Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 4, 27 January 1894 — Page 3

Page PDF (1.70 MB)

This text was transcribed by:  Keiko Sasaki
This work is dedicated to:  Everybody

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

KA HUI ALAHAO ME AINA O OAHU

MANAWA HOLO.

Mai a Mahope aku o Iune 1, 1893.

 

NA KAA AHI

NO HON@UIA@@A.

 

                                                                                                   R            B           A         D

                                                                                                   A. M.     P. M.     P. M.   P. M.

HAALELE IA HONOLULU                                                   8:45       1:45       4:@5   5:10

HAALELE IA MANANA                                                       9:30       2:30       5:10     5:@@

HAALELE @@@ELIELI                                                       9:5@      2:@@    3:3@   6:2@

 

NO HONOLULU.

 

                                                                                                   @           B           B         A

                                                                                                   A. M.     A. M.     P. M.   P. M.

HAALELE IA HONOULIULI                                                6:21       10:43     3:43     5:42

HAALELE IA MANANA                                                       6:55       11:15     4:15     6:10

HAALELE IA HONOLULU                                                   7:@0      11:@@  4:@@  6:4@

No na Poaono wale no.

 No @ela ame keia la.

 E oe na la Sabati.

 Koe na Po@ono.

 

NU HOU HAWAII,

 

 @@ hala aku i ka make mai Laup@hoehoe, Hilo aku, o Nehemia Kekaula.

 

 A ka la 30 aenei o keia malama, e @@lele aku ai ka mokuahi “China” @ Kapalakiko a holo mai no Honolulu nei a me Asia.

 

 @ ku mai ana i keia kakahiaka @ui Poaono mai ke awa mai o Kapalakiko, ka mokuahi “Australia,” me na mea hou o na aina mamao @@@.

 

 Ua pau hou i ka hoi e hana na @mahaoa Iapana hoole hana o ka mahiko o Koloa, Kauai, mahope @@ o ka hala ana o kekahi mau la i noho wale la e lakou.

 

 Ua loaa mai he lohe mai ke kapena mai o ka mokuahi Misionari “Hokuao,” oiai oia ma na pae aina o Makala, e hoohiki hou mai ana oia i Honolulu nei i na la mua o Maraki aenei.

 

 Ke upuia aku nei, e kaalo mai @aa ma ke awa o Honolulu nei, he @@ima a oi aku mau moku pepehi kohola i keia mau malama aku, ma k@ lakou ala moana e au loa aku ana @@ ke kai o Arita.

 

 Ua @u aku ma ke awa o Kapalakiko i ka po o ka la 5 o Ianuari nei, ka mokuahi ahailono “Corwin” ma kana huakai “hoi luuluu i ke one o Hanakahi,” me ka ae ole ia o kekahi poe o Kapalakiko e pii mai iluna @ ka moku.

 

 O kahi olelo hookanaho a @a anee @lii i keia mau la e lohe ia aku nei, e hoihoi ia ana ke alii ma ka la 30 o Feberuari aenei. Heaha ke ano o keia koho ana a ma la la e hoihoi ia @@. Eia wale no, aohe he la oloko oia malama me ia mau huahelu ma ko kakou alemanaka, a nolaila koho ia ai ma ia la.

 

 @@ make kanu loa la ka hoihoi aupuni alii o Hawaii ma ka manao laula o ka lahui o Amerika Huipuia @olohani la e na leo kuoo o na nupepa a me ka ikaika o na ahaolelo lahui ma ke kii ana mai i ka ninaninau pono hou ana i ka ninau o Hawaii a kaili uluulu ino loa mailoko aku o na lima o ka Peresidena. Aloha Ino o Kalivalaua i ka hoohaa@aaia.

 

 Ma na lono hope mai Kapalakiko mai, ua haule loa iho ke kumukuai o ke kopaa ma na makeke o Amerika Huipuia a i ka 2 15-16 wale no mau keneta o ka paona. O ke kumu o keia, he hana hoemiemi na ka Hui Kopaa Alunu o Amerika Huipuia, i kumu e kau ole ia ai ka aunau dute maluna o ke kopaa a koikoi, e like me ka munao o ka bila kanawai hooponopono dute hou loa a ka aoao Democarata i hoolala ai a @ lawe la mai imua o ka AhaoleloLunamakaainana nui ma Wasinetona.

 

 I ka po Poaha o ka hebedoma i hala, Ianuari 18, ua komo aku kekahi poe makai o Wailuku iloko o ka Papa-hana helu 5 o ke Kulaokamaomao, Maui, no ka hanu ana i ka op@ma e paa ana ma ka malu o kekahi poe i hoohuoi ia a me ka poe piliwaiwai. Aku, ua honi na pake i ka hauna makai a nolaila, emoole ua puni lakou i na pake i hoolako ia lakou iho me na oo a nee mai la me ke ano hooweliweli. Ua papa ia aku na pake e na kiai o ka maluhia, aohe nae he hoolohe mai. Ahiki no i ka huki ana o na makai i ka pu papa aku, aoh e he hoolohe ia m@i. Ki ia no na pu maluna aku o na poo, aohe no he kuemi aku, aka i ke ki ia ana aku malalo o na wawae, akahi no a kakaawale ae ka puali o na pake e nee mai ana me ka huhu a ku io aku la kekahi o na wawae @ kekahi pake, pau loa iho ia ko lakou hoehu hoaano ana mai e kue. Eia ua pake poino nei ke lapaau ia mai nei e kauka Herbert.

 I ka la 23 o Ianuari nei, ma Kapaakea Waikiki, Oahu, ua hanau mai na David a me Hana Makaaha, he kaikamahine.

