Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 9, 3 March 1894 — NU HOO KUWAHO KA HOIHOI ALII MA HAWAII! UA UHI KAPA ELEELE! Kau ka Puaa i ka Nuku! [ARTICLE+ILLUSTRATION]

NU HOO KUWAHO

KA HOIHOI ALII MA HAWAII!

UA UHI KAPA ELEELE!

Kau ka Puaa i ka Nuku!

• Ma ke ku ana mui o ka mokuahl Australia ike kakahiaka Poaono Fel>eruari 24, mai Kapalakiko mai, ua loaa mai īa makou na mea hou e hauoli uui ai nu makamaka oke aupuni e ku nei, a e pau ai ke kakani ana o na anee alii no ka hoihoi hou ia ae o ko Aupuni Alii ma Hawail nei. E heluhelu ia na mea hou malulo iho me ka anoi nui ia: KA NINAU O HAWAII. Ma ka auina la o Feberuari 12, ua hoouna aku o Poresidena Kalivaland iloko o na Ahaolelo Lahui, he mau palapala pili aupuni hou mai Hawaii aku nei i holo mawaena o Peresidena Dole a me Kuhina WilliH. O ka mua, oia ka palapala poloai a ka Peresidena Dole e kono ana i ke Kuhiua e komo pu mai iloko o ka malama ana i na hana o ka la 17 o lanuari a me ka hoole ana o ke Kuhina aolo e komo pu aku. O ka lua, oia ka palapala loihl a Mr. Dole o ka la 11 o lanuari 1894 ia Mr. Wills e wehewehe pakahi ana i na kumu ano e loa o ka Mr. Willis niuu hana ma Hawaii nei a me kona komo pu ana e ohumu me ka Moiwahine e kipaku ia e hookahuli i ke Aupuni Kuikawa.

Ua lilo keia palapala alua a Mr. Do!e i mea heluhelu a anoi nui ia nia Wasinetona, a ua olelo ia he palapala kela e hoahewa loa ana i ka Peresidena Kalivaiana hana, a aole loa he haiolelo i haukawewe ia maloko o na ahaolelo lahui i oi aku ke oolea e like me keia. Ua manaoio ia ina i hoouna mua ia mai keia palapala a Mr. Dole iloko o ka Ahaolelo ho elna pule mamua aenei, ina aole e hooholo ia kela olelo hooholo a McCreary e hapaimemeue ana i ka Peresiclena, a ke kohokoho la na noonoo, oia ka ka mea i hunakele ia ai kela palapala a kaawale aku ka makani. Ua olelo ae kekahi lunamakaainaua, aole walo keia o ka manawa mua o ka hoao ia ana e hunakele, no ka mea pela no i huna loihi ia kela palapala a Mr. Wi!lis e lioike anā i ko Liliuokaiani manao oki poo a punikoko, a pela no i hunahuna ia ai ma ke awa o Kapalakiko ka moku Corwin. Ko mau la no na noonoo laulaha ma Wasinetona e kuhea ia mai ana 0 Mr. Willis e hoi aku. AOLE IlOlimi ALĪI MA HAWAII. Ma ka la 13 o Feberuari, ua ala mai iloko o ka Aha Senate ka hoopaapaa no ka ninau o Hawali. O Luna Senate Ony o Deleware, ka mea i kaulana ho palu-kuha no ka mana hooko, oia ka mea ikaika loa 1 ke kakoo i ka Peresidena, a e kuekaa mai ana no hoi i na mea i lawe ia mai kahi lehelehe a i kekahi a kakou i lohe mau ai, a ma ka hoopau ana i kana haiolelo, ua hoopuka oia i kekahi mau huaolelo, ma kona auo he lala no ke komite o ko na Aina e, ua maopopo iaia, o na hoao ana a ka Peresidena e hoihoi i ka Moiwahine ma ka hana pono a holo palapala kilo aupuni ana, ua hoopau loa ia, a o ko Kuhina e noho la ma Hawaii aohe ana mau kuhikuhi e hapai hou aku i ke kahua hana hoihoi alii. Wasinetona, 14.—1 keia la, ua malama ia he halawai o ke Komito o ko na aina e o ka Aha Senate. Ua lioike mai o Lunahoomalu Morgan, ua hoomaka oia i ka hoomakaukau ana i ka hoik,e no ka nieniele ana i ka ninau o Hawaii a ua noi mai e halawai me ke Komiie pakui nana e noonoo nei ma keia Poaono ae. Aole e lioolaha akea ia aku ana na olelo ike a hiki I ka wa e aelike ia ai ka hoike, a i ole la mahope aku o ka waiho ia ana imua o ka Aha Senate. Ua olelo ae kekalii lala o ke komite i noho mau ma na halawai ana, e līio ana i mea hoohoka nui i na palukuha mahope o ka Peresidena, ka poe i upu e i o

