Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 9, 3 March 1894 — Page 3

Page PDF (1.73 MB)

This text was transcribed by:  Makale?a Gutierrez
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

KA HUI ALAHAO ME AINA O OAHU

MANAWA HOLO.

 

Mai a Mahope aku o Iune 1, 1893

 

NA KAA AHI

NO HONOULIULI

 

HAALELE IA HONOLULU.. 8:45  1:45  4:35  5:10

HAALELE IA MANANA……9:30  2:30   5:10   5:56

HAALELE IA HONOULIULI…9:37   2:57   5:36     5:22

 

NO HONOLULU

 

HAALELE IA HONOULIULI  6:21   10:48   3:46   5:42

HAALELE IA MANANA   6:56   11:15    4:15   6:10

HAALELE I HONOLULU….7:30   11:55   4:55   6:45

 

No na Poaono wale no.

No kela a me keia la.

Koe na la Sabati.

Koe na Poaono.

 

NU HOU HAWAII.

 

Ua loaa mai i ka Poaono i hala, he 25 mau pahu lako kaua no ke Aupuni Kuikawa o Hawaii Paeaina.

 

Ma ka mokuahi "Australia" e @ aku ai no Kapalakiko i keia la, e huli hoi aku ai ka Hon. C.R. Bishop.

 

Ua hookohu la o Mr. W.O Atwater i Puuku no ka Hale leta ma kahi o Mr. Rothwell i hoi aku ma ka Hui o W G Irwin & Co.

 

O Kaouli, ke kokoolua o J. Kauhane i hou ia ai i ka pahi e ke Pa@@ puuwai eleele, ke pii nei kona paapaana e hele loa aku ai i ka palekana.

 

O ke kumukuai o ke kopaa ma ka makee o Amerika ma ka lono hope loa, he $3.35 o ka 100 paona kopaa, oia he 3.35-100 keneta o ka paona hookahi.

 

Eia ka hoeueu mai na keiki kinipopo i ka malama halawai no ke @ paaui e nee mai nei.  O ka pu@ Crescent ka mua e haluku mai nei i ke kahua, a owai aku la auanei @ ukali.

 

Ua hoolaha ia o ka la 27 Feberuari, ka manawa a ka mokuahi "Oceanic" e haalele aku ai ia Kapalakiko a holo mai no Honolulu a me Asia.  Ina pela e ku mai ana ia nei i keia Poalua ae.

 

Eia ke komo nui mai nei na ohua @aole oneki o ko na aina e iloko nei @ Honolulu.  Ma ka mokuahi Australia mai o ka Poaono, he 44 ka nui, a ma ka Arawa mai, he 14.  Heaha ka lakou hana?

 

Ma ka la 23 aenei o Aperila, e piha ai ka Iubilee makahiki o Sanford Ballard Dole, ko Hawaii Peresiuena mua loa ma konoa moolelo mai kona mua ma maloko o ka poai i na ohana aupuni o ka honua nei.

 

Auhea oe e Amerika Huipuia - Oiai.  ua haawiia akua ia oe me ka maikai a nau no ka hoole mai, no laila, waihoia mai o Hawaii pela, hoolohe mai a ua uhi kapa eleele, kau ka puaa i ka nuku, kii mai no i ka aina aohe e eha ka ili - DOLE.

 

E hoi aku ana na "kahuli leo lea" Beritania Misses Albu no ka hooko ana i ka aelike himeni ma Kapalakiko oiai e malama ia ana ka hoikeike oiai e malama ia ana ka hoikeike malaila maluna o ka mokuahi Australia e haalele iho ana ia Honolulu nei i keia la.  Honuanua ia aku i ka ohu o ka aina, alaila hookuu aku.

 

E haawi ana ke Kula Hanai Kaikamahine o Kawaiahao i aha mele maloko o ka luakini i keia ahiahi Poaono ae, Maraki 3, no ka pomaikai o ia kula.  Ke kono ia nei na makamaka a me na hoaloha o ka hoonaauao i na kaikamahine Hawaii e pupukahi pu mai i ke kokua keia hana maikai.

 

Ua ku mai i ke kakahiaka Poaono i hala, i kona la maa mau, ka mokuahi "Australia" mai Kapalakiko mai.  Ua lawe mai oia no keia awa, ia 31 mau ohua kapena, 44 ma ohua oneki a me 25 mau eke leta.  A ka hora 12 awakea o kela Poaona, e helu aku ai oia a hoi pololei no Kapalakiko, me na ohua, na ukana a me na eke leta mai keia awa aku.

 

Ua mokomoko iho nei o Mr. T. H. Davies no ka pono o ka hoihoi hou ae i ke aupuni alii ma Hawaii nei, ma ke kakau ana i na palapala paipai hookuu kinikini wale ma Enelani, Amerika a ma ka aina hookama o Hawaii nei, a no ka hoka ke hoi aku nei oia i Enelani e hoike i kana hanaiahuhu a kana hunona, eia au la owau wale no aohe he hope e hoi aku ai no na wawae keekeehi ai kulana, ua "Kapakahi Manuia o Keokoi ka moku."

 

I ke ahiahi poeleele aku nei o ka Poaono i hala, ua ku mai ma Honolulu nei ka mokuahi "Arawa" mai Victoria mai ma kona ala e holo pololei ana no Kikane.  A ma ke kakahiaka Sabati mai, ua hoomau aku oia i ka holo no kona pahu hopu.  Ua lawe mai oia no keia awa, ia 6 ohua kapena a me 14 mau ohua oneki.

 

I ka Poakahi aku nei, ua hoohui malu ae kekahi poe makemake kuai poo leta Hawaii hookahi keneta no ka hoopukapuka aku ia hai, me ka lohe e ole ia mamua, a ua olohani ae lakou ma ka hele pakahi ana e kuai i ka Hale Leta i kela ano poo leta a hiki i ka loaa ana o ka $1865, a o ka pau loa no ia o ia ano pooleta o ke au alii.