 

 I ke kakahiakanui onehinei, ua ku mai ka mokuahi Warrimoo ma keia awa, he 9 mau la holo mai Victoria mai. Ma la la no, ua naue loa aku oia no F@ji a me Kikane.

 

 I ka hora 12 awakea o keia Poakahi iho, e kuai ia aku ai ma ke kudala akea ma ka hale kudala o Jas. F. Morgan, ua pahale o M. W. Dow a makou @ hoolaha aku ai mamua. A no ka wa maikai.

 

 Ma ka holo like ana aku no Kapa lakiko o na mokuahi Australia a me City of Peking mai Honolulu aku nei i ka la 6 o Ianuari, ua kamumu e aku ka mokuahi hope i Kapalakiko he mau hora ka @@ mamua aku o ka Australia.

 

 Ina paha ke makemake nei na Kula Sabati i mau buke kuhikuhi o na haawina no keia makahiki e pono ke kauoha koke mai i na buke i makemakeia. E kauoha ia S. H. Oni, ma ka waihona buke o ka Papa Hawaii.

 

 Mawaena o ka hora 6 a me 7 o ke kakahiaka Poaono aku nei i hala, Ianuari 20, ua halulu mai ma Honolulu nei ka mokuahi “Mariposa” mai Kapalakiko mai, ma kona ala moana e kikihi loa ana i na Panalaau o ka Hema, a mahope o ka haule ana o elua la i ke kali ma Kapalakiko o ka hiki mai o na eke leta o Enelani loa mai. Ua hoohikihiki mai oia no keia awa, ia 29 mau ohua kapena, 20 mau ohua oneki, na eke leta a me na tona ukana. Ma ka hora 8 a mahope iho o ia po, ua naue loa aku oia no Samoa, Nukilani a me Kikane me na ohua, na eke leta a me na ukana no la mau aina.

 

Ke Kulana o ka Ekalesia o Kawaiahao.

 

 I ka po Poakolu iho nei, Ianuari 24, maloko o ke Keena Halawai o ka luakini o kawaiahao, a imua o ke anaina o na hoahanau, ua waiho mai o Mr. W R Kakela, ka Puuku o ia ekalesia, i na loaa no ka makahiki i pau a me na hoolilo o ka uku ana i na aie a pau no ka wa mamua aku a hui pu me ko ka makahiki i pau. Oia keia ma ka hoopo@ole ana, he $3,176.30 na loaa, he $2,951.18 na aie, a ua koe ma ka waihona, he $225.12. Eia malalo iho ka hoike piha o na mea a pau:

 Na loaa ekalesia o Kawaiahao no 1893.

Mahina hou                                                                                $              443      15

Ola kahu                                                                                                     529      75

Aha himeni                                                                                                   50      00

No na misionari                                                                                          363      65

Kukui uwila                                                                                                137      40

Uku panee                                                                                                    45      00

Paila wahie                                                                                                     9      00

Pa ma Kaak@pua                                                                                       175      00

Dala ogana hoihoi la mai                                                                              10      00

Ala aoao                                                                                                       45      25

Kia Hoomanao Kamehameha III                                                                 18      10

                                                                                                   $              1,826   30

Kokua a na makamaka                                                                               1,350   00

                                                                                                   $              3,176   30

Na Hoolilo no 1893.

Ola Kahu                                                                                    $              1,000   00

Malama hale                                                                                                   260  00

Pauma ogana                                                                                                    21  00

Mea hookani ogana                                                                                        200  00

Uku wai                                                                                                            15 00

Waina                                                                                                               27  50

Aila, a pela aku                                                                                                 39  40

Misiona                                                                                                           363  65

Waterhouse mea kahiko                                                                                   30  75

Lilo kuda a Kaakopua                                                                                      17  00

Hooponopono ogana                                                                                      110  50

Ala aoao                                                                                                           87  10

Hoolaha aha himeni                                                                                          34  35

Aie i ka Puuku                                                                                                819  43

Kela me keia lilo                                                                                               25  50

                                                                                                   $                2,951 18

Koena dala                                                                                 $                  225  12

 Ua pomaikai na hoahanau o ka ekalesia makua, ma ka hooikaika ana o ka Puuku e pau na aie. Nolaila, e mahalo nui ia ka Puuku ma keia hana, a ke aie nui nei ka ekalesia i kona mau hooikaika ana a pau no ka pono o ka ekalesia makua. O ka pau anei keia o na aie a pau loa ?

 

He Mare Hanohano.

 

 Ma ka hora 8 kakahiaka o ka Poalua iho nei, Ianuari 23, maloko o ka luakini Katolika Roma Marie i ka Malu o Honolulu nei, malalo iho hoi o ka pio o na lau laau pama a me na wehi o ka waokele e ku ana i mua o ke kuahu, a i mua o ke anaina o na makua, na makamaka a me na hoaloha, ua a waiaulu ia mai la e Rev. Makua Leonor, he elua mau puuwai opiopio i like loa ka pana ana, oia o Giovanni Appianni Longa me Miss Daurita Kaualokulani, ke kaikamahine punahele a hookahi wale iho no a Mr. a me Mrs. Kaae o keia kulanakauhale. Ua lawelawe ia ka oihana mare ma ke ano maa o ia hoomana, a oiai ke kahuna e puana ana i na kalokalo a me na hoopomaikai ana a ka Makua lani maluna o keia palua waikahi ma na nanaina a me na kulana, ua maiau pu ia iho la kekahi mau haawina panai komo lima i maa i na poe i hoopunahele ia. Ua kahiko ia ka wahine mare me ka aahu sllika i maiau ia no na huakai kaahele. Ua hoohanohano ia ka wahine mare e ke ku aoao Miss Adelaide Kaaeokalani Fernandez i kahiko ia me na aahu keokeo, a o ke ku aoao hoi o ke kane, o Mr. C. B. Ro@e. Na hookipa o ka luakini, o John a me Richard Lane a me Antonio Fernandez.

