Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 8, 24 February 1894 — NU HOU KUWAHO Aole Hokai aku ma Hawaii! Ke Komite Niele Aha Senate. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

NU HOU KUWAHO

Aole Hokai aku ma Hawaii!

Ke Komite Niele Aha Senate.

* KKLA A ME KEIA. Ma ke ku ana mai o ka mokuahi "Monowai'' i ke kakahiaka nui o Feberuari 18 i hala, mai Kapalakiko loa mai, he ekolu mau la ka haule mai kona manawa ku mau mai mamuli o ka punia i ka ino ona moku hali leta ma ka moana Atalanika, ua loaa mai ia makou na mea hou ano nui malaio iho: KA NINAU O HAWAII. Maliope o ka hoopaapaa hahana ana maloko o ka Ilale Ahaolelo Lunamakaainana iahui ma Wasinetona no kekuhi mau la ma na olelo hooholo lehulehu e pili ana ia Hawaii nei, ua koho na hoa ma ka la 6 0 Febernari no ka olelo hoohelo pani hakahaka a Blair eae aku ia Hawaii e hoohui mai me Amerika Iluipuia a haule, no ka mea he 77 ma ka ae a he 155 ma ka hooie. Alaila ua koho na hoa no ka olelo hooholo a Hitt e ahewa ana i na hoao ana e hoihoi ae i ke aupuni alii ma Hawaii, a ua hauie, no ka mea 102 ae ahe 102 kue. Noi o lleed e hoihoi hou e *noonoo i na olelo hooholo a pau a e huli hou aku Ina kumu. Haule no ke noi, oiai he 9$ ae a he 1(>0 kue. Noi o Burrows e waiho i lea olelo hooholo ma ka papa, aua haule. 1 kela wa, ua hoole na lioa o ka aoao Ripubalika aole e pane aku i ko iakou mau inoa i Ka wa e kahea ia mai ai na ae a me na hoole, a ma ia hana ana e loaa ole ai ka hapanui o ka hale no ka halawai ana. Ua waiho mai 0 MeC!reary he olelo hooholo o kahea hou ia na hsa i hookuu ia aku e hele maialo o na kumu koe ka poe mai a hooholo ia, hoopanee ka Hale ma ia la. Ma ka la 7 ae o Feberuari, ua koho ka hale no ka olelo hooholo a McCreary, a he 174 wale no ma ka ao e hooholo, a he 3 kue, aole i koho na Ilipuhalika a mo kekahi mau Democarata a me na hoa o ka aoao paahana. Aole iho ia he hapanui o ka hale, no ka mea he 179 hoa ka hapanui o ka hale, aole mea 1 hooholo ia. Ua noi hoomano mai

o McCreary i na hoa paahana a me na poe e ae i koho ole, e pane mai lakou i ko lakou inoa i ka wa e kahea la aku ai ma ke kue a ae paha i ka olelo hooholo. Ma ia mali ana, ua ae mai la kekahi poe, a nolaila ma ia ninau hou ia ana aku, ua koho na mea a pau a o ka hopena, he 177 ma ka ae e hooholo a he 75 ma ke kue. Oka nui ona Democarata iloko o ka Hale, ho 213, eia nae he 174 wale no i koiio ma ka olelo hoohola e hamo puna ana I ka Peresldena. Eia na olelo hooholo i apono ia ai me ka hana nui:

Hooholoia, Akahi—O ka manao o keU hale, o ka hana a ke Kuhina o Awerika Huipuia i ka hookau>ya ana l na puali mokukaua a me ke kokua i ka # hookahuli ana i ke aupuni kumukanawai o ko Hawaii Paeaina iloko o lanuari, 1893, a me ke kukulu ana ma kona wahi i Aupuni Kuikawa, aole he ano Ripubalika, a me ke kue i ka makemake o ka hapanui o ka lahui, ua kue i na moolelo o ko kakou Ripubalika a ke kahua o ko kakou kumukanawai, a e ahewa ia. Alua —Ke apono nei makou i ke kahua hana i kukalaia e ka Peresldena o Amerika Huipula, o ke j komo ana aku e hokai i na hana ! kuloko o kekahi lahui kuokoa, he kuo ia i ka manao o ko Aanenka mau hana, a o ka manao bou o keia Hale, o ka hoohui ana mai i na Paeaina o Hawaii a o ka lawe ana ae pahu o keia Aupuni a hoomalu aku uiaiuna o lakou, aole i kupono; e hookuu lanakiia a kaokoaaku i ka lahui o iaainae hookele aku i ka iakou mau kahua hana, a o na hokai ana aku a na aupuni kuwaho iioko o na kalaiaina kuioko o ka paeaina, aoie ioa e ae ia e ke aupuni o Ameri ka Huipuia. Mahope iho o Ueia pakeie ana ma ka apua «nal ka lioohilahiia ia o ka Peresiciena, ua akakuu mai ka nune I nui ana ma \Vasinetona, aka ua ' hoopuiwa hou ia ma o ka pahola ia