 

Ua haawai manawalea ia ae i ka Puuku o ka Ahahui Hale Luina e Mrs. Chas. Turner na dala he $91.50 he mau dala loaa mai kona hapa mai o ka aha mele ma Kaumakapili, a me $120 mai a Kapena A. S. Barker ae o Piladelapia, he dala loaa no ka hana keaka a na luina manawa i haawi ai maloko o ka Hale Mele Hou ma ka po o ka la 22 o Feberuari iho nei.

 

Eia ke kamailio nui ia nei e ka poe inakee i ke ola o na moku e holo mai ana i Honolulu i ka po, i ka pono o ke kukula ana i hale ipukukui ma Laeahi, nona ka ipukukui e hiki ke hoolele i ka malama ma kahi he umikumamawalu mile, e lawe ka ike ia mai na moku mai a pau e hookokoke ae ana i ke awa o Honolulu.  O ka nui o ka puu dala e paa ai keia hale Ipukukui, he $15,000.

 

I ka po Sabati aku nei; ua kukulu ia ke kaa o Mrs. A. O. Polepe mawaho iho o ka luakini e Kaukeano a ua komo lakou iloko o ke anaina pule.  I hoi mai ka hana, ua lawe kolohe ia ke kaa a loaa aku i ka makai kau lio iuka o Palama, ua olioli ia ka ili kaa a ua ano poino me ke kaa, aole nae i loaa aku ke kolohe.  Eia ke haawi ia nei he $50 makana i ka mea e loaa ai a ahewa ia ke kolohe nana i hana i keia maewaewa.

 

Eia ka hookupu dala nei ko Honolulu poe aloha kanaka no na makai Kauhane i make a me Kaouli e kaa mai nei iloko o ka ehaeha, a ka pahi inu koko a ke Paniolo karaima puuwai eleele, ia laua e hooko ana i ka laua hana malalo o ke kanawai.  Ua hoiia ma ka Hale Pai Hoku, he $108.50, a ma ka Hale Pai Kuokoa, he $113.  Ke lohe pu ia nei, eia o Mr. Kuelo ke hapai nei e kukulu i aha mele no ka pomaikai o na ohana o keia mau kauwa hoopono i lawe ia ke ola makamae o kekahi a pakele mahunehune mai kekahi.  Imua aku a holopono.

 

No ka wiwo ole iloko o ke kaua, ua hoouna ia mai nei ma o Peresidena Dole la he medala hoohaanohano e haawiia aku ia Daniel Porter o Hilo, Hawaii, ma ke kauoha a ke kiaaina o Nu Ioka, no ka mea oia kekahi o ke Komopani I., Mahele Kanahiku-kumamakolu o na koa kahiko pualu o Nu Ioka e ola nei, a i komo iloko o ka hoouka kaua hahana o Getebuga, Peniselavenia, ma na la 1, 2 a me 3 o Iulai, 1863.  He makana haaheo keia nona e haaheo ai ke kau ia ma kona umauma, no ka mea ua loaa iaia me ka hanohano ma ka hakaka ikaika ana me ka wiwo ole.

 

O kekahi o na kahunapule kaulana loa o Amerika Huipuia i ka haiolelo, o Rev. Kauka Talmage ka mea nana i kahakaha iho i kona moolelo o ka makaikai ana i ka aina hemolele i kekahi mau makahiki i hala aku a i unuhiia a hoolahaia ma keia pepa i ka 1890 a me 1891, ke loheia nei e hele makaikai ae ana oia a hiki loa i Kaleponi, a me he mea la e holo loa mai ana oia i Hawaii nei a makaikai i ka luapele o Kilauea.  Nani wale ka lohe ana i kana haiolelo a me ka pahee o kana leo ma ka hookuukuu ana mai imua o ka anaina.  Ke kui nei kona kaulana a piha ke ao.

 

Ma Honolulu nei, i ka hora 12:45 o ka la 24 o Feberuari i pau aku la, ua kaili ia aku la iloko o ke aupuni uhane, o makuahine Kuikepoo, i ke 80 o kona mau makahiki o ke ola ana ma keia honua, no ka mea, ua hanau ia oia ma Papaikou, Hilo, i ka 1814.  He hua mua oia no ka ekalaseia o Haili, a ua noho me ka manaoio mau i kona Haku; a i kona hoi ana i Honolulu a noho ma ka apana o Waikiki waena, ua hoohui pu mai oia me na hipa o ka ekalaseia makua o Kawaihao.  Ua puka mai kona kihapai mai me kana elemakule i hala e aku i ka 1887, he ehiku keiki.  Ma ka la Sabati mai, ua manele ia aku la kona kino make no ka ilina o Kawaihao, i ukaliia e kona mau ohana ma ke kino a ma ka uhane.  Malaila e moe ai ahiki i ke ala hou ana.

 

O ka mea hou, aole hoihoi alii ma hawaii me ke kukala kaua hilahila ole mai o Amerika Huipuia i ke Aupuni Kuikawa o ko Hawaii Paeaina aua ponoi i ike mua mai ai a hoohanohano mai i kona mau Elele Kuhina Mana Piha.

 

E hookaawale ia aku ana e ke aupuni ma ka hana kanawai ana, i haawina hoomau no ka wahine mare a James Kauhane, ka makai i haule iho iloko o na lima o ke kanaka Paniolo pepehi kanaka, iaia e hooko ana i kana hana ma ke kanawai.  He $20 o ka malama, a e pau i ka wa e mare hou ai oia i ke kane.

