikawa ma la 24 aku nei o Okatoba he $302,650.02.

 

            Ua lonolono ia ae, e holo mai ana ka mokukaua  Beritania "Champion" i Honolulu noi ma ke ano ko.  @ I ka mokuahi poino "Miow@a."

 

            A keia Poakahi aka, e noho ai ke kau kiure kaapuni o Oahu nei ma ka Hale Hookolokolo, me ka noho kahu ana mai o Hon. H. E. Cooper.

 

            Ina i haalele aku mokuahi Australia ia Kapalakiko i ka Poaono i hala, e like me kona papa kuhikuhi manawa holo, alaila e ku mai ana oia i keia Poaono ae nei.

 

            O na la oi paha kela o na loaa o Hui Hoikeike o ka lua o Pele o Kiauea ma Kikako, e like me na mea I hoike ia malalo iho, penei: Okatoba 9, $733, Okatoba 10, he $742.50: a ma ka la 11 mai, he $831.

 

            Ua lono lauaheaia ae ma ka pa kapilimoku kana Amerika o Mokupuni Liowahine, Kapalakiko, ua inoino kekahi pukuniahi raifela ewalu iniha ke anawaena o ka mokukana Bosetona, a nolaila, e haalele ia ana.

 

            Ma Franklin, Peniselavenia, Amerika Huipuia, i ka la 8 o Okatoba, na awaiaulu ia ma ka mare, o Miss Louisa Flora Dale, kumuao himeni o ke Kulanui o Oahu mamua iho nei, me Mr. H. E. Spoor o Redlands, Kaleponi.

 

            Ua palakai ka hoopii laibila a Claus Spreckles kue i ka nupepa namu Hoku, ma o ka hoopuka ana mai o ka Aha Kiekie i ka olelo hooholo lokahi ma ke pale kumu a ka loio a ka aoao pale, oia hoi aole i maopopo lea loa o Spreckles ka mea i manao ia.

           

            Ua hoohikihiki mai ka mokuahi Mariposa no ka Banako o Bishop & Co. o keia kulanakauhale, ma kana huakai i ku mai ma ka la 27 o Okateba i hala, ia $25,000 ma ka lelo o Amerika Huipala.  Ua hana mau no keia Banako i ka hookomo dala mai ka aina e mai.

 

            Ua hoolana ia mai nei kekahi moku pea halihali ukana nui ma Belfast, i kapili ia e Harland a me Wolff.  O kona loa, he 510 kapuai, akea he 60 kapuai, a o ka hohonu he 38 kapuai.  O kona mau tona ka nui, he 8,315, a o ka lawa o kona opu e hooili ukana ai, aia a he 14,080 mau tona.

 

            Ma ka huakai hope mai nei a ka Mariposa i ku mai ai i ka hebedoma i hala, oia kekahi o kana mau huakai oi loa o na eke leta i halihali mai ai ma keia ala moana, penei: he @0 eke leta no Honolulu; no na mokukana, Samoa a me Fiji, he 20; no N@kilani, 530; no Kikane, he 250.

 

            Ua mahele ia aku na limahana Iapana hou loa mai nei he 997 i na mahiko he umikumamakolu a hiki i ka Poakahi iho nei, oia he 807 mau kane a me 196 mau wahine.  A o ke koena o na Iapana i koe mai ma kahi hoomalu o Kahakaaulana he 647, e mahelehele ia aku ana no na mahiko e ae.

 

            Ua hookolokoloia o Isaac Cocket i ka Poaha aku nei o kela hebedoma imua o ka aha apana, no ka hewa e like me ko Ed. Devauchelle i hopuia ai he hoopae opiuma, a ua hoopaila a like loa e like me kona kokoolua, he $500 a me ka hoopaahao ma ka hana oolea ia eono malama.  Ua hoohalahala aku ia.

 

            Mawaena o ka hora 9 a me 10 o ka po Poakolu nei, ua komo aku kekahi haole me ka ona i ka rama iloko o kekahi hale ma Kepohoni.  I ka wa i ninau ia mai ai e ka Hawaii nona ka hale i ke kumu o kona hiki ana aku, ua pukalaki aku la ua haole nei a hou aku la i ka pahi ia Kamaunu me ka hooponopono ole.  A mamuli o ke kokua ana mai o kekahi kanaka e ae, ua paa iho la keia haole i ka hopu ia.  Eia nae, na moku @ @a a elua i ka pahi a keia haole.  Ua hopu ia ka haole hou pahi o ka makai a ua hoopaa ia ae ma Kuapapanui.  O kona inoa o Nevins.

 

            I ka la 1 o Novemaba, 1888, ka hiki mua ana mai o ka mokuahi Kinau i Honolulu nei, mai ka hikina loa mai o Amerika Huipuia, no ka Hui Hooholo Mokuahi o Waila ma.  Nolaila, i ka Poakolu iho nei, piha iho la ka umi makahiki o ke Kinau ma na kai o Hawaii nei.

 

            E kaa ana ia Hopu Hamuku Brown, ka lawelawe o na hihia hewa a pau a ke Aupuni imua o ke kau kiure Kaapuni aenei o noho mai i keia Poakahi iho.  A oiai e paa ana ka Hope Ilamuku i ka Aha Kaapuni, e pani ia ana kona wahi o ka Oihana Hoomalu, e ka Hope Loio Kahina Wilder.

 

            Ua hoouna aku ka Oihana Leta nui ma ka Poakolu iho nei Novemaba 1, maluna o na mokuahi holo i na aina e i na leta a me na nupepa penei ka nui:  Ma ka Warrimoo no Vanekouwa, he 3,124 mau leta a me 1,502 nupepa.  Ma ka Miike Maru no Iokahama, he 3,354 mau leta a me 201 mau nupepa.