ana o kekohi lono lauahm « kahea ia aku aua o Willia c h i mal, h penei na olelo: PIENA MAOLI O CLEVEFjASD. Nu loka, Feb.B. —Ua teiegarapa Inai ka uoea kakau o kn nupepa Press o Nuloka e noho ana ma Wasinetona, eia he lono ia e pahola nei i keia po ina ke alanui, ua hiki aka nei na hana o ka uinau o Hawaii i kiekiena loa o ka pioioke e apono ia ai ke kahea aku ia Kuhina Wiilis e hoi mai, a e lawe ia mai ana ka hoohoio loa ia ana no keia kumu iioko o ka haiawai o ka aha kuhina i ka la apopo. Ua puka mai keia iono mai kahi mai i hlliuai ia ka pololei. Ua maopopo i na mea a pau eia ka mana hooko mawaena o ke diabolo ame ka moana kai hohonu. Eia ke hoopuhili nei ka iahui o Amerika ma kekahi iima, a me ke Komite Ninaninau o ka Aha Senate ma kekahi, a me ka puka mahunehuee ana o ka olelo hooholo o ka Hale Ahaolelo Lunmakaainana iahui, ua lilo la I mea hoomahuahua mai i ka makemaKe e papa ia na iono oiaio ahiki i ka wa e hiki 010 ai ke huna hou aku.

No ka nui loa o ka hihia, ua raanao maoli ke Kuhina nui G4*esham he mea pono nona ke iho i ka Hale Aupuni a e kamakamailio malu me na lala o ke komite o ko na Aina E o ka Aha Senate. Aohe mea e haawi ia ana no ka hoolaha aku i ke akea, a me he mea la no keia kumu e leha eia aku nei eia he hoopahaohao a hoea iho i kela a me keia manawa,

Ua loaa aku i ka mea kakau o ka "Press" ka moa e hooiaio ai ma ka pane a Peresidena Dole ia Willis ua hookahua ia ka ahewa, ua ohumu kipi maoli o Willis e hookahuli i ke Aupuni e noho makamaka ana, a eia i Wasinetona nei ua palapala la a ua pau ika ikeia na olelo oloko e ka oihaiia o ko na aina e.

Aia no ke Komite Nieniele oka Aha Senate no ka ninau o Hawaii ke huli la i na ike a pau e loaa ana ia lakou mamua o ka hoike ana. Ua makemake ke Komiie e heie mai o Kuhlna Hawaii Kakina imua o iakou e hoike i kana ike, a ua kauoha i ke Kuhina nui Gresham e noi aku iaia © hele mui mamua o ke pani ana i na huli ana o ko Komite, no ka mea makemake lakou e ike i ke kumu nana i alakui i ka hookahuli aupunl. O na ike a lakou e Imi nei na Kakina i hoomakaukau a ma ke ano e hoole ana i ka oiaio ole o ka hapanui loa o ka Blount mau olelo ike. Ua noi ikaika mai o Gresham ia Luna Senate Morgan, e hoihol hou aku ia kauoha e noi aku ia Kakina e hele mai e hoike, no ka mea, ina e hoike ana o Kakina imua 0 ke Komite ua maopopo e hoopaa ia ana kanaiolelo ike ma ka moolelo ma ke ano, e noho hoaloha ioihl hou ole aku oia no kona haahanau nui a maikai, Peresidena Kaiivalana, a me ke kanalua oie, e pau ana kona noho oihana ana a e iike ia me na kanaka e ae mawaho. No keia keakea, aole i nol ia aku ka Kakina olelo ike. HOIKE PAEWAEWA A MR BLOUNT. Ua hooiaio ia ko Mr Blount kulana ialki maoli i kona wa e nienieie ia ana imua o ke komite <J ka Aha Senate mamua koke iho nei. Ua miki e aenei o Luna Senate Dolph i ka Luna Senate Frye hana maa mau he ninaninau hoohuahualau, a nolaila mahope o ko Mr Blount- ku ana iloko oka nokonoko o ke ahi ona ninau, ua kaliki ae la oia iaia a nana, pane mai ia i ke komite o nana aku 1 kana hoike i pai ia oiai aia maloko oiaiia na lke a pau ana i haawi mai ai. Aole no hoi i loaa aku ia Luna Senate Morgan h« wahi huaolelo mai ko Blount waha aku. Ia manawa i hai maopopo aku ai ke komlte iaia, he wahi mea lihilihi uuku haalele ioa kahi mea i manao ia o kana hoike,'no ka mea, he hoike wale no kau no ka aoao hookahi. Aka, ua hoole ioa mai o Mr. Blount i ka ike ana i kekahi aoao e aku. lIUHU O CLAUS SPRECKLES. Ua piha na ea o ka lewa o Kaleponi i na lono lauahea, ua ili aku la ka inaina o Claus Spreckel maluna o i Phil Lilienthal a me ka poe eae i komo iioko o ka hoopahua ana iaia a nele loa oia i ke kuleana ole iloko o ka Hui Mahiko nui o Kulaokamaomao. Ua manao oia, na keia Phil Lilienthal, ka Peresidena:o ka Anglo Caiifornia Banako a kahu no na poe mahele kuleana o ka Hui Mahiko nui, i hoike e ae nei i na kumu e hooko ia aku ana ka moraki maluna o ka Mahiko o Kulaokamaomao ma ka iawe ana imua o ka aha kanawai oko Hawaii Paeaina. Ano ia mea ua loaa ia C A Spreekels a me kekahi poe mea kuleana e ae he raanawa e liui ai e hookomo e i ke keakea mamua oka holo ana mai oke kauoha i llawaii nei o hoopii, a hoka iho la kela manao e upiki i ka moraki.