Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 47, 25 November 1893 — Page 3

Page PDF (2.09 MB)

This text was transcribed by:  Lawrence Gersaba
This work is dedicated to:  Judith Nalani Kahoano Gersaba

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

@  HUI ALAHAO ME AINA O OAHU

MANAWA HOLO.

@  dai a Mahope aku o Iune 1, 1893.

NA KAA AHI

NO HONOULIULI.

                                             B                          B         A       D

                                           A.M.         P.M.    P.M.    P.M.

@ELE @  HONOLULU...8:45         1:45     4:35     5:10

@ LEI UKA MANANA...9:30         2:30     5:10     5:16

@  HONOULIULI............9:57         2:57     5:35     6:22

 

NO HONOLULU.

                                           C                 B       B          A

                                         A.M.           A.M.   P.M.    P.M.   

@ E IA HONOULIULI...6:21          10:43   3:43     5:42

@ ELE IA MANANA.....6:55           1:15     4:15     6:10

@ I HONOLULU............7:30           11:55   4:55     6:45

            No na Poaono wale no.

            No keia ame keia la.

            Koe na la Sabati.

            Koe na Poaono.

 

NU HOU HAWAII.

 

  O ke koikoi o ka haule ana o ka ia ma Punahou i ka po Poaono, he ia mau iniha.

 

  E hoomaha ana na Kula La Aupuni mai Dekemaba 25 aku o keia makahiki, a hoomaka hou i ka Poakahi Ianuari 8, 1894.

 

  I ka la 18 o Novemaba nei, piha iho la ke kanaha-kumamawalu makahiki o Luna Senate John Ena.  O ko makou mau hoomaikai a nui oa nono.

 

  Ua hopu ia e na Kapena makai Anaru a me Kahookano, he Pukiki no ke alo mai o Puowaina i ka Poaono i kala, no ke kuai rama me ka laikini ole.

 

  Ke upu ia aku nei, e hoi mai ana o Rev. O. K. Kulika i Hawaii nei a lawelawe i ka hana mawaena o na Iapana he 25,000 e noho nei maluna o keia paeaina.

 

  E ku mai ana ka mokuahi China ma Honolulu nei i keia Poakahi aku, mai Kapalakiko mai, a e holo koke aku ana no ia la no Iokohama a me Honokaona.

 

  He $2,168,240 ke kumukuai o na waiwai a pau i hookomoia mai i Hawaii nei mai Ianuari 1 a hiki i Okatoba 31 i hala

  O ka La Hoalohaloha i ke Akua a na puuwai Amerika e malama ana i keia makahiki, e like me ke kuahaua a Peresidena Kalivalani, oia ka Poaha, Novemaba 30.

 

  Pakele mai pau i ke ahi ka hale o J. K. Naone ma Pauoa i ka po Poaono i hala, ma o ka mauae ana o na waea telepone, a e ole e okiia ka waea telepone pio ai.

 

  Ua wehe ia a ola ke ku noi ma Olaa, Puna, Hawaii, he halepaina no na kamahele makaikai pele a me ka poe a pau e maalo ana ma ia kua a na liko waokele i papahi ai.

 

  Ua hookolokolo ia he Iapana imua o ke kiure haole i ka Poalua nei no ke kuai waiona me ka laikini ole, a ua ahewa ia.  Ua kau la no ka hoopai he $100 me na koina he $18.50.

 

  Ua holapu ae ke ahi i ka hale papaa o ka hale hana o Lucas ma alanui Papu i ka wanaao Sabati nei, ma o ka pulu ana o na pahu puna i ka ua a lalapa ke ahi aka ua pio no me ke pono uuku loa.

 

  O na hihia kuai waiona laikini ole imua o na kiure haole, he pau i ke kapi ia, aka o ka na kiure Hawaii hoi he pau i ka hookuu ia, eia nae o ia mau ano olelo ike no me ko na hihia i hookuu ia.

 

  Ua loaa aku maluna o ke kaa lio halihali ohua e hookele ia nei o Jack Neil i ke ahiahi Poakahi nei, he 50 mau tini opiuma.  Ua hopuia a hoopaa ia ma Kuapapanui malalo o ka hoopii he kuai opiuma.

 

  I ka la 2 o Novemaba, ma Kapalakiko, Kaleponi, make iho la o Maurice Golberg i ke 43 o kona mau makahiki.  O la no ka ona o ka halekuai lole ma ke kihi komohana o na huina alanui Papu a me Kalepa.

 

  Ma ka la 80 aenei o keia malama, e malama ia ana he paani kinipopo pekupeku wawae ma ke kahua kinipopo o Makiki mawaena o na puali Pakipika a me Punahou.  Nolaila, ma ia la, he paani lealea ke haunaku ia ana.

 

  Ua wawahiia ka hale o ka Hui Pai Palapala Press i ka po a ao ae Poakahi iho nei ma alanui Betela a mamua pono o ke alo o Kuapapanui a ua ulaa ka aihue ia loko me ka imi e loaa paha ona wahi koalaala, eia nae he neo ka mea i loaa.

 

  He mau kuaua koikoi kai haule iho maluna o Honolulu nei ma ka po Poaono i hala, a ua hoolalilali ia na alanui a kelekele.  O  na lua wai ekolu hoi o Nuuanu i hoopikao ia i na malama i hala, ua hoopiha loa ia a hu.  E kahe ana mawaho o na kae a po ka la Sabati.