 Pau na hana ma ka luakini, ua kau ka paa mare a me na ku aoao maluna o na kaa a hoi no ka home o na makua o ka wahine mare. Aka mamua o ka hoohiki ana i kauhale, ua komo aku ka paa mare e ike i ka Moiwahine i pau ma Wasinetona hale, a mailaila mai me na hoomaikai alii maluna o laua, i kaulono ae ai laua a hoohiki loa i ka hale.

 I ka hiki ana aku ua malamaia he anaina ike i ka paa mare, ma ke keena hookipa iloko o ka uluwehiwehi o na lau nahelehele, a i ka pau ana o ia, ua makaukau he papaaina kakahiaka no laua a me ko laua mau hoaloha pili ponoi loa. Nolaila ua noho iho laua ma ka papaina hoau, a i ka maoua ana, ua eleu ae laua a holo aku la no ke kau maluna o ka mokuahi Malulani e holo ana ia kakahiaka no Kona, kahi o na puuwai opio i manao ai e hoohala i na la mua o ka hoau ana ae he kane a he wahine. Ua ukali aku he kaoo nui o na hoaloha a me na makamaka ia laua a hiki i ka moku, a oiai e liuliu ana e holo, ua paki ia aku ka papahele o ka moku a hoolu i na hua laiki. Ua hoowehiwehi ia no hoi ke keena moe o ka paa mare a po i ka wehi o na pua. O na hoomaikai a nui ia olua.

 

Ku i ka Nuu.

 

Mr. LUNAHOOPONOPONO:

Aloha oe;

 E ae hou mai kou oluolu ia’u no ka elua o ka manawa, e pane hou ae au i ka nupepa Holomua a holohuhewa o Ianuari 13, 1894, penei: Ma ka pane elua ana mai nei a ka manao pepa a ka Hawaii Holo hea la, ka mea @ana i ho’ia mai ia’u, aole keia he mea e e@pane nei la’u, a oia hoi ka mea a’u i makemake nui ai e hoike pono mai i kona inoa ponoi, aka, ua akaaka wale no o Haleakala, ka ue a ke kini o Koolaau, a o ka puana a ka moe, oia no o Mr. Luna nui a me Mr. Lunahooponopono o kahi nupepa Holo-a-ia, a ina o olua io ia, alaila, aole loa olua i lawa no ke kahua kalai olelo naauao, no ka mea, ua maopopo he mau pio maopopo loa olua na’u malalo o keia kumu, aole loa a’u hewa i hana hewa aku ai ia olua, (I hewa ka honua i ka lele mua) aka, ua lele hewa wale mai nei olua i ka pane ia’u e like me la i hoike ia ma ka olua nupepa o ka la 31 o Dekemaba 1893, a ina hoi he mau maka ko olua a elua e ike pono no olua aole loa a’u pane, a pili kino paha no olua, a he ole loa aku hoi ma ko olua kulana hoolaha nupepa, a olua e kaia-hea nei i ka lahui Hawaii e hoole mau loa ka ia’u malalo o ke kumuhana, oia hoi ka ninau nui o ka la, no ka hoohuiaina i hoike ia no’u ma ka nupepa ka “Hoku Hawaii” o ka la 29 o Dekemaba 1893. A malaila ke noi nei au ia olua a me ka lahui Hawaii, e ku iki iho, a e nana mai i keia---Owai la ka haawi aina? O Kunuiakea anei? A o ke Kaula Keopulupulu paha? E oluolu olua e pane pololei mai i keia i ke akea, a ma keia ua akaaka i ka lehulehu ko olua huhu a lili pili kino loa ia’u a o ka hopena, oia inaina o olua ia’u ua i-ka loa aku ’la iluna o ka mole wai lohi, a o ko olua hoao ana no ia e hoolei ia olua iho malalo o ke kulana keonimana oiaio, alaila heaha la? A owai la olua ano? Eia ka mea oiaio loa, e hoihoi hou ia ka inoa Puhikole a olua i kapa mai nei ia’u, maluna o ko olua poo ponoi iho, a o ka puhikole loa olua o na puhikole nui a pau o ke ao nei. Eia ka ka moi Solomona i olelo ai no olua, “Mai hoopaapaa hala ole oe me ke kanaka, Ina aole oia i hana hewa mai ia oe.”

 Me keia mau ao maikai ana a’u ia olua, ke hooki nei au maanei me ke kali aku no ka olua pane, a ke hoomaikai aku nei au ia oe e Mr. Lunahooponopono o ka Nupepa KUOKOA a me na keiki owala kai-ehu o kou keena, ko’u welina.

A. K. KUNUIAKEA.

Kapalama, Honolulu, Ianuari 1894.

                                                                                                                 

OLELO PANE A PERESIDENA DOLE.

 

He Hoole Keonimana ana i ka Peresidena Cleveland Noi.

