Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 15, 14 April 1894 — Page 3

Page PDF (1.89 MB)

This text was transcribed by:  Amy Boyd
This work is dedicated to:  to all

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

A HUI ALAHAO ME AINA O OAHU

MANAWA HOLO.

Mai a Mahope aku o Iune 1, 1893

 

NA KAA AHI

NO HONOULIULI

 

                                                            B         B         A         D

                                                            A.M.    P.M.    P.M.    P.M.

 

HAALELE IA HONOULU              9:45     1:45     4:35     5:10

HAALELE  IA MAKANA              9:30     2:30     5:10     5:56

HIKI I HONOULIULI                      9:57     2:57     5:26     6:45

           

 

           

NO HONOLULU.

 

                                                            C         B         B         A

                                                            A.M.    A.M.    P.M.    P.M.

 

HAAHELE IA HONOULIULI        6:21     10:43   3:43     5:42

HAALELE IA MAKANA                6:55     11:15   4:15     6:10

HIKI I HONOLULU                         7:30     11:55   4:55     6:45

            A No na Poaono wale no.

            B No kela âme keia ia

            C Koe na la dabati

            D Koe a poaono

 

NU HOU HAWAII

 

E hoea hou mai ana paha ma ke awa Ini o Kou nei na mokukaua Amerika Charleston a me Boseton in a keia mua iho.  E holo mai ana laua e kakoo i ka hana kuiliku a Cleveland ia Puuloa a lilo loa no America.  O ka hana ia a ke keikikane owaka no ka waha, halulu ana na moku me na pukuniahi.

 

Ma ke ku ana ae nei o kekahi moku kalepa ma Kapalakiko niai Tahiti ae, au lohe ia ua hoolele ia na luina Hawaii oluna o ka moku makaikai honua Tolana ma kekahi wahi aina uuku, a ua heo aku ka moku no kekahi mau mokupuni e ae.  He eha mau keiki hoehoe waapa i kepa maluna o keia moku, a ina he oiaio kela, e pilikia ana lakou.

 

Ma kela Poaha aku nei, Aperila 7, ua owili ia o Miss Blanche Dudoit iloko o ka hipuu hookahi me Charles Kuhio Lewis, ma Moanui, Molokai.  Ua @ na hana o ke anaina mare, a ua ui na makamaka i akoakoa ae ma ka papaaina o na mea mare.  He aha hula haole kekahi i malamaia.  He mau meu opiopio ka puu hou, a o ko makou hilinai e ola loihi laua me ka oluolu.

 

Na lulu a na Kula Sabati ma ka hoike hui ma Ewa, Aperila 5, 1894: 

 

Kula Sabati o Kaneohe                                   $ 5.25

Kalihi, Moanalua a me Kawehewehe                4.35

Papa Makua o Ewa                                         13.05

Kula Sabati o Makua                                      35.00

   "       "         Waianae                                       31.00

   "       "         Kaumakapali                                 7.15

Papa Opio o Ewa                                            25.40

            Huina i Luluia                                     $121.20           

 

            Aia kekahi haole opulepule nona ka inoa o Dr. J a. Houser, ke kukala olalau ia i Amerika  e hoikeikeia ai, a o'ua lolokaa la ke haiolelo.  Ko liki la oia e papahi ana ka o Liliuokalani me kekahi kalaunu moi ma na anaina hoikeike apau.  Ua kaena pu ao ua aiwaiwa ia o ke aupuni oeuhano ua ae au o Harrison ka Peresidena mua iho nei o America i pau, e hele pu ma ia huaakai.

 

            Nui ka hauhili, lauwili, kuawili, lili, a bilivi ole la o na hana o ka hulawai makuainana a ka ui Ben Eleele o Canada o ka Poakahi iho nei.  Na akipuka no i hookohu mai ia Kaulukou i lunahoowalu me ka ui ole mai i ko anaina olai o Kualaku ka lakou i namao ai , he mea okoa no ke ka@ i makemakeia, aole o kekahi @.  Noke mai @ au Akipoka nei i ke kailiku o ke @ i ka mana, aka no @ i ka Waha ai ai.

 

            O kela Pake aiwaiwa ma na hana haihai kanawai e paa mai nei i Kawa o @ Wun ka inoa, ua pauaho ioa oia i keia ola ana, a au hoao oia i ka Poakolu iho nei e oki i kona opu me ka pahi.  E ole kone hoa e paa pu ana i ke kaulahao hookahi, o gen.Ryan, nana i kaili mai ka pahi.  Ua moku no nae ka opu, aole maopopo kona ola.

 

            HE KIPI HOOMANA.  -  Owai hoi kela kahunapule Hawaii e kaulana mai nei i ka hookahuna?  Hele aku ka imua o ka mea ma'i me ka palemai wale no a i aku, "o ka palemai keia nana e pale aku na ma'i o waho mai."  O Kaulia elua kela, e aho nae ka Kaulia he puliki iho ka puliki mawaho o ke kuka, o ka keia olohe moewai hoi he "pale mai."  No ka pakapaka loa paha o ka ili kohu ili moo moewai koeodila ka mea i haukeke ole ai i ke anu, i @ anei oia me ke anoa awa."  A i ole me ka io kamano paha?  Ina me ka apu awa o Kahawahine kona aumakou, aka, in a nae hoi me ke kamano, nui loa no na pahu kamano o Kawa i koe, a o laila no hoi kahi o ka palemai kumukuai ole.

 

            Mawaena o ka hora 7 a me 8 o ke kekahiakanui o ka Poakolu nei; aperila la 11, ua kii mai la na lima menemene ole o ka make i ka hanu ola o Mrs K. Kahawaii i hoomailo loihi ia e ka mai, mauka oia o Kalaihiwaena a hiki i ka leie loa ana o kona ao, a ua hoihoi ia aku kona kino leop uo.  Moanalua e waiho aima ka ilina.  Ua haalele iho oia he kane mahope nei he mau keiki a me na moopuna e palauma aku ana iaia me ka mokumokuahua e ka @@.  O Maui kona onehanau, a ua aneane no paha e piha lala_ke kauaono makahiki o kona ola ana ma kela ilihonua.

 

Adimarala John G. Walker ma Honolulu.

 

Na Lono no Kana Misiona.

 

            Ua piha na nupepa o Amerika Huipuia i ke kamailio nui no ka hoouna ia ana mai nei o Aimarala JG Walker e ke Aupuni o America Huipula i Hawaii nei, a i hiki kino mai i Honolulu nei ma ka mokuahi Mariposa o ka la 12 o Aperila nei.