 

  He paikau hookahakaha o ua komopani eono 6 na koa o ke Aupuni Kuikawa, kai malama ia ma Kakina Kuea i ka hora 7 a me hapa o ka po Poakolu nei.  Ua pau loa mai na komopani pualu, a ua aneane loa no e piha pono ua helu o lakou a pau.  Ke pii aenei ko lakou maamaalea na ka paikau ia ana. Mahope o ka hoohele ia ana i o ianei ma ke kuea a me ka paikau ia ana me na pu, ua make paikau aku lakou me ka Puali Puhi Ohe ma na alanui Alii, pii i Alapai, iho ma Beritania, huli i kai o Papu, a pii ma alanui alii a hiki hou i Kakina Kuea.

 

  Ua lohe mai makou, e waiho aku ana o Lunakanawai Apana Pahia i kona hookohu oihana ma ka la hope o keia malama.

 

  Ua hoomaka hou iho nei ke Kula Beritania o Kauluwela i ka Poakahi iho nei mahope iho o elua mau pule o ka hoomaha ana no ka hopohopo ia o laha ae ka mai puu-eha i loaa i kekahi ohana Pukiki e noho kokoke ana ma kahi o ke kula.

 

  Haohao mai ana ko Auwaiolimu poe i ka hapa o ka hae o ka pahuhae pale piva o Polikapa i keia mau la ekolu.  Eia ka auanei ua pauaho mai i keia ola ana kahi bebe "Aloha Aina" i lelo ia ai no ilaila.  Ma ka hoike a ka agena o ka Papa Ola, he make lapaau ole ia.

 

  Ua hoau ia mai nei ka waapa mokuahi o Mr. Chas. Gay i ka la 16 o Novemaba nei, ma ka holo ana mai Makaweli a Waimea me ka ekolu kauna kino kanaka oluna, a ua hoomaopopo ia kona hole ma kahi o ka ewalu a me ka hapalua mau mike i ka hora.

 

  Ua hului ia aku o ka Luna Dute Nui i ka Poakolu iho nei, he 170 mau tini opiuma mai ke kahua aku o ka oihana malama maluhia, no ka malama kuoo ia ana e ke pooo kekahi o na buro.  O kela na tini opiuma i pau na hoopii a i uku ia na hoopai.

 

  Ua lohe wale mai makou, ua hoopii mai nei ka papa loio o Hana i ka lunakanawai apana no ka pololei ole o kana mau olelo hooholo.  Ina oia wale no ke kumu, alaila aohe kupono o hoopau ia, no ka mea aia no he aha maluna ae e imi ai ka paahao i kona lanakila ina he pono kona aoao.

 

  I ka Poaha o ka pule i hala, oiai ka kaa ahi halihali ko o ka mahiko o Lihue, Kauai, e hoihoi ana i na limahana e paina i ko lakou ainaawakea, aia hoi, ua haule kekahi Iapana iaia e hoao ana e lele mai ke kaa me ke ku ole a ua hihia malalo ae o na huila kaa a make loa ia wa koke no.

 

  Ua haalele mai o Mrs. Lucy Kahaleole i keia ola ana i ka la 17 o Novemaba, ma ko laua home ma Hanapepe, Kauai, i ka 22 makahiki a oi iki o kona ola ana ma keia ao.  Ua mare kane oia, ua hanau mai i ke keiki a ua make aku ma ka la 31 o Okatoba.  He kaikamahine oluolu a hilinaiia o ka noho ana.

 

  Mamuli o na pakaua koikoi i haule iho mawaena o ka po Poaono i hala a me ka la Sabati nei maluna o Honolulu nei, ua hoopoino ia kekahi mau wahi o ke kulanakauhale a me na alanui.  Ua koho wale aku o Bila Kamaki Luna Alanui aia mawaena o ka $3000 a me $4000 na poho o na alanui wale no i hoopoinoia e ka ua.

 

  Ma ka halawai a ka Ahahui Hoohuiaina o Maui i malamaia ma Wailuku i ka Poakolu aku nei i hala, Novemaba 13, ua hoao ae na lopa anee alii e hoohaunaele i ka halawai, aole nae hiki.  O na lunakanawai o Wailuku, ua kohu pulele hua ka pipili mai mawaho o na puka aniani i ka ike mai paha i ka malamalama o ke kukui.

 

"Wailuku, Nov. 17 - Ua kukule loa na lopa anee alii o Wailuku nei i ka hoohoka mau ia e kanaka, oiai o ka Poaha, la 16 o Novemaba iho la, ka la e hoihoi ia ai ka Moiwahine i kipakuia, aka, he neo nae.  Ua palapala mai nei o Keoni Rikikini, he mau la koe a hoi ae ke alii, nolaila, e kali ana ia ma Honolulu a ike pono."  [Eia mai ke hoi aku la me ka ukulele i ke poo.]

 

  Ma ka huki ia ana iho nei o ka mokuahi Pele iluna o ke Alahuki Moku, ua ikeia he hapa o kekahi epaepa ua haki a poomoku.  Nolaila, o kekahi epaepa e kupono ana ma kekahi aoao o keia mea haki, ua okiia a hoohalike ia ke poomuku.  No ia mea he elua ona mau epaepa holookoa a he elua he mau poomuku.  E pani ia aku ana ma keia mua iho ma kahi o keia huila hokae, he huila hou ekolu epaepa e hoohehee ia aku ana.

 

  E wehe ana ka Hui Opiopio Imipono Karistiano o Waimea, Kauai, i ahaaina lulu dala no ua hemahema o ko lakou hale hui, ke hiki aku i ka la 2 o Dekemaba ae nei.  Nolaila ke kono ia nei na keiki o ka Waiulailiahi, e naue ae e kukaiolelo me na kohi kelekele e ko'u ai ka puu.  Ma ia po no e weheia ai ona aha mele malalo o ke alakai ana a Robt. Waialeale.  Nolaila, elua ono e hoonuu ai ma ia la.