 

E hoolohe! - O ka pe a pau e kakoo nei i ke Aupuni Kuikawa i mea e loaa ai ona aupuni no ka lehulehu e noho ana ma na Mahele Ekahi a me Elua o ka Apana Elua o Oahu, ke kono ia nei lakou e akoakoa mai ma ka Halekula o Alanui Papu i ka Poalua, Maraki 6, hora 7:30 ahiahi.

 

John Cassidy, Charles L. Carter > Komite.

 

Eia kekahi hihia oki mare, he paa ili keokeo na mea hana aelike, imua o Lunakanawai Kaapuni Whiting o ka Apana Hookolokolo Ekahi, he mau la ae nei ka naue ana o ka hihia me hookahi wale no hoike, oia ka mea nana ka hoopii.  Ke lohe ia nei, ua nalowale honua kekahi mau hoike o ka mea nana ka hoopii, a eia la ihea ia e pee mai nei.

 

Ma ke koho balota ana o na lala o na Aha Hooko a me Kuka i ka Poaha nei no ka inoa o ka moho e hoopiha ai i ka makalua hakahaka o ka Aha Kuka, ua haule o D. B. Smith, ka inoa a ka Hui Amerika i ouou mai ai.  Nolaila, aohe mea i koho ia, aka, ua kapae ia aku la nae a kekahi halawai hou aku.  Ua kue ia o Mr. SMith ma o kona paa ana la malalo o ka Hui Kalaiaina malu.

 

Ua hookuu mai o Mr. James N. Keola i kona pili ana me ka nupepa namu Avalakaika, ke kahua i hookala ia ai kona ike namu, no ka manawa loihi, oiai no oia e omo ana i ka waimeli o ka naauao ma ke Kulanui o Oahu a hiki i kona puka ana a kamau mai no ma ia hope; a akahi no a wehe ka pili. Ke ake nei makou e ike aku iaia maluna o na kulana o ka hilinai ia ma na wahi a pau o Hawaii nei ana e hehi iho ai kona mau kapuai, a e alakei aku ai hoi maluna o na anuu hou aku o ka hoe ana i kona waa.

 

Ka lohe ia nei, ua hiki mai i Honolulu nei kekahi poe haole aea mai Canada mai ma ka hana i puhi makani ia aku ia lakou e holo mai i poe koa kiai i ka Moiwahine i pau.  Ina he oiaio, eia ia lakou i ko lakou mau ola i o la honua, no ka mea, aole loa e hookoe ia ana kekahi o lakou i ahailona i ka wa mua e puai ae ai kekahi hoohaunaele mai a lakou mai, oiai ke makaala loa nei na popoli o ke aupuni e ulupa i na hoala hupo mai o ia ano.  Nolaila, aole e pono ia lakou ke hoeu mai i na hana lokoino o la ano, a hoi uhane auanei i ka aina i hele mai ai.

 

Paoai Kalaiaina Hou.

 

No ka hoomahuahua ana aku i na pomaikai oi o ka lahui a pau o ko Hawaii paeaina, a no ke kukulu ana i aoao o kona manao o ia na mea i kukala ia ma na kumuhana malalo iho, a e ike ia malalo o ka inoa - e hookahua ia nei, a maluna o keia papa kumuhana ke kono aku nei makou i na kokua ana o na hoaloha a pau o ke aupuni maikai.  1. Aupuni Makaainana. - O ka AoAo Lahui, ke kue paa loa nei i na ano aupuni alii no ko Hawaii Paeaina, a ke kukala nei i knoa pili paa i ke Aupuni Kuikawa, e apono ana i na hoolala no ke kahea i ahaelele hana kumukanawai e nana ana no ka hoakea aku i na elele o ka lehulehu iloko o ke aupuni.  2.  Hoohui Kalaiaina - Ke kukala nei makou i ko makou mau kahua alakai oia ka hooko ia o ka hoohui me Amerika Huipuia a me ka hoomau aku i aupuni onipaa a me hoopono.  3.  Na Aina Aupuni - Ke kokua nei makou i na kau kanawai e hoomahuahua aku ai i ka noho ia ana mai o na aina aupuni, a komo pu me na aina i ike ia mamua na "aina leiali," e na poe hapa mai o kahi loaa, a hoomoamoa i ka hoeueu ana aku o na hana mikala lehulehu, me ka manaoio he hana ano nui ia e like me "ka nui o na eka aina" pela e "hoolehulehu ia ai na kanaka."  4. Ko na Makaainana mau pono - Ke kukaia nei makou, ua like na makainana a pau imua o ke kanawai a he kue makou i na hui alunu a i ole na hoopunahele i kekahi mau papa lahui a he kokua makou i na makaainana lokahi a pau e komo pu iloko o na lawelawe ana o ke aupuni.  5. Limahana - Ke kokua nei makou i na kau kanawai e hiki ai ke pani e ia na Amerika, Pukiki a me na paahana Europa e ae ma kahi o na paahana Asia, a ma ia hana ana e loaa ai ona mau paahana no na hana e lilo aku ai i waiwai pili paa no ka aina ma o ka noho paa ana mai.  6.  Na Hana hou - Ke kokua nei makou i ka hoomaka koke ia ana o kekahi ano hana hou e liko ai i waiwai mau no ka aina a e loaa ai hoi ona hana na ka aina a e loaa ai hoi ona hana na ka poe paahana, aka ke kue nei makou i ka hookomo hou ia ana mai ona mau limahana a me na lako paahana no ka hoohana aku ma na hana hou e loaa ai no ma ka aina nei, a o na lako mea hana e hookomo ia mia ana mia waho mai, e haawai ia i ko ka aina nei poe piepiele ma ke koho akea.  7.  Na Oihana Aupuni - Ke olelo nei makou aole loa mea e noho ma kekahi kulana i hilinai ia a oihana loaa paha malalo o ke aupuni ina aole ona lokahi i ke aupuni.  8.  Na limahana paahao - Ke kue nei makou i ka hoohana ia o na paahao ma na hana ike mikala.  9.  Ke ano auhau- Ke kokua nei makou ma ka hooponopono hou ana i ka helu auhau, a e kau like ai ai ka auhau maluna o na waiwani i hoohana a hoohana ole ia.

