Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 48, 2 December 1893 — NA LETA [ARTICLE]

NA LETA

! Aole a S3Ak«ma.k« « Uw« ( k« kolkol «nah«l«ao n* bjl3*ol boopQk« U miii^oo x*x> « Jro »a,k<r4 poe mea .

PATJ KA 0E HA9A, PIO KA OE AHI

[Iloopau ana.) Ka wanana a I*aia ke KauU no JUhuiona Nui, a e iike ai hoi me ka wanana a na Kaula no Hawaii nei ma na helu mua e pīli ana i ka Hahulona Hawaii i haule hia aku nei ma ka U 14 o lanuari. E noho ekemu 010 oe, a e liele aku hoi iloko o ka poull e ke kalkamahine oko Kaieelea, no ka mea, anle oe e kapa hou ia he haku wahine ona aupuni. Uaia 17:5. K na makamaka heluhelu, ke hoakaka nei au mai ko kukuiu mua ia ana oko kakou aupuniahikii kona haulehia ana ma ka U 14 o lanuari, ma ke nno he mau alii hannu o ka aina na Moi, a i hookumu ia i ke au oku naauao a me ka malamalama o ka nu hou maikai o ka euanelio a le-u ko kakou Haku. K hoomaikai iao lehova ko Akua 0 3ctna a o Kanaana no kana kauwa. K ke kanaka Hawaii i hoonaauao maikai Ja, nou ko Akua o lehova, a 1 mea e mnopopo ai ia oe, e iieluhelu iho oe me ka noonoo akaheie i ka'u mau wehewehe e pili ana i kn hookumu ia o kou hale aupuni e Hawail. He kamahao, ahe iuaole ku Ichova kukulu ana, hookumu arm a hoonoho nna iko kakou Pae Alna iwaena o ka p&lahalaha ame ka nani o keia Moana Pakipikn, a hoonoho no Ina paia pa ou e Hawaii ma kahi oluolu loa, a 1 kapaia ka l'oal oluoiu Akau.

A ho inoa hoopahaohao mai no i kou noonoo o ke kanaka i hoonaauao i», a i ole ia i Ko kannka i lilo i Karbtiano naauao ma l:a baia olelo iho, ho keu io no ke ano pahaohno, he 1- mau mokupuni 0 Hawaii, Hole anel ua hoonoho ia na palona nina o Kanaana e like mo na keikl he umikumamalu» 9 lakoba, aole anel pela kou pahaohao, ua lik«> na mokupuni o Hawali me na koiki he uinikumamalua a lakoba. A ela no kekuhl mea hwpahaonao 1 ke kukulu ana iko kakou moku aupuni. Nau ponoi uo e liawaii i kii aku ika pohaku kumu oke kihl no ke kukulu ana l kou hale «up inl uuluua o keia moara nani o ka Pakipika. Iloko cka |xmli konoele ou e Ilhwail, ala ka Uh> nahe malie o lesu nih na pepelao o Heury Opukahaia eku a kau inalunaokeia moku, a'o hoio i Amenka 1 ola oe a mo kou lahui. lloko o ka M. 11. IS2O, ua lawe luai o llinamu a me Kakina i na pohaku kihi nia malalo o keia luakinl pohaku Kawaiahao eku nei, n pela i lawe holo ia ai a pau na moku* puui he umikuniamalua ou e Ilawaii. Ua hnla aku o Kamehameha 1. mawaho o na palena o ko kukulu ia ana o ko kahua o ko kakon moku aupini o ka maiamaiama o ka naauao ame ka euanelio maikai a le»u, aka, ua wae mua ke Akua lala e liookumu i kahua mua o ko kakou mau kanawai. Mamaiahoa, K helo ka elemakulo a moe i ke ala, pela no hoi ka luahine a moe i ke ala.