             E hoomaopopo ia e ka lehulehu, e pau ana ko Adimarala irwin noho mana aliimoku kiekie ana mauna o ke aumoku kaua Amerika a ka moana Pakipika ma ka la 15 o Aperila nei, ola hoi ka piha ana o ke kunaono kumamalua mau makahiki, a ola ka pulena e noho @ ko Amerika mau aliimoku ma ku moana.

              Ua hookohu ia ka mea e holo wai ana i Hawaii nei e panai ma ko Adimarala irwin hakahaka, oia o Comodoa Kirkland.  ua haalele olu a me kona mau ukali i ke kulana kauhale poo hopuni o Wisinetona a ua holo ae a hiki i Kapalakiko.  A iaia e liuliu ana i kona mau @opeope no ke kau iluna o ka mouahi e holo mai @ Hoolulu,nei, kapalulu ana ka waea mai Wasine tona mai e kauha ana e hoi hou ia hope.  Nolaila, ua hoi aku olu a @ ka lono hope, e hoouna ia ana oia i ke aumoku kaua America ma Beraziila e noho aliimoku kiekie ai, oiai au hookuu ia o Adimarala Benham i noho aliimoku kiekie iho nei aluna o na mokukaua Amerikca ma Berzila e hoi loa, olai ua pau kona manawa.

            Ua hookohu awiwi mai ka Peresidena opu palula ia Adlmarala J. G. Walker e holo pupuahulu mai i Hawaii nei ma kahi o Adimarala Irwin i pau ka manawa o ka lawelawe hana ana ma ka moana  He kanaka makaukau o Adimarala J. G. Walker ma na hana moana me ka noonoo kupaa nona iho ma ka hooko ana me ka noiau ma kekahi mau mea e ulu mai ana.

            O ke kumu o ka hoouna ia ana mai o keia aliimoku kiekie, oka ka lohe ia ana ma Wasinetona ma la T.H. DAvies aku, eia ke ohumu malu loa ia nei e hoihoi hou i ka Moiwahine me ke kokua mai o Enelani a me ko Beritania noho hoomalu inai la Hawaii.  Penei ka hoolala ia ana, e kuahaoa @ ka  Moiwahine i kipaku ia i kona mana ahi, alaila holo i ka hale o ke Kuhina Beriania e noho ai, oiai @ koke wai no @ kekahi aoao o ke alanui mai kahi a ka Moiwahine i kipaku ia e noho aei, a ilaila e malama ia ai ola walalo o ka hoomeawea aia kona ola iloko o ka poino, Alaila ia @, e ike aku ai ke @Beritania iaia, @ haawi aku i ka malama ana e like me kona makemake.

            Ua kukala ka Peresidena, ua hookahuli ia ka Moiwahine me kekokua mua mai o @ koa Amerika @ ua hoola e hoihoi hou i ka Moiwahine ela oae nohe hoihoi ia.  Ua kali iho nei ka Moiwahine a loihi ka @, @ ua pau kona manao lana no ka hoihoi hou ia.  Nolaila, aole @ o @ ia ola ke hoopii la Enelani e kokua mai iaia.  Aulea Amerika Huipuia kumu e keakea mai ai, aole hui he iwi kala ana e pale ai.  He okoa ka Beritania nui kumuhana mai ka Peresi iena Kaiivalana ae.  He hana mua ka Enelani a @ aku ke kamailio.

            Ke hoolaha hoohenehene ino loa ia la o Peresidena kalivalana e ka nupepa "Manawa" o Ladana, no koa kukala mua e hoihoi    i ke alii, me ka manao ole he paakiki loa o Peresidena Dole a me ka poe mahope ona i ka hoole mai i ko ka Peresidena Kalivalana manao hoihoi alii;; a ua hopohopo loa a Kalivalana i ka hoolele aku i na koa Amerik a iuka o Honolulu e kaua ai a pio ke Aupuni Kuikawa, no ka mea, he hana ia e kau ia ai eia i ka lele, a ua hiki ke hooia maopopo ia ua haawi pio ka Peresdena o Amerika Huipuia malalo o Peresidena Dole.

            Eia kekahi lono e pahola nei, ua hoonaaao ia o Adimarala Walker, e holo mai a lawe ia Puuloa i wahi hoahu lanahu no ke aumokukaua o ka Pakipika.  Ua haawi ia ka mana piha ia Adimarala Walker e nana i kahi maikai loa maloko o ke awa no ke kahua hoahu lanahu, na pa kapili moku a me kahi e ku ai o na hale hana e ae o ke aumoku, a noke kukakuka ana e kuai ia ana. Ina e lawe ana o dimarala Walker i na makaalae ma ka nuku o Puuloa, na wahi e kukula ia ai ona mau papu e pale aku ai, alaila o ka lawelawe io ia ana aku e kukulu ma kana hana e no mai ai, e manao ana o Amerika Huipula e hoomalu mai, a i ole ia e hoohui maoli loa no ia Hawaii.

            O kekahi lono e laulaha la ma Wasinetona, ua makemake o Liliuokalani e haalele i kona kuleana i ke kalaunu a kokua i ka hoohuiaina ina e uko io ia ana oia i $20,000 o ka makahiki.

            Ela kekahi leo e kamailio ia nei, ua ulupuni ia o Kalivalana e na hopena hoohoka a na koho balota o kela mau manawa mai nei i ka aoao Demokarata, i hui pu e ka huhu o ka lahui no kana kumuhana lalau hoihoi alii, nolaila o Kalivana e hookanaho mai nei e lawelawe wahi hana e hoemi iho ai i ka nauki o ka lahui.

 

Ka Hulihoi ana Mai o na Misionari Hawaii mai na Aina Pegana mai no ke Ohe Hanau nei

 

            Jan. 20 - Hora 8 a.m., haalele makou ia Ualana, a ma ke ahiahi Sabati ae oiai ka la i huna aku la i kona malamalama a hohola mai la hoi ke aliiwahine o ka po i kona nani maluna o ka ili o ka moana, aia hoi maalo ae la makou ma ka aoao o ka mokupuni o Pinelapa, ma ke kakahiaka Poakahi ae la 22 kalewa ma Mokil, eia maanei o Mr. Rand, a hoohihi mai ia lakou no kela huakai, a haalele ia wahi i ke ahiahi Poalua la 23, a ma ia kakahiaka ae hoea mai ia akou i ka mokupuni o Bonape e kahiko la ana e ka ua-koko, a mamua o ka aina-wakea kuu iho la ka pohaku hekau ma ke awa.

