Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 12, 24 March 1894 — Koho Elele Hana Kumukanawai. [ARTICLE]

Koho Elele Hana Kumukanawai.

Ke hoopuka aku nei inakon i ke kanawal a ke Aupuni i hooholo ai e malama ia e ka lahui i koho balota no ke koho uua 1 mau elele hana kumukanawai i hoonohonoho ia ma na mahele koho eha, a no iakou ka nui o na eieie he umi-kumamawaiu pau ioa. Ake kono nei makou i ka lehulehu e heiuhelu nui a hoomaopopo iho. E akoakoa ana kela poe eiele he umi-kumamawalu (18) a ka lahui e koho aku ai me ka umi-kumama-walu (18) iala o na Aha Hooko a me Kuka o ke Aupuni e noho mana nei maioko o ketahi Ahaelele Hana Kumukanawai e kahea a e noho hoomaiu ia ana e Pere9idena Dole.

Na keia Ahaelele e noonoo a hooholo i ke ano Aupuni no Hawaii ma keia mua aku a me ona kumukanawai e kukulu iho ai ke aupuni. Aole he aupuni alii hou ma Hawaii nel, ua maopopo loa kela ia makou a me ka poe noonoo 110 a p«u iloko o ka aina. No ka meH, ua make ke aupuni alii ma ka l;t 14 o lanuari, 1893, a ua kanu ia ma ka la 17 ae a nalo loa. A o oukou e ka lahui ka hoike no ia hopena no ka manawa he umi-kumamaha malama loihi i hula. Aole loa i ike īa ina ka moolelo oka honua a puni, ua ola hou oaui kekahi Kupapau i kanu ia no ka manawa pela ka loihi, aole hoi i hoihoi ia kekahi «lii i kipaku ia, pela ka loihi o ka mauawa o ke oio ana o ka pihe. He olelo oiaio ka Luna Senate Mnrg<in i papahi ai iloko o kana hoike naauao iue keia mau huaoleio: «I ka wa e haule ai ka nohoalii ilalo o kekafii aupuni ma ka Poepoe Komohana, ua okaoka, a i ka wa e haalele mal ai ke kookoo alii, heie lo ia hele Ioa." Me na mauaoio maopopo loa i hookuene ia iloko o makou aohe au« puni alii hou aku no Hawaii nei i keia niua, noiaiia ke kono aku nei makou i ka lahui Hawaii a pau, e hoi mai iloko o ka poai e hooikaika nei no ka pono a me ka pomaikai o ka lahui a ine Ke kukulu ana i aupuni onipaa ma ke ano e 'elele ole ai na oili. Eia iloko o keia Kumukanawai e noonoo ia aku ana kekahi mau pomaikai oi i loaa ole ia kakou, a no ia mea mnkou e koi nei i ka lahui e komo pu iloko o ka haku a me ka hooholo ana i kumukanawal no ke aupuni o Hawaii, ka mea hoi i loaa ole ika lehulehu mamua. Nolaila, ke haawi ia nei ia oukou na mea a pau e ike ai no oukou iho, a o ka oukou hana koe ka apo mai. Olooio aku no nele.