la honua e hoea mai ana kekahi mau īke ano uu: no ko lakou pono, ke ike iho aole. Kikako, Feb. 15.~Ua olelo ae o St. Clair McKelway, ka Lunahoopouopono o ka nupepa < l ßrookly. Eagle"- ma ke kuka kamailio ana keia la, aia oia ma ke kulana e ike ai i ko Luna Senate Morgan manao no ka ninau o Hawail, e hookuu ia aku na Paeaina o Hawaii e hoomaha no ka manawa loihi mamua o kona kokua ana e lawelawe aku i kana mea e manao nei he hookipa ohaoha moolelo a ko Amenka Huipuia i ake ai e lilo mai lakuu. WaBinetona, Feb. 16.—E halawai ana ke Komite Ninaninau o ka Aha Senate no ka ninau o Hawaii i ka la apopo, ake upu ia aku nei he hana ano nui keknhi e hoea mai ana. E waiho mai ana o Lunahoomaiu Morgan i ka hoike i hoomakakau ia eia imua oke Komite. Ma na lono pili loa iloko aku, ua kaa ke koikoi o na oleio ike i lawe ia ma ke kue ikaika loa aku i ka mana hooko. Ua akea a iauia ka ninaninau ia ana i na aoao a elua, no ka manao e maopopo ka oiaio. O na oleloike e kue ana i ka mana hooko, ko olelo ia mai nei ua ol aku ke poipuia o ke kulana o ka mana hooko e pilikia loa ai na poe luna Senate palu kuha oka mana hooko e manao ana e hoopakele ae ia Peresiilena Kalivalana. Ua hoike ia i mua o ke Komite, ua kono ia o Kapena Wiitse oka mokukaua << Bosetona , ' e hoolele i na koa, aole ma ke noi a Kuhina Stevens, e mahalo ole aku ai ola, aka ma o na hoike la i loaa iala mai kana mau aliimoku ponoi 1 hoouna ai iuka o ka aina e huli pono ai i ke kulana, a he eha mau hora mamna o ka loaa ana o ke noi a Stevens e hoolele 1 na koa, ua hoomakaukau mua ke kapena 1 ka hoolele aku iuka o ka aina.

Ua holkeike pu ia aku, ua hoomakaukau ia kekahi palapala noi ia Kapena Wilt«e e na kupa o na lahui e aohe o lakou manuwa ma ke awa o Honolulu e noi aku ia kapena Wiltse e hoolele mai i na koa ae malamaia lakou, eia nae ua au'a hou ia ma o ka ikeia ana ua hoolele ia mai na koa mamua o ka haawiia ana aku. Ua hoomaopopo ia ua lawa a piha ia Mr.3lorgan ka ike pono no ke kulana, a ke olelo la nei o kona mau manao maoli, ua kulike ia me na olelo ike i hoopaapaa ole ia. Malia paha o noonoo oia he mea maikai ka nanakee I na koko ia ana k ma na hoopili aoao kalaiaina a haawi i ka noonoo ma ke alahele aha hookolokolo, a malia paha o ike oia he mea ehaeha ia a manao e liele ma ke kulana kue, a i ole hoao paha e kokua ia Clevelanxl e kaawale ae oia mai keia luameki ao nana e hoopauaka nei iaia, oia ka mea aole hookahi kanaka i ike e I o la honua mamua 0 kona kukala ana imua o ke Komite. PAI.AU Ii na maka o kaltvalana. Ma !c:i nuinala o Feberuari 10, ua hoole k.s Aha Senate i ka apono ana aku i ka inoa o Mr W H Peekham a ka Peresitlena i waiho mai ai e hoopiha i ka hakahaka o kekahi o na Kokua Lunakanawai o ka Aha Kiokie o Amerika Huipuia, ma ke 41 kue ia 32 ae, a mahope o ka hoopaapaa ikaika ana no elua mau la. Ma ka hoopaapaa pilikino mawaena o Qrover Cleveland o Nu loka a me Davi(l Bennett Hili o Nu loka, ua kaleoo ke Senate ma ka aoao o HiH, a ua haawi i ka olelo hooholo, aole e ae iki ia ka Peresitlena o Amerika Huipuia e hoohana 1 ka makana ol kelakela iloko o keia aina i mea i hoohauoli ia ai kona mau manao kue pilikino. Aole keia hoole ana ia Mr Peekham he hoino iaia, aka he koakea keia no ka Grover Cleveland mau hana kalaiaina poholalo, a ho leo ao hoi i ka Pereaidena. O ka lua keia o na inoa a ka Peresideua i waiho mai ai no ko ka Aha Senate apono aku iloko o keia kau no e noho nei, a alua no ke kiola ia e ka Aha Senate. Ke olelo ia nei, aole loai i ike ia ma ka moolelo o na Peresidena mamua ke kiola la o elua mau inoa maikai oo kela kulana koikoi loa ma ka Aha Kiekie o ke aupuni. A o ka laau lapaau wale no e pau ai, wahi a kekahi nupepa Amerika, o haalele iho o Kalivalana i ka noho Peresidena. HE HUAOLELO MAIKA I NO HAWAII. Des Moines, 10., Feb. 7. —Iloko o ka ahaolelo mokuaina o lowa i keia la, ua lawe mai o Senate Ferrine he olelo hooholo hui na na Hale elua, e hoomaikai aku ana ia Hawaii ma o ka puni ana la o ka makahiki mua o ko lakou noho kuokoa ana, a e kauoha ana ia Kiaaina Jackson e hoouna aku 6ia i na olelo hooholo i a Peresidena Dole. ' I

E MAKE ANA O DA GAMA. Hio de Jaueiro, Feb. 13, —Ua ku la i ka poka kn a-i ,a Hie ka lima 0 Adimarala ila Garaa, ke Aliimoku kiekie o na inokukaua kipi o Beraziln, uaa ka manawa o ka hoouka kaua 0 Armacao i ka Poalima i hala, a eia oia ma ke kulaiia kalilolilo loa. Ke hoao ia nei na mea a pau e pakele al oia.