            Eia maanei ke kulanakauhale o ka poe Paniolo, o ke kahua hoi o na misionari Amerika i puhi ia ai i ke ahi e ka lokoino, maanei hoi i hopu ia ai o Mr. Doane me he pio aia na ke kolohe. Eia ma keia mokupuni e waiho nei na iwi o Kaaikaula, he misionari Hawaii i lawe mua ia i ka lamaku o ke ola i keia aina ma mao loa. Aole he misionari maanei i kela manawa ua kalehu ia mai la e ia mau opu a ka lokoino i noho ai, he mokupuni nui keia a kiekie no hoi kona mau kuahiwi e kipu mau ia ana e ka ohu, ua uhi ia ka aina e na ululaau e halii mai ana i ke kai, he nani na muliwai a he maikai he nani na muliwai a he maikai kona awa kumoku, e iana ana kekahi moku nui omolemole, au kukulu ia maluna olaila he hale piula mai mua no a hope, me he ano like ia me ka kii o ka hale o Noa, a e ku ana no hoi he manuwa Sepania.

            Ia makou no a kuu ka heleuma, pili ana ka waapa mokuahi mai kela manuwa mai a pii mai la ne elua mau mea o lakou he mau alii manuwa  laua, a iloko o ke keena o ko makou kapena; kali aku la makou o ka lohe ia mai o na mea hou, aole nae i liuliu iho hoea niai la ua mau malihini 'la me ko makou kapena, a kau pu aku la ma ko lakou waapa mokuahi a hele loa aku la iuka o ka aina, i kahi paha o ka luna nui ke kiaaina o Sepania, a he hora paha a oi mahope iho, hoihoi la mai la o Kapena Garland a hoi aku la no hoi na alii manuwa, ake nui aku la no hoi au e lohe i na mea hou, nolaila, hookokoke aku la au ma kahi a ke kapena e ku ana me na ohua haole, aole nae o'u lohe aku he namu ka lakou, aka, ike aku ia nae au i ko lakou 'la kulolou me ka mae o luna, a lohe no i ka leo o ke kapena i ka olelo ana ae i ka wiliki helu ekahi hoaa ke ahi, aole no hoi i liuliu iho olai makou e kulolou ana i ka palu ai ole nakeke mai ana na mea hao o lalo ku ana hoi ke kapena a hai maopopo mai la, aole kakou ia e ia e lele luka aole no hoi ko uka mai poe e holo mai i ka moku nei, ua kapu loa ia e holo koke ana kakou i keia manawa.  Hana ie ka mana o ke Paniolo la, hele pu ka hoomana me ka manuwa.

            O ka hiu koke ae la no ia o ka heleuma,  a @ aku ia ia aina a ka lokoino e noho 'la, a puka pono aku ia makou mawaho o ke kokoke aku la ka ia i ka ilikai, @ hoopahaohao ia mai la au maanei no kahi a ka moku e holo nei, nolaila ua kilohi @ iho la no au i kuu wahi panana kahiko no a @ i haawi mai ai, ola hoi ua ku pololei iho la au ma ka oneki, a hookupono aku i ko'u poohiwi homa i kahi a ka @ e napoo ai, aia hoi kupono mai @ imua o ko'u alo ka mea e paa @ i ka huila o ka hoeuli, a maopopo iho la la'u ela no ke kukulu hema ma kuu kua kahi a ka iho o ka moku e paio nei me na ale o ka moana, a hai ia mai la ka lohe e hole ana ka moku i kekahi mokupuni aku ma ka hema o Bonape, a ma ia kakahiaka ae hiki aku la makou ilaila o Anteke ka inoa o keia mokupuni, he kumu Bonape maanei e noho nei, kalewa wale no ka moku, holo ka waapa iuka aina o Mr. Rand ma a me kekahi mau ohua e ae, koe iho  ia no na ohua palemo iluna o ka moku e sea ai na poo ma kela aoao keia aoao o ka moku, me he mau manu aukuu kiai lae kahiakai 'la, a pau ka lakou 'la makaikai ana haulele makou i keia wahi no Luka ka ihu o ka moku.

            Ma ke kakahiaka Poaono Ianuari 27, hoea mai la na kuahiwi o keia aina a oiai na ale kawahawaha e hapai aku ana i ko makou hale lana i ka ipuka o ke awa aia no i ka moana lipo, kiei aku la au maloko aku o na kuaau kohola, aia hoi he moana kai akea e waiho iai mai ana kona kai, a hoomanao ae la au maanei ikuu Kona kai opua i kalai.  He lokokai akea keia aole e ike ia aku kona mau palena ke nana aku mai kekahi aoao aku, he nui wale na mokupuni e ku ana maloko o keia lokokai akea, e haawe mai anakekahi i ma ke kua o kekahi, a e moe ana kekahi me kekahi, he nunui a he kiekie, a he peke a he haahaa kekahi o keia paeaina, aole i pau ia'u i ka helu ia, he mamao loa aku ka nui, he maikai kahi ku moku.  Ka home kela o Mr. Logan i noho ai a waiho na iwi, eia maanei i keia manawa o Mr. Snelling e noho nei, ma ke Sabati ae iele aku la makou i ka pule, a ike aku la i na kamaaina o keia aina, ua pena ia na maka i ke pena ulaula, a e lilio ana na pepeiao i na huihui lei e lewalewa ana, he nani iho la ka ia ia lakou mau no ka pouli, he ao kanaka mai no ka poe i huli.  Ma kekahi ia ae hele aku la maua me Maka i ka makaikai, a pinana loa aku ia maua i ke kuahiwi, oiai aole no i mamao loa aku mai ke kai aku a pii aku i ke kuahiwi, loaa aku la ia maua kekahi mau kauhale e ku kakaikahi ana ma na kaiaulu pali o ke kuahiwi, he haahaa a pelapela e moe ana me na puaa, aole no maua i hiki loa aku i ka piko o ke kuahiwi oiai ua opa e mai la na wahi miula o maua a Adamu mai, he pali nihinihi hoi ke alanui e hihipea ia ana e ka nahelehele, o ka ulu ka laau nui e hanai mau ana i na kamaaina.