 

Na Pooleta Hawaii hou

 

Ua loaa mai i ke Aupuni Kuikawa ma ka mokuahi hope mai nei, na pooleta Hawaii hou loa i hoolaha ia na kii e Mr. Holdsworth o Honolulu nei a hoouna ia na ka Hui Amerika Bank Note o Piladelpapia e pai i na poo.

 

Ke panee pu aku nei makou i na kii ma keia pepa o kekahi mau poo i kahakaha ia e ko makou kaha kii ponoi nona ka inoa Mr. Harry Roberts e hana nei maloko o keia Hale Pai, he kaha kii maamaalea i hoolimalima ia ma na nupepa puka la o na kulanakauhale nui o Amerika Huipuia, a i hoohehee ia maluna o ka papa kepau e Mr. W. Johnson kekahi o ko makou luna hoohana.  Aole i lawa loa na mea paahana, oiai akahi no a hoouna ia aku nei na kauoha i waho a o ka hiki mai koe, aka paapaana no nae kela mau kii e puka aku nei.  O ka nui o na poo i loaa mai nei, he 77,500, a oia na pooleta hookahi, elua, elima, umi a me iwakalua-ku=mamalima keneta.  Aia ma na pepa na waihooluu like ole o kela a me keia pooleta i pai ia ai.

 

Ina aole makou lohe hewa, alaila o ka nui o na poo e hoohana ia nei e ka oihana leta i ka makahiki, aia ma kahi o ka miliona pooleta e pau.  Nolaila, me he mea la, ua lawa wale no na poo i loaa mai nei no ka hapaha makahiki paha.  O na kii mamua aenei, ua hoomahuahua ia ae ka nui mamua o ka nui o ke kii pooleta maoli i akaka lea ai hoi ke nana iho.  Ma ka hora 8 kakahiaka o Feberuari 28 aku nei, i waiho la aku ai no ke kuai i ke akea, na pooleta hou mai nei a makou i hoikeike aenei maluna.

 

Ku i ka Puupuu.

Malia aohe paha he oiaio ua hoouna mai nei o Pohakuhauoli i na olelo hoonaauao i ko Beritania Amabasadora ma Wasinetona e noi aku ia Peresidena Kalivalana e hookuu mai oia a haalele loa i kona kulana e paa nei i loaa ma o ka mana hookahuli aupuni la, kue i ke aupuni o Beritania, a e ike mai la Vietoria oia ka Moiwahine ku i ke kanawai o Amerika Huipala.  He mea pono iaia e hahai ia maa i like ai me ka Kalivalana i hoomaa aku la e hoihoi hou i ka Moiwahine Liliu. - Nupepa Amerika.  Me he mea lea, he hoohaka maoli ka keia nupepa ia Kalivalana, no ka mea o ke aupuni a Kalivalana e noho mana nei, he aupuni i loaa ma ka mana hookahuli i ke aupuni ku i ke kanawai a makua o ia o Beritania nui.  Pehea iho la ua o Kalivalana i keia puu i kui ia mai la?

Nanakee na Pake o Honolulu

Ua hui aenei na pake lawelawe hana o ke kaona nei a hooholo aole e launa lawelawe hana ma na ano a pau me luna kudala Jas. F. Morgan.  Ua kapili ia ma na pipa alanui na hoolaha nunui e papa ana i na pake, a o ka mea hookuli e hoopilikia ia aku ana oia.  Ua hoomaopopo ia keia hana a na pake ma o kekahi mau la kudala iho nei elua a Mr. Morgan i ka hele ole mai o na pake.  O ke kumu o keia, mamuli no ia o ko Mr. Morgan lawe ana mai i kana hoike ma ke ano komite o na Aha Kuka e kokua ana i ka bila kipaku i na pake limahana i ka wa e pau ai ka aelike a hana aelike ole hou aku i maulimahana ma na hana mahiai.  A ke olelo pu hou ia mai nei, ua hui aenei na pake kaa hoolimalima a hooholo e nanakee ia Mr. T. B. Murray, he haole hana kaa, a Peresidena no ka Hai Amerika.  Aole o ia wale, aka e hoopalahalaha aku ana paha ko lakou nanakee ana i na hui kalepa e ae a me na loio pu e kokua ana i kela bila kanawai.

 

Ke kahakaha nei anei na anee alii i na huaolelo o loko o na olelo hooholo a McCreary o ka Hale Lunamakuainana nui ma Wasinetona maluna o na pohaku kia hoomanao?  Ina lakou ke hoomoamoa nei ia mau olelo hooholo o McCreary o ka Hale Lunamakaainana nui ma Wasinetona maluna o na pohaku kia hoomanao, alaila ua loaa e ko lakou he kupapau e kukulu ae ai no no ko lakou mau luakupapau.

 

I ka wa e nakulu ai oloko o ka opu me ka eha, a hele moku ka lepo, a laila, e hoao i ka CHAMBERAINS, COLIC, CHOLERA a me DIAI ROEA REMEDY laau lapaau a e oi aku ana kou mahalo ke ike oe i kona hopena.  He oluolu, palekana a puhili ole.  He oluolu, palekana a puhili ole.  He 25 a me 50 keneta o ka omole, a e kuai ia no ma na halekuai lapaau a pau.  BENSON SMITH & CO., na Agena ma ko Hawaii pae AIna. tf.

