Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 51, 23 December 1893 — Ka Palapala a Mr. Willis i Heluhelu ai imua o Peresidena Dole no ka Hoihoi Alii. [ARTICLE]

Ka Palapala a Mr. Willis i Heluhelu ai imua o Peresidena Dole no ka Hoihoi Alii.

Ua loaa maopopo mai nei na mea ano nui o loko o ka palapala a ke Kuhiua Amerika i heluhelu mai ai imua o na Kuhina o ka Aha Hooko. Ua hoomaka ke Kuhina me ka olelo: He mea kanalua ole ko Peresidena Kalivalana hooholo ana i kana hana 110 ka ninau o Hawaii, me ka piha o kona naau i ka manao no ka pololei a me ka hanohano o ka hoopono. Ua hana ino maoli ia aku ka Moiwahine Liliuokalani, alui nae, aole maluna o oukou a me ka poe kokua ia oukou ka hapanui o kela hewa, aka, aia maluna o ka Eiele o ke Aupuni o Amenka Huipuia ka mea nana i ao aku ia oukou e hana ia hewa.

Ua haawi pio aku ka Moiwahine i kona mana i na pualikaua o Auienka Huipuia rae ka lioomaopopo lea ana pela, a me ka hoike ana 1 kana olelo keakea; a ua waiho aku i kona pono malalo o ka hookolokolo ana a ka Aha Uwao o ke Aupunio Amerika Huipuia. A o ke Aupuni Kuikawa ua ae aku i kona haawi pio ana pela, a ua hooia aku lakou i kana keakea, nolaila ua lilo iho la lakou ma kekahi aoao oia Aha Hookolokolo Uwao. Nolaila, ua huli akahele ka Peresidena i na mea a pau maloko o keia hihia. a ke hoakaka nei oia ia oukou i ke ano o kana olelo hooholo, aia no ina ka aoao 0 ka Moiwahine ka pono, e hoihoi ia kona mana alii iaia. 1 mea e maopopo ai na kumu o kona hooholo ana pela, ke kuhikuhi aku nei au ia oukou e nana i ka palapala a ke Kuhina Nui Gresham.

Ua ae mai nei kaMoiwaliine ma kona aoao, e kala aku i na hewa kipi a pau i hala, e hoapono akn no hoi i na hoaie aupuni a pau ake Aupuni Kuikawa i hana ai mamuli oke Kumukanaw ? ai. Ke hoohiki nei hoi ka Moiwahine e malama pololei i kana inau hana aupuni a pau malalo o ke Kumukanawai o ISS7.

No ka mea, ua alakai lalau ia ka poe kokua i ke Aupuni Kuikawa iloko o keia kulana piiikia a lakou e noho nei, mamuli o ka hoeueu ana mai a ka Elele o Amerika Huipuia, nolaila, ua kau mai malunao'u ka hana kupono e koi aku i ka Moiwahiue e hoohiki mai e huikalaia lakou no keia mau pomaikai oi kelakela i oleloia maluna. Penei ke ano o na huaolelo hopea ke Kuhina Amerika: "Ano la, e na Keonimana o ke Aupuni Kuikawa, ke kau nei maluna o'u ka hana kopouo, e uinau haahaa akn ia oukou, pehea, aole anei ia ne mea hiki ia oukou ke kapae akuina uianao apaunoko oukou pomaikai ponoi iho a e nana afeu no ka pono, fca

poiolei a me ka hanohano o ka haoa, ae ae mai i keia wa e haalele akn i keia mau oihana a ookou e paa nei. a e haawi aku i ka manaanpnni i ka mea iaia ka pono o ia hana mamnli o ka hooholoiaana? 0 na olelo maiuna ae, oia ke ano nni oka Wiliis oielo me ka pololei. Aole no paha i haule kekani manao ano nui i hai oie ia mai maanei. He kamaiiio akahele ka makou maanei no kela mau oleio a ke Knhina Amenka Willis e noi nei i ke Aupuni Koikawa e haaleie i ko iakon mau oihana a e haawi aku i ke ausuni i ka Moiwahine i pau. Na ke aupuni e haawi aku i ka pane kupono, a oia ka iakou e nooiala nei me ke akaheie. aka aole i akaka ka la e hoopuka ia ai ka pane. Ua maopopo loa nae kekahi mau manao ano nui a lakou e hoike aku ai. i

Hookahi manao koikoi loa maloko o ka olelo a Mr. Willis a lakou hoi e keakea ikaika aku ai. oia no kela mea a ka Hope Peresidena Hateh i hoohalahaia nni ai maloko o kana haiolelo ma ka Hale Paikau i ka 25 0 Novemaba, a penei ua manao la o Willis, oia hoi, na komo pu ke Aupuni Kuikawa me ka Moiwahine i pau ma ka waiho ana i ka hihia na ka Peresidena e ninaninau a hooholo. Aia maluna o kela kahua 0 Peresidena Kalivalana e hookumu nei i keia olelo hooholo. Aohe kaliua eaa no kona hooholo ana pela. Ina i nele oia i kela kahua o ka waiho ia ?na e na aoao elua, ina ua haule loa ko ka Peresidena mana hooholo hoihoi Moiwahine a lilo kela mana i mea ole.

Aka, e like me ka Mr. Hatch i hoike maopopo mai ai, aole loa ke aupuni Kuikawa i waiho aku i kela kumuhana na ke aupuni Amerika e uwao ahooholo. He olelo wahahee wale no kela ame ka hookamani maoli. Aole i hoakaka iki mai o Ivalivalana i ke Aupuni Kuikawa he mana uwaokonamawaena o lakou a me Liliuokalani, a aole loa ia i hoolaha mai i kona la e hookolokolo ai. Aole ia i koi mai ia lakou e hele mai me ko lakon mau hoike a me ko lakou poe loio nana e ninau hoohuahnalau i na hoike o na aoao kue. 0 kana mau hana a pau i huli ai, ua hana malu ia me ka huna loa. He paewaewa a me ke kapakaki loa kana mau hana a pau. Ua ike lea o Peresidena Kalivalaua aole loa ia i hoonoho ia i lunakanawai uwao 110 na aoao elua. He hana hookamani loa keia e hapala mau ia ai kona inoa me ka pelapela alina pau ole o ka hana apuka. Aia ma keia kumuhana kekahi hooikaika loa ana oka olelo pane a ke Aupnni Kuikawa ia Mr. Willis. He nui hoi na kumuhana e ae e pane pono ia aku ai.