            Feb. 1 - Hora 12 awakea haalele makou i keia wahi, a i ka puka ana mawaho o ke awa, pae mai la ka leo o ke kapena no Honolulu ka ihu o ka moku, a ma ke kakahiaka ana ae ku kinikioi mai la hoi kela mau aina liilii mamua pono a hai la mai la o ka paeaina kela o Holo Iland, a kaalo ae la ia mahope pau ka ike aina ana.  Ke oni nei ka ihu o ke aliiwahine o ke kakahiaka i kai loa o na ale o ka moana ka hoa olelo e paluku mau ia ana.  i ka 12 o ko makou mau la i ka moana, lohe ia aku la ke kaele ana mai o ka hamere o Noa (Kapena Garland) e kikipani ana i na puka liu e e hanu mai @ ma ka ihu o ka moku iloko, a e noke halaole ana hoi ka paumaliu i kaua  hana, a kupilikii mai la ka manao, a hoaa ia ae la ke ahi a huki ia ae la na pea iluna.  Ma ka Poakolu ae la 14, he lohe ana aku ka i ke kani ana mai o ka pu eia ka na Nimeloka (Kapena Garland) i ka uhai holoholona aku la ua wahi @ nei la kukahiaka a i kiei aku ko makou hana e waiho mai ana he pipi nui momona ma kona makeke eleu aku la hoi makou, o kana oki o kana huki kauliilii.  Ma keia latitu i loaa mai ai la makou o Kaillanu e  pue ana no, a hookahi hoi ka makou pue iike ana.  Ma ka po o ka la 26 Feberuari, loaa mai ia ia makou i ka makani ikaika a huhu mai la ia makou, a uhaki ae la i ke kui luna  o ke kia mua o ko makou halelana a mokaki iho ia ilalo, a ke kuhi nei ia hoi au a ia la a hiki i ka aina alaila hiki ke hana, ela no ka he ea liilii wale no ia ke pakui hou ae a like no me mamua.

            Feb. 28 - Hanalele aku la makou i ke komohana a ke hele nei i ko ka hikiua, maanei ke haila mai nei ka aina hanau, oiai ke lele mai nei ke ao aina a ke lohe ia aku nei ka leo o Keaniniulaokalani, Ehai ehai-e, he manu, Aole na la he manu e kuu kama, O Kauai na la he aina, papapae aku kakou iuka o ka aina hui aku na maka i kou.

            Mar. 22 - Eia na lihilihi aloha o ka aina ke kaulona mai nei i ka malihini eia mai a hiki aku.  A hoomanoo ae la au i na hoa o keia huakai oia hoi ka luna hookele (kapena) ka luna kiai mahu, ka luna olokaa pahu na luna huki hoaa ahi elua, ka luna kahuai luna lawe kiahi na luna huki kaula ehiku, na ohua haole he 11, na ohua palemo he 17, a o ka huina a pau ma keia huakai holo moana he 42, me lakou ko'u hoomanao me ke aloha.  Ke hoomaikai aku nei i ka Makua ma ka lani nana i malama me ka malu ma keia huakai a hiki i ka hehi hou ana i ka aina hanau.

            Ke hooki nei au maanei a nau hoi e ka Nupepa KUOKOA e ahai hikiwawae aku i ke aloha o keia puuwai i na makamaka a me na hoaloha.a pau mai ka hikina a ke komohana.

                        W. Nehemia Lono.

                        Morning Star, Maraki 22, 1894

 

Hoolaha Hou.

 

AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI APANA

            Elua o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka Hoo ponopono Waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o WAHINE (k), no Kula, Maui, i make kanoha ole.

            Ma ke heluh, au a me ka waihoia ana mai o ka Palapala Noi a Kahaleanu, e hoike ana au make @ o Wahine (k), no Kula, Maui, ma Kula, Maui, i a la   o    , 1882 a e noi ana e hooponopono ia a o hooholoia ka waiwai i na hooilina.

            Ua kauohala, o ka POAONO, ka la 12 o MEI,  M.H. 1894, ma ka ora 10 kakahiaka, ola ka manawa i kohola uo ka hoolohe ana i au noi ia imua  o ua luuakauawai ia, ma ka Hale Ho kolokolo ma Wailuku, Maui, a ma ia manawa a ma ia wahi no, e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu una he kumu oiaio ko lakou, e ae ole ia ai ua noi la.

                        Na ka Aha:

                                    G. Armstrong,

                        Kakuuolelo Aha Kaapuni Apana Elua,   2489-3

 

AHA HOOKOLOKOLO KIEKIE O KO HAWAII Pae Aina. Ma ka hana o ka waiwai o GEORGE E. EICHARDSON o Wailuku, Maui, i make.

            Me ka heiuheiu a me ka waihoia ana mai o ka palapala noi a me ka papa hoike helu a Wm. O. Smith, Lunahooko kauoha o ka paapalakauoha a Geo. E. Richardson o Wailuku, Maui, i make, e nei @ apouoia na hoolilo @ $6258.88, a e hoike ana o na mea i loaa mai iaia he $6897.67, e naua a aponoia keia mau mea, a e kauohaia e mahele i ka waiwai e waiho nei ma kona mau lima i ka poe i kuleana, a e hookuu ia oia a me kona mau hop, mai ko lakou noho ana ma ia mea.

            Ke Kauohaia nei, o ka POAKAHI, ia 14 o Mei, A.D. 189, hora 10 a.m., ma ke Keena ma ke Hale Hookolokolo ma Honolulu, oia kahi a me ka manawa i kohoia no ke hoolohe ana i au noila a me na papa hoike helu, a o ka poe a pau i pili malaila e hele mai ai a e hoike i ke kumu, ina he kumu kekahi e ae ola ia ai ua noi la, a malaila e hoike mai ai i na hoike i ka poe i kuleana i ua waiwai la.

            Kekaula ma Honolulu, K.H.P.A., i keia la 11 o Aperila, A.D. 1894

                         Na ka aha:

2489-3                         GEO.LUCAS, Kakauolelo.

 

            Aha Hookolokolo Kaapuni Apana Eha o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ke Keena. Ma ka hana o ka waiwai o L. AKAMU o Hilo, Hawaii, i make kauoha ole.

            Ma ka heiuelu a me ka waihoia ana mai o ka paapala noi a M.S.Grinbaum &Co., H. Schmidt &Sons, ka poe ai aie aku ai o L. AKamu, e olelo ana o au L. Akamu ia, ua make kauoha ole ma Kina ma ka la----o-----, A.D. 1890 a e noi ana e kohola @ lunahooponopono no au waiwai ia, a e hooaha i ka poe a pau i kuleana e hele mai ma ka manawa a ma kahi a keia ahe e kuhikuhi ai, e hoike mai ina he kumu kekahi e ae oie ia ai ke noi a na mea hoopii.

            Ke kauohaia nei, o ka POALUA, la i o MEI, AD. 1894, oia ka @ anawa i kohola no ka hoolohe ana i au noi la imua o ua Lunakanawai la, ma ke Keena Hookolokolo o kela Aha ma Hilo, hora 10 a.m., a maia wahi a ma ia manawa e hele mai ai na poe a pau i pili a hoike mai una ho kumu kekahi e ae ole ia ai ua noi la.

                        Kakauia ma Hilo, ko H.P.a. Mar. 18, 1894.

                                    Na ka aha:

                                                DANIEL PORTER,

2487-3                                                 Kakauolelo.

 

AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI APANA_ Ekahi o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ke keena.  a ka hana o ka waiwai o MOSES BARRETT o Kona, Hawaii, i make kauoha ole.