 

"O ka oi ma ke ao holookoa." Oia ka W.D. WOODRING O BORDLY KENETUKE, e hookaulana nei no ka Chamberlains Cough Remedy (Laau Kunu). Ke kamailio nei oia ma kona ike ponoi iho i ka inu ana, oiai o kona a me ko kona ohana ola a ma mai nei no ia mai ka loaa ana i ke kunu koikoi loa a me ke anu, a na hooholo oia o keia laau lapaau ka oi ma ka honua nei.  E kuai ia no ma na Halekuai Laau Lapaau a pau.  O BENSON, SMITh & CO., na Agena ma ko Hawaii Pae Aina.

 

Hoolaha Hou.

 

Aha Hookolokolo Kaapuni Apana Elima o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka hooponopono waiwai.  Ma ka waiwai o MOLUHILANI k. o Kalihiwai, Hanalei, Kauai, i make kauoha ole.  Imua o ka Lunakanawai Kaapuni, ma ke keena.  Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka Palapala Noi a Hulukaalani w. o Honolulu, Oahu, e hoike ana ua make kauoha ole o Moluhilani k, ma Kalihiwai, Hanalei, Kauai, i ka 1893, me ka waiho iho he waiwai ma Hanalei, Kauai, kekahi o ko Hawaii Pae Aina i kupono e hooponoponoia, a e noi ana e hoopukaia ka palapala lunahooponopono waiwai i kou mea noi.  Ua kauohaia o ka POAHA ka la 29 o MARAKI M. H. 1894, i ka hora 10 a..m. oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la imua o ua Lunakanawai la ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha ma Lihue, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou e ae ole ia aiua noi la.  A o keia olelo kauoha e hoolahaia ma ka olelo Hawaii i ekolu pule ma ke Kuokoa nupepa ma Honolulu.  Kakauia ma Lihue, ko Hawaii Pae Aina, Feberuari 25, A.D. 1894.

JACOB HARDY,

Lnakanawai Kaapuni Apana Elima.

 

AHA KAAPUNI APANA ELIMA O KO HAWAII Pae Aina.  Ma ka hooponopono waiwai.  Ma ka waiwai o OPAE (k), no Hanapepe, Kauai, i make, imua o ka Lunakanawai Kaapuni ma ke Keena.  No ka mea, ma ka la 4 o Ianuari, M H 1894, ua waiho ia mai imua o ka Aha, kekahi Palapala i olelo ia, oia no ke kauoha hope loa o Opae (k) i olelo ia, i make aku la, a me ka palapala hoopii e noi ana e hooiaio ia kela palapala kauoha a e waiho ia mai e J H Kapukui (k).  Nolaila, ua kauoha ia o ka POALUA oia ka la 6 o MARAKI, M H 1894, ma ka hora 10 a.m. ma ka rumi hookolokolo o ia aha ma Lihue, ma Kauai, oia ka la me ka hora e hooiaio ia ai ia palapala kauoha, a me ka hoopuka ana i ka palapala Luna Hooko.  A ua kauoha hou ia, e hoolaha no ia mea no na pule ekolu iloko o ke KUOKOA, he nupepa i pai ia a i hoolaha ia ma Honolulu.  Kakauia ma Lihue, Kauai, ko Hawaii Pae Aina, Feberuari 6, 1894.

JACOB HARDY,

Lunakanawai Kaapuni Apana Elima. 2481-3.

 

I LOKO o ka Aha Kaapuni o ka Apana Hookolokolo Ekahi o ko Hawaii Paeaina.  Ma ka hana o ka waiwai o NAHOLOWAA (w) o Manoa Honolulu, Oahu, i make.  No ka mea ua waihola mai i keia la he palapala i oleloia oia no ka palapala kauoha hope loa o ka mea i make me kekahi palapala noi e noi ana e hooiaio ia up palapala kauoha la, a e hoopukaia ka palapala hookohu lunahooponopono ia S K Aki, o Honolulu i oleloia.  Nolaila, ma keia ke kauohaia nei o ka POALMIA, la 23 o MARAKI, 1894 hora 10 kakahiaka o ia la, ma ka rumi hookolokolo o ua Aha Hookolokolo la, ma Honolulu, oia kahi a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua palapala kauoha hope la i oleloia a malaila no e hele mai ai na pe a pau i kuleana malaila, a e kue i ka hooiaio ana ina paha he kue ka lakou.

Na ka Aha:

CHARLES F. PETERSON

Kakauolelo. Honolulu, Feberuari 20, 1894.  2482-3

 

I LOKO O KA AHA KAAPUNI, APANA HOOkolokolo Ekahi o Ko Hawaii Paeaina.  Ma ka hana o ka waiwai o YIM YOU ANIU, i make kauoha ole, no Heeia, Koolaupoko, Mokupuni o Oahu.  Ma ka waiho ia ana mai o ka palapala noi a me ka papa hoike a Yim Quon, Lunahooponopono o ka waiwai i olelo ia, e noi ana e apono ia na hoolilo he $2.322/44 e hoike ana i na dala i loaa mai iaia he $2,648.75 a e noi ana e nana a e apono ia kela mau mea, a e kauoha ia e mahele ia ka waiwai e waiho ana ma kona lima i ka poe i kuleana, a e hookuu ia oia mai kona noho ana ma ia ano.  Nolaila, ua kauoha ia o ka POALIMA la 16 o MARAKI, 1891, hora 10 kakahiaka, ma ka rumi Hookolokolo o keia Aha ma Honolulu, Oahu, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la, a me ka papa hoike i olelo ia.  O ka poe a pau i pili a kuleana malaila e hele mai a e hoike i ke kumu, ina he kumu io ko lakou e ae ole ia ai ua noi la, a malaila e hoike mai ai na hoike o ka mea i kuleana i ua waiwai la i olelo ia. 

Kakau ia ma Honolulu, Feberuari 2, 1894.

Na ka Aha:

GEO. LUCAS,

Kakauolelo.

 

Hoolaha Hou.

 

E Haaawai i na Keiki Ai Waiu

A ME NA POE OMAIMAI

 

MELLINS

for INFANTS AND INVALIDS.