 

 Mahope iho la na haawi mai la ka Moiwahine i kona mau mana i na poe koa o Amerika H@ipuia i hoomoanaia ma la wa ma Honolulu, me kona hilinai ana maluna o ka manaolo maikai a hoopono o ka Peresidena, mahope iho o kona lohe ana i na mea i nanaia, a na ka Pereside na e wehe hou ae i ka hana a kona Kuhina, a e hoihoi hou iaia me kona mau mana aupuni ana e koi mai nei oia no ka Moi Kumukanawai o ko Hawaii Pae@ina.” Eia hou “Ua lilo hou mai i hana na’u ka hai ana aku la oe e ke Keonimana o ka Mana Hooko o ke Aupuni Kuikawa, a me kou mau Kuhina i ka mea i hooholoia e ka Peresidena no keia ninau, a oukou, mamuli o ka oukou hana, a me ka ka Moiwahine i hooili ai maluna ona” (ka Peresidena o Amerika Huipuia), a ua loaa ka i ka Peresidena kona mau hooholo mai ka Komisina Blount hoike mai. A hiki mai la i keia wa, aole loa i loaa ia makou he wa kupono e hiki ai ke makaikai i keia hoike; aka, mai na wahi pauku liilii i hoolaha ia ma na nupepa; a no kekahi mau kumu i hoike ia mahope aku nei aole makou i ae e waiho aku i ka make o Hawaii malalo o ia mau olelo hoakaka a manao hooholo.

 Ma ka oiaio maoli nae, aohe lala o ka Mana Hooko o ke Aupuni Kuikawa i kamailio iki me ka Moiwahine i hoopauia, aole hoi ma ka olelo waha a ano e ae paha mai ka wa mai o ke kukalaia ana o ke Aupuni hou a hiki mai i keia manawa, koe wale no paha he hookahi a elua palapala a’u i hoouna aku ai iaia e pili ana i kona haalele i ka halealii a e pili ana hoi i na koa kiai a ke aupuni i ae mua ai nona, a me he mea la he mau mea hou ae no o ia ano like. Ua manao wale au o ke kamailio ana paha a Mr. Damon, oiai oia ma ia wa he laia no ka Aha Kuka, ka Mr. Blount i hoike ai ua olelo aku i ka Moiwahine i hoopau ia ma ka la 17 o Ianuari, a i hoolahaia ma na nupepa, a malaila iho la paha ke kahua o keia kule ana hoohikilele a ka Peresidena o Amerika Huipuia i lawe ai i ka mana he hiki laia ke hookolokolo mai i ko makou mau kuleana e noho aupuni ai. Ua ae ia o Mr. Damon ma ka manawa i oleloia ae nei e hele pu me na Kuhina o ke Aupuni mua mahope iho o ko lakou halawai kuka ana me a’u a me ko’u mau hoa, e halawai me ka Moiwahine i hoopau ia; ua hele wale no nae oia ma ke ano oihana ole, aohe mau kanoha i haawiia iaia, a aole no he mana i loaa iaia e hana ai ma ka inoa o ke aupuni, a e hooiaio aku ai paha i ka Moiwahine i hoopauia, “Ina oia e haawi ana malalo o na kumu keakea kue, alaila, e hooloheia aku ana mahope aku kona hihia ma ke ano hoopono e ka Peresidena o Amerika Huipuia.”

 Ua haawi ia aku ka makou olelo hope mamua iho i na laia o ka papa Kuhina i pau pu ai me ke aupuni ma ko makou manawa i kamailio pu ai. O ka Mr. Damon mea i kamailio aku ai me ka Moiwahine i pau, ua olelo wale no oia nona ponoi iho, a aole no oia i hoike mai ia mea ia makou.

 Ma ka Mr. Blount hoike o kana mau olelo ma ia wa, i loaa mua mai ai i ke Aupuni ka ike no ke ano o kana mau olelo. Aka nae, ina no paha kakou e ae ana ua haawi io n@ ke aupuni i ka mana e hooiaio aku pela, alaila, auhea “kana hihia” e hoolohe ponoia ai e ka Peresidena o Amerika Huipuia mahope aku.

 O ka ninau anei no kona mana e hookahuli ai i ke Kumukanawai o Hawaii a e kukaia ai i Kumukanawai hou i kupono i kona makemake a i ole no kona kuleana anei e hoihoi hou ia ai oia i ka nohoalii, a i ole o kona kuleana anei e kue ana ia Amerika Huipuia no na hana pono ole a ke Kuhina Stevens i olelo ia ai, a i ole o keia mau kumu no anei a pau, a mailoko ae o keia e wae ae ai i ka mea i makemakeia.

 Owai anei kai hiki e pane i keia ninau?

 Aka hoi, ina no o keia mau ninau a pau, a o kekahi paha o lakou aole loa he mea moakaka e hiki ai i ka Peresidena o Amerika Huipuia ke hooholo mai no ka pono o ke Aupuni Kuikawa i oi ae mamua o kona ae a ike ana mai i keia aupuni me na kaupalena ole a me ka ae ana i ko lakou mau komisina i hoouna ia aku ai, a me ka hooponopono pu ana me lakou i kuikahi hoohui aina, ae ana e ike mai i kona Kuhina Nui, a me ka hoouna pu ana mai i elua mau Kuhina Nui mamua mai kahi a mahope aku kahi i keia Aupuni no; a ma keia manawa no nae ala ko ka Moiwahine i (hoopauia) Agena ma Wasinetona kahi i hooponopono ai nona e hiki pu ai iaia ke ike i ka oihana hana o ua aina e. O na hana a pau o keia aupuni me ka Peresidena o Amerika Huipuia, ua hoakakaia ma na palapala mawaena o na aupuni a i elua a me na hana a me na hookaka ana a ke Kuhina o keia aupuni ma Wasinetona, a me na Komisina Hoohui Aina i hoouna ia aku ai ilaila.

 Ina ua waiho aku makou i ko makou mau pono e noho aupuni ai ia Amerika Huipuia, alaila e ike ia ana ia mea ma kela mau palapala a ma na hana a ko makou @uhina a poe komisina hoi.