 

            Mamua o ko Mr. David Center waiho ana i ka noho Luna nui o ka Mahiko o Hana, ua hui ae na poe paahana i noho loihi pu a aloha iaia ma ke kuai ana i wati gula a makana aku iaia, ma ke ano he hoomanao walohia no lakou i ka haku a lakou i aloha ai.  Ua apo ia mai ua makana nei a hookipaia iho la me ke eehia.

 

            Ua ku mai ka Warrimoo i ka hora 10 a keu kakahiaka Poalua nei mai Kikane mai, a i ka hora 8 kakahiaka Poakolu mai, ua holo loa aku no Vanekouwa.  O kona kapena mua, ua pau, a o ka malamamoku no oia iho la ke kapena ma keia huakai i holo aku la.  O ke kapena mua, oia o McArthur, he ohua moku ia i holo aku la.

 

            Ua paa mai nei i ka hopu ia ma Hamakua, Hawaii, o Liung Yao, kela pake nana i pepehi a make loa i kekahi pake ma Hoaeae, Ewa, i ka po o ka la 14 o Okatoba.  Ua puhalahiu mai na kaiko aku o Oahu nei a loaa mai nei i ko Hamakua makai pake.  Ua hoihoi ia mai oia i Honolulu nei ma ka Waialeale o ke Sabati i hala.

 

            Ua loaa aku i ke kakahiaka Sabati nei makai o ka uapo mokuahi loihi o Ainahou, ua piholo ke kao kakaia pou o ke aupuni a ua haule ka hamare nui iloko o ke kai.  Ua kukulu ia ua kao nei ma ua uapo ia i ke ahiahi Poaono aku, no ka makaukau e kolo ia i kai i ka moku poino M@wera i ke kakahiaka Sabati ae.  Eia nae hiki mai ia wa, ua piholo ke kao.

 

            Ma ka mokuahi "Australia" e ku mai ana i keia Poaono, Novemaba 4, e upu ia aku nei e kau mai ana ka Elele Kuhina Willis, kana wahine a me ka laua keikikane, a e hoi pu mai ai no hoi na kamaaina Col. Z. S. Spaulding, T. H. Davies, Rev. C. M. Hyde a me ka wahine, W. C. Wilder, Kauka J. M. Whitney a me ka wahine a me kekahi poe e ae.

 

            E malama ia ana he heihei waapa maiwaena ae o ko ka Hui Heihei Waapa Matala poe kamalii ponoi iho no o ka papa "akahi akahi" a hoehoe, i ka hora 4 a me hapa o keia auina la Poaono nei maloko nei o ke awa o Honolulu, no ka mohai he paina ahiahi.  He elua keia mau waapa, he eono poe hoe o ka waapa hookahi.  Ina e hohe wale kekahi poe aole e heihei, alaila e uku ana ia aoao he $5.

 

            Ua hopu ia i ka Poaono i hala, o Edmund Norrle, ka lunahooponopono o ka nupepa "Holomua" olelo namu, no ka hihia hewa he laibila, ma o kona hoolaha ana maloko o ka nupepa o Okatoba 27, i kekahi mea a Mr. T. W. Hoboron i manao ai ua pili iaia na manao oia olelo ia ana i hailuku ia ai.  A mamuli o ko Mr. Hobron ehaeha i na olelo hoino wale iaia, nolaila i hoohiki ai i ka palapala hopu.  Ua lawe ia ae i Kuapapanui a ma ka bela ana a John Philips i hookuu ia mai ai.

 

            O kekahi o na ohua maluna mai o ka mokuahi Warrimoo i ku mai ai i ka Poalua aku nei, oia o Harry Dunn, he Nukilani maamaalea i ka mokomoko puili.  Ke holo nei oia i Vanekouwa, a mailaila ae holo pololei no Kapalakiko.  Ke hiki oia ilaila, alaila e hoolaha ana ola he aa mokomoko puili i kela a me keia kanaka o ka honua nei, no ka puu dala pili a puu dala makana ia mai paha.  Ke kuaki la oia i ka loaa ole o kona hoa e hoikeike ai i kona akamai puili.

 

            Mai ka la 1 aku o Novemaba nei, e hoemi ia ana ka uku ohua o na kaa lio nunui halihali ohua hou o ko alanui Nuuanu e paonioni nei i ke kaa kenikeni, oia hoi he 2@ wale no mau keneta o ka ohua hookahi mai ka huina aku o na alanui Papu a me Moiwahine a hiki i ka wai piula, ola ka uwapo o Maemae.  Pela no hoi ka uku mauka mai.  Ke piha ia nei i keia wa, mailoko a kau maluna pono iho o ka hale o ke kaa.  Aia ka pono o ka nui mai o na k@a o keia ano

 

            E ia na olelo o ka palapala a ka Meia (Mayor) o Rochester, mokuaina o Nu Ioka, i peni mai ai i kona hoaloha ma Honolulu nei:  "Me he mea la aole oe i nele i ka lohe, mamuli o ka paa loa o ka Ahaolelo Lahui i ka ninau no ke dala keokeo, ua hiki ole iaia ke hapai i ka noonoo ana no kekahi mau hana e ae ma keia kau kuikawa.  I ka wa e hapai ia mai ai ka ninau no ka hoohui ia Hawaii me Amerika Huipuia imua o ka Ahaolelo Lahui, alaila e lawelawe aku ana ka mea e kakau nei e like me ka ikaika i loaa iaia no ka hooholo aku e hoohui."

 

            O ka nui o na make o Honolulu nei no ka malama o Okatoba i hala, he 24 Hawaii, @ Pake, 6 Pukiki, 5 Iapana, 3 Amerika a me 5 o na lahui e ae.  Huina, he 52.  Mailoko mai o keia heluna o na make, he 36 he mau kane a he 16 he mau wahine.

