Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 14, 7 April 1894 — NU HOU HAWAII. [ARTICLE]

NU HOU HAWAII.

E pau ana ka noho ana o ke Koraisina Hoopaa Inoa o na Apana EHm», o Honolulu nei ma ka la 21 ApenU. 0 fca poe Hnwail hoopalaleha i ka hoohana ana i kona peno koho balot«, e kapaia lakou ma ka olelo poiolei h« aloha ole i ko lakou aina a me t«t laliui. Ina aole e paa ka inoa i ka ht<opaala oia ka papainoa o ka poe kul>ono i ke koho balota, alaiia, aole e hiki ana iaia ke koho balota elele hana knmukanawai. Mim&a o dū poe hana karaima a me na papule ke hoonelo ia i ka m»na koho bi»lota. I keia wa hoi, o ka poe hele ole e hoopaa i ko lakou inoa ina ka papainoa o ka poe kupono i ke koho. Ua kakau inoa mai nei kekahi pou o Kalawao i ka Pap* Ola e noi «nai ana e hookohu ia o Dr Goto (Kaoka lapaoa) i kauka noho paa m« la Panal<tau. H.e 861 ka nui o oa poe ī kakau inoa. Ua huli hoi aku ka mokuahi Aastralia no Kapalakiko i ke «wak«M Poaono aku nei i hala, me ka hoohikihiki pu ana aku i kekahi k»oo noi o na ohua i aneane e elua kaaa ka noi a me na waiwai iiawaii he $63,658 ke kumukuai i koho ia. Ua piholo a make kekahi alii pikimanaoluna o ka mokukaua lapiina lakaehiho" iloko nei o ke awa i kakahiaka Poaha iho nei. I hele ola e auau, a i kona luu ana, aole oia iea hou mai. He mau hora mahope iho ua loaa aku la kona kino e lana ana. Ma nehinei i in«oele ia ao ai kona kino wailua nui kt iiina ma Nuuanu. Ua hoao iho kekahi ohua pake o ka Malulani e hana ino i kona ola i ka wa a ka mokuahi i ku ai ma Maalaea i ke kakahiaka Poalua nei ma ka lele ana iloko oke kai. L oie e hookuu awiwi ia ka waapa a huki iH ne ma ka lauoho, pakele ai kona "i.i. Ua manao ia ua ano hohena ia koia pake no ka moa aole no oia i hookaa i kona uku moku. 1 kulike ai me ka palapala kauoha a A. A. Carniot i uaake ai ma Molokal, nolaila, ua uku aku o Mr. l\ A. Schaefer ka lunahooko kauoha o ka waiwai i ka Hui Halema'i Moiwahlne ina dala $5,000. O keia puu dala © hoopukapuka ia e na kahu waiwai o ka Halenaa'i, a o na daia puka e loaa mai ana, e hookaawale ia no ka uku una i na lilo o kekahi moe oloko o ka halema'i, a malalo oka hoopanopono ana a ke Kanikela Farani ia moe. Mb. Lunahooponopono: Aloha oe. E oluolu oe e hoike ae ma ke akea, o makou o na hoa o ka aha hoi heluhelu Buibala a me Kmai Hoomanamana o Kona Hema, ma o ko makou kakauolelo la, aole i apono ko makou manao i na olelo pelapela i hoolaha ia e kekahi lala o ka Aha H. H. B. ame K. H. o Hono lulu, maloko o ka nupepa Holomua, helu 9 o Maraki 3, 1894, e pili ana no na wahine o Kaleponi. Ma ke kauoha aka Papa Alakai. J. Ke'i* 1«, Kakauolelo. S. Kona, Hawaii, Apenla 2, 1894. I ka po o ka la 2 o Apei ila l malama ai ka poe kuleana iloko o ka Hui Heihel Hawaii I haiawai makahiki maloko o ka hale hui Pakipika no ka noonoo ana ī ka hiki ke malamaia na heihei ma ka la 11 o lune, oia hoi ka Ia hoomanao o Kamehameha. Mahope ona kuka ana, ua kohoia he komite e hele aku e halawai me Peresidena Dole, a e hoomanao aku iaia ma e malamaia ana ka l.i 11 o lune i la kulaia aupuni. Ina t .*te ia ana i la kulaia aupuni, alaila e hoouohonoho ia ana he papa helhei no la la. A ina hoi aole e kukala ia i la kulaia, alaila aole no e malamaia ana he mau heihei. Ua hopuia kekahi kanaka Hawaii i ka la Sabaci aku nei o Kaaipia kona inoa no ka hooweliweli me ka pu paoapana i piha me ka poka o loko i kekani wahine pake ma Kakaako ae nei. A no ka makau loa oka wahiue, ua lele ino oia iwaho ma ka pukaaniani me ka ho«ponopono ole, a ua loaa iaia na ehaeha kuhohonu ma ia lele ana. Eia ke lapaau ia nei ma ka Halemai Moiwahine. I ka wa 1 hiki aku ai ke kapena makai haole me na makai e hopu, e paa hele an i no i ka pu e hoikeike ai keia Kaaipia. Ua lono ia he koa kia! oia no ke alii mamua a eia ma ka hale waapa o ke alii e noho nel. A mai ka wa e noho koa kiai ana i loaa ai iaia keia mea make ana e hookahakaha ana. Ua waihoia aku la ka hookoiokoloo kela hihia a oluola mai ka mea i eha.