 A he mea pono hoi e hoikeia kekahi aelike o ia ano i kahua e loaa ai ke kuleana i kou aupuni e komo wale mai ai e keakea, a o ka noho ana mai ma ke ano Luna Kuikawa aia a mamuli o ka ae ana a na aoao elua ia mea.

 Ua hoouna no ka Moiwahine i (hoopauia) i kona loio i Wasinetona e paio no kona kuleana e hoihoi hou la ai kona mana, a i nele ia mea, alaila, i haawina dala, a i ole, uku poho paha.

 Aole no i ae ia na loio nei e kau pu ma ka moku a keia aupuni i hoouna ai i S@ Franeisco me na Komisina Hoohui Aina a me ka lakou palapala elele.

 Ua holo keia moku ma na la elua mahope mai o ke kukalaia ana o ke Aupuni hou, a ua haawi kokeia aku no ka hoolo i ua loio nei mahope koke iho o ka loaa ana mai o ke noi no ia mea, ina no ma ka la i kukala ia ai paha k@ aupuni a i kekahi la mai paha. Ina hoi ha o ka manao ia e waihoia aku ka ninau o ka hoihoi hou i ka Moiwahine (i hoopauia) heaha iho la ke kumu e hoole ia ai kona loio aole e kau ma keia moku?

 

1894

 

HE MAKANA HOU !

 

HE WATI KOLUMEBIA !!

 

 E makana ia i ka mea e hoouna mai ana i Umi Dala ($10) no ka Nupepa KUOKOA o ka M. H. 1894.

 

 E heluhelu i ka hoolaha hou ma ka Pepa Manawalea.

 

 E ninau i ka

 

HAWAIIAN GAZETTE CO.,

 

HONOLULU.

 

Hoolaha Hou.

 

Hoolaha.

MA KEIA, ua hoomanaia aku o J. K. Nahale i hope no’u e nana a hana i na hana a pau loa me he la owau no, no ua mea e pili ana i kela aina ma Puukala, N. Kona, Hawaii, i hoakaka ia na palena ma ka Palapala Sila Nui Helu 2410 ma ka inoa o Kuapuu, he 208.66 eka; a o na kofe a pau loa o ka M. H. 1893 a me 1894, ua hoomana ia o J. K. Nahale e ohi mai a hoopii paha ma ke kanawai i na poe a pau i kii i ke kofe. A o na poe a pau e paa nei i ke kofe mai ka aina mai, he mea pono e hooponopono lakou me J. K. Nahale, a i ole, e hoopii ia no lakou ma ke kanawai.    Owau no,

LAU CHONG.

Honolulu, Ianuari 23, 1894.                                                  2478-4

 

Olelo Hoolaha.

UA MAKEMAKE ia na hooilina o AIAI (k) he lepera i make, no Hanapepe, Kauai mai, i lawe ia i Kalawao, Iulai, 1884, e kii ae ma ke Keena Papa Ola i ke koena dala o na pono o ka mea i make me na hooia kupono o ko lakou kuleana.

WILLIAM O. SMITH,

      2478-3                               Peresidena Papa Ola,

 

Hoolaha Hou.

 

AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI, APANA Ekahi o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono Waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o C. MANAOLE o Honolulu, Oahu, i make.

 O kekahi palapala i manao ia oia ka palapala kauoha hope loa a C. Manaole i make, ua waiho ia mai ma ka la 23 o Ianuari, A. D. 1894 i ua Aha Hooponopono Waiwai ia, e Malaea Kealia Manaole, me kekahi palapala noi e hoopuka ia ka palapala lanahooponopono waiwai ia J. A. Magoon.

 Ke kauoha ia nei, o ka POALIMA, la 9 o Maraki. A. D. 1894, ma ka hora 10 A. M. o ia la, ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha, ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hooiaio ana i ua palapala kauoha la, a malaila a ma ia manawa e hele mai ai na poe a pau i kuleana e kue i ua palapala kauoha la, a me ka hoopuka ia ana o ka palapala lunahooponopono waiwai.

 Kakauia ma Honolulu, K. H. P. A., Ian. 23, 1894.

         Na ka Aha :

                                                  GEO. LUOCAS,

2478-3                                                 Kakauolelo.

 

ILOKO o ka Aha Kaapuni, Apana Hookolokolo Ekahi o ko Hawaii Paeaina. Ma ka hana o ka waiwai o ka Moi KALAKAUA, i make.

 Ma ka waiho ia ana mai o ka palapala noi a me ka papa hoike a G. Trou@seau, Luna Hooponopono o ka waiwai i olelo ia, e noi ana e apono ia na hoolilo he $9892 43, a e hoike ana i na dala i loaa mai iaia he $10,491.26, a e noi ana e naua a e apono ia kela mau mea, a e kauoha ia e mahele ia ka waiwai e waiho ana ma kona lima i ka poe i kuleana, a e hookuu ia oia mai kona noho ana ma ia ano.

 Nolaila ua kauoha ia, o ka POAKAHI ia 19 o FEBERUARI, 1894, hora 10 kakahiaka, ma ka rumi hookolokolo o keia Aha ma Honolulu, Oahu, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la, a me ka papa hoike i olelo ia. O ka poe a pau i pili a kuleana malaila e hele mai a e hoike i ke kumu, ina he kumu io ko lakou e ae ole ia ai ua noi ’la, a malaila e hoike mai ai na hoike o ka mea i kuleana i ua waiwai la i olelo ia.

 Kakau ia ma Honolulu, Ianuari 18, 1894.

       Na ka Aha:

HENRY SMITH,

2477-3                                                  Kakauolelo.