 

            Wahi a ka nupepa namu "Hoku," ke hele mai nei o Mr. T. H. Davies, ke kahu hanai o Kaiulani, me na pou Samesona, nana e hoolana i ka moku ili ka nohoalii o Hawaii.  He nui ka lokomoikai ma kona puuwai, he ikaika hoi na palaka huki ma kona lima.  O ka neeu o ka moku koe a like iho me Makakowela.

 

            Ua hookolokolo ia imua o ka aha apana o Honolulu nei i ka la 1 o keia malama, o H. Brandy, ke kuke oluna o ka moku pea kialua "W. G. Irwin," no ka loaa ana aku i na kiai o ka Hale Dute nui maloko o ko ke Kuke mau palena o ka moku i ka la 23 o Okatoba i hala, he 20 mau tini opiuma, e hoopae malu ia mai ana iuka nei o ka aina, no ka mea, aohe hoike o keia mau opiuma ma ka papa hoike ukana.  Ua hoopai ia he $500 a me 6 malama hoopaahao ma ka hana oolea.

 

            Ma ka halawai hebedoma o na Aha Hooko a me Kuka o ke Aupuni Kuikawa i malama ia i ka auina la o Novemaba 2 iho nei, ua hoike ia mai, he $27,920.71 na loaa o ke Aupuni no ka hebedoma hookahi i pau; a ina e hoohui ia me ke koena o ka pule i hala, he $163,607.78, alaila, he $191,528.49.  O na hoolilo i uku ia aku e ka waihona, he $81,525.78, no ka mea, oia ka pau ana o ka hapaha makahiki.  Koena ma ka waihona ma Novemaba 2, he $110,002.71.  Mawaho ae o keia puu dala nui maluna, eia ke waiho nei ma ka waihona o ka Baneko Hale Leta, he $31,568.18; ma ka waihona o ka Papa Alanui, he $53,228.81; ma ka waihona o ka Papa Hoonaauao, he $51,551.48.  Huina a pau o na dala, he $246,351.18.  Kaha maoli ka waihona o ke Aupuni Kuikawa.

 

IKE ALOHA A KA ADIMARALA

I KA PERESIDENA DOLE.

 

NA KUKAI OLELO WAIPAHE.

 

            I ka hora 10 a me hapa o ke kakahiaka Poakolu iho nei, mamuli o na lono i loaa ae i ke aupuni e makemake ana ka Adimarala o na Aumoku Kaua o Amerika Huipuia ma ka moana Pakipika, e kipa mai e aloha i ka Peresidena a me ka Aha Kuhina a e panee kino mai i kona mau hoomaikai i ke aupuni, nolaila, ua hoakoakoa ia ae na puali koa elua a me ka Puali Puhi Ohe o ke aupuni maloko o ka pa o ka Hale Mana Hooko, malalo o Mekia McLeod no ke ohaoha ana aku i ka malihini ma kona ala e hiki ae ai i ka Hale Mana Hooko.

            Ma ka iwakalua paha minute i koe kani ae ka hora 11, ua hookele ia ae la o Adimarala Skerrett, i ukali ia ae e Lutanela Wilson a me Lutanela Fox, maluna o kekahi kaa lio nani.  A i ke kaa i komo ae ai ma ka ipuka pa nui, ua hoene mai la ka leo o na ohe, a ua kau mai la na koa i na pu aloha i ke alo.

            Ma ke alapii, ua halawai mai ka Adimarala me Mekia Potter, ka ukali kino o ka Peresidena.   Nana i alakai aku a komo i ke Keena Gula, ke keena kahi o ka Peresidena Dole, ka Hope Peresidena Hatch a me na Kuhina Damon, King a me Smith a me Col. S@per o na Puali Koa Aupuni e kali mai ana.

            I ke komo ana mai o ka Adimarala iloko o ke keena, ua hele pololei no oia imua o ka Peresidena a lulu lima, a oiai e paa ana no na lima o laua, ua kanaenae aku la ka Adimarala me keia mau huaolelo, penei:

            E Mr. Peresidena:---E like me kau i mahui wale ai, nolaila, ua hele mai nei au e pahola aku i ko'u mau hoomaikai ia oe a me na lala o kou aupuni, a e papahi aku i ko'u aloha pili oihana.  Ma ia wa hookahi no hoi, ua oluolu loa au e panee aku i ko'u mau mahalo a me ke aloha no na launa waipahe i loaa ia'u i na wa a pau, aole wale malalo o na lima ou, aka, ma o na luna aupuni pakahi la o kou Aupuni.

            Oiai e lou ana no na lima o laua a e elua, ua pane aku la o Peresidena Dole i ka Adimarala, penei:

            Oiai au e ehaeha ana ma keia wa, e Mr. Adimarala, i ka haawi ana aku i ko'u aloha hope ia oe, ke lana nei ko'u manao o kou kahea ia ana mai nei he anuu ia o ka hookiekie hou ia ae i loaa ma o na hana maikai la.  Ua manaolana mau au, e like me ko na puuwai Amerika e ae la maanei, e hoomau ia ana la oe ma Hawaii nei a hiki i ka wa e pau ai i ka hooponopono ia ko makou mau hana, no ka mea, ua hiki mai oe mahope koke o ka hoomaka ana o ko makou mau pilikia a pela la hoi oe e noho mai ai a hiki i ka hopena, aka, he okoa ka mea i kauoha ia mai ia oe.  Ma na wahi au e hele aku ai, ina no ka @uki ae i kou hae ma kahi mahuahua aku i ko makou, a i ole ia, o ka hoi hou mai paha i keia pae aina, e kaikai pu aku oe i na manao maikai o ke Aupuni Hawaii.

            Aole i umi minute, ua pau ia launa ana a hoi aku la o Adimarala Skerrett ma.