 

  Ua kokua ae ia mau keiki Hawaii Hon. W. R. Kakela a me Hon. H. Walakahauki i ka pilikia o kekahi makamaka wahine kanemake a me ke keiki ma ka opu o Poka ma Manoa me na pono kino no lakou.  Eo no i na keiki hoohuiaina na hana maikai a kokua i na Hawaii, aohe ma ka lehelehe, aka, ma ka hana hoi; o ke ko'u wale iho no e like me lakou la ma, ka mea ae he aloha, a aole nae he wahi aloha i ikeia, he makehewa loa ia hana.

 

  I ke ahiahi Poaono o ka pule i hala, ua loaa aku ke kino o kekahi kaikamahine Geremania nona ka Inoa o Frederica, ua inu i ka laau make a ua lele e ke aho, maloko o kona hale i noho iho nei ma alanui Moiwahine a e kokoke aku la i alanui Hema.  Ua lawe ia ke kino make i Kuapapanui a malaila i nana ia ai e ke kauka.  He kaikamahine wale no keia he 19 paha makahiki.  Aole i maopopo ke kumu o kona naauauwa nae ma ka olelo mai a kekahi poe.

 

  Ua ku mai ka mokuahi "Warrimoo" i ke kakahiaka nui onehinei, mai Vanekouwa mai, a ua kikihi loa aku no i Kikane.

 

  E makaala e ka poe e lawe nei a heluhelu i ka nupepa KUOKOA me KO HAWAII PAE AINA i Huiia no ka makahiki 1894 aenei.  E haawi makana ia aku ana ka Alemanaka o 1894 i ka poe hookaa mua wale no.

 

  Ua hiki mai ka lono i Honolulu nei, ua haule o Mr. A. B. Loebenstein o Hilo mailuna iho o kona lio oiai oia ma Puna, a ua hai ia he ekolu o kona mau iwi aoao.  Mai Puna i hoihoi ia mai ai oia maluna o ka manele a hiki i Hilo, a ma ka lono hope loa, ke pii ae la kona paapaana malalo o ka lapaau ana a Kauka Williams.

 

  E hoolaa ia ana ka Hale Hui Malu hou loa e ku nei ma ke kihi hikina o na huina alanui Alakea a me Hotele i keia Poakahi aku, a e hoolako ia aku ana na poe nana e himeni, mai ka poe wae ae o na papa himeni o Kaukeano a me ko ka halepule Bihopa, malalo o ke alakai ana a Mr. Wray Taylor.

 

  Ma ka wehe ia ana o na koho a na kamana lehulehu i hookomo mai ai i ke Keena Kalaiaina i ka Poakolu aku nei, no ke kukulu ana i hale paahao no Honokaa Hamakua Hawaii, na ike ia ka nui, penei; Henry Hall, $2,675; Archer & Trask, $2,100; H. Defries, $1,975; P.A. Anderson, $1,716,50.  Nolaila, ua haawi ia ka hana i ka mea koho hope.

 

  I ka wa a ka mokukaua Beritania "Champion" i kaalo mai ai mawaho o ka Mouo Bele i ka Poakolu nei, no ke komo mai iloko nei o ke awa, make iho la kekahi luina o Mikaele Batala.  Mahope iho o ka hora 4 ahahi, ua hoolele ia mai ke kino kupapau iuka nei o ka aina a hali loa ia no ka Ilina o Maemae, me ka ukali ia e kona mau hoa make o ka moku.

 

  Ua pau i ka wehewehe ia na lako kapuahi kuke olalo o ka Hale Mana Hooko a ua hali ia aku la a kukulu iloko o ka Hale Kukui Uwila e ku kokoke la ma ke kihi hikina o ka pa.  O ke keena i ku ai na ipuhao o ka hale uwila, ua hoolilo ia ae la e wahi no ka kapuahi kuke, a o kekahi keena paina no na koa kumau.  Nolaila, aohe mau hana kuke hou aku i koe malalo o ka Hale Mana Hooko.

 

  I keia kakahiaka Poakolu, Novemaba 22, ua ku mai ka mokukaua Beritania "Champion," Kapena Eustace Rooke, mai Esekimo mai, ma kona ala e holo ana no Amerika Hema.  He manuwa keia he 2,380 mau tona kona nui a he enegini mahu kona i like ka ikaika me ko na lio he 2.000 i hu ia.  E hooili lanahu ana oia maanei mamua o kona holo ana aku ma kahi i kauoha ia ai.  I kona komo ana mai iloko nei o ke awa a kuu kona pohaku, ua haawi ae la ia i na kipu aloha ana i ke Aupuni.

 

  O ka nui o na dala o ke Aupuni Kuikawa e waiho ana ma ka waihona o ka lehulehu ma ka la 22 o Novemaba nei, penei no ia:  Maka Banako Hale Leta, he $29,381.15; Papa Alanui, he $51,624.03;  Papa Hoonaauao, he $38,143.48;  Koena o na loaa e ae, he $147,532.73.  Huina pau, $266,691.39.  Ke oia mau nei ke kaha o ka waihona aupuni.  Aohe wa e ae i ike ia ma ka moolelo o Hawaii nei ka hoike mau ia i kela a me keia hebedoma o na loaa, na hoolilo a me ke koena ma ka waihona e like me ke au o ke Aupuni Kuikawa.  Imua aku a i kaupoku o Hanalei!