 

AHA Hookolokolo Kaapuni Apana Ekahi o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Hooponopono Waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o ONO IUKO i make o Honolulu, Oahu.

 O kekahi palapala i olelo ia oia no ka Palapala Kauoha hope loa a Ono Iuko i make, ua waiho ia mai ma ka la 12 o Ianuari, A. D. 1894, me ka palapala e noi ana e hooponopono ia a e hoopuka ia ka palapala hookohu lunahooponopono waiwai ia Kealoha Iuko, i waiho ia mai e ia.

 Ke kauoha ia nei, o ka POAKAHI, la 19 o Feberuari, A. D. 1894, ma ka hora 10 a. m. o ia la ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha, ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, o ia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hooiaio ana i ua palapala kauoha la a me ka hoolohe ana i ke noi, a malaila a ma ia manawa e hele mai ai ka poe a pau i kuleana a e kue i ua palapala kauoha la, a me ka hoopuka ana i ka palapala lunahooponopono waiwai.

 Kanaia ma Honolulu, K. H. P. A. Ianuari 12, 1894.        Na ka Aha :

                                           GEO. LUCAS,

2477-3                                           Kakauolelo.

 

Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai.

KE HOOLAHA ia aku nei ka lohe i na mea a pau, mamuli o ka mana o ke kuai i hookomo ia iloko o kekahi moraki i hana ia i ka la 28 o Feberuari A D. 1890, e MANUEL ENOS o Honolulu, Oahu, ko Hawaii Pae Aina, ia William O Smith, Mary S Parkere a me Henry Waterhouse, na Kahu Waiwai malalo o ka Palapala Kauoha a W C Lunalilo i make, hoopaa ia maloko o ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni ma Honolulu, Buke 123 a ma na aoao 151, 152 a me 153, ke makemake nei ka poe e paa nei i ka moraki e hooko aku no ka uhaki ia o ka aelike, oia ka hookaa ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee.

 Ke hoolaha hou ia aku nei ka lohe, mahope aku o ka pau ana o na hebedoma ekolu mai ka la aku o keia hoolaha ana, alaila o ka waiwai i paa maloko o ua moraki la e hoolaha ia aku no ia no ke kuai ma ke kudala akea ma ka hale kudala o Jas F Morgan, ma Honolulu, ma ka POAONO, Feberuari 10, A. D. 1894, ma ka hora 12 awakea.

 Kuike ke dala. Na uku hana palapala i ka mea e lilo ai.

 No na mea i koe, e loaa no ia W O Smith, ma alanui Papu.

 Kakauia ma Honolulu, Ianuari 12, 1894.

                                      WILLIAM O SMITH,

                                      MARY S PARKER,

                                      HENRY WATERHOUS,

 Na Kahu o ka Waiwai o W C Lunalilo i make.

 O ka waiwai i paa maloko o ua moraki la, a e kuai ia aku ana oia kela pahale me na hale a me na mea e pili ana e waiho la ma ka aoao hikina o alanui Makiki, e kokoke aku la i alanui Waila, nona ke akea o ke alo he 120 mau kaupai a me ka hohonu he @70 mau kapuai, oia kekahi hapa o ka Palapala Sila Nui Helu 6305 a me ka hapa o ka aina i lilo i ua Manuel Enos la mai a Walter R Seal mai a i kakau ia ma Iune 27, 1881, kope ia ma ke Keena Kakau Koke, Buke 71 aoao 59.

                                                                2477-4

 

Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai.

 

KE HOOLAHA ia aku nei ka lohe i na mea a pau, i kulike ai me ka mana kuai iloko o kekahi moraki i hana ia i Sepatemaba 30, A. D. 1885, e S. KEKAHUNA NAHUAAI o Halawa, Mokupuni o Molokai, ia James M. Monsarrat o Honolulu, Mokupuni o Oahu, i kope ia ma ke Keena Kakau Kope Buke 96, a ma na aoao 356, 357 a me 358, ke makemake nei ua James M. Monsarrat la e hooko aku i ua moraki la no ka uhaki ia o na olelo oloko, oia ka hookaa ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee i ka wa e hookaa ai.

 Ke hoolaha hou ia aku nei ka lohe, o keia mau apana aina a pau, na pono hoaaina a me na pilikana iloko o ua moraki la i kuhikuhi la, e kuai ia aku no ma ke kudala akea ma ka hale kudala o James F. Morgan, ma alanui Moiwahine Honolulu, ke hiki aku i ka POAKAHI, la 5 o Feberuari, M. H. 1894, ma ka hora 12 awakea o ia la.

 Penei ke kuhikuhi ana o ka aina i paa maloko o ua moraki la :

 1 --- O kela apana aina e waiho la ma Halawa, i olelo ia nona ka ili he 1 eka, 2 ruka, a me 24 pereke, a o ia ka aina i kuhikuhi ia maloko o ka Palapala Sila Nui Helu 4286 a Kuleana Hoona Aina Helu 6344, a i hooliloia mai i ua S. Kekahuna Nahuaai e Plikoi (k) ma ka palapala kuai i hanaia ma ka la 2 o Mei, 1864, a i kopeia ma ka Buke 40, aoao 186.

 2 --- O ka hapalua i mahele ole ia o ua S. Kekahuna Nahuaai la iloko o na apana aina malalo iho e waiho la ma Halawa i olelo ia. Oia kela apana aina nona ka ili he 3 ruda a me 24 pereke, a i kuhikuhi pono ia maloko o ka Palapala Sila Nui Helu 4283 a Kuleana Hoona Aina Helu 4769 ia Nahuaai, ka makuakane o S. Kekahuna Nahuaai.