            I keia Poakahi ae, Novemaba 6, e hoi aku ai ka Adimarala no Kapaiakiko ma ka mokuahi China.

           

Ka Elele Kuhina Amerika

Hou i Hawaii.

 

            O Albert S. Willis, ka Amerika i hookohu ia mai nei i Elele Kuhina i Hawaii a i pani hakahaka hoi no Mr. Blount, a he kamaaina loa ma Wasinetona, a ua makemake nui ia e ka poe a pau i launa me ia.  He nui na makahiki o kona noho ana i lunamakaainana ma ka Ahaolelo Lahui no ka apana o Louisville, Kenetuke.  Oia hoi kekahi o na poo o kona poai aupuni.  O ke kumu o ko Mr. Willis hoopau ia ana ma ka ahaolelo, oia no kekahi hana hookohu a Kalivalana i kona wa mua i noho Peresidena ai.  I ka wa o Garfield ka Peresidena, ua hookohu ia o Thompson wahine i lunaleta ma Louisville Kenetuke.  He wahinekane make oia, a he kaikamahine na Rev. Alexander Campbell, ka mea nana i hookumu i ka Ekalesia Kamelatia.

            Ua hoomau ia ma ka oihana, oiai o Arthur ka Peresidena, la Kalivalana nae i lilo ai i Peresidena, ua lilo ka ninau no ka hoomau ana ia Mrs. Thompson i lunaleta i mea e enaena ai ka paio ana.  Na Willis laua me Luna Senate Beck, i kokua mamuli o ka wahine, a kue hoi o Luna Senate Blackburn.  Nolaila ulu mai ke kue nui ia o Willis, a i ka wa e wae hou ai i na luna makaainana, haalele mai ka hapanui o ka aoao Demokarata ia Willis, no kona kokua ana e hoomau ma ka oihana aupuni i ka wahine a kekahi kanaka Ripubalika, a ua koho ia o o Mr. Caruth ma ko Mr. Willis hakahaka.

            Penei ko Mr. Willis moolelo:  Ua hanau ia oia ma Kenetuke, i Ianuari 22, 1843.  Ua puka ma ke kulanui o Lousville i ka 1860.  Mahope iho, ua ao kula oia no eha makahiki, alaila ao i ka oihana loio, a puka mai ke kula loio mai o Louisville i ka 1866.  Ma ia hope mai, ua hoomau i ka lawelawe ma ka oihana loio.  I ka 1870, ua koho ia i loio aupuni no ka apana o Jefferson, a na koho hou ia no i ka 1874.  I ka 1872, ua kaapuni ma Kenetuke e kokua i ka moho holo Peresidena Demokarata.  Ua noho lunamakaainana he umi makahiki ma ka ahaolelo Lahui mai 1877 a hiki i 1887.  O ka Lunahoomalu no ia no kekahi o na komite koikoi, oia no na muliwai a me na awa.

            Ma ka lilo ana o kekahi kanaka koikoi e like me Willis i Elele Kuhina ma Hawaii nei, e manao ia ai aole he oihana pau koke.  Malia paha aole e hoohui ia ana o Hawaii, aka, e lilo ana paha i Aupuni hoomalu ia.  O Mr. Willis he kanaka noeau, me ke ano oluolu i ka launa ana.  Nolaila, he hoa manao nui ia no kela ma ka ahaolelo, a he nui na hoaloha pilipaa loa iaia.  O Willis kekahi o ko ka Hema poe kakaikahi loa i kokua i ka bila hoonaauao negero a Mr. Blair.  He nui kona mahalo ia no ka hookohu ia ana ma keia oihana maikai.

            Washington Star.

 

He Kapona moku wahine.

 

            I ke kakahiaka o Oct. 24 nei, nei, ua ku mai ke kialua holo lealea "Tolna," he 15 la mai Kapalakiko mai.  O kona kapena he wahine alii, o Countess Festetics kona inoa.  He mokukuna keia nona na tona he 78 ka nui a he makani ke oe ka holo ana.  I ka po Poaono ka ike mua ia ana o na mauna kiekie o Hawaii, a i ka la kapu mai ma ka hikina ae o Maui.  Punia oia i ka ino nui a lilo aku kekahi waapa i ke kai.  O ka hoohuli ia no ia o ka moku, a hookele ia mawaena o Maui a me Kahoolawe; alaila holo mawaho o Koolau, Oahu, a ma Waialua a me Waianae ke kaapuni ana mai nei a hiki i Honolulu.

            O keia moku, ua kapiliia ma Kapalakiko, a he hae Amerika kona e kau nei.  Ma ke kanawai aia a he kapena Amerika ka mea e pono ai.  Nolaila o ka wahine ke kapena, no ka mea, he wahine Amerika ia.  O ke kane Count Festetics, ka mea nana e hookele i ka moku, he Alii Auseturia oia.  O De Tolna kekahi inoa o laua, "Festetics de Tolna."  He aliikoa no ka puali kaua lio ke kane, o kona makuakane he Puuku no ka Emepera o Auseturia.

            Ke manao nei laua e hele ma keia huakai i elua makahiki e kaapuni ai i ka honua, maluna o keia wahi moku liilii.  Eha ua luina oluna, he malama moku, he huli pah@, he kuke a me ke kuen@ wahine.  He umi na kino uhane ola a pau oluna o ka moku.

            O ka wahine, he kanaka waiwai no Kapalakiko kona makuakane, o J. B. Haggin.  Elua wale no makahiki i hala aku nei ko laua mare ia ana.

 

Aohe i Lana o Miowera

 

            Ua hoao hou ae o McDowell i ke kakahiaka Poaono i hala e hoolana ia Miowera, aohe nae he holo iki o kana hana, ua hemo wale na palaka, a mokumoku wale na kaula huki, a poho ka luhi ana.  Ua maopopo lea, aole i lawa ka ikaika o kona mau mea paahana e hapai i kela moku kaumaha nui.

