Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 5, 3 February 1894 — He Bila e Kuai ai ia Hawaii. [ARTICLE]

He Bila e Kuai ai ia Hawaii.

Eia ke hoolaia ia ia e kekahi hoa o ka Hale lunamakaainana, lie bila e kuai ai i na pae aina o Hawaii me kekahi hapa o $3,000,000. Aole kela he kuai no ko ka Moiwahine mau pono i ka nohoalii a me na aina a me na waiwai i ona ia e ia a e iii aku ai i kona mau panihakahaka aku. Ana ke komisina i koho ia e ka Peresidena e nana pono a hooholo o uku i $2,000,000 no na pono o ka nohoalii, a o keia huina dala, malloko mai no ia o ka huina nui $3,000,000 maluna ao. Alaiia, e haaieie a lioole loa ka Moiwahine i kona mau kuieana iloko ona pae moku o Hawali, a e hoonalowale ia oia iloko ona hana a pau i piii ia Hawaii. O kekahi pauku o ua bilala,o heluhelu ia no na olelo penei: <«A oua waiwai la a me na pono, e manaoia, aole ia i piii no ka nele ana i ke aupuni ole maluna o na pae aina o Hawaii, aka i mau pono waiwai a me ne, pono mana oi o ka Moiwahine o koi nei ina e hoihoi ia ana oia ma ke poo o ke aupnni e ku nei o ko Haw.aii .Pae Aina." O ka manao nui maoli o ka bila, i kaa mai ka lawelawe ana o ka hoohui i na pae aina malalo o ka mana hooko e noho nei. Ina eae ka Moiwahine e hoole i kona kuleana aupuni malalo o keia uku dala i oleloia, alaila e haule pu wale ka ka Peresidena kumuhana i kakia kui ai. ī mea e hololea ai ka manao o ka bila, alaila e ninau e ia ana ko ka Peresidena manao mamua o ka lawe ia ana oka bila, ina paha oia eae āna e noonoo liou ia ke kuikahi e hoohui mai ai i na niokūpuni o Hawaii. E hoopaa ia nae ma ke kuikahi ko Hawaii hookaa ana mai i ka puu dala i uku ia ai' ika Moiwahino no kona mau pono, ao ka manawa e hookaa ai, e hooloihi ia no kekahi mau makahiki. Ina e lioole ka Peresidena i ka apono mai i kela manao, alaila aole e lawe ia ka bila imua oka Hale. Aka, ua mapao ia e ae ana no ka mana hooko i na hoolala a pau e lawa ai ka makemake hoohuiaina o na kanaka ma Amerika Huipuia nei, a o hoonalowale loa ia ai ka nema ana i kana mau hana ponoi o ka wa i hala.

Ua pae maalahi aku ka mokuahi "Miowera" i Kapalakiko i ka ia 16 o lanuan, iloko o na ia holo he 11 a me hapa mai Honolulu aku. Ua hookomo ia iloko o ka pa kapill moku lioko Kai a ua nana ia kona mau wahi polno a pau e kekahi papa oana me ke akaheie. Ua koho ia, o na lilo o ka hana hou ana iaia a hiki ke hooholo ia me ka maikai, e hiki ana ike $80,000. E hoolaha ia aku ana ma ke koho e lilo ai ke kapili liou ana a paa. Ua oi loa ae keia mamua o ka mea i koho wale ia ma Honolulu nei, oiai aole i Ike pono ia.