 O keia apana aina a pau nona ka ili he 1 eka a me 13-100 eka, a i kuhikuhi pono ia ma ka Palapala Sila Nui Helu 4300 a Kuleana Hoona Aina Helu 6757 ia Opuloa ka makuakane hanauna o ua S. Kekahuna Nahuaai la.

 O kela apana aina a pau nona ka ili he 2 ruda a me 3 pereke, a i kuhikuhi ia ma ka Palapala Sila Nui Helu 4288 a Kuleana Hoona Aina Helu 6631 ia Nawailau, ka makuakane hanauna o ua Kekahuna Nahuaai la.

 Kuike ke dala. Na uku hana palapala i @a mea e lilo ai.

 No na mea i koe, e ninau ia.

                                   J. M. MONSARRAT,

                                     Mea e @aa nei i ka moraki.

 Hanaia ma Honolulu, Ianuari 6, 1894.

2475-4

 

Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai.

KE HOOLAHAIA aku nei ka lohe i na mea a pau, mamuli o ka mana o ke kuai i hookomo ia iloko o kekahi moraki i hana ia i ka ia 1 o Okatoba, A. D. 1887, e HENRY WILLIAMS o Honolulu, Mokupuni o Oahu, ko Hawaii Pae Aina, ia Mary S Parker, W C Parke a me W O Smith, na Kahu o ka waiwai o W C Lunalilo, hoopaa ia iloko o ke Keeua Kakau Kope o ke Aupuni ma Honolulu, Buke 106 a ma na aoao 205, 206 a me 207, ke makemake nei ka poe no lakou na inoa malalo iho na Kahu o ua waiwai la e hooko aku i ua moraki la no ka uhaki ia o ka aelike, oia ka hookaa ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee.

 Ke hoolaha hou ia aku nei ka lohe, mahope aku o ka pau ana o na hebedoma ekolu mai ka la aku o keia hoolaha ana, alaila e hoolaha @a aku no ka waiwai i paa maloko o ua moraki @a no ke kuai ma ke kudala akea ma ka hale kudala o Jas. F Morgan, ma Honolulu, ma ke POAONO, Feberuari 10, A. D. 1894, hora 12 awakea.

 Kuike ke dala. Ka uku hana palapala i ka mea e lilo ai.

 No na mea i koe, e loaa no ia W O Smith, ka Loio no na poe e paa nei i ka moraki.

 Kakauia ma Honolulu, Ianuari 12, 1894.

                                 MARY S PARKER,

                                 WILLIAM O SMITH,

                                 HENRY WATERHOUSE,

                          Na Kahu o ka waiwai o W C Lunalilo.

 O ka waiwai i paa maloko o ua moraki la e kuai ia aku ana, oia kela mau apana aina lehulehu i kuhikuhi ia malalo iho :

 1 --- Kela pahale e waiho nei ma ka aoao akau o alanui Young ma Honolulu, a oia hoi ka pahale helu 230 ma ka palapala aina aupuni o ka apana o Kulaokahua, nona ke alo he 100 mau kapuai a me 116.7 mau kapuai ka hohonu, a i hoolilo ia i ua Henry Williams la e L Ahlo.

 2 --- O kela apana aina nona ka ili he iwakalua paha mau eka e waiho la ma Kaaawa a me Makaua, Koolauloa, Oahu, i hoolilo @@ i ua Henry Williams la ma ke kuai e Kapua, kope ia ma ke Keena kakau Kope o ke Aupuni Buke 78 aoao 487.

 3 --- Kela mau apana aina elua, nona ka ili he 1 7-100 mau eka a me 1 59-100 mau @ka i kuhikuhi ia iloko o ka Palapala @@ a Nui Helu 278 a me 1324, oia na aina i hoolilo ia aku i ua Henry Williams la ma ka palapala i kakau ia i --- 18, kope ia ma ke Keena Kakau Kope Buke --- ma na aoao---.                                                          2477-4

 

Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai.

 

KE HOOLAHAIA aku nei ka lohe i na mea a pau, i kulike ai me ka mana kuai i hookomo ia iloko o kekahi moraki i hana ia i ka la @@ o Oka@oba A. D. 1889 e WILLIAM DAVIS o Honolulu, Oahu, ko Hawaii Pae Aina, ia William H. Cornwell oWaikapu, Mokupuni o Maui, kekahi o ko Hawaii Pae Aina, kope ia ma ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni ma Honolulu, Buke 119 a ma na aoao 149, 150 a me 151, ke makemake nei o Frances E. Hobron, ke Kahu Waiwai, ka hope o ka mea e paa nei i ka ino raki e hooko aku, no ke kumu ka uhaki ia o ka @elike, oia ka hookaa ole @a o ke kumupaa a me ka ukupanee.

 Ke hoolaha hou ia aku nei, mahope iho o ka pau ana o na hebedoma ekolu mai ka la aku o keia hoolaha ana, alaila o ka waiwai i paa maloko o keia moraki, e hoolaha ia aku no e kuai ma ke kudala akea ma ka hale kudala o Jas. F. Morgan ma Honolulu, ma ka POAONO, la 10 o Feberuari, A. D. 1894, hora 12 awakea o ia la.

 Kuike ke dala. Na uku hana palapala i ka mea e lilo ai.

 No na mea i koe, e ninau ia T. W. Hobron, kihi o na huina alanui Papu a me Kalepa, a i ole ia William O. Smith, Loio no ka moraki

 Hana ia ma Honolulu, Ianuari ---, 1894.

       FRANCES E. HOBRON, Kahu.

      Hope o ka mea e paa nei i ka moraki.