            O ka Poaono ka palena o kona manawa i hoakaka ia ma ka aelike no ka McDowell mau hana.  Ua hoole mai na Agena a me ke kapena moku aole ia e hoao hou, a ua pau kana hana ana.  Ua hooholo ia na kela poe hou mai o Kapalakiko mai e hapai i ka hana e hoolana ai, he poe makaukau kela i ka hoolana moku poino.  Ua lako lakou i na palaka a me na kaula nunui.  He heleuma nui loa kekahi a lakou i lawe mai nei.

 

            Aole hoi i loaa iki ia'u kekahi laau lapaau e hoopau ae ai i na ehaeha o ka mai rumatica e like me ka CHAMBERLAIN PAIN BALM laau.  Ua hoonana pu au i keia laau no ko'u kua eha ma ka hololea maoli.  Oia kekahi o na laau hamo oi loa o ka maikai a'u i kau ai, a ke hauoli nei au i ka hoikeike aku i ka maikai o keia laau i ko'u mau hoaloha, Mrs. Emily Thorne, Toledo, Washington.  E kuai ia aku no ma na Halekuai Laau Lapaau, BENSON, SMITH & CO., Na Agena.                 2460-tf

 

            "He hana oluolu ke kuai aku i ka CHAMBERLAIN COUGH REMEDY" (Laau Kunu), wahi a Stickney & Dentler, na mea kuai laau lapaau, Ripublic, Ohio.  "No ka mea, mahope o ka inu mua ana i na laau nei, e kono ia ana oe e kii hou ke makemake oe.  Ua oi aku ka makou mea i kuai ai o keia laau mamua o na laau lapaau e ae a makou e noho agena nei, a he mahalo nui la mai i na wa a pau no ke ola.  No ke kunu, ke anu a me ka nae, aohe mea e loaa ai kona lua."  E kuai ia aku no ma na Halekuai Laau Lapaau a pau, BENSON, SMITH & CO., Na Agena.              2460-tf

 

Hoolaha Hou.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

 

            MAMULI O KEKAHI MANA KUAI I HOIKE ia maloko o kekahi palapala moraki i hana ia mawaena o CHUN YAN YOUNG o ka aoao mua a me W R. Kakela Kahu o ka aoao elua, ma ka la 9 o Dekemaba, 1889 i kakau kope ia ma ka Buke 120 aoao 135, a mamuli o ka uhai ia ana o na kumu aelike o kela moraki, oia hoi ka hookaa ole i ka ukupanee a me ke kumupaa nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai.

            A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila e hoolahaia aku na aina i hoikeia me ia moraki no ke kudala ana, ma ke keena kudala o Jas F. Morgan, ma Honolulu, ma ka la 4 o Dekemaba, 18@3 hora 12 o ia la

            Aia ina kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

            Hanaia i keia la 3 o Novemaba, 1893.

                                    W. R. CASTLE, Kahu.

                                                Mea Moraki Mai.

 

            Penei na aina i moraki ia:

            O keia mahi laiki a pau ma Waioli, Kauai me na oo laiki a me na mea a pau i pili me kekahi palapala hoolimalima i hanaia e George N Wilcox ia A@ Fat a me kekahi mea e ae no 10 mau makahiki mai Ianuari, 1888 mai ma ka $325 no ka makahiki, kekoko 43 mau eka, kopeia ma ka buke 1@2 aoao 231 a me na hale laau, na papai hale, na lako paahana, na holoholona, na lako hale a me na mea hana a pau o kela a me keia ano i pili i ua mahi laiki la.             2466-4

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

 

            O KA poe nona ka inoa malalo iho.  THE WESTERN & HAWAIIAN INVESTMENT CO, i kaupalenaia, he hui i hoohuiia malalo o ke kanawai, ke hoolaha aku nei i ke akea, ke makemake nei ka hui e hooko aku i ka moraki no ka uhaki ia o ke aelike, oia ka hookaa ole ia o ka aie i hoopaaia, o kekahi moraki i hana ia e Gilbert Waller, ma ka la 31 o Augate, 1888, a i hoopaa ia ma ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni Buke 112 a ma na aoao 167-169, o ka aie i hoopaa ia ma ua moraki la, he nota aio no ka $12,000; e hookaa ia iloko o na makahiki ekolu mai ka la mai i hanaia ai o na moraki ia; a e waiho ia aku ana no ke kuai ma ka hale kudala o Jas. F. Morgan ma Honolulu, ma ka POAKAHI, Novemaba 13, 1888, hora 12 awakea, kela mau aina a pau i paa maloko o na moraki la.

            O ka waiwai i paa maloko o na moraki ia, eia ke waiho nei ma Kalihi, Oahu, a i kuhikuhi ia penei:

            1-O kela mau apana aina a pau i kuhikuhiia iloko o ka palapala hoolilo a Joseph Pickford i ua Gilbert Waller la, i hana ia ma Aperila 10, 1871, kope ia ma ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni Buke @3 a ma na aoao 23-23, nona ka ili he 2@-1000 o ka eka, i kuhikuhiia iloko o ka Palapala Bila Nui Helu 32@9, a me 7.51 mau eka i kuhikuhiia ma na mahele a me na mokuna iloko o na palapala kuai la.

            2-O kela apana aina a pau i hooliloia mai i na Gilbert Waller ia ma ka palapala hooilio a W. L. Moehonua, ma Novemaba 8, 1876, kopeia ma ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni Buke @ a me na aoao 171 1@, nona ka 21 mau eka, 8.10 @uda kuea, i kuhikuhiia iloko o ka palapala sila nui helu 68-@6.