            Ma ke heluhelu a me ka waiho ia ana mai o ka palapala noi e Julia Barrett of Honolulu, Oahu, e olelo ana o Moses Barrett o Kona, Hawaii, au make kauoha ole ma Kona, Hawaii, ma ka la 7 o Maraki, A D 1894, a e noi ana e hoopua ia ka paapaa lunahoponopono waiwai i ua Julia Barrett la.

            Ke kauoha ia nei, o ka POALIMA, la 27 o aperia, A D. 189, ola ka la i koho ia no ka hoolohe ana i au noi la imua o ua lunakanawai  la, ma ke Keena Hookolokolo o keia aha ma Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wah e hele mai ai au poe a pau i pili a e hoike mai una he kumu kekahi e ae ole ia ai ua noi la.

            Kekaula ma Honolulu, K. H P. A., Maraki 29, 1894.            Na ka aha:

                                                GEO. LUCAS

2487 3                                                 Kakauolelo

 

Hoolaha Hou.

Papa Inoa o ka Poe Ku i ka Auhau o ka Mokupuni o Kauai i Hookaa Ole.

 

            I KULIKE ai me ka Pauku 61 Mokuna LXI, o na Kanawai o 1892, ke hoolaha aku nei au malalo iho i ka Papa Inoa o ke Poe Ku i ka Auhau i hookaa ole, a me na Auhau a pau e waiho ana aole i ukuia ma ka la 31 o Ianuari, 1894, no ka Apana Auhau Ehe, na Mokupuni of Kauai a me Niihau.

            "E pakuila mai ka huina o kanalima keneta (50 keneta) ma kela a me kela auhau kaa ole i heu ia a i hoolahaia ma ke ano h mau koina."

APANA O KOLOA.

Kauila, na auhau me 10 pa-keneta                  0 77

Kauilla na auhau me 10 pa-keneta                  6 65

Kawailukini, na auhau me 10 pa-keneta         5 60

Puni, J W, Na auhau me 10 pa-keneta                        2 75

Kauwahi, na auhau me 10 pa-keneta              2 20

Kaiewa, na auhau mo 10 pa-keneta                1 10

Kapolei na auhau me 10 pa-keneta                1 10

Luanine na auhau me 10 pa-keneta                10 00

Apau, na auhau me 10 pa-keneta                    8 96

Nishimura, na auhau me 10 pa keneta                        4 89

Kalaluhi, na auhau me 10 pa-keneta                3 35

 

APANA O LIHUE

Jose Souza, na auhau me 10 pa-keneta         $        6 76

Kuaua, na auhau me 10 pa-keneta                     66

 

APANA O HANALEI

Mrs Liliuokalani Dominis, na auhau me

            10 pa-keneta                                        $132.00

Waiwai o Ah Wana na auhau me 10 pa-keneta          4 40

                                    J.K. Farley,

            Lunahelu Apana Auhau Eha, Mokupuni o Kauai a me Niihau                              2486-4

 

NA AUHAU I HOOAA OL IA 1893.

 

Maui, Molokai, Lanai me Kahoolawe.

 

Keena Aauhau, Mahele 2

Maraki 21, 1894

 

I KULIKE ai me ka Pauku 61, Mokuna LXI., o na Kanawai o 1892, ke hoolaha aku ei au i ka Papa Inoa o ka Poe i hookaa ole i na Auhau a me ka poe Ku i ka auhau e like me na Papa Inoa Auhau o keia M hele, i huipuia me na huina a me ua hoopai i koe.

            O na auhau i uku ole ia iloko o hookahi mahina e ohi ia no ma ka hoopii.

 

APANA O HANA

 

Pauole - 0 eka. Maoa                                                               $ 1 60

Ahuna Pake  Pono hoolimalima nie waiwai lewa                  2 70    

Kaihe Wahineaea - Waiwai lewa                                            1 60

J. Miki - 7 ap. C.S. 2309, 2790, 3258,2625, 317,

            1300, 3257, 1-8 eka, Hoolulu-iki, Waiwai lewa         7 65

Mrs. K. Kahawaii - 1 Ap. Aina, PS 2090 3.12 eka

            Nahiku, 75-100 eka Nahiku a me Waiwai lewa          8 75

Mrs. Kaiminaauao - 1 Ap aina P.S. 4645                                2 15

Mrs. Kamaka Papoko - 1 AP, aina P.S. 2793                         2 70

S. Kahananui - 4 Ap. aina P.S. @281, 3276, 2811,

            3223, hale me waiwai lewa                                         18 10

P.N. Kahokuoluna - 2 ¼ eka Pookanaka                                1 05

S Alapai - kuleana i ka P.S. 3223                                            3 03    

Kaakumoka opio - Kuleana i ka P.S. 3223                             3 03

Mrs. K. Kahoopii - 1 55-100 eka Waiua 1 ap.

            aina waiwai lewa i Wailua                                          4 35

Aukukino - 1 ap. aina P.S. 3254                                             1 60

Mrs. Pilahi - 1 ap. aina P.S. 3260                                            1 60

Mrs. Kama Beniraaua - 1 Ap. aia P.S. 2801                           1 10

John Nakula - 1 ap. aina P.S. 3260                                         1 60

@lemakule - 1 ap. aina P.S. 2793 me waiwai lewa                2 15

D. H Kahakauila &Co - waiwai lewa                                     6 00

Awa-Pono hoolimalima hale me waiwai lewa                                    1 60

John Baker  8-100 eka Waianu                                              1 05

Mrs. Helani Asa - 4 ap. aina P.S. 8812, 3375, 4062, @,

            hale me waiwai lewa                                                   11 06

Sam Kamakaono - 2 ap aina P.S.. 3106, 3352                        6 44

J.P. Sylva &Co - alekuai me pono hoolimalima Keanae         1 60

D. Kalili - 1 ap. aina PS. 8980                                                            1 60

Mrs. Makakehau - 1 ap aina P.S. 2619                                   1 05

            Ke hooia nei au, o ka papa inoa malaua ae e like me ka papa inoa auhau oia ka papa inoa olalo ma ko'u ike a me ko'u maaolo.

                                    C.H. DICKEY,

2487-4             Lunahelu apana Auahau Eiua

 

OLELO HOOLAHA

 

EIKE AUANEI NA KANAKA A PAU, OWAU o ka inoa malolo iho, ke papa a u nei au i ua mea halekuai mai Hawaii a Kauai, aole e hoaie mai i kuu wahine mare Hatty Hall ma kuu inoa, aoia loa au e hokaa.  Oiai, ua haalele mai oia ia'u i kana kanemare, ke papa pu aku nei au i na poe a pau, mai hookipa a malama iaia, a o k poe hoolohe ole i keia, e hoopii no au ia lakou, o ke kuli ka make, o ka hoolohe ke ola.