 

  I ka la 19 o Novemaba nei, ua make maloko o ka Halemai Moiwahine ke keikikane muli 6 makahiki a Mr. a me Mrs. H.L. Holstein, o Kohala Akau, Hawaii.  I ke kula kumumua o Kamehameha kahi i noho ai a loaa i ka mai piva hoihoiia i ka Halemai a make aku la.  I ka auina la Poakolu nei, i manele ia aku ai i Maemae ke kino kupapau o ke keikikane 6 makahiki a Mr. a me Mrs. H.L. Holstein o Kohala i make ma ka Halemai Moiwahine i ka la 19 o Novemaba nei, mahope o ke kaa ma'i ana no elua mau hebedoma.  Ma ke Kula Kumumua o Kamehameha kona wahi i hoonaauao ia ai.  A ua ukali aku he 100 paha mau  haumana kula o Kamehameha i kana huakai hele loa.  Na Rev. A. Makinikoka i malama i ke anaina pule ma ka halepule Bihopa.

 

Waiwai Hooilina Anei ka Wahahee no Ka Leo?

  Ua hoopuka ae Ka Leo inehinei i kekahi olelo hailiili aku ia Rev. S.E. Bishop, no kona kipa ana aku e ike i ke Kuhina Willis a kipaku ia mai.  Ua ninau aku makou ia Bihopa, a ua hoole mai oia, aole o Mr. Willis i kipaku iaia, a ua hoi aku o Bihopa me ka hanohano i papahi ia i na keonimana.  Ua hoole paakiki no o Mr. Willis, aole e ae iaia e kamailio kaawale laua no kekahi kumuhana, no ka mea, aia malaila kekahi hapa-pukiki a Bihopa i makemake ole ai e kamailio imua ona.  Ua noi ikaika nae o Bihopa ke pono ia Mr. Willis ke ae mai i kana noi, aka, ua paakiki no hoi ke Kuhina.  Ua haalele aku o Bihopa iaia me ka hoopuka ole i kona manao.  Aole kela manao a Bihopa i noi ai no na hana kakai aupuni, aka, ha pili i na haua misionari.

  Ua hoike pu mai no hoi o Bihopa, he wahahee a pupule loa kela olelo, ua manao ino mai o Mr. Blount iaia.  Ua hoike no o Bihopa ia Blount i kona manao kuokoa i ke Kuhina.  Me ka oluolu nae ko laua kaawale ana.  Ua launa pinepine hou aku no hoi laua mahope ma ke ano hoalauna maikai a hoi wale aku la kela iloko.

 

He hoomanao walohia no Kenerala S. C. Limaikaika.

Mau olelo hoomanao a Keo Emekona ma ka nupepa "Outlook."

  O ka papa haumana ma Kapunahou o Hawaii, e ao ana i ke Anahonua ma ka makahiki 1858-9, eia na haumana: Meri Alekanedero.  Hate Pareka, Pate Kuke, Kare Pareka, Keoki Wilikoki, Edi Wilikoki a me Keo Emekona.  O ka makou kumuao o Mr. Edward G. Beckwith, e hooikaika loa ana ia makou i ke ao.  Ma ka hai ana i na haawina, ua koi mai kela ia makou, aole o ka hoomaopopo lea wale no i na kahua manao matimatika, aole hoi i ka wehewehe pololei mai i ka hooiaio ana wale no.  Aka ua koi kela ia makou i ka hoopaanaau ana i na huaolelo a pau loa ma ka buke e hai ana i na olelo wehewehe, na akioma a me na olelo hoakaka a pau loa.  O ka Robinson Anahonua, ka buke e kula ia ana, ua kupono loa no kela ano o ke kula ana a no na pono o kela poe haumana.  He maikai ko Mr. Beckwith manao mahalo i kona papa.  Aohe hoi i loaa kekahi kumu e ae i aloha nui ia a me ka mahaloia e kona poe haumana e like me ia.  Aole i pau ae ka hapalua o ke  kula ana ma kela buke, pilikia ia ke kumu, a ua hooliloia ka malama ana i kela papa ma ka lima o kekahi haumana o ke Kulanui, i oi iki ae kona ike ma ka Matimatika i ko makou.  He nui ko makou minamina ia Mr. Beckwith, aka ua lana no nae ka manao i ka makou kumuao hou.

  Aole he hana palaueka na kekahi haumana kula ke malama i kekahi papa kula malalo o ia ano.  Aka, o Limaikaika nae, ua lawa kona ano hookanaka no na pilikia a pau.  Oia no ka mea holomua ma na hana paani mawaho a me na paikau.  Oia ka mea lanakila mau ma ke kinipopo wicket.  Mai ka mua mai o kona hapai ana i ke ao i ka papa Anahonua, ua hoomaka oia e hoopiha mai ia makou me kona eleu pumehana.  A i kona komo ana mai mahope o kekahi paio ikaika ana me ka paani kinipopo, he ano kanaka makua kona i ka nana aku.  He mea mau iaia e papani i kaua buke a waiho ma kona aoao. he kakaikahi hoi kona nana ana iloko o ka buke i ka wa hoike haawina.  Nolaila, ua oluolu makou i ka hoomahui aku iaia ma keia ano hana.  Ua hoomaamaa loa ia makou i keia hana hoonaauao pololei loa, nolaila, i ka pau ana o ka makahiki, ua hiki i ka hapanui o ka papa kula ke hai pololei mai i na kumumanao a pau o ka buke me ke kuhikuhi pololei i kona helu maloko o ka buke.

