Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 17, 28 April 1894 — NU HOU HAWAII. [ARTICLE]

NU HOU HAWAII.

E vrehe ia ana ke kau kiuie kaapuni « Honolulu nei ma ka Poakahi, Mei 7 e hiki mai ana. Ke lohe lauahea ia mai nei, ua hnkahnka ke kulana kokua Luna nai oka Haiemai Pupuio o Kalaep ,haku i keia wa. Hoekahi wnle no lala o k;i Aha kuka 1 h«>opaa ole i kona inoa mn ka papa inoa o ka p(»e kupono i kikoho bMlota o Honolulu nej, oia o J. Kinaluka. Mailoko m ii o ke 75 poe i hoohiki a kakau inoa no ke koho balota <iele hana kumukanawai o ka Apam • Koolaupok", he 43 o lakou he mau Hawaii maoli. E malama la at»a ke koho bal<>ta elele hana kumukanawai o ka laluii Hawaii ma ka la 2 aenei o Mei, a e hamama ana na pahu b*lota mai Ich hort 8 kakuhiaku a hiki \ ka hora o ahiahl o ia la. He maa kaun<t elua o ka poe hana a kuai bia hoawaawa i paa i ka hopu ia ma ka la S<batl aku nei, mai na wahi iike ole mai o ke kulanakauhale nei. Ua hoopai ia kekahi poe a ua hookuu ia no hoi keKahi Aohe luua aupuni kiekie o ke Aupuoi e noho ana i Honolulu nei i lawe ole 1 ka hoohiki no ka hoohaua nna i ka mana koho bali»ta, o nn inea wale no e waiho ana i ka hana ma ka la hope o keia malama. Eia ke hoomaemae ia mai nei ke kahua heihei lio o Kapioiani Paka, no ka liuiiu i laumania mauaua ae o ka la 11 o lune e hiki mai ana, oiai he la lealea aku ana ia no k.i poe poni heihei ina la kahua. Pr.kele mai pau ka Puali Puhl Ohe o ke Aupuni ma k.i Poakolu ilwi nei, i ka wa a mi Aha Hooko a rae Kukai noonoo ai i k:t haawina no na keiki puhi ole. He 7ma ka lioopau loa I ka haawinn, a he 8 ma ka hoomau. Ua lohe ia, o Mr. H. Lmw.i aku ana ke p-ini ma kahi o ka Lun Ho iia niu«, a o Mr. H. W. S«ve r*nce Kanikela Amerika iuua iho nei i ke kau o Peresidena Harrisi)t», oia ke Kakauolelo aku aim o ka Pipn Huonaauao. E ku mai ana ka mokuahi "Warrimoo n miauei ma ka li 1 aenei «. Mei, inai na Pinilaau uui o k=> Heoaa, ma kona a!a e kikihi lo aka «na n » Victoria, Btjrituiia Colu mebia, ke paipaaua n<e hoi Kei m »ca rn* ka au kai an*, aole t'« pajm h«»lt» ole. U. h<»ī m«i mnluna o ka ««Australu," 1° ~JmU HaWaii Moremoni, ke noi a me kaliilii, mai Lok«» Paa k,ji m <i. He |>oe keia i haalele ia anei i ka 1890, aka no ka nui o ka pilikia posoli a lnoa ole ma ke Zion?i hou, ua hoi luuluu mai nei i ke one o Hanakahl. He elua mau lun\ aupuui e uku ia nei mi na tausanio ka makahiki, v waiho mai ana i ka laua mau oihana ma kala hope o keia malami, oi<i ka Luna Hooia a me ke KnkHuolelo a ka Papa Hoouaauao, a ua paa no keia mau hakahaka elua i na mea i manao ia na laua e hoopiha ae. »> na j»oe mahuka elima a ka Ar.i\va i hili mai al ma kana huamua aku nei mai na Panalaau nni o ka Hema a lawe loa ia ai i Vanekouwa no ka hoole ia ana aku ko ilonolulu nei, ua hoopaaia ilo- «■» oka hale puahao no elua hebedoa pau ia inau la, hookuu ia *<Xi ke kanaw.ii Beritania no > I ii;» -j< li. I ke kakahiaka Poalua iho nei, ua hoao ae kekahi haole o James Bennett kona inoa e mio malu mai'unn aku o ka mokuahi Australia i k''kaiii mau tini opiuma, ma kona ino ana mailuna mai o ka mokuahi ui" k«n« ukana a holo pipika maIv»ko aku o kn haie hoahu ukana o ka inokuahi e ku nei, kaa iwaho o ke alanui P.-ipu hoi Ika hale. Aka ua ike i.i oia e kekniii makai, oa aioala ia nku e hopu, eia nae ua konao oia ilok<» u ka hale hana o Lucas, kiola i ua tini opiuma he 12 iUlo, a kue mai i ka makai 104 ka oniu mai i ka pahi pepehi kanaka a hou mai, aole nae i ku k« inakai. No ka hiki ana mai oka lolanela makai Holi ame ka hana mnoli ia, ua haawi pio ka ma«ma opiuui i a inwe ia i ka hale haopaa lawehala. Eia oia malalo o hana hewa elua e hoopaa ia nei, paalama opiuma a he lawe ma ka W \ ka mea make.