FOOD

I ka mea Ai.

BENSONS, SMITh & CO.

Na Agena wale no ma ko Hawaii Pae Aina.

 

Palapala Hookohu Hope.

E ike auanei ua kanaka a pau ke kanan mai, owau o Wm. Kahalawailua, no Kealia, Apana o S. Kona, Mokupuni o Hawaii, e noho nei ma Wailuku, Mokupuni o Maui, ke hana nei au a ke hookohu nei, a ma keia ke hookohu nei au ia Pilipo Haae o Kalia, Kona-hema, Hawaii, i hope nou, no ka manawa au i makemake ai laia, a iaia no ka mana e malama a e hooponopono i kou mau waiwai a pau loa e waiho la malaila a me kekahi mau mea e ae ma kou inoa.  I hoike no keia, ke kakau nei au i kou inoa a hoopili i kou Sila i keia la 23 o Feb. 1894.

WM. KAHALAWAILUA.

Kahului, Maui.  2483-3

 

HE MAU AINA NO KE KUAI.

I kulike aime ka mana o kekahi Kauoha i hoopukaia e ka Aha ma o ka Lunakanawai Kiekie Hon. A.F. Judd, ma ka hihia a William Watson a me kekahi poe e ae kue ia David Watson, nolaila e kuai ia aku ana ma ke kudala akea, ma ka rumi kudala o James F. Morgan ma ka

POAKAHI, MARAKI 19 1894,

Hora 12 awakea.

O kela mau apana aina a pau e waiho la ma Kaneohe, Koolaupoko, Oahu, a i hoakaka pono ia e like me keia: Apana 1, 3 80-100 eka; apana 2, 4.21 eka; apana 3, 37.96 eka; apana 4, 7.35 eka. O keia mau apana a pau, he mau hapa no ka Palapala Sila Nui Helu 174 la Paulo F. Manini.  Apana 5, 20 eka; apana 6, 20 eka; apana 7, 20 eka; apana 8, 54.50 eka; apana 9, 54.50 eka.  O keia mau apana aina a pau ua hooliloia aku e Kamehameha IV. ia David Watson ma o kekahi palapala i hanaia Dekemaba 29, 1862 a i kopela Buke 16. aoao 127 me 128.  Maikai ke Kuleana.  Na ka mea kuai mai na lilo hana palapala.  No na mea mea i koe e ninau ia William C. Achl,

Loio no ke Komisina, a i ole ia

S.M. KAAUKAI,

Komisina,

Honolulu, Feberuari 23, 1894.  2483-3

 

Hoolaha Hooko o Ka Moraki a me ke Kuai.

 

I Kulike ai me ka manao o ke kuai i hookomoia i loko o kekahi moraki mai a Kamoa mai a ia Mrs. S.S.  Robertson, i kakauia ma Sepatemaba 21, 1891, kopeia ma ka keena kakau kope o ke Aupuni ma Oahu, Buke 131 aoao 311 me 12, a i hooliloia mai e ia ia.  Meleana Keliikanakaole, ke hoolaha ia aku nei ka lohe, ke makemake nei ka mea i loko mai ai ka moraki e hooko aku, no ke kumu ka uhaki ia o ka aelike oia hoi ka hookaa ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee i ka wa e hookaa ai.  A ke hoolaha hou ia aku nei, mahope iho o ka pau ana o na hebedoma ekolu mai keia la aku, e kuai ia aku no ka waiwai i paa maloko o ua moraki la ma ke kudala akea, ma ka hale kudala o Jaas. F. Morgan i ka POAKAHI la 26 o MARAKI, 1894, hora 12 awakea o ia la. 

No na mea i koe, e ninau ia

J. A. MAGOON

 

Loio no Meleana Keliikanakaole, mea i lilo mai ai ka moraki.

Honolulu, Feb. 27, 1894.

O ka waiwai i paa maloko o ua moraki la, e kuai ia aku ana, oia kela apana aina e waiho la e kuai ia aku ana, oia kela apana aina e waiho la ma Kapalama-kai, i kuhikuhiia penei:  1 Loi a me Kula.  E hoomaka ana ma ke kihi hik. o ka ap. 3 o ka kuleana helu 3144 no Ku a holo aku: Ak. 13.00 kom. 80.5 kap. e pili ana me L.C.A. 3144, ak. 69.00 kom 160 4 kaap e pili ana me L.C.A. 3144, ak. 27.30 hik 229 kap e pili ana me kekahi wahi o ke konohiki, hem. 48.30 hik 26 8 kap e pili ana me Apana C, hem 9.00 hik 127 4 kap e pili ana me L.C.A. 8856, ak 77.15 hik 54 8 4 kap e pili ana me L.C.A. 8856, ak 52.00 hik 95.0 kap e pili ana me L.C.A. 8856, ak 64.30 hik 141 9 kap e pili ana me L.C.A. 8856, hem 15.80 kom 66 kap e pili ana me ka auwai, hem 36 30 kom 96.4 kap e pili ana me ka auwai a mailaila aku ma kuauna a hiki i ka hoomaka ana.  Maloko o ia apana 1 3/8 eka, a oia ka aina i hooliloia ia Kamoa ma ka palapala kuai a na kahu malama waiwai e Mrs. Bernice Pauahi Bishop, i kakau ia ma Ianuari 1, 1887, kopeia ma ke Keena Kakau Kope, Oahu, Buke 104 APAP 239-240, 2483-4

 

Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai.