            3-O keia apana aina a pau i hooliloia mai i na Gilbert Waller la ma ka palapala kuai a @. Mott Smith, Kuhina K@ ina, i hanaia ma Okatoba 21, 1877, kopeia ma ke keena kakau kope o ke aupuni buke 32 a ma na aoao 300 311, nona ka ili he @2-10 mau oka, a ola ka hap@ o ka aina i kuhikuhiia maloko o ka palapala sila nui helu 35-@6.

            4-O keia aina a pau i hoolilo ia i na Gilbert Waller ia ma ka palapala kuai a Emma Mes@ Beckier, i hana ia ma Mei 11, 1881, kope ia ma ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni, Buke 107, a ma na aoao @-@, nona ka ili he 6 2@-100 mau eka, i kuhikuhi ia ma ke Kuleana Hoona Aina 818.

            5-A me na kalei@au, na hale, na hana hou, na eu@gini, na ipuhao, na tabu a me na mekini o na ano a pau i pili i ka hale hana bia o na Gilbert Waller ia e waiho nei maluna iho o na aina i hoike ia maluna a me na mea a pau i pili i na mau aina ia lea ua hoohanaia i na mau hale hana bia la a ano @ ao paha.

            Koike ke dala.  Na uku hana palapala i ka mea e lilo ai.

                        THE WESTERN & HAWAIIAN

                                    INVESTMENT CO. i kaupalapala.

            Ma o kona Hop@ la.               W. W. HALE.

                        2@-4

 

Hoolaha hou.

 

Hoolaha Hooko Moraki.

MAMULI o kekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi palapala moraki i hana ia mawaena o KAHALEKOU o Keauhou, N Kona Hawaii, o ka aoao @, a me H. N. Kakela Kahu Waiwai o ka aoao elua, ma ka la 30 o Maraki, 18@, i kakau kope ia ma ka buke 98, aoao 23-4 a i hooliloia ia T. @. Cummings, a mamuli o ka @ai ia ana o na kumu aelike o keia moraki, oia hoi ka uku ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee, nolaila, ke hoolaha ia aku nei o ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e @o ana oia ia mana kuai.

            A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila, e hoolaha ia aku na aina i hoike ia ma ia moraki no ke kudala ana ma ke keena kudala o Jas. F. Morean, ma Honolulu, ma ka la 20 o NOVEMABA, 18@, hora 12 o ia la.

            No na mea i koe e ninau ia W. C. Ae@, Loio ma ke kanawai.

            Kana ia i keia la 30 o Okatoba, 1888.

                        Hope o ka mea moraki mai.

            Penei na aina i moraki ia:

            O kela aina e waiho la ma Koluia, Honolulu, Oahu, a i ike ia o ka apana i i hoakaka ia ma ka Sila Nui Helu 1@ a kuleana Helu 963 ma ka inoa o Kamae, he 30-100 eka ka ili, a i hoolilo ia i ka mea moraki aku ma ka palapala kuai a Kailiha@a a me Kaupaakai, i hana ia ma ka la 23 o Augate, 1863, a kope ia ma ka Buke 13 aoao 344.                    2@3-4

 

Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai.

KE HOOLAHA ia aku nei ka lohe i na mea a pau, i kulike ai me ka mana o ke kuai i hookomo ia iloko o kekahi moraki i hana ia ma Ianuari 5, A. D. 1833, e HAOKEKAI (w) a me KAKAIO kana kane o Honolulu Mokupuni o Oahu, ia Alexander J. Cartwright o ua Honolulu ia no, kope ia ma ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni Buke 131 a ma na aoao 4:2 a me 4:3 ia Bruce a me A J Cartwright o Honolulu no na hool@ina malalo o ke palapala kauoha a ua Alexander J Cartwright ia i make, ke makemake nei e hooko aku i na moraki ia no ke kumu ka uhaki ia o ka aelike, oia ka uku ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee i ka wa e hookaa ai.

            Ke hoolaha hou ia aku nei ka lohe i na mea a pau, o na aina a pau, na pono hoaaina a me pilikana iloko o ua moraki la, e kuai ia aku ana ma ke kudala akea ma ka hale kudala o James F. Morgan, ma alanui Moiwahine Honolulu, ke hiki aku i ka POAKAHI, NOVEMABA 13, A. D. 189@, hora 12 awakea o ia la.

            O na waiwai i paa maloko o ua moraki la, penei i kuhikuhi ia ai:

            O kela apana aina a pau e waiho ia ma Kamakela, ma Honolulu i olelo mua ia, a i kuhikuhi pono ia na palena ma ka palapala kuai a E K Nahaolelua ia W C Aehi, i kakau ia ma ka la 22 o Augate, 1891, a i kope ia ma ke Kena Kakau Kope Buke 141 a ma na aoao 199-201, nona ka ili he 188-1000 o ka eka, a oia kekahi hapa o ka aina i kuhikuhi ia iloko o ka Palapala Sila Nui Helu 6245 ia kalaeokekai la ma ka palapala hoolilo a ua W C Aehi ia i kakau ia ma Ianuari 4, 1892, a i kope ia ma ke Keena Kakau Kope Buke 141 a ma na aoao 198-9.

            Kuile ke dala.  Na uku hana palapala i ka mea e lilo ai.

                                    BRUCE CARTWRIGHT,

                                    A J CARTWRIGHT,

            No na mea i koe e ninau ia J M MONSARRAT, loio no Bruce Cartwright a me Alexander J Cartwright.

            Kakauia ma Honolulu, Okatoba 14, 1893.

2461-4

 

Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai.