Ua loaa mai nel raa ke awa o Ka palakiko i ka la 11 o Aperila, malana o ka mokuahi "Moiwnhlne" mai Victoria mai, he mau pahu me 800 mau tini opiuma i hoailona la mawaho no Rev. Father Wendelin o Molokai a ma ka maiauaa anaa na Hoahanau Spreckels. Ua hoakaka ia he mau pahu buke, aka no ka hoohuoi ia, noiaila ua wehe maoli s a a loaa io aku laka heluna opiuma maluna. Ke olelo ia la, ua loihi ka hana ia ana pela a akahi no ka loaa po ana. Ua komo kakahiaka mai ka mokunhi <«AustraliH ,, i ka Poaono i hHI» mai Kapalaklko mal, me 36 inau ohua kapena, 76 mau ohua onekl, 21 mau eke leta a mo na waiwai no keia awa. MaWuena ona ohua koikoi i hoi mai maluna on i, Ke Kuhina Hawaii L. A. Kakina, ki« ke keikiknne a me kn makUMhlne, H<>n. Cecil Brown, R. Hal.str4Hd, L. C. AbleB, S. Louis«<tn, Mrs. W. E. Fnster, W. P. Bi»yd a <ue ka wahine a uie kekahi poe kamaaina e :ie. Ma keia awane», e hull hoi aku ai ka Austr»lia no ke awa ona i holo mai ai me kekahi l>ina ohua nei i helu ia ma na kauu eluii.

Ua nui ka olelo ia no Ka iiana ino o kekahi mau maknl kumau o Honolulu nei i na lawehoia a lakou e hopu ai ma na alanul no ka hele uluulu, huhau me ka newa a palal>u riit iila o kekahi mau laweh.ila. Ua hiki ae uo keia umu hoohalahnla imua o na poo o ka oihana ma'eai, a ke hookolokolo maoli ia nei kekahi a ua nieniele pono la kekahi. He oihaua koikoi maoli no ka makai iaia e hooko ai i kana hana hopu i kekahi poe haihai kanawai. L kekahi wa, me ka hukoko, aumeuine a kuikui puii[iuu inaoii mai o ka lawehala mamua a mahope kannhai mai. Aua ike no hoi ka kou i ka make ana o kekahi makai ikaika i kela malama aku nei i ka lawehala puuwai eleele e hoao ikaika ana e hemo mai ka makai aku, a oiai hoi ka makai e hooko ana me ka maikai Oka hopena nae oia hopu maikai ana i ka mea haihai kanawai, he make no kona klno. Malia paha o kekahi o keia poe maKai e nienlele ia nel, ua pupuahulu no ma ka lawoiawe ana, aka aole oo nae rae ka naanaoe lawe i ke ola, <ka he mea pono no nae e nanu ia ke kaulike a me ka pololei io maoli.