Ke Hoolahaia akunei ka lohe i kulike ai me ka mana o ke kuai i hookomoia iloko o kekahi moraki i hanaia ma ka la 30 o Okatoba, A.D. 1890, e Kawawahimoku, Hiku a me Joseph Kaanaana o Waihee, Mokupuni o Maui ia James M. Monsarrat o Honolulu Mokupuni o Oahu, Kahu, kope ia ma ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni Buke 129 a ma na aoao 34, 35 a me 36, ke makemake nei ua James M. Monsarrat la, Kahu i oleloia a mea e paa nei i ka moraki, e hooko aku i ua moraki la no ka uhaiia o ka aelike iloko o ua moraki la, oia ka hookaa ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee i ka wa e hookaa ai.  Ke hoolaha hou ia aku nei ka loha i na mea a pau, o kela mau aina a pau, na pono hoaaina a me na pilikana iloko o ua moraki la a i kuhikuhi ia, e kuai ia aku no ma ke kudela akea ma ka hale kudala o James F. Morgan ma alanui Moiwahine, Honolulu, ma ka Poakahi, la 19 o Maraki, A.D. 1894, hora 12 awakea o ia la.  O kawaiwai i paa maloko o ua moraki la, oia keia,

1. O kela apana aina e waiho la iloko o ka ili o Nelu iloko o Waihee, nona ka ili, he 48-100 o ka eka, a ola no ka aina i kuhikuhiia iloko o ka Palapala Sila nui helu 5402 kuleana hoona aina helu 4405 F. F. ia Ku a i hooliloia aku ia Kaaanaana ka makuakane o Kawawahimoku, Hiku a me Joseph Kaanaana e Kaawa ke cousini a me ka hooilina ponoi ma ke kanawai o na Ku la ma ka palapala kuni i hanaia i Dekemaba 31, 1881, kope ia iloko o ke keena kakau kope o ke aupuni, Buke 73 a ma na aoao 88 a me 89. 

2. O kela mau apana aina ekolu e waiho la iloko o na ili o Pupouulu a me Kapoho ma ua Waihee la, nona ka ili he 1 1/2 mau eka, oia na aina i kuhikuhiia iloko o ka palapala sila nui helu 5357 a kuleana hoona aina helu 4296 ia Mahoe 3 ke kupunakane o Kawawahimoku, Hiku a me Joseph Kaanaana.  Hiku a me Josepsh Kaanaana.  Kuike ke dala, Na ulu hana palapala i ka mea e lilo ai.  No na mea i koe e ninau ia.

JAMES M. MONSARRATT, Kahu.

Mea e paa nei i ka moraki.

Honolulu, Feb, 20, 1894.  2482-4

 

Hoolaha Hooko Moraki.

O ka mea nona ka inoa malalo iho, Ka Western & Hawaiian Investment Co., i kanpalenaia, he Hui, ke hoolaha aku nei, ke manao nei oia e hooko aku i ka moraki, no ka uhakiia o na olelo o ka moraki. oia hoi ka uku ole ia o ka ale i hoopaaia ma kekahi moraki i haawaiia iaia e Gilbert Walier, i hanaia ma ka la 31 o Augate, 1888, i kopeia ma ka Buke 112 aoao 167-169, o ka aie i hoopaaia ma ua moraki la, oia no he nota aie $12,000, e uku ia iloko o na makahiki ekolu mai ka la mai i hanaia ai ua moraki la. a e kuai kukula aku ana hoi oia ma ka rumi kudala o Jas. F. Morgan ma Honolulu, ma ka POAKAHI, MABAKI 19, 1894, ma ka hora 12 awakea o ia la, i na waiwai a pau i hoopaaia ma ua moraki la.  O ka waiwai i hoopaa ia ma ua moraki la ke waiho nei ma Kalihi, Oahu, e like penei:

1. O kela mau aina a pau loa i hoakaakaia ma ka palapala kuai a Joseph Pickford ia Gilbert Waller i oleloia, i hana ia maka la 10 o Aperila, 1871, a kope ia ma ka buke 33 aoao 22-25; he 289-1000 eka, a i hoakakaia hoi ma ke Sila Nui Helu 3289; a me 7.51 eka i hoakaia na palena iloko o ua palapala kuai la.

2. O na aina a pau i hooliloia i ua Gilbert Waller la ma ka palapala kuai a W L Moehonua, i hanaia ma ka la 18 o Novemaba, 1876, a i kopeia ma ka buke 49 aoao 131 me 132; he 21 eka 8.10 ruda, a i hoakakaia ma ka palapala sila nui helu 6846.

3. O kela aina a pau i hooliloia i ua Gilbert Waller la ma ka palapala kuai a J. Mott Smith Kuhina Kalaiaina, i hanaia ma ka la 23 o Okatoba, 1877 a kopela ma ka buke 52 aoao 340 me 341, he 9 2-10 eka, a he apana hoi o ka aina i hoakakaia ma ka palapala Sila Nui Helu 3546.

4. O ka aina a pau i hooliloia i ua Gilbert Waller la ma ka palapala kuai a Ema Metcalf Beckley, i hanaia ma ka la 11 o Mei 1881, a kope ia ma ka buke 107 aoao 338 me 339, he 6 28-100 eka i hookaaia hoi ma ke kuleana helu 818.

5. O na hale hoi, na pa, na mea hou, na enegini, na ipuhao, na pahu wai, na mekini o na no a pau, a oia hoi na mea a pau e pili ana ai ka Hale Hana Bia o ua Gilbert Waller la i kuku luia ma ua aina la; a o na mea e ae paha a pau e pili ana me ua mau aina la ina paha ua hoohanaia me ua Hale Hana Bia la a ano e ae paha.

Dala Kuike.

Na ka poe kuai mai e uku no na palapala.

The Wester & Hawaiian Investment Co., Kaupalenaia.

Ma o Kona Hope,

V. W. HALL.

 

Hoolaha no ka Hoolohe ana i ka Hoopii hooponopono Wai ma Lahaina, Maui.