KE HOOLAHA ia aku nei ka lohe i na mea a pau, i kulike ai me ka mana o ke kuai i hookomoia iloko o kekahi moraki i ha@aia ma ka la 7 o Feberuari, A.D. 1891, e Pele Kamuela a me Samuel Ku kana kane, o Honolulu, ia Bishop & Co. o Honolulu no, hoopaaia ma ke Kena Kakau Kope o ke Aupuni, Buke 132 a ma na aoao 74, 75 a me 76, a no ka uhaiia ana o ka aelike iloko o ua moraki la, oia ka hookaa ole ia o ka ukupanee a me ko kumupaa i ka wa e hookaa ai, nolaila, ke makemake nei ka poe e paa nei i ka moraki e hooko aku i na moraki la.

            Nolaila, ke hoolahaia aku nei ka lohe, o ua aina a pau i kuhikuhiia maloko o ua moraki la, e kuai ia aku ana ma ke kudala akea maloko o ka hale kudala o James F. Morgan, ke hiki aku i ka POAKOLU, NOVEMABA 22, A D. 1893, hora 12 awakea o ia la.

            O na waiwai i paa maloko o ua moraki la, oia keia:

            Akahi--O kela apana aina a pau i kuhikuhiia iloko o ka Palapala Sila Nui Helu 2859 nona ka ili he 34-100 eka, e waiho la ma Moanalua, Mokupuni o Oahu, a i hooliloia mai i ua Pele Kamuela la ma ke kuai mai a Kanewahine ma ka la 16 o Iulai, 1887, a i kopeia ma ka Buke 104 aoao 292.

            Alua--O kekahi hapa o kela aina i kuhikuhiia maloko o ka Palapala Sila Nui Helu 2075 e waiho la ma Moanalua, a i hooliloia mai me ke kuai e like me ia i oleloia maluna, a i kuhikuhi ia iloko o ka palapala a Kilitiano ia Kanewahine ma ka la 14 o Aperila, 1877 a kopeia iloko o ka Buke 50 a ma na aoao 110-111.

            Akolu--O kela hapakolu i mahele ole ia o ka aina i kuhikuhiia iloko o ka Palapala Sila Nui Helu 2075.

            Me ke gula o Amerika Huipuia e ukuia ai ke kumukuai.  Na uku hana palapala i ka mea e lilo ai.

            No na mea i koe, e loaa no ma ke Keena Loio o Carter a me Carter.

            Hanaia ma Honolulu, Okatoba 25, 1898.

                                                                                                                        BISHOP & CO.,

Ma o ko lakou Hope la

2465-8                                                                                                 CARTER & CARTER.

 

Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai.

KE hoikeia aku nei ka lohe i na mea a pau, i kulike ai me ka mana o ke kuai i hookomoia iloko o kekahi moraki i hana ia ma ka la 20 o Maraki, A. D. 1891, e HOOPII (w) o Honolulu mokupunI o Oahu, ko Hawaii Pae Aina, ia Alexander J Cartwright o Honolulu i olelo ia, hoopaa ia ma ke Keena Kakau Kope Buke 132 a ma na aoao 135 a me 136, ke makemake nei o Bruce a me A J Cartwright o Honolulu, na hooilina maloko o ka palapala kauoha a ua Alexander J Cartwright la i make, e hooko aku i ua moraki la no ka uhaki ia o ka aelike, ola ka hookaa ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee i ka wa e hookaa ai.

            Nolaila ke hoolahaia aku nei ka lohe, o kela mau aina a pau, na pono hoaaina a me na pilikana i komo iloko o na moraki la, e kuai ia aku ana ma ke kudala akea ma ka hale kudala o James F Morgan, ma alanui Moiwahine, Honolulu, ke hiki aku i ka POAKAHI la 13 o NOVEMABA, A. D. 1893, ma ka hora 12 awakea o la ia.

            O na waiwai i paa maloko o na moraki la, penei i kuhikuhiia ai:

            O kela apana aina a pau e waiho la ma Kaliu, kulanakauhale o Honolulu ma ua mokupuni la o Oahu, a i hoakaka ia na palena, penei:

            E hoomaka ana ma kekahi wahi ma ka aoao makai o alanui Kuakini, 761 mau kapuai ma ka Hikina Hema mai Alanui Liliha mai, a e holo ana me ka meridiana oiaio Hema 48@41@ kom 108.5 kapuai e pili la i ka Pa Aina 16.  Hema 30 hik 118.9 kapuai pili i ka Pa Aina 18.  Akau 41 19' kom 50 kapuai pili ma alanui Kuakini ahiki i kahi i hoomaka ai, nona ka ili he 3080 kapuai kuea, oia no hoi ka Helu 17 o na apana aina o Kaliu o S E Bishop i kau helu ia ai ma ka palapala aina o Kaliu, a oia no ka aina i hoolilo ia i na Hoopii (w) nei e na S E Bishop la ma ka palapala kuai i hana ia i Iune 17, 1889, a i kope ia ma ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni ma Honolulu, Buke 118 a ma na aoao 47-8.

                                                                                    BRUCE CARTWRIGHT.

                                                                                    A J CARTWRIGHT.

            Kuike ke dala.  Na uku hana palapala i ka mea e lilo ai.

            No na mea i koe e ninau ia J M MONSARRAT, loio no Bruce Cartwright a me Alexander Cartwright.

            Kakau ia ma Honolulu, Okatoba 14, 18@.

                                                                                    2464-4

 

Hoolaha Ninau.

INA he poe i pili ponoi ma ke koko ia KAMAIKUAPUU (w) i make iho nei ma Waiohinu, Kau, Hawaii, e hoike mai lakou ma ka palapala e hoakaka ana i ko kuauhau ia.

                        W. F. ALLEN.

Ma Honolulu, Oahu.               2464-4

 

Ua Nalowale.