                                                SAM. HALL.

                        Kainliu, North Kona, Hawaii.                         2488-2

 

UA MAKEMAKE IA

 

E LOAA on a Keena Maloko o kekahi Home Hawaii maloko mai o ke kulanakauhale a kokoke paha ilai a.  O ka manao, o ka loaa o ka olelo Hawaii a me na ano o ka noho ana.  Hoike mai i ka uku.

                        E ninau ma ka HALEPAI KUOKOA

                                    2487-3

 

Hoolaha Hoohui

 

KE HOIKE ia aku nei ka lohe, ma ka la @ o Novemaba, 1898, ua kukuluia he hui malalo o ka inoa o Hutchison, Keppler a me Hardy. no ka lawelawe ana i na hana Hooulu Husai a me Mahiai, me Waiawa Apana o Ewa, Mokupuni e Oahu.

                                                J.A. HUTCHISON,  J. PAUL KEPPLER, J.F. HARDY,

                                                                                    2489-2

 

Olelo Hoolaha.

 

OLAI, ua hookohu pono ia mai ka mea nona ka inoa malalo iho i Lunahooponopono me ka Palapala Kauoha i hoopili pu ia no ka waiwai o ahoowaa (w) o Manoa, Honolulu, Oahu, i make, ke kauoha ia aku nei na kanaka a pau loa he mau koina ka lakou i ua waiwai nei, e waiho koke mai i ka lakou, koi ia'u iloko o na malama eono mai keia la aku, a ke ole e hanaia pela, e hoole mau loa ia aku, no; aona poe a pau i ale i ua waiwainei, ke kauohala aku nei e hookaa koke mai.

                                                SAM'L K AKI

Lunahooponopono me ka Palapala Kauoha i hoopili pu ia no ka waiwai o Naholowaa (w) i make.

            Honolulu, Maraki 26, 1894                                                     2487-4

 

KUAI A KA HOPE MAKAI NUI

O KOOLAULOA, OAHU.

 

MAMULI o ka mana i loaa ia'u malalo o ka Palapala Ohi Waiwai i hoopukaia e ka Aha Apana o Koolauloa, Oahu, ma ka la 12 0 Maraki, 1994, e kue ana ia Lukela Kaaimanu, mea hoopilia no ka pono o Naloloa, mea hoopii, no ka huina o $42.17, ua hoomaluia e a'u a e kuai ia aku ana ma ke kudala akea ma ka alo iho o ka Hale Hookolokolo o Koolauloa, ma Hauula, ma ka hora 12 awakea o ka POAONO.  ia 28 o Aperila, M.H. 1894, i ka mea koho kiekie i na pono, na pomaikai a me na kuleana a pau loa o Lukela Kaaimanu i oleloia maloko o keia mau waiwai malalo nei, ke ole e ukuia mai ka olelo hooholo i oleloia, ka ukupanee, na koina a me ko'u mau lilo.

 

            Na waiwai e kuai ia aku ana:

            1 kea Huila lua a me na ili kaa.

            1 Lio (k)  kauo kaa

            3 Bipi.

            8 Moe (Bedsteads).

 

F. PAHIA

Hope Makai Nui o na Koolau, Oahu

2487-3

 

HE MAU AINA NO KE KUAI.

 

I KULIKE ai me ka mana o kekahi Kauoha i hoopukaia e ka Aha ma o ka Lunakanawai Kiekie Hon A. F. Judd, ma ka hihia a William Watson a me kikahi poe e ae kue ia David Watson. nolaila e kuai ia aku ana ma ke kudala akea ma ka rumi kudala o James F Morgan ma ka

POAKAHI, MARAKI 19, 1894

Hora 12 awakea.

            O kela mau apana aina a pau e waiho la ma Kaneohe, Koolaupoko, Oahu, a i hoakaka pono ia e @ me keia; Apana 1, 80-100 eka; apana 2, 421 eka; apana 8, 87.96 eka; apana 4, 735 eka.  O keia mau apana a pau, he mau hapa no ka Palapala Sila Nui Heiu 174 ia Paulo F Manini Apana 5, 20 eka; apana 6. 20 eka; apana 7, 20 eka; apana @, 54 50 eka; apana 9, 54.50 eka. O keia  mau apana aina a pau ua hooliloia aku e Kamehameha IV ia David Watson ma o kekahi palapala i hanaia Dekemaba 29, 1862, a i kopela, Buke 16 aoao 127 me 128. Maikai ke Kuleana. Na ka mea kuai mai au lilo hana palapala. 

            No na mea i koe e ninau ia William C. Achi, loio no ke Komosina, a i ole, ia.

                                                S.M. KAAUKAI,  Komosina.

 

Ua Hoopaneeia ke Kudala a ma ka la 28 0 Aperila.

                                    Honolulu, Feberuari 23, 1894                                                 @

 

Auhea na Pili a me na Hooiliua o D. Kekiokalani.

 

MA KA LA 21 o Maraki ne', au make o Kekiokalani, he kamaaina no Molokai mai, a i noho loihi ma Kahana, Koolauloa, Oahu, a noka pono o kona mau pili a me kona mau hooilina, ke paa ia nei kekahi mau waiwai o ua D. Kekiokalani nei e waiho nei ma Kahana i @loia e ka mea nona ka inoa malalo.  Nolaila, o ka poe a pau i pili ia waiwai,, e hele @ mai, a i ole e lilo no i ke aupuni.

                                                                                    F. PAHIA.

2487-3                                     Hope Makai Nui o Koolauloa, Oahu.

 

Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai.

 

KE Hoolahaia aku nei ka lohe i kulike ai me ka mana o ke kuai i hookomoia iloko o kekahi moraki i hanaia ma ka la 30 o Okatoba, A.D 1890. e Kawawahimoku, Hiku a me Joseph kaanaana o Waihee, Mokupuni o Maui ia James M Monsarrat o Honolulu Mokupuni o Oahu,  Kahu, kope ia ma ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni Buke 129 a ma na aoao 34, 35 a me @, ke makemake nei ua James M Monsarrat la, Kahu i oleloia a mea e paa nei i ka moraki, e hooko aku i ua moraki la no ka uhaiia o ka aelike iloko o ua moraki la, oia ka hookaa ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee i ka wa e hookaa ai.