Ke Hoolaha ia aku nei ma keia nei ua hoopii o C.F. Horner a me Paul R. Isenberg, e lawelawe ana i ka hana ma ke ano he mau hoahui malalo o ka inoa o ka Pioneer Mili ma Lahaina, imua o ke Komisina o na Ala Liilii a me ua Pono Wai o ka apana o Lahaina, Maui, e kue ana ia Kumuliilii (k), Kailua Kanawaliwali (k), Kukue (k), Kukaia (k), Haika (w), Kauahikaua (k), Wahinepio (w), Kahai (k), Kalua (k), Charles Liilii (k), Henry Hairama (k), D. Kahaulelio (k), Noa Kahaulelio (k), Keao (k), Kawahamana (w) Kaaeae (k), Kapili (k), Kahooneaina (w) Pilimoku (w) Kealo (k) Maikeiki Ihihi (k), Kaleihoomio (w), Kahulikaa (k), Elia (k) Kulu (k) Kukue (k) Punihele (k) Kaminamina (w) A  Pali (k) Wili Aholo, Hate Ayers (w) Wm White (k) Henry Smith (k) Kualau (w) Waihoioahu (k) Kanelauwahine (k) Liliuokalani, Lekua (k) Opunui (k) Palakiko (k) Kahoino (w) hoohela (w) Joe Paniole (k) J Waiamau (k) Uilama Hinau (k) Kahalepuna (w) Moku (k) Mrs Sylva (w) Mrs Espinda (w) J Espinda, Mrs F S Pratt (w) Kaloiele (k) Mrs J F Brown, G K Halemano (k) S Koko (k) J F Brown, M Makalua, Kanekoa (k) C Ahwai a me na poe e ae a pau loa i kuleana iloko a ua loaa paha ia lakou he mau pono i loko o ka wai o ke kahawai o Kauaula e hoomaopopo a hooholo a hoopaa aku ia C.F. Horner a me Paul R. Isenberg i oleloia na pono wai iloko o ke kahawai i oleloia e pili ana a no na aina i one ia a i ole ia i nohoia e laua, oia hoi o C F Horner a me Paul R. Isenberg i oleloia, a e hoopau i na ano hana hou a kue kanawai e pili ana i ka lawelawe ana, ke ano o ka loaa ana mai, ka ho anoe ana, hookahe ana a mahele ana i ka wai mai ia kahawai mai i oleloia, a e noi ana e maheleia ka wai o ke kahawai i olelo iwaena o na aina a pa i kuleana ia wai e like @ne na pono mai kahiko mai, ka lawelawe mau ana, me ka mea maa mau, a e hoala hou ia a kukuluia ke ano kahiko loa o ka lawe ana i ka wai, lawelawe ana, hookahe ana a mahele ana i ka wai a no na koina a me na mea e ae e mahaai i ikeia ua kupono, ke olelo nei na mea hoopii ua loaa he mau hoopaapaa e pili ana i ka mahele ana, ka laawelawe ana a me ke kuleana iloko o na wai o ke kahawai i oleloia.  Ke hoolaha hou ia aku nei e hoolohe ia ana ua hoopii nei i oleloia ma ka Poakolu, ka la 7 o Maraki, M.H. 1894, ma ka hora 9:30 o ke kakahiaka ma ka Hale Hookolokolo ma Lahaina i oleloia, a ma ia manawa a ma ia wahi na mea a pau i kuleana iloko o ke hoopaapaa i hai mua ia ae nei a me ka wai o ke kahawai i hai mua ia ae nei e hele ae ai a ke hoolaha aku nei ia lakou a pau e hele ae e hooiaio i ko lakou mau kuleana, a ina aole e hele ae, e hooholoia ana no me ko lokou hike ole ae.

HENRY DICKENSON.

Komisina Kuikawa no na Ala Liilii a me na Pono Wai no ka apana o Lahaina Mokupuni o Maui.

Lahaina, Feb, 9, M.H. 1894   2481-3

 

Kuai a ka Ilamuku.

Ma muli o ka mana i loaa iau malalo o kekahi Palapala Ohi Waiwai i hoopukaia e ka Aha Apana o Honolulu, ma ka la 10 o Feberuari, 1894, e kue ana ia Kamakau ka mea hoopiliia, no ka pomaikai o J K Kahookano, mea hoopii, no ka huina o $18.75 ua hoomaluia e au a e kuai aku ana hoi ma ka kudala mamua iho o "Ulakoheo" ma ka apana o Honolulu, Oahu. ma ka hora 12 awakea o ka Poakolu, la 21 o Maraki, 1894, i ka mea koho kiekie, i ua pono a pau, na kuleana a me na mahele a pau o Kamakau, ka mea hoopiiia maloko o kela

Waapalawaia me na lako pea, hoe (3) e waiho la makai o Ulakohello, ke ole e uku e la mai ka olelo hooholo i haiia ae la, ka ukupanee, na koina a me na lilo.

A.M. BBOWN,

@ @e @amuku.

Honolulu, Feberuari 19, 1894.

 

PAPA! PAPA

AIA  MA KAHI O

Lewers & Cooke

(Lui Ma)

 

Ma ke kahua hema o Alanui Papu

me Moi.

 

E LOAA NO NA

PAPA NOUAIKI

O kela a me keia ano.

 

Na Pani Puka, na Puka Aniani,

na Olepelepe, na Pou, na Oa,

na Papa Hele, na Papu Ku,

me na Papa Moe he nui loa

 

NVI Pili@hale O@na Ano a pau

A me na

Wai Hoohinuhinu Nani

O na ano a pau loa.

 

Na Balaki o na Ano he Nui Wa

Ke hai ia aku nei oukou e na makemake a pau, ua makaukau keia mau makamaka o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka laua oihana no ka

 

Uku Haahaa Loa,

E like me ka mea e holo ana mawaena o Laua a me ka Mea Kuai.

 

Hele Mai e Wae no Oukou iho,

2896-q