He kula ao lealea Europa ka| Daniel Laiana i keia auina la Poaha aku ma Ariona Hale. Ua hoihoi la aku ma ka Mikahala o ka Poalua iho nei, na paahana lapana haaleie hana o Kauai ī hoopaiia ai e ka aha a lawe ia mai ai i Honolulu nei e hoohana al a pau na uku hoopai. Oko lakou nui, he 81. Eae ana paha lakou e hana, aoie paha. Ma ka Poaono i hala, ua makuna ae o Mr. a me Mrs. J. K. Kaulia he paina hoopumehana I ke komo ana o ko laua hale nani hou i paa iho nei, a e ku nei ma Kapalama. He nul ko laua mau makamaka a me na hoaloha i akoakoa ae e hauoli pu me laua. E haawi aha mele ana na haumana o ke Kula o Kamehameha ma ka Luakini o Kawalahao i ka hora 7:30 o keia ahiahi. Aole e nele ana ka piha o ke anaina i keia po, oiai he poe keiki hiaai nui ia keia no ka nani a me ka hiehie maoli no o ka lakou mau leo mele. 0 ka Poaha iho nei o keia pule ku la e mare ia ai o Miaa Blance Dudoid me Chas. K. Lewis raa Moanui, Molokai, ma ka home o Mr. a me Mrs. Chas. V. Dudoit. He nui na poe o Honolulu nei i holo aku i ka ahaaina mare, a aole e nele ka piha hauell oia la. Ua aneane e piha ka $1,400 ka loaa o na mea hoonanl oloko o ka hale o Hon. C. P. laukea ma alanui Beritania i kukala ia ai e Jas. F. Morgan i ka Poakoiu iho nei. Ua lilo mua ka hale me ka pa ia Mrs. W. C. Parke no $10,000 i kela mau mahina aku nei. O keia kekahi o na pa nani ioa o Honoluiu nei. Ma kekahi la o keia pule i haawi aku ai o Mr. F. A. fe'chaefer tie $5,000 hooiiina a A. A. Carniot (kela haole Farani i make ai ma Kalawao Molokal, he mau mahina ae nei i hala,) i ka Puuku oka Halema'i Moiwahine. Ma ka olel«» kauoha a kn mea i make, e hookaa wale ia kela puu dala i mea kokun i na poe Farani e hoi ana i ka Hale ma'i. 1 ka hora 10 kakahiaka a mahope iho o ka Poalua aku nei, ua pau i ke j«hi ka home ae kai o Mr. 11. F. Poor ma Kapioiani Paka. Aohe kanaka o loko o ka hale e noho ana ma ia manawa, a o ka mea nona ka hale, aia iuka o Kapahulu kahi i noho ai. Ua koho wale ia, mahope o ka huli ia ana o ke kumu i pau ai i ke ahi, me he mea la, ua komo ia kela wahi i ka po mamua iho e kekahi poe, ua puhi kika a kikal ka paha a kiola. Mai kahi huna ahi i loaa ai mai ia mea aku i a lillii ai h hiki ika nui ana hoiapu maoli. O ka wniwai lo o ka hale he |2,000, aka, ua panihakahaka ia no ka $1,500. Ua hala me ke aloha nui ia ko makou hoa piii o na la opio e uhaiaholo ana i loaa ka ike i makua no keia ola ana, o David Malo, ma Kalauao, Ewa, Oahu, ma ka Poaiima, Maraki 30, iloko o ke kanalima o kona mau makahiki o ke ola ana ma keia ao. Ma Kahehuna oia i hoonaauao ia al i kona mau Ia opio, a mailaila aku oia i unuhiia ai no Punahou. I kona hemo ana mai ia punana kaulana mai o ka ike, ua noho kumukula (kuokoa) oielo Beritania oia no Kawaiahao, a he kuia aupuni ma Ewa no kekahl manawa. Ua mahalo nui ia oia ma keia oihana. Mahope mai ua waiho oia ia hana, a lalau ka iima i ka oo a iiio i mea mahiai e hooulu mai i ko ka honua He mau ohana no kona e ola nei, a me lakou makou e hui pu aku nei i ke kanikau no ka hoa i hala e aku la ma ke ala mau o ke kanaka.