O Kamehameha 11. ka Moi nana iao aku i ka hoonoho nna ika pohaku kihi o kou hale aupuui. A mamuli o kona ae oluoiu ana i keia pohaku kuiuu aka poe hana hale i hualele wale al, ua nonoi aku o Binuinu ma i kona oluoiu e nana mai I keia polmku nani, ua pane mai oia, aia h hala elima makahiki, huli aku au o nana i kena pohaku. A pehea la o Kamehameha II ? Ua waiho na iwl o Kamehameha i Kahiki. A o Kamehameha 111. ka inea i kapaia ka iokomaikai nui, ka mea i olelo iho, o ke kanaka pono o ko'u kanaka la. O ko'u aupuni he aupuui palapala. Ua noho Moi oia maiuua ou o Hawaii, a ua kuui paa la kona aloha lloko oka puuwwi o ua makaalnana ponol o ka aina a m« na malihlnl oka aina e. Aole no kona pono, aka, ua walho aku oia i ka hooponopono ana o ke aupuni ma ka liiua o ka poe pono, a o kona kioo iho no kana I hana no kona lealea Iho, nolaila, ua kupaa mau kona noho aupuni ana a hlkl I ka hooluolu ana o kona kino lepo. Ke au ona Kamehameha IV. a m« V., ua kaulana keia mau Mol no ka naauao a me ke kupaa, he kau ka well ke uanaaku i na maka, nolaila na kl ia o Henrj'—kuene I kapu e Kamehameha IV. ma La» haina a inake. Ama kekahi moo* lelo la no kela inau Mol, he pepehi wale Iko laua mau kaoaka aialo, aole aloha o ka lahui la laua. O ka Mol Wiliama Lunalilo, hookahi makahiki wale no kona noho Hol ana, a ua haawi aku la I kooa hooponopooo aupunl ana Ika poe pono a mahaloia okaaina. A i kona make aua, ua kanikau ka !ahul nona.

Oka Moi" K*toluaa, kekahi keU 1 ona Moi oluchq a piha lokomaikai. | & i kona aa \ ulu aiabu«li«a āi kx ■ vraivrai oka aioa, a i noho ai rm | iina sapunl p«oo ks}>aia na oi* \ hana kahiaa, a i kaj>aiji ke aa ka- ? pala o Kīpikona. A i koeiau i boo makaia ai ke kakalu saa i ke.'a Hoi Xaua, % kona Hooilina Moi i malaißt iho nei a hiki i kooa haaiehU ana. Aua hala ia me ke aioha U e na poooi. No ka Moi«ahioe LiliaokaUni, aoie oe e kapa hoa ia he haka wahine o na aupani, lsaU 47:5, ma ka hapa hope. Ua poeo loa ke kapaia ko kākoa Moiwahioe, he Haku Alii w&hine o ka Moaoa Pakipika, ma na moolelo aka poe makaikai ho- i noa e klpa nei i o kakoa ncl r oa ; kapA mai iakou oka Mahinaai o ka Moana Pakipika, a he Paresaito hoi o ka Moana Pakipika. Ua ike pono kakoa ke komo nai mai nei na waiwai kaiepa ooa aupuni a pau oka honaa iloko oa e Hawaii, iol aka i keU Eahaiona □ui a Nehukaneza i kaena ai, a ke nukaieho mai nei na aapani nai o ka honaa ia oe e Hawaii, me ka manao maanei e hoolula ai ko lakoa mau waiwai kaiepa noi, ame ko Ukou mau mokakaua, ka momi makamaea Amerikae waiho hemahema mai nei. Xo ka mea, aole oe e kapa hou ia he haku wahine o na aupuni, I*aia 47:5, ma ka hapa hope. E hookomo hou ana kakou i ninau. No keaha U ke kumu e kapa hou ole ia ai he Haku Aiii wahino no ka Moana Paklpika?

I Ke ka mai oel o Isaia ke Kaula a ! kala me kona 100 maopopo e pili i ana 1 ka poino ona alii hewa. Auwe ka poe kau i na kanawai hewa a mo ka poe kakauolelo i kakaa i na mea kekee, i kipaku ika poe kaumaha mai ka hoapono ia aku, a kaili aku boi ika p?no o ko'u poe kanaka poloo, 1 pio ia lakou na wahine kanemake, a h«o waie hoi ina keiki makua ole. i'ehea la oukou e hana ni i ka lao ka lioopni ke hiki rt»ai ka tuake mai kahi ioihi mai? ia wai oukou e hoiu ai no ke koku i ia ni ii? Mahea oukou e w.iiho ai i ko oukou waiwai i haalele ia e a'u? K kulou no lukou malnio me na mea pio, a e hina hoi niaUl» me na mea i luku ia. Aole uae i huli aku kona huhu no keia mau me i a puu, aka, ke o mai nei no kona lima i keia manawa, Isaia 10:1-1. A ike oe e aiii ana ka Mea Kiekle maluna o ke aupuni kanaka, a e haawi aku no oia īa mea i kana mea e man.io ai, Oaniel 4:25, hapa hope. Nolaila, ua maopopo ioa ia kakou, ua lilo keia Babuiona nui ia Dariu ke A!ii o Peresia, pela no ka lilo ana unei oka Babulona o Hawaii ma ka lima 08. B. Djle, Kakina a me Kamika ma, e like me keia wa. nana a O.iniel. E haawi aku no oia ia mea i ka mea ana i manao ai. lĪOOUUIAINA.