  Ma na hana hooiaio nae ma ka papa eleele he okoa ka hana.  Ua hoololiia na kuhikuhi.  Panaiia na huaolelo a lilo i huahelu ma ka papa eleele me ka hoao e hoolilo i ka hooiaio aua i hana maikau e akamai ai i ka noonoo ana, aole ma ka hoomanao wale ana me ka noonoo ole.  Ua hoeueu ia makou e huli i mau ano hooiaio okoa aole ma ka buke.  I kekahi manawa, ua hoala kela i ko makou eleu ma ka hoike ana mai i na hana hooiaio i loaa iaia maloko o na buke e ae.  Pela makou i hoomaamaa ai i ka huli buke kuokoa ana aole ma ka hahai wale i ko hai manao.  He pomaikai nui loa ko'u i kela mea makuu huli matimatika ana mahope iho.  He mea kupanaha ko Limaikaika hoeueu ana i na haumana e hooikaika ma ka hana.  Ua hoomahui aku lakou i kona hooikaika ponoi ana, a nana i hoeueu ia lakou.  He nui ka'u poe kumuao mahope mai ma ua matimatika kiekie, he oi loa ke akamai maoli o kekahi mau kumu i ko Limaikaika, aole nae i loaa ia'u kekahi kanaka i hiki iaia ke hoopumehana i na naau o ka papa haumana holookoa a piha lakou a pau i ka eleu e like me ka Limaikaika e hana  ai.  Aia maloko o kela  kanaka a me kona hiohiona kekahi ano mana maoli, he oi loa i ka mana o ka ike buke a me ke akamai.  Aole loa e pau ko'u nana ana aku i hope i kela mau la o'u malalo o kana hoohana ana mai, oia na hana waiwai loa o ko'u ola ana.

  Ma ka pau ana o ka makahiki kula, he hoike waha ana e like me ka makou hana mau, waiho ia aku na buke, a hoike ia na hana o ka papa kula me he paikau koa la ka pololei a me ka mama o ka hana Hauoli ka poe malihini a pau i ka hiohiona maikai o ke kumu a me ka makaukau loa o ka papa kula.

  Mahope kauoha ia o Ede Wilikoki e hooiaio i kekahi haina ma ka buke akahi.  Kaha mua ia ke kii, alila kauoha ia ka haumana e hoololi i na huahelu o ke kii.  A pau kekahi minute e hoomanao pono ai i na huahelu hou, kauoha ia ka haumana e huli i ka papa eleele, a e hele imua ma ka hooiaio ana me ka nana ole aku i ke kii.  He mama loa kona wehewehe ana, a kahaha kekahi lala o ke komite hoike, ua kuhihewa i ke kumu o kana hana, a ao aku kela i ka haumana, "e ka opio, e nana aku i kau kii."  O ko Limaikaika wehewehe no ia i ke komite i ke ano o keia hoao akamai ana, a olioli na mea a pau i kona ike.

  I ko Generala Limaikaika kipa hope ana mai ma Hawaii nei, ua kamailio aku no au iaia no na hana o kela papa Anahonua.  Lealea kela i ka lohe ana, akaaka mai, me ka pane ano haahaa mai nae, "e Emekona, aole loa au i hele a akamai ma na mea matimatika.  He mea kahaha keia, me he la, aole no paha he hiki ia'u ke ao kula pela ia oukou, a hoomaamaa paikau ana ia oukou pela."

Kuokoa Puka La.

 

Hoike Kula Sabati.

  Ua noi ia mai makou e ke Kahukula Sabati nui o Hawaii akau, e T.S.K. Nakanelua, e hai aku i na Kula Sabati malalo o kona mahele.  e malamaia ana ka manawa hoike o na kula e like penei:

  Na Kula Sabati o Waimea a me Kohala hema, hui ma ka luakini o Hokuloa, Kaala, Dec. 24.  Na Kula Sabati o Hamakua waena a me komohana, hui ma ka luakini o Sana Paulo, Waipio, Dec. 25.  Na Kula Sabati o Kohala komohana, hui ma ka hale halawai o Haena, Dec. 31.  Na Kula Sabati o Kohala akau, hui ma ka luakini o Kalahikiola, Ianuari 1.

  E hoomaka ana na manawa hoike pakahi o keia mau mahele, ma ka hora 10 a.m. o kela a me keia mau manawa i haia maluna.

 

  I ka wa e nakulu ai oloko o ka opu me ka eha, a hele moku ka lepo, alaila, e hoao i ka CHAMBERLAIN'S COLIC, CHOLERA a me DIARROEA REMEDY laau lapaau a e ol aku ana kou mahalo ke ike oe i kona hopena.  He oluolu, palekana, a puhili ole.  He 25 a me 50 keneta o ka omole, a e kuai ia no ma na Halekuai Laau Lapaau a pau.  O BENSON, SMITH & CO., na Agena ma ko Hawaii Pae Aina.                                                               tf

 

  "O ka oi ma ke ao helookoa."  Oia ka W.D. WOODRING O BORDLY, KENETUKE, e hookaulana nei no ka Chamberlain's Cough Remedy (Laau Kunu).  Ke kamailio nei oia ma kona ike ponoi iho i ka inu ana, oiai o kona a me ko kona ohana lia ana mai nei no ia mai ka loaa ana i ke kunu koikoi loa a me ke anu, a ua hooholo oia o keia laau lapaau ka oi ma ka honua nei.  E kuai ia no ma na Halekuai Laau Lapaau a pau.  O BENSON, SMITH 7 CO., na Agena ma ko Hawaii Pae Aina.                                                                                                   tf

 

Hoolaha Hou.