            Ke hoolaha hou ia aku nei ka lohe i na mea a pau, o kela mau aina a pau, na pono hoaaina a me ne piikana iloko o au moraki la a i kuhikuhi ia, e kuai ia aku no ma ke kudala akea ma ka hale kudala o James F Morgan ma alanui Moiwahine, Honolulu, ma ka Poakahi, la 19 o Maraki, A.D. 1894, hora 12 awakea o ia la,

            O ka waiwai i paa maloko o ua moraki la, oia kela,

            1.         O kela apana aina e waiho la iioko o ka ili o Nelu iloko o Waihoe, nona ka ili, he 48-100 o ka eka, a oia no ka aina i kuhikuhiia iloko o ka Palapala Sila nui heiu 5402 kuleana hoona aina helu 4405 F. F. ia Ku a i hooliloia aku ia, Kaanaana ka makuakane o Kawawahimoku, hiku a me Joseph Kaanaana o Kaawa ke cousini  a me ka hooilima, ponoi ma ke kanawai o ua.  Ku la ma ka palapala kuai i hanaia i Dekemaba 31, 1881, kope ia iloko o ke keena kakau kope o ke aupuni, Buke 78 a ma na aoao 88 a me 89.

            2.        O keia mau apana aina ekolu e waiho la iloko o na ili o Pupouulu a me kapoho ma ua Waihee la nona, ka ili he 1 ½  mau eka, oia na aina i kuhikuhila iloko o ka palapala sila nui helu 5357 a kuleana hoona aina helu 4296 la Manoe 3 ke kupuuakane o Kawawahimoku, Hiku a me Joseph @.

            Kuike ke dala,  Na uku hana palapala i ka mea e lilo ai.  No na mea i koe e ninau ia

                                                                        JAMES M. MONSARRAT, Kahu

                                                                                    Mea e paa nei i ka moraki

            Honolulu, Feb. 20, 1894.                                                                                            2482-4

 

POAONO, Aperila 14, 1894.

2488-2

 

Kuai A Ka Ilamuku.

 

 

MAMULI o ka mana i loaa ia'u lamalo o kekahi Palapala Ohi Waiwai i hoopukala e ka Aha Kaapuni Apana Hookolokolo Ekahi o ko Hawaii Pae aina ma ka la 9 o Maraki, 1894, e kue apa ia N HOOKANO, D.K. KAHUAKAI,  D. KEKAULOKE a me KEAHON @ ka poe hoopilia,  ka pomaikai o Margaret Campbell ma, ka poe hoopii, no ka huina o $540. O ua hoomaluia e a'u a e kuai aku ana hoi ma ke kudala mamus iho Kalakaua Hale, Ma ka Apana o Honolulu, Oahu, ma ka hora 12 o ka POAKOLU, LA 16 o Aperila, 1894, i ka mea koho iekie, i na pono a pau, na kuleana, a me na mahele a pau o na poe hoopilia maloko o keia mau waiwai malalo iho. ke ole e uku e ia mai ka olelo hooholo i halia ae la, ka ukupanee, na @ a me na lilo.

 

WAIWAI NO KE KUDALA:

 

KO D. W. KAUAKAI.

 

            1 - Ka hoolimalima o kela pa hale ma Kamanuwai, kokoke i ke kihi o ke aianui Nuuanu a me Beritania. i lilo mai hoi ia D.W. Kahuakai malaloo ka palapala i hanaia mawaena o O.R. Bishop a me D.W. Kahuakai ma ka la i o Ianuari, 1888; a me ua kuleana a pau i hoakakaia malaila.

            2 - Na kuleana a pau o D. W. Kahuakai iloko o kela apana aina e waiho ia ma Kauiuluwela, a i hoakakaia ma ka P.  @. 5585, P.K. 2030 ia Kamoa no Polani, nona ka ili he 6800 kapuai kuea, a i lilo mai ai hoi ia D.W. Kahuakai a me R.S. Kapua malalo o kekahi palapala kuai i hanaia e Liliuokalani a me J.O. Dominis ma ka la 6 0 Nov 1888 a i hoopaaia ma ka buke 111, aoao 2069, e paa nei hoi malalo o ka moraki i hanaia ma ka la 29 o Iulai, 1891, no $600 ia S.C. Allen, i kakauia hoi ma ka buke 132, aoao 250.

            3 - I mahele ⅛ iloko o keia apana aina ma Puuepa, Kohala, Hawaii, nona ka ili he 19 eka a me 750 anana kuea, i hoakakaia ma ka PS. 7267, P. K. 80088, ia Homanoloaana, i hooliloia mai hoi ia D.W. Kahuakai e Keamohuli malalo o ka palapala kuai i hanaia ma ka la 3 0 Mei, 1886, a i hoopaaia ma ka buke 102, aoao 5 me 6.

            4 - Kela apana aina e waiho la ma Hoaeae, Ewa, Oahu, i hoakakaia ma ka P.S. 783, P.K. 899 ia Kahooweliweli, a i hooliloia mai hoi ia D.W.Kauakai e Kapoi, ke kaikaina a me ka hooilina Kahooweliweli, ma ka palapala kuai i hanaia ma ka la 18 o Mei, 1875, a i hoopaaia ma ka buke 42, aoao 257 8, @eka a me 453 kaulahao kuea, e paa nei hoi i ka moraki i hanaia ma ka la 26o Nov. 1887, a i hoopaaia ma ka buke 106, aoao 866-7, no $225. ia A. Campbell, a ua lilo mai hoi keia moraki ia Margaret Campbell ma, ma ka la  5 o Nov., 1889, mamuli o ka palapala hoolilo i hanaia ma ia la e A.J. Campbell, ka Luna Hooponopono o ka waiwai o A Campbell.  Ua hoopaaia keia palapala ma ka buke 118, aoao 459,  460, a me 461.

NO NAKEU HOOKANO.

            5 - Keia apana aina ma Kaaimano a me Manua, Kapalama, i hoakakaia ma ka P. K. 2819 ia ……nona ka ili he 69 kapuni kuea. He mau lio kekahi.

KO D. KEKAULIKE.

            6 - Kela mau apana aina e waiho la ma Moanalua i hoakakaia ma ka P.S. 3505, P.K. 1059, ia Kekaha, i hooliloia mai hoi ia Kekaulike ma ka palapala kuai i hanaia ma ka la 10 o Feberuari, 1879, i kakauia ma ka buke 58, aoao 120-1.  Ke paaia nei ka apana 2 malalo o ka hoolimalima ihanaia me Henry Holmes no 10 makahiki, ua pau ka uku hoolimalima i ka ukuia.  Ua moraki ia keia mau apana aina ia Chun Afong no $350. i ka la 22 o Feberuari, 1893, i kakauia ma ka buke 139, aoao 361, 362 me 368.

KO KEAHONA

            7 - Upena lawaia ma Ewa, Halawa-uka. He mau waiwai e ae no koe aole i loaa.