 O ka waiwai i paa maloko o ke@a moraki, oia ke@a mau pahale waiwai loa ma alanui Binamu e kokoke aku @a i Punahou, m@ ua Honolulu la, i kuhikuhi ia e like penei malalo iho :

 1 --- O kela pahale ma ke kihi o na alanui Binamu a me Metcalf nona ka ili he 75-100 o ka eka, a i hoolilo ia ia Samuel F. Graham e John H. Paty a me Julia A. Paty ma ka palapala hoolilo i kakauia ma Okatoba 11, 1882, kope ia ma ke Keena Kakau Kope Buke 78 a ma na aoao 394 a me 395.

 2 --- O kela pahale, he 153 kapuai ma ke aio oi aku a emi mai paha ma alanui Binamu a nona ka hohonu he 200 kapuai, i hoolilo ia ia Samuel F. Graham e B. F. Dillingham ma ka palapala kuai i kakau ia i Maraki 29, 1884, kope ia ma ke Keena Kakau Kope, Buke 85 a ma na aoao 426 a me 427.

 Ala maluna o keia pahale mua, he hale noho maikai @ mau keena, me na hale kaa, hale @@ a me na hale liilii e a@. He kahua hiehie maikai, a ma ka nanaina he wahi noho oluolu.

 Eia keia man aina i keia wa malalo o ka @. @. Waller malama ana a ma ka uku hoolimalima he $@0 o ka malama.

 Ua panihakahaka ia na hale no ka $3,000.

2476-4

 

Kuai a ka Ilamukuk.

 

MAMULI o ka mana i loaa @a’u malalo o kekahi Palapala Ohi Waiwai i hoopuka ia e ka Aha Kaapuni Ekahi o ko Hawaii Pae Aina, ma ka la 2 o Ianuari, 1894, e kue ana ia Theresa Owana Cartwright a me R W Wilcox, na mea hoopii ia, no ka pomaikai o R W Holt a me W H Cummings, na mea hoopii, no ka huina o $296.35, ua hoomalu ia e a’u, a e kuai aku ana hoi ma ka kudala mamua iho o Kalakaua Hale, ma ka Apana o Honolulu, Oahu, ma ka hora 12 awakea o ka POAONO, la 24 o Feberuari, 1894, @ ka mea koho kiekie, i na pono @ pau, na kuleana a me na mahele a pau o Theresa Owana Cartwright a me R W Wilcox, na mea hoopii ia, maloko o ke@a aina e waiho ala ma Waikiki, Oahu, i hoakaka ia maloko o ka palapala kuai a John Kamakaia ia Theresa Owana Cartwright, i hana ia ma ka @a 24 o Sepatemaba, 1890, a i kakau ia ma ka Buke Helu 127, aoao 77, koe nae ka apana i hoolilo ia e ua Theresa Owana Cartwright nei ia F S Lyman, Jr., ma ka palapala kuai i hana ia ma ka ia 24 o Sepatemaba, 1890, i kakau ia ma ka Buke Helu 127, aoao 76, he apana hoi ia no ka aina i hoakaka ia maloko o ka Palapala Sila Nui Helu 3219, nona ka ili hookahi eka oi a emi mai paha, e paa nei nae malalo o kekahi palapala moraki i hana ia ma ka la 17 o Novemaba, 1891, e Theresa Owana Cartwright ia C Afong, no $1800.00-100, Buke Helu 132, aoao @88, ke ole e uku e ia mai ka Olelo Hooholo i hai ia ae la, ka ukupanee, na koina a me na lilo.

 Dala Kuike :                             E G HITCHCOCK,

Ilamuku.

 Honolulu Ianuari 19, 1894.                                                 2477-4

 

Hale Hana Kope o Honolulu.

 

 Ua paa aenei ka Hale Hana S@pa Ma@@ Hou o ka poe no lakou na inoa malalo ino a ua makaukau lakou e hoolawa aku i @@ poe piepiele i ne.

 

Kopa Maikai Loa Maoli

 

I hookomo ia iloko o na Pahu 100 pa@@@ mai ke 42 a 56 auka Kopa pakahi.

 

Ke hooia nei makou i ka oi o @a MAIKAI ka makou KOPA mamua o @a Kopa o waho mai.

 

 U@ kuni ia wawaho o k@ ma@@@ mau Pahu me ka hoailona “HONOLULU SOAP CO.,” a e

 

Kuai ia e na Halekuai Liilii a Pau.

 

HUI HANA KOPA O HONOLULU

 

M. W. McChesney & Sons

Na Egena.

2396

 

PAPA ! @ PAPA

 

AIA MA KA@I O

 

Lewers & Cooke

 

(LUI MA)@

 

Ma ke kahua hema o Alanui Papu me Moi.

 

E LOAA NO NA

 

PAPA NOUAIK

 

O kela a me keia ano.

 

Na Pani Puka, na Puka Aniaui,

 na Olepelepe, na Pou, na O’a,

  na Papa Hele, na Papu Ku,

   me na Papa Moe he nui loa

 

NV PILI HALE O@NA AND A PA@

 

A me na

 

WAI HOOHINUHINU NANI

 

O na ano a pau loa.

 

Na Balaki o na Ano he Nui Wa

 Ke hai ia aku nei oukou e @@ makamaka a pau, ua makauka@ keia mau makamaka o oukou @ hoolawa aku ma na mea a pau @ pili ana ma ka laua oihana no ka

Uku Haahaa Loa,

@ like me ka mea e holo ana ma@@@@ @@

o Laua a me ka M@@ Kuai.

Hele Mai e Wae no Oukou iho.

2396-@