 

  AHA HOOKOLOKOLO Kaapuni, Apana Ekahi o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka hooponopono waiwai.  Ma ka hana o ka waiwai o LUKE McSHANE o Honolulu, Oahu, i make.

  Ma ka waiho ia ana mai o ka palapala noi a me ka papa hoike a Alexander Mackintosh, lunahooko o ka palapala kauoha o ka mea i make, e noi ana e apono ia na hoolilo he $3400, a e hoike ana i na mea i loaa mai iaia he $3400 a e noi ana e nana a e apono ia kela mau mea, a e kanoha ia e mahele ia na waiwai e waiho ana ma kona lima i ka poe i kuleana a e hookuu ia oia mai kona noho ana ma ia ano.

   Ua kanoha ia, o ka POALIMA, ka la 15 o DEKEMABA, 1893, ma ka hora 10 kakahiaka, ma ke keena ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i na noi la, a me na papa hoike i olelo ia, a o ka poe a pau i pili malaila e hele mai e hoike i ke kumu, ina he kumu io ko lakou e ae ole ia ai na noi la, a malaila e hoike mai ai na hoike i ka mea i kuleana i ka waiwai i olelo ia.

GEO. LUCAS.

Hope Kakauolelo.

  Honolulu, NOV. 9, 1893.                                                                           2497-3

 

  ILOKO O KE AHA KAAPUNI, APANA Hookolokolo Ekahi o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka kana o ka waiwai o KAHAKU (k) o Heeia, Koolaupoko, Oahu.  i make kauoha ole.

  No ka mea ua waihoia mai imua o keia Aha he palapala nonoi e D.M. Kapalau, oia wahi hookahi no, e hoike ana oia kekahi o na pilikoko o ka mea i make, a he mau apana aina ko ka mea i make e waiho ia ma Heeia i oleloia, a na makemakeia e hookoia na mau apana aina ia i ua pilikoko.

  Nolaila, ke kauohaia aku nei na pilikoko a me ka poe a pau i kuleana e hele mai lakou imua o keia Aha Hookolokolo i ka POAKAHI, DEKEMABA, 11 1893, hora 10 kakahiaka, ma ka rumi hookolokolo o keia Aha, oia kahi a me ka manawa e hooloheia ai na palapala nonoi la me ka hoike mai i na kumu ina he mau kumu paha kekahi o ae ole ia ai na nonoi la a malaila no hoi e hoike mai ai ka poe a pau i kuleana i na waiwai la a me ko lakou pili i ka mea i make.

  Na ka Aha:

GEO. LUCAS.

Hope Kakauolelo.

  Honolulu, Nov. 9, 1893.                                                                                2467-3

 

Hoolaha hou.

 

Imua o ke Komisina no na Ala Liilii a me na Pono Wai no ka

Apana o Wailuku, Maui.

CLAUS SPRECKLES kue ia KUEHU (k) a me KILI (k)

(KAUOHA K HOOLAHA.)

  KE HOOLAHAIA aku nei ka lohe, ua lawe ia mai imua o'u he hoopii e CLAUS SPRECKELS a kue ana ia KUEHU (k) a me KILI (k).  Eia ke ano o ka hoopii, oia ka hoomaopopo i ka pono, ina he pono kekahi o ka aoao pule, e hoomau i ka paa ana i ka mano kue kanawai ma ke kahawai o Wailuku, ma kahi kokoke i ke poo o Kalani Auwai.

  E hoolohe ia ana keia hoopii imua o'u maloko o ke Keena Hookolokolo o ka Aha Hoomalu o Wailuku ma ka POAKOLU. Dekemaba 13, 1893. hora 9 a.m. a ma ia manawa a ma ia wahi ke kauoha ia nei ka poe a pau i kuleana a hiki ae a e hooiaio i ko lakou mau pono, a i ole ia e hana ia ana no me ko lakou hiki ole mai.

  Ke kanoha ia nei e hoolaha aku i kope o keia olelo hoolaha i elua manawa maloko o ka nupepa "Kuokoa."

A.G.M. ROBERTSON,

  Komisina o na Ala Liilii a me na Pono Wai no ka Apana o Wailuku. Mokupuni o Maui.

2469-2

 

Imua o ke Komisina no na Ala Liilii a me na Pono Wai no ka

Apana o Wailuku, Maui.

MAHI LONOAEA A ME KEKAHI POE E AE KUE I KA

WAILUKU SUGAR CO.

(KAUOHA E HOOKAHA.)

  KE hoolaha ia aku nei ka lohe.  ua lawe ia mai imua o'u he hoopii e MAHI LONOAEA, KAHAKUAEA a me PEKUHOLO o Wailuku, Maui.  e kue ana ia WAILUKU SUGAR CO.  O ke ano o ka hoopii.  oia ka hoomaopopo i ka pono o ka aoao pale e hoomau i ka paa ana i na mano kue kanawai ma ke kahawai o Wailuku ma ka Apana o Wailuku, Maui: a e hoomaopopo ina paha ke lawe nei ka aoao pale a oi loa aku ka wai ia lakou iloko o ua auwai o Kalani a me Kama mamua o ko lakou mahele wai i ae ia ai, a i ole ia, ke hookahe hewa wale nei paha i ka wai: a e hoomaopopo hoi i kona pono e hoomau ai i na hawai mai ka auwai mai o Kalani e a-e ia ma ke kahawai o Wailuku.