            Kuike ko kuai ana.  Dala Gulu (U.S. Gold).

                        No na mea i koe e ninau ia J.M. MONSARRAT, a i ole i ka Hope Ilamuku.

 A.M. BROWN

                        HOPE ILAMUKU.

            Honolulu, Maraki 16, 1894.

                                                            2486-4

 

Hoolaha Hooko  o ka Moraki a me ke Kuai.

 

KE HOOLAHA IA AKU NEI KA LOHE I kulike ai me ka mana o ke kuai i hookomo ia iloko o kekai moraki i hanaia ma ka la 14 o Mei, A D 1820 e KUKANA POAIMOKU  a me KOPA kana kaue a me S W KALAAUULA o Lahaina, Mokupuni of Maui, ia James M. Monsarrat o Honolulu Mokupuni o Oahu, Kahu, kope ia iloko o ke Keena Kakau Kope, Buke 126 ma na aoao 64, 65 a me 66, ke mekemake nei ua James M. Monsarrat la, Kahu i olelo mua la, mea e paa nei i ka moraki e hooko i ua moraki la, no ke kumu ka @ ia o ka aelike, oia ka hookaa ole ia o ke kumup@ a me ka ukupanee i ka wa e hookaa ai.

            Ke hoolaha hou ia aku nei ka lohe, @ mau apana aina a pau, na pono hosaina a me na pilikana iloko o ua moraki la i kuhikuhi ia, e kuai ia aku no ma ke kudala akea ma ka hale kudala o James F Morgan, ma Alanui Moiwahine Honolulu, ke hiki aku i ka POAK HI, la 2 o APERILA, M.H. 1894, ma ka, hora 12, awakea o la la.

            Penei ke kuhikuhi ana o ka aina i paa maloko o ua moraki la:

            1 - O kela mau apana aina elua e waiho la ma  Pulani a me Nuimalu, Kaupo, ma ua mokupuni la o Maui a nona ka ili he 68.41 mau eka, a ola na aina i kuhikuhi ia iloko o ka Palapala Sil Nui Helu 2,183 ia Kekahuna ka makuawahine o ua Kukana Poaimoku la a me S.W. Kalaauula.

            2 - O kela apana aina e waiho la ma Nuimalu la nona ka ili he 7.88 mau eka a oia ka aina @ kuhikuhi ia iloko o ka Palapala Sila Nui Helu2628 Kuleana Hoona Aina Helu 6773 ia Kawahaokaia kupunakane  o ua Kukana Poaimoku ia a me S.W. Kalaauula.

            E hookoe ana a hookaawale ae mailoko mai o ia mau aina i ua hapa i kuai ia aku ia K. Kaiaiki e ua kalaauula la a me kana wahine @ ka palapala hoolilo i hana ia ma Dekemaba 24, 1883. kope ia ma ka Buke 86 aoao 188, nona ka ili he 23.77 mau eka. a ia 8 Kaiaiki e ua Kukana Poaimoku ia a mo Kopa ma ka palapala kuai i hana ia ma Maraki 18, 1884, kope i ama ka Buke 85 aoao 897.  He 8.94 mau eka iloko o ke Kuleana Hoona Aina Helu 6,773, a me 1 ½ mau eka iloko o ka Palapala Sila Nui Helu @

                                                JAMES M. MONSARRAT, KAHU

                                                            Mea e paa nei i ka Moraki.

            Kuike ke dala.  Na uku hana palapala i ka mea e lilo ai.  No na mea i koe, o @ i ka mea e paa nei i ka moraki.

 

            Ua  hoopaneeia kela kuai maluna @

Poaono, Aperila 14, 1894.

 

Hoolaha'Hooko'Moraki

 

MAMULI o kekahi mana kai i keik@ ia ma loko o kekahi Palapala Moraki i hana a mawaena o D. @ NARINU o S Kona Hawaii, o ka aoao mua, a me Jno o Dominis o ka aoao elua, ma ka la 22 o Iulai, 1891, i kakau kopeiama ka buke 147 aoao 89-90, a i @ pouola ia Lau Chong, a mamuli o ka uhalia @ o na kumu aelike o kela moraki, oia noi ka uku @ ia o ka ukupanee a me ko kumupaa.  @ la, kehoolahaia aku nei e ka mea @ ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko an a oia ia mana kuai.

            A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolue ai keia la aku, alaila.  hoola haia aku na aina i hoikeia ma ia moraki no ke kudala ana, ma ke keena kudala o Jas F Morgan, ma Honolulu, ma ka la 9 o Aperila, 1894, hora 12, o ia la

            No na mea i koe, e ninau ia W C Achi, Lolo ma ke Kanawai.

            Hanaia i keia la 12 o Maraki, 1894

                                                                                                            Lau Chong

                                                                                    Hope e ka Mea Moraki Mai.

            Penei na aina i moraki ia:

            1 - O keia mau aina ma Hookena, S. Kona, Hawaii, a i hoakakaia ua palena maka @aiapaia Sila Nui 6637 a kuleana 10295 ma ka inoa o Mikakai, e 4 4-100 eka, ua komo pu hoi me na hale, a i ikeia hoi o ka home o D H Nahinu.

            2 - O kela aina i hoakakaia na pa'ena ma ka Palapala Sila Nui helu 1466 @ @ looa o Henry Clarke, a ma ia aina he @ eka ma Kauhako, 8 Kona, Hawaii.           

            3 - O kela aina i hookakaia na palena ma ka palapala sila nui helu 1454 ma ka inoa o William Johnson, a ma ia aina he 237 eka ma Kauhako, 8 Kona, Hawaii.

Ua hoopanee ia kela kuai maluna ae a ka

POAKAHI, Aperila: 16, 1894.                                                           2488-2

 

PAPA!   PAPA

 

AIA MA @

 

Lewers & Cooke

(LUI MA)

 

Ma ke kahua hema o alanui Papu ine Moi.

 

E LOAA NO@ NA

 

PAPA NOUAIKI

 

O kela a me keia ano.

 

Na Pani Puka, na Puka Aniani,

            na Olepelepe, na Pou, na O'a

                        na Papa Hele, na Papu Ku,

                                    me na Papa Moe he nui loa

 

NV PILI HALE O NA ANO A PAU

 

o ne ano a pau loa.

 

Na Balaki o na ano he Nui Wa

 

            Ke hai ia aku nei oukou e @ makamaka a pau, ua makaukao keia mau makamaka o oukou@ hoolawa aku ma na mea a pau  @ pili ana ma ka laua oihana no ka

 

Uku Haahaa Loa,

 

like me ka mae e holo ana @ o Laua a me ka Mea Kuai.

 

Hele Mai e Wae no Oukou iho,

2896-q