Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 1, 6 January 1894 — Mau Kamahele Makaikai i ka Wahine o ka Lua, KaluaoPele, Kilauea, a o ke Kamahao o na Kamahao. [ARTICLE]

Mau Kamahele Makaikai i ka Wahine o ka Lua, KaluaoPele, Kilauea, a o ke Kamahao o na Kamahao.

Lunahooponopopo o ka nupepa Kuokoa a me Paeaina i Huiia, aloha oe: Ma ka auina la 22 o Dekemaba, ua haalele iho au i ko'u home rae ka'u wahine a holo aku e luakaha ika olu oia home ma Napoopoo ae, Kona Hema, a hele aku la au e ike kumaka i ka wahine kamahao o ka lua, ka mea hoi e olelo mau ia nei ke kupaianaha o na kupaianaha. Hora-4 p.m l oia la no i hiki aku ai au ma Hookena, a ua hoaumoe malaila ma kahi o ko'u hoaloha T. K. R. Amalu ia po. 'Ma kala 23 ae, hora 4:30 a.m. ua haalele iho au i ko'u hoaloha maikai me ka lulu lima pu ana me ke aloha, a kau ae la maluna o ko'u lio.a holo aku la. Ma ka hora 6 am. hiki aku la au i ka aina o kuu mau makua aloha oia o Kaapuna, hoomanao ae la au ia laua, a ua hoomahuahua ia mai ko'u hoomanao ana ame ko'u aloha no ko'u pokii i hele e aku ika aina uhane. Me he mea la e pa-e mai ana kekahi leo nahenahei o'u mau pepeiao me ka olelo ana, (t E kuana e, E kuanana e, o kaua, o kg hele e ike ika nani o ka wahine i ka lua." He wa ia no ka mokumokuahua o ka naau me lia huli ana o'u io a ianei e nana ai i ua aina nei.

Hiki aū ma Honomahno i ka hora 8:20 a.m. oia la no. Malaila au i hui ai me ko'u hoa hele a hoa kula a lawe hana ma kahi o Maunakea. Lulu-lima pu me ia, a ua hoolauna aku oiaia'u ia Mr. Graml3erg. Ua hookipa ohaoha aku Ja ia keonimana maikai ia'u ma kona hale. Mahope o ka hoomaha ana a me ke kukai olelo ana no kekahi mau mmute, ua kono mai la oia ia maua e paina. Ua naue like aku la makou, a ua ai a lawa i kona lokomaikai. Nolaila, ke haawi nei au i ko'u mahalo ia Mr. Gramberg no kona lokomaikai ma o kona panai ana mai ia maua i ka papaaina maikai. Hora 9:30 a.m. haalele maua o Thos. Bartow, ko'u hoahele ma keia huakai, me ka lulu lima ana me ke keonimana maikai, a naue aku la. He mau malihini loa maua ma keia alahele, aka aia nae ma ka poli o ko'u hoalohalie kii o ke alanui e hele ai a hiki aku i Waiohinu, Kau. Ma ia kii maua i pailaka ai i ko maua ma.u moku holo aina, a puka aku la me ka laelae mao o na kai kupikipiki-o o ka A.I). 1868 a me 1887, oia hoi na aa pele. He mea e ke-ka-mahao o ka hana a ka pele ia mau aina. I ko'u nana ana makai a mauka, o ka'u mea i ike o ka uiiuli wale no o ke aa pele; a i ko'u leha loa ana aku iluna o Mauna Loa, ike aku la au i na aa pele me he la e lele mai ana e like me na manu iwa. He ala loa keia o ka hele ana a he ala uluhua no ka malihini. E au aku ana ko maua mau maka o ka ike lihi i kekahi mau hale, aka, ua pale ia mai ia mau manaolana. Ua, hoomau aku maua i ka maua huakai hele me ka hoeleeleu mau aua ī ko maua mau moku holo aina, a ma ka hora 1:05 p.m. oia la'no, hiki maua i Kahuku Haneh. Aolei pau.