  E hoolohe ia ana keia hoopii imua o'u maloko o ke Keena Hookolokolo o ka Aha Hoomalu o Wailuku, ma ka POAKOLU, DEKEMABA 13, 1893, ma ka hora 9 A.M., a ma ia manawa a ma ia wahi ke kauoha ia nei ka poe a pau i kuleana o hiki ae a e hooiaio i ko lakou mau pono, a i ole ia e hana ia ana me ko lakou hiki ole mai.

  Ke kauoha ia nei, e kau ia ona kope o keia olelo hoolaha maluna o ka aina o ka hui mahiko o Wailuku Sugar Co. ma Wailuku, a i hookahi kope e hoolaha ia no elua hebedoma iloko o ka nupepa KUOKOA.

A.G.M. ROBERTSON.

  Komisina o na Ala Liilii a me na Pono Wai no ka Apana o Wailuku, Mokupuni o Maui.

2469-2

 

$10 Makana $10

  E LOAA no na dala makana maluna ae i ka mea nana e hoihoi mai ana ma kuu lima (G. C. AKINA) i ka lio ahinahina kane i kuni ia i ka hao IKI hookahi uha, a o ka hao ano e ma kekahi uha.

G.C. AKINA,

2469-4                                         Niulii, North Kohala, Hawaii.

 

Hoolaha a ka Lunahooponopono Waiwai.

  OIAI ua hookohu pono ia mai ka mea nona ka inoa malalo iho i lunahooponopono waiwai no ka waiwai o A.K. KAUANUI, no Honolulu, Oahu.  i make, nolaila ke hoolaha ia aku nei ka lohe i na mea a pau he mau koina ka lakou i ka waiwai o ka mea i make, ina paha ua paa malalo o ka moraki a ano e ae, e waiho mai i ka lakou mau koi maloko mai o eono malama mai keia la aku, a i ole e hoole loa ia aku no.

  Hanaia ma Honolulu, Novemaba 18, 1893.

JAS. H. BOYD,

  Lunahooponopono Waiwai o A.K., Kauanui.

2469-5

Ua Nalowale.

  UA NALOWALE aku kekahi lio eleele huelo loihi mai ka hale noho aku o Dr. Hyde's ma ke alanui Beritania, i ka la 2 o Augaate nei.  Ina o ka mea a mau mea paha e hoihoi ae ana ma ka lima o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, e loaa no iaia ka uku makana.

2454-tf                                                               WALTER C. WEEDON.

 

HOOKAHA

I ka Poe Hele i ke Kiowai o Waiakeakua, Manoa.

  O NA POE a pau e makemake ana e hele i ke Kiowai o Waiakeakua, ma Manoa, ke hoolahaia aku nei e pono e loaa mua ia lakou ka ae ia mai ka mea nona ka inoa malalo iho nei, a o na mea a pau e komo hewa ana ma ia wahi me ka ae ole ia o hoopiiia no ma ke Kanawai.

JAMES H. BOYD,

  Ma ke Keena Aina, Hale Aha Hookolokolo.

  Honolulu, Iune 17, 1893.                                                                             2447-tf

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

  MAMULI O KEKAHI MANA KUAI I HOIKE ia maloko o kekahi palapala moraki i hana ia mawaena CHUN YAN YOUNG o ka aoao mua a me W. R. Kakela Kahu o ka aoao elua, ma ka la 9 o Dekemaba, 1889, i kakau kope ia ma ka Buke 120 aoao 135, a mamuli o ka uhai ia aua o na kumu aelike o kela moraki, oia hoi ka hookaa ole i ka ukupanee a me ke kumupaa nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai.

  A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia ia aku, alaila e hoolahaia aku na aina i hoikeia ma ia moraki no ke kudala ana, ma ke keena kudala o Jas. F. Morgan, ma Honolulu, ma ka la 4 o Dekemaba, 1893, hora 12 o ia la.

  Aia ma kahi o W.R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

  Hanaia i keia la 3 o Novemaba, 1893.

W.R. CASTLE , Kahu, Mea Moraki Mai.

  Penei na aina i moraki ia:

  O kela mahi laiki a pau ma Waioli, Kauai me na oo laiki a me na mea a pau i pili me kekahi palapala hoolimalima i hanaia e George N. Wilcox ia Ah Fat a me kekahi mea e ae no 10 mau makahiki mai Ianuari, 1888 mai ma ka $325 no ka makahiki, kekoke 45 mau eka, kopeia ma ka buke 112 aoao 231 a me na hale laau, na papai hale, na lako paahana. na holoholona, na lako hale a me na mea hana a pau o kela a me keia ano i pili i ua mahi laiki la.                   2466-1

 

Kuai a ka Ilamuku.

  MAMULI o ka Palapala Ohi Waiwai i hoopuka ia e ka Aha Kaapuni Apana Hookolokolo Ekahi o ko Hawaii Pae Aina ma ka la 8 o Novemaba, M.H. 1893, e kue ana ia C.K. Kapule, ka mea hoopii ia, no ka pomaikai o S.K. Aki, mea hoopii, no ka huina o $118.40, ua hoomalu ia e a'u, a e kuai aku ana hoi au mamua iho o Kalakaua Hale, ma ka Apana o Honolulu.  Mokupuni o Oahu, ma ka

Poakolu, Dekemaba 13, 1893

Hora 12 awakea,

  I ka mea koho kiekie, i na pono a pau, na kuleana a me na mahele a pau o na C.K. Kapule nei i olelo ia ae la, ka mea hoopii la maloko o kela mau waiwai malalo iho ke ole o ua u e ia mai ka olelo hooholo i hai ia ae la, ka ukupanee, na koina a me na lilo.