UA NALOWALE aku kekahi lio eleele huolo loihi mai ka hale noho aku o Dr. Hdye's ma ke alanui Beritania, i ka la 2 o Auguate nei.  Ina o ka mea a mau mea paha e hoihoi ae ana ma ka lima o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, e loaa no iaia ka uku makana.

                        WALTER C. WEEDON.

2464-tf

 

Hoolaha Komohewa.

KE papa ia aku nei na poe a pau e noho ana maanei aole e hookuu wale i ko lakou mau pipi a me lio ma ka aina o ka Wili Laiki o Waiau, a pela me na kanaka, ua papa ia lakou aole e komohewa maluna o na mau aina ia mahope aku o ka hora 8 o ka po, a o na poe e loaa aku ana ua kue i na kauoha maluna ae, e hoopii ia no lakou e like me ka piha o ke kanawai.

                                    L. APANA.

                        Luna Nui Wili Laiki o Waiau.

            Waiau, Ewa, Oct 21, 18@.                 2@

 

Hoolaha Hou.

 

HOOLAHA

I ka Poe Hele i ke Kiowai o Waiakeakua.  Manoa.

O NA POE a pau e makemake ana e hele i @ Kiowai o Waikeakua ma Manoa, ke hoolahaia aku nei e pono e loaa m@ ia lakou ka ae ia mai ka mea nona ka inoa malalo iho @ a o na mea a paa e komo hewa ana ma ia wahi me ke ae o@ la e hoopiiia no ma ke kahawai.

                                    JAMES @ BOYD

                        Ma ke Keena Aina, Hale Aha Hooolokolo.

            Honolulu, Iune 17, 1888.                    2417 tf

           

Hoolaha a ka Lunahooponopono Waiwai.

OIAI, ua hookohu pono ia mai @ i Lunahooponopono no ka waiwai o E KAHULANUI @ no Kailua, N Kona, Hawaii, i mak@ kauoha ole, e ka Lunakanawai Hou S L Aus@, nolaila, ke hoolaha ia aku nei, o ka poe a pau @ mau koina ka lakou i ka waiwai i oleloia ma luna, e waiho koke mai i ka lakou mau k@in@ hoolalo pono ia iloko o na malama eono ma@ kela la aku, a i ole e hoole ma@ loa @ @ o na poe i ai@ i ka mea i make ke kauoha @ aku nei lakou o uku mai me ke k@ @.

                        KAAIHUE@

            Lunahooponopono o ka waiwai o E Kahulanui

                        i make kauoha ole.

            N. Kona, Hawaii, Oct. 10, 1898                     2464-@

 

SING WO CO.

HELU 43 : : ALANUI NUUANU

            Aia ma keia Halekuai, e loaa ai na @ maikai o na lede a me na keonima@ @ no ko na kamalii a me ko na wahine @ mea hoohiehie.

            Ke kono aku nei makou ia oukou e kipa kilohi i ka nani o Aipo.

                        SING WO CO.

                                    2456-3ms.

 

Hale Hana Kopa o Honolulu.

            Ua paa aenei ka Hale Hana Sopa Ma@ Hou o ka poe no lakou na inoa n@ala@ iho a ua makaukau lakou e hoolawa aku i ka poe piepiele i na

Kopa Maikai Loa Maoli

I hookomo ia iloko o na Pahu @ @ mai ke 42 a @ au@ Kopa p@

Ke hooia nei makou i ka oi @ la @ ka makou KOPA @ @ @ o waho mai.

 

@, Ua kun@ ia m@ mau Pah@ me ka h@ @ SOAP CO., a e

 

Kuai ia e na Halekuai

Liilii a Pau.

HUI HANA KOPA O HONOLULU

M. W. McChesney & Sons,

            Na Egena.

 

PAPA! PAPA

AIA MA @HI @

Lewers & Cooke

@UI M@

Ma ke @ hema o Alanui Papu

me Moi.

 

E LOAA NO MA

PAPA NOUAIK@

O ke@ a me ke@ @

Na Pani Puka, na Puka Aniani,

            na Olepelepe, na Pou, na Ola,

                        na Papa Hele, na Papu Ku,

                                    me na Papa Moe he nui loa

 

NVI PILI HALE O NA ANO A PAU

A me na

WAI HOOHINUHINU NANI

O na ano a pau loa.

 

Na Balaki o na Ano he Nui Wa

            Ke hai ia aku nei oukou e na makamaka a pau, na makau@ keia mau makamaka o oukou hoolawa aku ma na mea a pau pili ana ma ka laua oihana no ka

Uku Haahaa Loa,

like me ka moa e holo ana ma@

o Laua a me ka M@ Kuai.

 

Hele Mai e Wae no Oukou iho

2896-@

 

EGAN ME GUNN.

ALANUI PAPU, .                  .             .        HONOLULU.

E HOOMAKA ANA KE KUAI NUI HOOPAKIKA

MAI KE POAKHI AKU IUNE 26, 1893.

 

            Na KALAKOA maikai loa no ka 30 iwilei $1 @ Na KEOKEO nahenahe he @ a 7@ @neia o @ @.  KU@AENALO @ iwilei no ka @. KUKAENALO 15 iwilei no ka $1.00.  HULUHULU nahenahe ma ka 10 a 123@ kenela o ka iwilei.

            Na LIHILIHI Pule Puka @lani he $1.20 $1.30 a $2.00 o ka paa hookahi.

            Na KAKINI wahine eleele paa ma ka @keneta o ka paa hookahi.

            Na KAKINI kamalii eleele paa ma ka 23 keneta o ka paa.

            Na PALEMAI @ane ma ka 24 keneta pakahi.

            Na KAMAA paa maikai ma ka $2.00 a $3.00 o ka paa.

            Na PALULE KEOKEO maikai ma ka @ a 100 keneta pakahi.

2417-@