  Eia na waiwai e kuai ia aku ana: 3 Noho Pulu, 1 Noho Paipai, 1 Koki, 1 Umeke Laau (Kou), 3 Umeke liilii (Nui), 3 Upena Lawaia.

E. G. HITCHCOCK,

ILAMUKU.

  Honolulu, Nov. 13th, 1893.                                                                            3468-4

 

Hoolaha Hou.

 

Olelo Hoolaha.

  E MALAMAIA ana ka halawai makahiki o ka hui KAUAI TELPHONE COMPANY, i ka hora 11 kakahiaka o ka Poalua, la 30 o Novemaba, 1893, ma ke Keena Oihana o ka Mahiko o Grove Farm, Lihue.

R. W. T. PRUVIS.

  2458-2                                                                                               Kakauolelo.

 

Hoolaha a ka Lunahooponopono Waiwai.

  OIAI, ua hookohu  pono ia mai au i Lunahooponopono no ka waiwai o E. KAHULANUI (k) no Kailua, N. Kona, Hawaii, i make kauoha ole,  e ka Lunakanawai Hon. S.L. Austin, nolaila, ke hoolaha ia aku nei, o ka poe a pau he mau koina ka lakou i ka waiwai i oleloia maluna, e waiho koke mai i ka lakou mau koina i hooiaio pono ia iloko o na malama pono mai keia la aku, a i ole e hoole mau loa ia aku ne, a o na poe i aie i ka mea i make,  ke kauoha ia aku nei lakou e uku mai me ke kahi ole.

KAAIHUE (w).

  Lunahooponopono o ka waiwai o E. Kahulanui i make kauoha ole.

  N. Kona, Hawaii, Oct. 10, 1893.                                                                            2434-4

 

Olelo Hoolaha.

  MAMULI o ka mana i loaa ia'u ma kekahi palapala kuai mai la KEAHI (w) a me KUAKEAKA (k) no Kawaihae, Hawaii, 1 hana ia ma ka la 19 o Okatoba, A.D. 1886, a i kope ia ma ka Buke 102 aoao 375 a me 376, a oia hoi ka kuleana o Kauwe ma Kawaihae, Hawaii, Palapala Sila Nui Helu 5217, ke hookapu a papa loa aku nei au i na kanaka a pau loa aole e hele wale.  komohewa a lawe paha i kekahi pono o na aina la o'u i olelo ia o hoopii ia ma ke kanawai.

  A ma keia ke hookohu aku nei au ia S.H. Mahuka i hope no'u a nana e hooponopono me ka poe noho maluna o ka aina.

FEDERICK WILLIAM KAHAPULA BECKLEY.

Aponoia:

  Mrs. E.M. NAKUINA.

  Malama Waiwai.

  Honolulu, Novemaba 1893.                                                                                     2466-2

 

Hale Hana Kopa o Honolulu.

  Ua paa aenei ka Hale Hana Sopa Mahu Hon o ka poe no lakou na inoa malalo iho a ua makaukau lakou e hoolawa aku i ka poe piepiele i na

Kopa Maikai Loa Maoli

  I hookomo ia iloko o na Pahu 100 paona mai ke 42 a 56 auka Kopa pakahi.

  Ke hooia nei makou i ka oi o ia MAIKAI o ka makou KOPA mamua o na Kopa o waho mai.

 

  Ua kuni ia mawaho o ko makou mau Pahu me ka hoailona "HONOLULU SOAP CO." a e

Kuai ia e na Halekuai Liilii a Pau.

HUI HANA KOPA O HONOLULU

M. W. McChesney & Sons

Na Egena.                                      2396

PAPA!  PAPA

AIA MA KAHI O

Lewers & Cooke

(LUI MA)

Ma ke kahua hema o Alanui Papu

me Moi.

E LOAA NO NA

PAPA NOUAIKI

O kela a me keia ano.

Na Pani Puka, na Puka Aniani,

na Olepelepe, na Pou, na O'a,

na Papa Hele, na Papu Ku,

me na Papa Moe he nui loa

NV PILI HALE O NA ANO A PAU

A me na

WAI HOOHINUHINU NANI

O na ano a pau loa.

Na Balaki o na Ano he Nui Wa

  Ke hai ia aku nei oukou e na

makamaka a pau, ua makaukau

keia mau makamaka o oukou e

hoolawa aku ma na mea a pau e

pili ana ma ka laua oihana no ka

Uku Haahaa Loa,

E like me ka mea e holo ana mawaena

o Lana a me ka Mea Kuai.

Hele Mai e Wae no Oukou ihe.

2396-q

 

EGAN ME GUNN.

ALANUI PAPU, HONOLULU.

E HOOMAKA ANA KE KUAI NUI HOOPAKIKA

MAI KA POAKHI AKU IUNE 26, 1893.

Na KALAKOA maikai loa no ka 30 iwilei $1.00  Na KEOKEO nahenahe he 50 a 75 keneta o kapa.  KUKAENALO, 16 iwilei no ka $1.00  KUKAENALO 15 iwilei no ka $1.00  HULUHULU nahenahe ma ka 10 a 12 2/3 keneta o ka iwilei.

Na LIHILIHI Pale Puka Aniani he $1.25 $1.50 a $2.00 o ka paa hookahi.

Na KAKINI wahine eleele paa ma ka 25 k aneta o ka paa hookahi.

Na KAKINI kamalii eleele paa ma ka 25 k aneta o ka paa.

Na PALEMAI kane ma ka 25 keneta pakaiai.

Na KAMAA paa maikai ma ka $2.50 a $3.00 o ka paa.

Na PALULE KEOKEO maikai ma ke 75 a 100 keneta pakahi.

2447-tf